«Αντιμπεριαλιστής» - ΤΡΙΜΗΝΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ της «Κίνησης Φίλων Νέων Χωρών»

«Αντιμπεριαλιστής»
ΤΡΙΜΗΝΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ της 

«Κίνησης Φίλων Νέων Χωρών»

ΟΛΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ (ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ) 

(Κλικ στο εξώφυλλο)

Εισαγωγή
στην ηλεκτρονική επανέκδοση

του  Λευτέρη Ριζά

            Μετά την ήττα του ΕΑΜικού κινήματος και του Δημοκρατικού  Στρατού, την στρατιωτικο-πολιτική ήττα δηλαδή του λαϊκού κινήματος, όπως ήτανε φυσικό, ξέσπασε μεγάλη συζήτηση στις γραμμές του για τις αιτίες αυτής της ήττας. Μια συζήτηση που δεν έγινε πάντοτε ούτε με κανόνες αβρότητας ούτε με επιστημονικό και αμερόληπτο τρόπο. Δεν ήτανε δυνατόν άλλωστε. Τα γεγονότα ήτανε πολύ πρόσφατα, νωπά, ώστε όσοι πήρανε μέρος σε αυτά δεν ήταν σε θέση να τα παραθέσουν, αξιολογήσουν και ερμηνεύσουν με την απαραίτητη ψυχραιμία και αντικειμενικότητα.

            Τα πρόσωπα που ευθυνόντουσαν για την κατάληξη του αγώνα δεν ήταν σε θέση να εξηγήσουν γιατί οδήγησαν το κίνημα και το λαό στην καταστροφή. Το πρώτο που τους ενδιέφερε ήτανε να καλύψουνε τα λάθη και τις ευθύνες τους ή τουλάχιστον να τα φορτώσουνε σε κάποιους «αποδιοπομπαίους τράγους» του κινήματος και της ηγεσίας του. Αυτό οδήγησε σε μια λυσσαλέα αντιπαράθεση μέσα στους κόλπους της ηγεσίας  του – ιδίως του ΚΚΕ – όχι πάντοτε από την αρχή φανερής. Κι αυτό λόγω του ότι έπαιξε μεγάλο ρόλο η επιτήρηση του ΚΚΣΕ και των άλλων «αδελφών» κομμάτων πάνω στο ΚΚΕ και την ηγεσία του. Εξωτερικά, για το συμφέρον του κόμματος, έπρεπε όλα να δείχνουν ότι κυριαρχεί ψυχραιμία και ομαλότητα στην «οργανωμένη εμπροσθοφυλακή του προλεταριάτου». Αλλά οι αλλαγές προσώπων στην ηγεσία ή ακόμα και η – πολλές φορές – μυστηριώδης εξαφάνιση πρωταγωνιστών  του κινήματος και του κόμματος, άλλα μαρτυρούσαν.

            Τελικά, βέβαια,  η κρίση που σοβούσε μέσα στα σπλάχνα της ηγεσίας και στα μέλη του κόμματος, ξέσπασε ανοιχτά – με τη «βοήθεια» των «αδελφών κομμάτων», που πάντοτε είχαν επικεφαλής τους  «το ένδοξο κόμμα του Λένιν». Η κρίση σοβούσε σε όλη την έκταση: και μέσα στην Ελλάδα και στην προσφυγιά, στις φυλακές και τις εξορίες και σε όσους κυκλοφορούσαν ελεύθεροι. Το κόμμα – το ΚΚΕ – μπήκε σε κρίση με όλα τα ορατά σημάδια : διασπάσεις, αποχωρήσεις, φραξιονισμούς, συγκρούσεις, οργανωτική και πολιτική κρίση. Η άσχημη κατάσταση έγινε ορατή ακόμα και κατά τη διάρκεια των μεγάλων δικών που ακολούθησαν : Μπελογιάννη, την υπόθεση Πλουμπίδη, κλπ.

            Για τον μεγαλειώδη εθνικοαπελευθερωτικό, αντιφασιστικό αγώνα του ελληνικού λαού γράφτηκαν πολλά και εξακολουθούν να γράφονται, από πρωταγωνιστές του και από ιστορικούς. Για τις αιτίες της ήττας – για την «Επανάσταση που χάθηκε» – το ίδιο. Δεν είναι τυχαίο ούτε ανεξήγητο το ενδιαφέρον. Κανένας δεν μπόρεσε να «πιστέψει» γιατί και πώς τελικά χάθηκε, ηττήθηκε, ένα τέτοιο ρωμαλέο κίνημα.

«Τριάντα χρόνια γενοκτονία – Η τουρκική καταστροφή των χριστιανικών μειονοτήτων»

100 χρόνια ατιμωρησίας

Του Δημοσθένη Γκαβέα από την huffingtonpost.gr

Ως ένα από τα καλύτερα βιβλία του 2019 χαρακτήρισαν οι Financial Times το βιβλίο «The thirty year genocide – Turkey’s destruction of its christian minorities 1894-1924» («Τριάντα χρόνια γενοκτονία – Η τουρκική καταστροφή των χριστιανικών μειονοτήτων 1894-1924»). Tο βιβλίο, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και συνυπογράφουν οι διεθνούς φήμης Ισραηλινοί καθηγητές Benny Morris και Dror Ze’evi (Μπένι Μόρρις και Ντρορ Ζεέβι).

H HuffPost Greece συνάντησε τους δύο συγγραφείς στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου για το Έγκλημα της Γενοκτονίας που διεξήχθη στην Αθήνα στις 6-9 Δεκεμβρίου από την Παμποντιακή Ομοσπονδία με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γενοκτονία του Πόντου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έναρξη του συνεδρίου χαιρετισμό απηύθυνε ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης όπου οι αναφορές του για την Τουρκία προκάλεσαν την οργή της Άγκυρας και με ανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠΕΞ μεταξύ άλλων ανέφερε: «Απορρίπτουμε τους αβάσιμους, ψευδείς και συκοφαντικούς εχθρικούς ισχυρισμούς του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Κυριάκου Μητσοτάκη κατά της ιστορίας μας σε ομιλία του στην Αθήνα στις 6-8 Δεκεμβρίου 2019, σε συνέδριο υπό την επωνυμία “6ο Διεθνές Συνέδριο για το Έγκλημα της Γενοκτονίας”, προσθέτοντας ότι “η ελληνική ηγεσία δεν μπορεί να ξεχάσει ότι τους ρίξαμε στο Αιγαίο».

Ωστόσο στο ογκώδες, αλλά κατανοητό βιβλίο των δύο ισραηλινών καθηγητών παρουσιάζεται εμπεριστατωμένα πως η γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών διεξήχθη σε μια περίοδο 30 ετών (1894 έως 1924) από διαφορετικές κυβερνήσεις με απώτερο σκοπό την ολοκληρωτική εξάλειψη των χριστιανικών μειονοτήτων.

Σύμφωνα με τους ίδιους, οι χριστιανοί στο τέλος του 19ου αιώνα αποτελούσαν το 20% του πληθυσμού και μέχρι το 1924 ο πληθυσμός των Αρμενίων, των Ασσυρίων και των Ελλήνων, είχε συρρικνωθεί στο 2%. Όπως υποστηρίζουν δεν επρόκειτο για μια σειρά ατυχών συμβάντων, αλλά επρόκειτο για μια μοναδική συνεχόμενη και στοχευμένη προσπάθεια εξάλειψης των χριστιανικών πληθυσμών από την Ανατολία. Επρόκειτο για τζιχάντ, επισημαίνει ο κ. Μπένι Μόρρις, ισχυρισμός που όμως δεν βρίσκει απολύτως σύμφωνο τον κ. Ζεέβι αν και τόνισε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ότι το 2013, 90 χρόνια μετά και τον τελευταίο διωγμό των Ελλήνων του Πόντου και των Αρμενίων, οι διώξεις κατά του χριστιανικού στοιχείου συνεχίζονται λέγοντας πως τότε, οι αρμόδιες τουρκικές αρχές αποφάσισαν την μετατροπή της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας από μουσείο σε τζαμί.

Η έρευνά τους – όπως ήταν φυσικό – προκάλεσε τις αντιδράσεις της Τουρκίας, αλλά έτυχε θερμής υποδοχής από μεγάλα διεθνή μέσα και όπως εκτιμούν οι συγγραφείς πρόκειται για ένα βιβλίο που σε βάθος χρόνου θα διαμορφώσει την κοινή γνώμη και θα προτρέψει και άλλους ερευνητές να προχωρήσουν την έρευνα πιο μακρυά.

5 ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ

Τι κάνει ένα παιδικό βιβλίο στ’ αλήθεια ξεχωριστό; Ποιο βιβλίο θα κρατήσουν τα παιδιά για χρόνια και θα επιστρέφουν σ’ αυτό ξανά και ξανά; Μ’ αυτές τις σκέψεις στο μυαλό, βγήκαμε στα βιβλιοπωλεία, ψάξαμε καλά στα ράφια ανακαλύψαμε πέντε βιβλία που αξίζει να έχει κάθε παιδί στη βιβλιοθήκη του.

Σύμφωνοι, μέχρι να βγάλουν το Δημοτικό οι μικροί και οι μικρές βιβλιοφάγοι θα διαβάσουν απνευστί και τους επτά τόμους Χάρι Πότερ, κάθε καινούργιο Dogman, όλες τις περιπέτειες του Σπασίκλα, της Ξενέρωτης ή και των Μυστικών 7 – αν έχουμε βάλει κι εμείς οι μεγάλοι λίγο το χεράκι μας. Αλλά με αυτά εδώ τα πέντε βιβλία, τα παιδιά θα πατήσουν παύση. Θα αρχίσουν να «ξεκλειδώνουν» κόσμους, άλλους κάπως γνωστούς, άλλους λιγότερο.

Ξεφυλλίζοντας θα γνωρίσουν την μοναδική ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, την αξεπέραστη τέχνη των κυκλαδικών ειδωλίων, τη μαγεία της κλασικής μουσικής, την αρχιτεκτονική ιδιοφυΐα του Φρανκ Λόιντ Ράιτ, τη γοητευτική ιστορία της Ακρόπολης. «Βουτήξτε» κι εσείς μαζί τους και χαρείτε τα, σελίδα σελίδα.

1. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ, Πάνος Βαλαβάνης

Έχετε πάει με τα παιδιά στην Ακρόπολη; Αν σ’ αυτή την ερώτηση απαντάτε αρνητικά, ήρθε η ώρα να ανεβείτε στον ιερό βράχο με οδηγό σας το βιβλίο «Η ιστορία της Ακρόπολης – Εκεί όπου οι άνθρωποι συναντούσαν τους θεούς» (εκδόσεις Καπόν). Ένας έμπειρος αρχαιολόγος εξηγεί στον μικρό ανιψιό του όλα όσα θέλει να μάθει. Ο διάλογός τους, άμεσος και διασκεδαστικός, μας δίνει κάθε πληροφορία για την Ακρόπολη, τη γειτονιά της και την εποχή της.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
Εκδόσεις Καπόν

«Επιτέλους, φθάσαμε στον Παρθενώνα! Εξήγησέ μου, γιατί αυτός ο ναός είναι ο πιο σημαντικός απ’όλους!» λέει το παιδί κι ο θείος ξεκινά. Οι δυο τους κατηφορίζουν και στο μουσείο της Ακρόπολης. Γιατί η Αθηνά προσφέρει την ελιά;

ΠΑΣΟΚ -Πρώτη φορά Αριστερά; Του Χρήστου Λάσκου

Βασίλης Ασημακόπουλος, Πρώτη φορά Αριστερά, Andy’s Publishers, σελ. 562

Δεν αμφισβητούμε την πρόθεση. Αμφισβητούμε την δυνατότητα

Ανδρέας Παπανδρέου

Οι φράσεις που προηγούνται γράφτηκαν από τον Παπανδρέου το 1977 και αναφέρονται στο Κοινό Πρόγραμμα της Γαλλικής Αριστεράς, ενόψει των εκλογών εκείνης της χρονιάς. Τέσσερα χρόνια μετά, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελλάδα, είχαμε ανατροπή των κυβερνήσεων της Δεξιάς.

Η συνέχεια είναι γνωστή, από καιρό. Ούτε «Σοσιαλισμό στις 18» είδαμε εδώ ούτε «Προωθημένη Αντιμονοπωλιακή Δημοκρατία» εκεί.

Τι έγινε, λοιπόν; Ήταν προδιαγεγραμμένη η αποτυχία; Κι αν ο Α. Παπανδρέου αμφισβητούσε τη δυνατότητα ουσιαστικού κοινωνικού μετασχηματισμού στη Γαλλία μήπως είχε περισσότερους λόγους να το κάνει για την Ελλάδα;

Η σχεδόν γκροτέσκα αντιδημοκρατική εσωκομματική οργάνωση του ΠΑΣΟΚ -όποιος διαφωνεί διαγράφεται χωρίς έλεος- δεν προδιέγραφε την κατάληξη; Μπορούσε να γίνει όχημα μιας ριζικής αλλαγής ένας πολιτικός οργανισμός τόσο αντιδημοκρατικός; Ή πρόκειται για κάτι δευτερεύον και «διευθετήσιμο εν καιρώ»;

Ο Βασίλης Ασημακόπουλος μας δίνει την ιστορία αυτού του εσωκομματικού καθεστώτος με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Και πείθομαι πως η απάντηση, που προσωπικά, δίνω στις προηγούμενες ερωτήσεις είναι επαρκώς στοιχειοθετημένη.

Πρόκειται για ένα μόνο από τα δεκάδες ζητήματα, που ο Ασημακόπουλος μας δίνει μια μοναδική δυνατότητα να περιεργαστούμε, να εξηγήσουμε κι, ακόμη περισσότερο, να κατανοήσουμε. Όχι ως ιστοριοδίφες, αλλά ως πολιτικά υποκείμενα οι ίδιοι. Θέλω να πω ότι η μελέτη του βιβλίου μας προσφέρει την εξαιρετική ευκαιρία να στοχαστούμε πάνω σε ερωτήματα, που μας απασχολούν ακόμη στο μέτρο, που είναι άλυτα και στις μέρες μας.

Καλαμάτα όπως Δουνκέρκη

Του Ηλία Μπιτσάνη

Τέτοιες ώρες το 1941 ήταν σε εξέλιξη η προσπάθεια απεγκλωβισμού των στρατευμάτων του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σήματος από το λιμάνι της Καλαμάτας.

 Μια επιχείρηση με ατυχή εξέλιξη καθώς μετά από φονική μάχη στις 28 Απριλίου, παρότι νικητές οι άντρες του Σώματος σήκωσαν "λευκή σημαία" και παραδόθηκαν καθώς δεν έγινε δυνατόν να επιβιβαστούν σε πλοία. Χιλιάδες από αυτούς οδηγήθηκαν στην ομηρία. 

Για όσους ενδιαφέρονται σε αυτό το σύνδεσμο ένα βιβλίο με τίτλο "Καλαμάτα όπως Δουνκέρκη" που έγραψα πριν 2 χρόνια.

https://eleftheriaonline.gr/images/2/pdf/2021/battleofkalamata1941.pdf

 Μια άγνωστη ακόμη ιστορία για πολλούς Καλαματιανούς...

Η μανία του Ουελμπέκ με τον Σοπεγχάουερ

Πώς ο Μισέλ Ουελμπέκ ανακάλυψε τον Γερμανό φιλόσοφο, μετέφρασε και σχολίασε αποσπάσματα από το έργο του, δημιουργώντας έναν οδηγό πλεύσης για τον εαυτό του και τελικά για τη σύγχρονη ζωή.

Νίκος Μπακουνάκης

Ο Μισέλ Ουελμπέκ είναι ένας ακόμη συγγραφέας, από τους σημαντικότερους της εποχής μας, που έρχεται να προστεθεί στη μακρά σειρά καλλιτεχνών και δημιουργών οι οποίοι υποκύπτουν στην οδυνηρή σαγήνη της φιλοσοφίας του Σοπεγχάουερ.

ΛΕΝΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΕΡΜΑΝΟ φιλόσοφο Άρτουρ Σοπεγχάουερ (1788-1860) ότι η φιλοσοφία του, έτσι όπως αναπτύσσεται και αποτυπώνεται μέσα στα έξυπνα και γλαφυρά κείμενά του, τόσο διαφορετικά από τις «ασθμαίνουσες παραγράφους» των συγχρόνων του φιλοσόφων, «είναι σαν να ανοίγει ένα παράθυρο σε ένα πνιγμένο από τον καπνό δωμάτιο για να μπει μέσα ο καθαρός αέρας του πρωινού».

Δεν είναι τυχαίο ότι η φιλοσοφία του Σοπεγχάουερ εξακολουθεί να έλκει όσους ψάχνουν ένα νόημα στη ζωή, ανάμεσά τους πολλοί καλλιτέχνες, παρόλο που τη διατρέχει βαθύς πεσιμισμός και οδύνη, ενώ ο ίδιος ο φιλόσοφος έχει μείνει στην ιστορία ως ο «μοναχικός μισάνθρωπος» και ο «χολερικός στοχαστής».

Η συνέχεια ΕΔΩ...

Ένα – διαχρονικά- επίκαιρο βιβλίο

Ένα – διαχρονικά- επίκαιρο βιβλίο

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Δημήτρης Μάρτος, Το ζήτημα της επιστροφής των αρχαιοτήτων. Από τον ελγινισμό στην ανασυγκρότηση του ιστορικού χώρου του ελληνισμού (Γόρδιος, 1993)

« ‘Το ζήτημα της επιστροφής των αρχαιοτήτων’ φιλοδοξεί ν’ ανοίξει ένα διάλογο γύρω από ένα πολιτικό και διεθνές ζήτημα. Σ’ αυτό το βιβλίο το αίτημα της ‘επιστροφής’ δεν αφορά μια διαδικασία αναδιανομής των συμφερόντων που οργανώνονται γύρω από το εμπόριο αρχαιοτήτων, αλλά αφορά μια ιστορική επιλογή του σύγχρονου ελληνισμού, για να σταματήσει το ‘χρόνο της συρρίκνωσης’. Το χρόνο δηλαδή της εδαφικής διχοτόμησης, της ιστορικής παραχάραξης, και της πολιτικής παρακμής.

‘Ο θάνατος των πολιτικών ή διεθνών ζητημάτων είναι η λήθη’ γράφει ο Καβάφης το 1891.

… … …

Η θανάσιμη αντιπαλότητα ανάμεσα στη μνήμη και τη λήθη, είναι έκφραση της σύγχρονης ιστορικής αντίθεσης, ανάμεσα στην εθνική ανεξαρτησία και τον ιμπεριαλισμό. Αναφέρεται στους δύο πιθανούς δρόμους που η ανθρωπότητα μπορεί να βαδίσει. Το δρόμο των εθνών και των πολιτισμών που για να επιβιώσουν, απαιτούν ένα διεθνές πλαίσιο αρχών και αξιών, που θα προάγουν την αλληλεγγύη, τη δημιουργική αντιπαράθεση των εθνών και την ποικιλία, σε νέα πολιτισμική ουσία της κοινωνίας των εθνών ή το δρόμο του ιμπεριαλισμού, του κυρίαρχου έθνους που επιβάλλει το δικό του κώδικα αρχών και αξιών, τη δική του γλώσσα, τη δική του κουλτούρα. (σ. 9-10)

….

Κεφάλαιο : Ελγινισμός μορφή του ιμπεριαλισμού

Ο ελγινισμός είναι η ιδιαίτερη εκδήλωση του αρπακτικού δυτικού ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα, που οδηγεί στην υποταγή ενός λαού, διαμέσου της υποταγής της Ιστορίας του. Τα μνημεία, τα αγάλματα, οι τάφοι, τα κτερίσματα, οι μύθοι για το ένδοξο παρελθόν, ενεργοποιούσαν όχι μόνο το αίτημα της εθνικής απελευθέρωσης από την τουρκική σκλαβιά, αλλά προσδιόριζαν και την εθνική ενότητα του ελληνισμού, τα σύνορά του, το διαφοροποιό χαρακτήρα του (σ. 57)

Βυζάντιο και ιστορικό μυθιστόρημα: 6 ιδέες για διάβασμα

Έξι εξαιρετικά δείγματα ελληνικής λογοτεχνίας για τον υπερχιλιετή «ένδοξό μας Βυζαντινισμό» που άφησαν εποχή!

Tου Βασίλη Στοϊλόπουλου

• «Η πριγκιπέσα Ιζαμπώ» των Βιλλεαρδουΐνων από το «Πριγκιπάτο της Αχαΐας» του Άγγελου Τερζάκη.

 Ένα συναρπαστικό χρονικό ηρωισμού και έρωτα από την πολυτάραχη περίοδο της Φραγκοκρατίας του 13ου αιώνα. Με Σταυροφόρους, πειρατές, τροβαδούρους, κουρσάρους και ορόσημο την κατάληψη της Καλαμάτας το 1293 από Έλληνες και Σλάβους χωρικούς. Ένα ιστορικό γεγονός που δείχνει «το πρώτο ξύπνημα του ελληνισμού».

• «Γεννήθηκα στο Χίλια Τετρακόσια Δύο» του φιλόσοφου και πολιτικού Παναγιώτη Κανελλόπουλου.

 Ο ήρωας του βιβλίου γεννημένος στην Πάτρα στα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ακολουθεί το χρονικό της δραματικής πορείας της παρακμάζουσας Αυτοκρατορίας προς το κοσμοϊστορικό : «Η Πόλις εάλω». Μαζί του «παρελαύνουν» σημαντικές προσωπικότητες της εποχής : Πλήθων, Βησσαρίων, Χαλκοκονδύλης, Σφραντζής, Μανουήλ και Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, σε μια Πελοπόννησο με νωπές ακόμη τις μνήμες των Βιλλεαρδουΐνων, των Βενετσιάνων, του Δεσποτάτου του Μυστρά, αλλά και το Δουκάτο της Αθήνας των Ατσαγιόλι.

• «Οι έμποροι των εθνών» του «Αγίου των ελληνικών γραμμάτων» Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. 

Θέμα η ιστορική σύγκρουση Ελλήνων και Βενετών, ορθοδόξων και καθολικών, λίγο πριν και λίγο μετά την πρώτη Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Σταυροφόρους. Ηρωίδα του ιστορικού μυθιστορήματος η Αυγούστα, η αρχόντισσα που ήταν «αιχμάλωτη μιας ακατανίκητης, κυριολεκτικά θανάσιμης ερωτικής επιθυμίας».

• «Σέργιος και Βάκχος», οι δύο Άγιοι της Μονής Αγ. Αικατερίνη Σινά, του Μ. Καραγάτση.

 Μια μυθιστορηματική χρονογραφία που εξιστορεί με μοναδικό τρόπο, «άλλοτε σοβαρά και άλλοτε ευτράπελα», 14 αιώνες Ελληνισμού, αρχής γενομένης από το 250 μ. Χ. Οι δύο Άγιοι παρακολουθούν, κρίνουν και σχολιάζουν μέσα από τον Ναό της Αγιά Σοφιάς την πορεία όχι μόνο της Ρωμιοσύνης αλλά και ολόκληρης της οικουμένης.

• «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου», της Πηνελόπης Δέλτα. 

Στη Μακεδονία της ακμής του Βυζαντίου στην αυγή της 2ης χιλιετίας δύο ήρωες του ιστορικού μυθιστορήματος, ο Μιχαήλ και ο Κωνσταντίνος, καλούνται να θυσιάσουν τον έρωτα και την προσωπική τους ευτυχία μπροστά στο χρέος έναντι της πατρίδας. Και αυτό μέσα από μηχανορραφίες, ιδανικά, παράφρονους έρωτες, προδοσίες και αίσθηση του καθήκοντος, που δίνονται μέσα από τη λυρική πένα της Δέλτα.

• «Ιουλιανός ο Παραβάτης» του Χρήστου Π. Ζαλοκώστα.

 Ο πλέον αμφιλεγόμενος αυτοκράτορας την Ανατολικής Ρώμης, ο ικανότατος στρατηγός και φιλόσοφος, ο λάτρης του αρχαιοελληνικού πνεύματος παρουσιάζεται στην απέλπιδα προσπάθειά του να επιβάλει στον βυζαντινό κόσμο την ηθική της αρχαίας Ελλάδας αντί του χριστιανικού κόσμου.

Ο βυζαντινός Ελληνισμός εξακολουθεί όμως και σήμερα ν΄ αποτελεί ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης για το ιστορικό μυθιστόρημα σύγχρονων λογοτεχνών, όπως ο Κώστας Κυριαζής, η Μάρω Δούκα, η Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου, ο Γιώργος Λεονάρδος, ο Θεόφιλος Γιαννόπουλος, ο Γιάννης Καλπούζος, η Ισμήνη Καπάνταη, η Ελένη Τσαμαδού κ.α

ΠΗΓΗ:
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

«Η δειλία ενός στοχαστή» -Ο συγγραφέας Δημήτρης Δημητριάδης δίνει μια μαχαιριά στον φιλόσοφο Στέλιο Ράμ

Ο συγγραφέας Δημήτρης Δημητριάδης
20/10/2022  07:54
Ο συγγραφέας Δημήτρης Δημητριάδης* σχολιάζει το τελευταίο βιβλίο του φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου, «Διακόσια χρόνια γέννα 1821-2021», καθώς και πρόσφατες δηλώσεις του, και εξηγεί γιατί, κατά τη γνώμη του, ο στοχαστής αυτοαναιρείται και καθίσταται πνευματικά δειλός στο θέμα της Εκκλησίας.

Αφιερωμένο στους απανταχού εξαπατημένους

Ο ορθόδοξος χριστιανός στοχαστής Στέλιος Ράμφος έδωσε, στις 27.6.2022, συνέντευξη στον δημοσιογράφο Αντώνη Κυριαζάνο για το ηλεκτρονικό περιοδικό Capital, με αφορμή το μόλις εκδοθέν βιβλίο του «Διακόσια χρόνια γέννα. 1821-2021», εκδ. Αρμός, 2022. Οι απαντήσεις τού Στέλιου Ράμφου στις ερωτήσεις τού δημοσιογράφου, βρίσκω ότι θίγουν ζητήματα πολύ μεγάλης, προπαντός άκρως επείγουσας σημασίας.

Προτρέχω λέγοντας ότι ζητήματα όπως αυτά που συζητούνται στην εν λόγω συνέντευξη, δεν είναι πλέον αρκετό, καθόλου μάλιστα, να παραμένουν περιορισμένα σε έναν μικρό κύκλο και να κυκλοφορούν μόνο «μεταξύ μας». Εκείνο που, κατά την γνώμη μου, απαιτείται κατά την παρούσα ιστορική στιγμή είναι αυτά τα ζητήματα να εκτεθούν, να ακουστούν, να συζητηθούν δημοσίως, προκειμένου να αγγίξουν αλλά και να προβληματίσουν ένα όσο το δυνατόν πιο ευρύ κοινό.

Για να γίνουν αντιληπτές οι δικές μου τοποθετήσεις από τον αναγνώστη, θα παραθέσω αρκετά αποσπάσματα από την εν λόγω συνέντευξη, και για όσους δεν την γνωρίζουν. Ο τίτλος της είναι : Στέλιος Ράμφος, διακόσια χρόνια εκκρεμότητας. Οι εύστοχες ερωτήσεις τού δημοσιογράφου προσφέρουν την ευκαιρία στον Σ. Ρ. να δώσει τις εξής απαντήσεις – από τις οποίες μπορεί εύκολα να καταλάβει κανείς ποιες είναι οι ερωτήσεις :
«Η εθνική μας ολοκλήρωση ταλαιπωρήθηκε επειδή η Ελλάδα υπήρξε μία χώρα χωρίς Αναγέννηση. Διατήρησε δηλαδή στο κράτος της τα στοιχεία τού Αρχαίου και τού Μεσαιωνικού κόσμου χωρίς να περιλαμβάνει τον δημιουργικό χρόνο, αυτόν που εξελίσσει τα πράγματα και τις ιδέες, και εν τέλει την ζωή.

Διατήρησε τον ανιστορικό χρόνο που ήταν δεμένος με το παρελθόν ή που συντηρούσε ένα στατικό παρόν με απλώς επαναλαμβανόμενα τελετουργικά χαρακτηριστικά, χωρίς να αναστοχάζεται και να εξελίσσει το περιεχόμενό τους. Η εθνική ολοκλήρωση θα είχε συντελεστεί αν μπορούσαμε να περάσουμε σε ένα παρόν δημιουργικό, που να μην επαναλαμβάνει όπως είπαμε τον εαυτό του, αλλά να ετοιμάζεται και να ετοιμάζει αυτό που έρχεται. Αντίθετα είμαστε κολλημένοι σ’ ένα «τώρα» βιώνοντας συνεχείς κρίσεις χωρίς να μπορούμε να σπάσουμε τον κύκλο τής επαναληπτικότητάς τους. Προσοχή : δεν είμαι εναντίον τού παρόντος ή τού παρελθόντος αλλά είμαι με ένα μέλλον που τα περιέχει όλα και τα αναχωνεύει σε μία νέα μορφή. (…) Η σοβαρότερη αυτογνωσία γίνεται μέσα στον πόνο. (…) Αυτό που αποτρέπει την αυτογνωσία και που είναι και το βαθύτερο ελληνικό πρόβλημα, είναι ότι αντιλαμβανόμαστε την μερικότητα, δηλαδή το χωριό, την οικογένεια, το κόμμα ως «όλον». Τότε επέρχεται και ο διχασμός επειδή ο καθένας θέλει να επιβάλλει την δική του μερικότητα στους άλλους. Ετσι γίνονται και οι εμφύλιοι πόλεμοι.

Γι’ αυτό και επείγει να κατανοήσουμε την καθολικότητα. (…) αυτή η αυτοκρατορία (η βυζαντινή) κατέρρευσε άρα κάπου «έμπαζε». Και «έμπαζε» επειδή και εν αντιθέσει με την Δύση, οι Βυζαντινοί καθηλώθηκαν στον επαναληπτικό χρόνο, τον χρόνο τής τελετουργίας και δεν ανακάλυψαν τον χρόνο των βιωμάτων, τον χρόνο των επιλογών. Οι επιλογές ήταν κλεισμένες σε σχήματα, όπου επαναλαμβανόταν το ίδιο και το ίδιο. Οι επιλογές και οι εξελίξεις που τίς ακολουθούν γι’ αυτούς ήταν κάτι άγνωστο.

1909-1922: Διχασμός ή σύγκρουση δύο στρατηγικών για τον ελληνισμό;

Βιβλιοπαρουσίαση: Γιώργος Καραμπελιάς 1909-1922, Επανάσταση και Αντεπανάσταση στην Ελλάδα, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2022.

Του Γιώργου Ρακκά

Tο βιβλίο του Γιώργου Καραμπελιά 1909-1922, Επανάσταση και Αντεπανάσταση στην Ελλάδα (Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2022) συνεισφέρει σε νέες οπτικές στην ιστορική έρευνα, την συλλογική αυτογνωσία, καθώς και στη δημόσια συζήτηση που γίνεται για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Κατ’ αρχάς, καλύπτει με την προσέγγισή του το ιδεολογικό χάσμα των επίσημων εορτασμών. Υιοθετώντας την διαλεκτική περί «καταστροφών και θριάμβων», την οποία αρέσκεται να επαναλαμβάνει συχνά και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, οι επίσημοι εορτασμοί προσανατολίζονται περισσότερο στο τρίπτυχο «Καταστροφή-Προσφυγιά/Ανασυγκρότηση», και επιμένουν στην επαύριον του 1922. Ιδίως στον εμπλουτισμό της ελλαδικής κοινωνίας με τους ανθρώπους και τον πολιτισμό του Ελληνισμού από τον Πόντο και τη Μικρασία.

Έτσι όμως, παραμένουν ανέγγιχτα τα ιστορικά αίτια της Καταστροφής, ενώ, η αδήριτη πραγματικότητα ότι ιδρυτικό γεγονός της σύγχρονης Τουρκίας στέκει η ‘γενοκτονική μηχανική’ της περιόδου 1912-1922 και πάλι παραμερίζεται (γιατί άραγε;).

Ο συγγραφέας οδηγείται στην ερμηνεία του 1922, από το 1909. Αντιμετωπίζει αυτά τα χρόνια ως μια ενιαία περίοδο. Εκείνο δε που την ενοποιεί είναι ότι στην διάρκειά τους εξελίσσεται μια επανάσταση, που δεν είναι άλλη από την απόπειρα ολοκλήρωσης της Μεγάλης ιδέας, αρχικώς με την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Ηπείρου, στη συνέχεια, με το πέρασμα στην άλλη πλευρά του Αιγαίου για την τελευταία πράξη, την χειραφέτηση του Ελληνισμού στον Πόντο και την Μικρά Ασία.

Η Μικρασιατική εκστρατεία, επομένως, που μέχρι και σήμερα η Αριστερά καταγγέλλει ως ‘ιμπεριαλιστική’, και διάφορες άλλες δυνάμεις αξιολογούν ως «τυχοδιωκτική» κρίνοντας ότι αποτελούσε ένα εγχείρημα έξω από τις υλικές δυνατότητες και τα μεγέθη του ελληνικού κράτους, υπήρξε καρπός μιας κινητοποίησης ολάκερου του ελληνισμού: Της συμμαχίας, όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, των δυνάμεων του ευρύτερου ελληνισμού, με τις αντιολιγαρχικές δυνάμεις που δρούσαν μέσα στην κρατική επικράτεια.

Ξεκινάει με την επανάσταση του 1909, προχωράει με αποφασιστικότητα στην εσωτερική ανάταξη και στις νίκες των Βαλκανικών πολέμων, για να προσκρούσει από το 1915 και έπειτα στην ανάδυση και την αντίδραση του μικροελλαδισμού. Πυρήνας της αντιβενιζελικής παρατάξεως, οι ελίτ που διαμορφώθηκαν μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, στήριζαν την ισχύ τους στον κρατικό του υδροκεφαλισμό και την παρασιτική υφή του, και γι’ αυτό συνέδεαν τα συμφέροντά τους με την «μικρή, πλην τίμια Ελλάδα».

Η αντίθεση ελληνισμού και μικροελλαδισμού αποτελεί και το ‘αρχιμήδειο σημείο’ του συγγραφέα, που του επιτρέπει να διαπιστώσει και τα βαθύτερα αίτια του Διχασμού. Ξεφεύγει έτσι από την επιφανειακή οπτική που προσεγγίζει την αντίθεση βενιζελικών και αντιβενιζελικών σε ιστορικό κενό, δίχως να την εντάσσει στη μεγαλύτερη διάρκεια, και να βλέπει την προϊστορία της στην ευρύτερη διαμάχη μεταξύ των δύο στρατηγικών –της Μεγάλης Ιδέας από την μία, της «Ελλάδας της Μελούνας» από την άλλη.

Η μεγάλη πλειοψηφία των σημερινών ιστορικών, εξάλλου, είτε κατασκευάζουν ‘αφηγήσεις’ συγκεντρώνοντας αποσπασματικά ιστορικά τεκμήρια σέ ένα δικό τους κολάζ, είτε πέφτουν θύμα της υπερεξειδίκευσής τους: παίρνουν ως σημείο αφετηρίας τους κάποιες ορισμένες ψηφίδες της μεγάλης ιστορικής εικόνας, και από αυτές προσπαθούν να καταστρώσουν ερμηνευτικά σχήματα για το όλον.

Ο Καραμπελιάς, αντίθετα, παραμένει ως προς αυτό κλασικός. Πραγματεύεται διεξοδικά τις ιστορικές πηγές, και χτίζει μεθοδικά μια σφαιρική ιστορική προσέγγιση:

Ματωμένα Χώματα

Ματωμένα Χώματα:Η Διδώ Σωτηρίου γράφει:

"Αφέντης τώρα  στη Μικρασία δεν ήταν μόνο ο Τούρκος ήταν και ο Γερμανός. Ο Γερμανός ήταν ο νους κι ο Τούρκος το χέρι. Ο ένας σκάρωνε τα σκέδια κι ο άλλος τα εκτελούσε. Στη Σμύρνη κόπιασε ένας Γερμανός πασάς, στεγνός κι άκαρδος, με την πρώσικη στολή και το σουλούπι του κατακτητή, Λίμαν φον Στάντερς τόνε λέγανε. Ο μητροπολίτης της Σμύρνης, ο Χρυσόστομος, συμβούλευε: " Να απολυμαίνετε το στόμα σας σαν τον ονομάζετε..." Δεν είχε έλεος και οίκτο τούτος ο κακός δαίμονας της Μικρασίας. Μαζί του δε χώραγε -όπως με τον Τούρκο- κουβέντα, αίτημα, μπαξίσι. Τούτος ήταν σταλμένος με το ψυχρό σκέδιο να μας εξοντώσει, για να μας αρπάξει το χρυσόμμαλο δέρας. Στην ουσία, η Τουρκιά ήταν τώρα μια γερμανική αποικία....Πρόβες θηριωδίας είχανε γίνει πριν κηρυχτεί ο πόλεμος του '14 στις Φωκιές, στ' Αϊβαλί κι αλλού. Μα έτσι και βγήκε η Τουρκιά στο πλευρό της Γερμανίας, άρχισε συστηματικό ξεκλήρισμα του ελληνικού στοιχείου που κατοικούσε στα παράλια. Διαταγή είχε δοθεί μέσα σε ώρες οι χριστιανοί να ξεσηκώνονται, να παίρνουν τις οικογένειες τους και να πορεύονται για το εσωτερικό της Τουρκιάς. Ρουθούνι ρωμαίικο δεν έπρεπε να μείνει στα παράλια! 

- Γιατί; Γιατί; ρωτούσαν οι άνθρωποι. Τι φταίμε μείς;

27 Αυγούστου 1922 (100 χρόνια πριν)

27 Αυγούστου 1922 

(100 χρόνια πριν)

Γιώργος Τασιόπουλος

Παραθέτω από το βιβλίο "Τα χαΐρια μας εδώ", εκδόσεις Κουκκίδα - Αιγαίον, του Γιώργη Παπάζογλου, ένα απόσπασμα της αφήγησης της Αγγελικής Παπάζογλου.

Το κείμενο είναι αφήγηση, βγαλμένο από τα σπλάχνα της παλιάς, τυφλής, Σμυρνιάς τραγουδίστριας Αγγέλας Παπάζογλου, γυναίκας του ρεμπέτη Βαγγέλη Παπάζογλου, που πέθανε φυματικός στην Κατοχή, όπως σώθηκε και καταγράφηκε από τον γιο τους Γιώργη.

        _______*****_______

....Πέντε η ώρα τ' απόγευμα ήτανε πούβγε απ' την Αρμενιά η φωτιά. Και πάμε στο σπίτι κι ήτανε η φωτιά κοντά πια. Και μία αγριάδα Γιώργο μες στο σπίτι... σ' έδιωχνε... σα να ήτανε ζωντανός άνθρωπος και σούλεγε: "Φύγετε να γλιτώσετε κι εγώ θα κάτσω να καώ για σας... να σας κάνω πλάτες να φύγετε... να σωθείτε εσείς...  Φευγάτε πριν νάναι αργά.." Σ' έδιωχνε μία κρυάδα μέσα... Ο Θεός να φυλάει...

... Εντάξει το σπίτι.  Εσύ όμως δεν ήθελες να φύγεις. Πού να πας... Πώς να τ' αφήσεις... Να τ' αποχωριστείς... Παντού γύρω-γύρω στα ταβάνια, στα πατώματα, στα σκαλιά,  στα ντουβάρια έβλεπες κολλημένη την καρδιά σου...  Δίπλα-δίπλα με τα κάντρα, τα καντράκια, τα κουρτινόξυλα, τσι φωτογραφίες, τα κεντήματα, το κεντημένο κάντρο το Φρίξο και την Έλλη, το Αρκάδι... - ήτανε στου ντουβαριού τη μέση και γύρω-γύρω οι εικόνες του Κολοκοτρώνη, του Αθανασίου Διάκου, του Καραϊσκάκη και του Ρήγα Φεραίου.

Ο θείος Γιώργης λέει: "δεν μ' άφηκες να σπάσω τους καθρέφτες βρε Ελένη... Θα σταματήσω κι εγώ το ρολόι.." "Ήτανε ένα μεγάλο έπιπλο, ρώσικο ρολόι, και τα κρύσταλλα του γύρω με "μπιζού"... Ήτανε ακριβό ρολόι.. Ίσαμε κει πάνω ήτανε... ένα μόμπιλο... έπιπλο κανονικό...". "Σταμάτησέ το ωραία - ωραία του λέει - και ξανακλείσε το πορτάκι..."

Εγώ παρακολουθούσα σα χαζή, που τόκλεισε το πορτάκι... σα νάκλεισε και την καρδιά μου μέσα κεί. Και τόκλεισε ωραία ωραία εκείνος ο αντρούκλαρος, για να μην τη πληγώσει..  Σα χαζή ήμουνα... η καρδιά μου δε μ' άκουε να φύγωμε από μέσα κεί... ήταν ένα με τα πράματα... πώς να την ξεκολλήσεις να την πάρεις; Εκειδά έμεινε κι ηκάηκε μαζί με το σπίτι... με τον μεγάλο τον κατρέφτη... με τσι διπλωμένες σημαίες... με το ρολόι... με τ' Αρκάδι... Είδες; Για δεύτερη φορά καιγούντανε στη Σμύρνη πάλι.

"Πάμε - μου λέει η μανούλα μου- να μαζέψουμε τσι πλυμένες κουρελούδες πούν' απλωμένες στο δώμα να μη μας λαμπαδιάσουνε...". Κι ανέβηκα εγώ κι ηάνοιξα την καπάντζα. Τ' ήτανε και εκείνο... Σα καυτό νερό μας παρέχυσε το ντουμάνι... Σα φουρτουνιασμένο πέλαγο χύθηκε μέσα η μαυρίλα κι η ζεστασιά... Τα καταφέραμε όμως... τσι κατεβάσαμε... να καούνε διπλωμένες... νοικοκυρεμένες... Σα να την ακούω τη μανούλα μου... "Να καούνε διπλωμένες - είπε - μέσα σ' εκείνο το κακό ... να μη μας πούνε σκατονοικοκυράδες". Είναι να μην την αγαπώ;... 

"Ορθοδοξία και Δύση στη νεότερη Ελλάδα"

"Ορθοδοξία και Δύση στη νεότερη Ελλάδα"

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

«Δεν νομίζουμε», έγραφε στην επιφυλλίδα του στον «ΕΠΕΝΔΥΤΗ» ο αείμνηστος Κωστής Παπαγιώργης, «ότι υπάρχει αναγνώστης που θα διαβάσει το ”Ορθοδοξία και Δύση στη νεότερη Ελλάδα” (του καθηγητή Χρήστου Γιανναρά) και δεν θα νοιώσει ένα σκίρτημα ευγνωμοσύνης για τον συγγραφέα” (*). 

Όντως – μια διαπίστωση που ισχύει ασχέτως αν συμμερίζεται κανείς όλες τις απόψεις του συγγραφέα - τότε και τώρα! Πόσο μάλλον μετά από μια δεύτερη, ύστερα από τρεις σχεδόν δεκαετίες, πιο διεισδυτική και πιο καταφατική ανάγνωση ενός ίσως από τα πιο σημαντικά βιβλία για την κατανόηση «της εξέλιξης του πολιτισμού των Ελλήνων των νεότερων χρόνων». 

Εξ αρχής, εντύπωση προκαλεί που ο Γιανναράς δεν θέτει, ως είθισται, αφετηρία του Νεότερου Ελληνισμού το 1204 ή κατ΄ άλλους το 1453, αλλά «μάλλον το 1354». Τη χρονιά δηλαδή που ο Δημήτριος Κυδώνης μεταφράζει στα ελληνικά την περίφημη “Summa Theologiae” του Θωμά Ακινάτη και αναλαμβάνει να μεταλαμπαδεύσει με πρωτόγνωρο ζήλο το εξ Εσπερίας «καινούριο φως» στους Έλληνες συμπατριώτες του.

Ο λόγος επιλογής αυτής της «άγνωστης» εν πολλοίς ημερομηνίας (1354) είναι που για τον Γιανναρά οι πρώτες ελληνικές μεταφράσεις του Ακινάτη αποτελούν «την απαρχή αλλοτρίωσης της ιστορικής και πολιτισμικής αυτοσυνειδησίας των Ελλήνων». Αλλοτρίωση που σηματοδοτεί όχι μόνο την «απώλεια της ιδεοπροσωπίας για χάρη του μιμητισμού ξένων προτύπων» αλλά και μια «αυτό-υποτίμηση» και μάλιστα σε μια περίοδο «εκπληκτικής (και τελευταίας) άνθησης της ελληνικής σκέψης και της ελληνικής τέχνης» (Παλαιολόγεια Αναγέννηση). Πολλοί μιλούν και για «κόμπλεξ κατωτερότητας» απέναντι στη Δύση που έκτοτε έχει αποκτήσει πλέον διαστάσεις «επιδημίας» στην ελληνική ιστορία - και στην ελληνική διανόηση.

ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ TITITTYAIMENT!

ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ tittytainment!

Τασιόπουλος Γιώργος

Όπως, προφητικά έγραψε ο Ζαν Κλοντ Μισεά στο βιβλίο του "Η εκπαίδευση της αμάθειας"*.

Με αυτό τον νεολογισμό βαλίτσα επρόκειτο απλούστατα να ορισθεί ένα "κοκτέιλ αποβλακωτικής διασκέδασης και επαρκούς διατροφής που θα επέτρεπαν να διατηρηθεί σε καλή διάθεση ο αποστερημένος πληθυσμός του πλανήτη".
Αυτή η κινητική και περιφρονητική ανάλυση έχει, καταφανώς, το πλεονέκτημα να ορίζει με όλη την επιθυμητή σαφήνεια τους όρους της εργολαβίας που οι παγκόσμιες ελίτ αναθέτουν στο σχολείο του 21ου αιώνα.
Tits (γυναικεία στήθη, στην αμερικανική αργκό) καὶ entertainment (διασκέδαση, με την πιο χυδαία έννοια της λέξης).
Τὸν όρο ανέφερε, ο γνωστός πολιτικός επιστήμονας Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκυ, σε συνάντηση των κορυφαίων εγκεφάλων της Νέας Εποχής για να υποδείξει τον τρόπο με τον οποίο θα επιβάλλουν την μαζική αποβλάκωση στην τρίτη τάξη των αχρήστων νεόφτωχων για να καταστούν ακίνδυνοι, ώστε μην επαναστατήσουν.
Η κλειστή διεθνής συνάντηση έλαβε χώρα το 1995 στο Σὰν Φρανσίσκο όπου συζητήθηκε η υπόθεση διαχείρισης του υπόλοιπου 80% του πλανήτη, ώστε να μείνει ήσυχο και παθητικό, όταν σύμφωνα με τα δεδομένα μόνο τὸ 20% του ενεργού πληθυσμού στὸν πλανήτη είναι αρκετό για να παράγει όλα τα αγαθά που χρειάζεται η ανθρωπότητα.

* Σε μετάφραση του Άγγελου Ελεφάντη, σσ. 34-44, εκδ Βιβλιόραμα

Γιορτή σε νηπιαγωγείο με τραγούδια του Τρανού

Η επικεφαλίδα δανεισμένη από τίτλο αθηναϊκής εφημερίδας ή "Κι όμως, διδάσκουν τα παιδιά μας πρέζα και έγκλημα…" σε ανάρτηση γνωστού δημοφιλούς ιστοτόπου για Το σουξέ του Trannos «Της αρέσει να ‘μαι αλήτης και εγώ να είμαι Madame» είναι κυριολεκτικά το hit των ημερών, σε τέτοιο βαθμό ώστε να παιχτεί ακόμα και σε… γιορτή Νηπιαγωγείου!!!

Ποιος είναι ο Τρανός ίσως να μη γνωρίζουν οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς που τα νήπια ή τα μεγαλύτερα ηλικιακά παιδιά τους στο άκουσμα των "ασμάτων" του πάλλονται κυριολεκτικά!

Οι στίχοι του τραγουδιού που είναι σουξέ, κορυφαίο στις προτιμήσεις και ακούστηκε στα προαύλια των σχολείων στις αποχαιρετιστήριες γιορτές λόγω θέρους είναι αποκαλυπτικοί για την κατάντια σχολείου και οικογενειών:

Τα διαμάντια στο κορμί της
είναι όλα τα λεφτά
Της αρέσει να ‘μαι αλήτης
και εγώ να ‘μαι Madame
Έχω κόλλημα μαζί της
δεν υπάρχει πουθενά
Της αρέσει να ‘μαι αλήτης
και εγώ να ‘μαι Madame...

To βιβλίο του Ζαν Κλοντ Μισεά "Η εκπαίδευση της αμάθειας", αν και γραμμένο το 1999, προφητικό, δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα:

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΜΑΘΕΙΑΣ

ΖΑΝ ΚΛΩΝΤ ΜΙΣΕΑ

Μετάφραση: Άγγελος Ελεφαντης, εκδ. Βιβλιόραμα

Απόσπασμα από κεφ. VII σελ. 35-44

 

Το Σεπτέμβριο του 1995 – «πεντακόσιοι πολιτικοί, οικονομικοί ηγέτες και επιστήμονες πρώτης κλάσεως», που στα δικά τους τα μάτια φαντάζουν η ελίτ του κόσμου, συγκεντρώθηκαν στο ξενοδοχείο Fair-mon του Σαν Φρασίσκο για να εκθέσουν τις απόψεις τους για τα πεπρωμένα του νέου πολιτισμού. Δεδομένου του αντικειμένου του, στο φόρουμ αυτό πρυτάνευε η αρχή της πιο αυστηρής αποτελεσματικότητας:

«Αυστηροί κανόνες υποχρεώνουν όλους τους συμμετέχοντες να ξεχάσουν τη ρητορική. Οι εισηγητές διαθέτουν μόλις πέντε λεπτά για να εισηγηθούν κάποιο θέμα. Εξάλλου στη διάρκεια των συζητήσεων καμία παρέμβαση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο λεπτά».

Από τη στιγμή που καθορίστηκαν αυτές οι αρχές εργασίας, η σύσκεψη αναγνώρισε - σαν κάτι το απολύτως προφανές που δεν άξιζε τον κόπο να ζητηθεί - ότι τον ερχόμενο αιώνα εισαγωγικά τα «δύο δέκατα του ενεργού πληθυσμού θα ήταν αρκετά για να διατηρηθεί η δραστηριότητα της παγκόσμιας οικονομίας».  Με τόσο ξεκάθαρες βάσεις το κύριο πολιτικό πρόβλημα, που το καπιταλιστικό σύστημα είναι υποχρεωμένο να αντιμετωπίσει τις επόμενες δεκαετίες, μπορεί να διατυπωθεί με κάθε αυστηρότητα: Πώς θα είναι δυνατό, για την ελίτ του κόσμου, να διατηρηθεί η διακυβερνησιμότητά της κατά τα 80% υπεράριθμης ανθρωπότητας, της οποίας το ανώφελο έχει ήδη προγραμματίσει η φιλελεύθερη λογική;

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΤΖΟΝ ΡΑΣΚΙΝ - ¨Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΓΟΤΘΙΚΟΥ ΡΥΘΜΟΥ"

"Τους ανθρώπους μπορεί να τους χτυπήσεις, να τους αλυσοδέσεις, να τους βασανίσεις, να τους ζεύσεις σαν τα βόδια, να τους ξεπαστρέψεις σαν τις μύγες, κι αυτοί να παραμείνουν - υπό την καλύτερη έννοια μάλιστα - ελεύθεροι.

 Καταπνίγοντας όμως το πνεύμα τους, καταστρέφοντας τα βλαστάρια της ανθρώπινης νοημοσύνης τους για να τα τεμαχίσεις σε κλαδιά που σαπίζουν, μετατρέποντας σε ιμάντες μηχανής τη σάρκα και το δέρμα τους, τα οποία, όταν τ' αποτελειώσουν τα σκουλήκια, είναι προορισμένα να συναντήσουν τον ίδιο τον Θεό- τότε, πράγματι, γίνεσαι αφέντης δούλων.

 Ίσως, λοιπόν, η σημερινή Αγγλία, της οποίας οι κάτοικοι τροφοδοτούν σαν καύσιμο τον καπνό του εργοστασίου, με τη δύναμη και τον μόχθο τους να χαραμίζονται καθημερινά για την επίτευξη ενός περίτεχνου κι απόλυτα ακριβούς αποτελέσματος, να είναι λιγότερο ελεύθερη απ' ο,τι στο παρελθόν - παρόλο που και οι πιο ήπιες διαταγές των φεουδαρχών κόστιζαν τότε ανθρώπινες ζωές, και το αίμα του οργισμένου αγρότη χυνόταν στα αυλάκια των χωραφιών" (σσ.35-36)

Ευχαριστώ το Δημήτρη Μπαλτά

Η Γενοκτονία των Αρμενίων στο φως της ιστορικής έρευνας

 

Αγτζίδης Βλάσης

"...Το Αρμενικό Ζήτημα και η Γενοκτονία των Αρμενίων, σε αντίθεση με το Ελληνικό Ζήτημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη γενοκτονία των ελληνικών πληθυσμών, έχει διερευνηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό από ιστοριογραφικής άποψης. Σε διεθνές επίπεδο το ιστορικό γεγονός ήταν γνωστό από τα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο με την έκδοση του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών που είχε επιμεληθεί ο Άρνολντ Τόιμπι, όσο κι από τις εκθέσεις του Γερμανού ιεραπόστολου Γιοχάννες Λέπσιους.

Όμως, η μεγάλη ιστοριογραφική παραγωγή θα αρχίσει μετά το 1970 και θα οφείλεται στην ενεργοποίηση των Αρμένιων της διασποράς. Η ανάδειξη του θέματος στην Ελλάδα θα ξεκινήσει από τις αρμενικές οργανώσεις με τη συμβολή Αρμένιων μελετητών, όπως ο Αγαμπατιάν Οχανές-Σαρκίς, ο Ιωσήφ Κασεσιάν κ.ά. Ως πρώτη σχετική έκδοση μπορεί να θεωρηθεί το βιβλίο “Τα απομνημονεύματα του Ναϊμ Μπέη”, που εξέδωσε το 1965 μια αρμενική οργάνωση.

Το 1967 εκδόθηκε μια πραγματική ιστορία του Λεόν Ζαβόν Σουρμελιάν. Το 1972 θα εκδοθεί το κλασικό βιβλίο “Η Σμύρνη στις φλόγες” της Αμερικανο-Αρμένιας ιστορικού Μάρτζορι Χαουζπιάν και έκτοτε θα γνωρίσει απανωτές εκδόσεις. Τρία χρόνια αργότερα εκδόθηκε το “Αρμενία 1915: Μια υποδειγματική γενοκτονία” του Ζαν-Μαρί Καρζού. Τη δεκαετία του 1980 το ελληνικό κοινό θα έρθει σε επαφή με περισσότερα έργα για τους Αρμένιους και ειδικότερα για τη Γενοκτονία των Αρμενίων.

Ενδεικτικά αναφέρονται κάποια από αυτά, όπως τα κείμενα της Ανζέλ Κουρτιάν (1980), ένα πρώτο κείμενο για τη Γενοκτονία των Αρμενίων από κοινωνιολογικής σκοπιάς του Βαχάκν Νταντριάν (1982), το έργο του μεγάλου Αρμένιου ιστορικού Ρίτσαρντ Χοβανεσιάν (1984) και τα απομνημονεύματα του Χένρι Μοργκεντάου (1989). Σημαντικό υπήρξε το βιβλίο του Μίλτου Παγτζιλόγλου (1988) που αναφερόταν από κοινού στη Γενοκτονία Ελλήνων και Αρμενίων. Την ίδια χρονιά εκδόθηκε και το βιβλίο του Αγαμπατιάν Οχανές-Σαρκίς για το Αρμενικό Ζήτημα..."

Όλη η δημοσίευση:Η Γενοκτονία των Αρμενίων στο φως της ιστορικής έρευνας

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΡΤΟΥ

Εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Γόρδιος» το μυθιστόρημα του Δημήτρη Μάρτου «Τα παιδιά της Πλάκας».

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ

Το έργο αναφέρεται σ’ ένα πραγματικό γεγονός, που επαναπροσδιόρισε το νόημα της λέξης «Πλάκα»· από τοπωνύμιο την κατίσχυσε σε προσδιορισμό συμπεριφοράς. Το ζήτημα αφορά μια παρέα νεαρών φοιτητών, η οποία, σε κάποιο σημείο της συνοικίας Πλάκας της Αθήνας, κατά πάσα πιθανότητα σ’ ένα καφενείο, διακήρυττε ότι είχε το σθένος ν’ αντισταθεί στους Άγγλους, σε ενδεχόμενη απόπειρα τους να καταλάβουν την Αθήνα, κατά τον αποκλεισμό του 1850 (Παρκερικά). Όταν, όμως, φημολογήθηκε ότι οι Άγγλοι ανέβαιναν στην Αθήνα οι νεαροί δείλιασαν και διαλύθηκαν. Η φράση ‘’Παιδιά της Πλάκας’’ σηματοδότησε από τότε το λεονταρισμό, την ανημποριά και τη λιγοψυχία. Σταδιακά επεκτάθηκε σε ό,τι ήθελε να στιγματίσει σαν αναξιόπιστο και γελοίο. «Πλάκα κάνεις», δηλαδή, αστειεύεσαι, λες πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις, «αυτός είναι της πλάκας», «σπάω πλάκα» κλπ.

Στο έργο, πρόσωπα και γεγονότα είναι φανταστικά, συναρθρώνονται, όμως, με αληθινά. Πολλές φορές, αληθινά περιστατικά, αν και συνέβησαν σε απόσταση χρονική το ένα από το άλλο και σε διαφορετικά μέρη, συνθέτονται σε μια συμπυκνωμένη χρονική στιγμή, μυθιστορηματικά, περισσότερο για να αποδώσουν την ιστορική ατμόσφαιρα που μεταμόρφωσε τον κοινωνικογεωγραφικό προσδιορισμό ‘’παιδιά της Πλάκας’’ σε προσδιορισμό συμπεριφοράς.

Ο μύθος, παρακολουθεί έναν μπαρουτοκαπνισμένο καπετάνιο του 1821, που ένα πρωινό του Απρίλη, θ’ ανηφορήσει με τη δεκαεξάχρονη εγγόνα του προς την πλακιώτικη πλατεία. Εκεί, στο καφενείο ‘’Ο γενναίος Έλλην’’, σύχναζαν παρέες φοιτητών, που δημιουργούσαν πηγαδάκια σφοδρής αντιπαράθεσης, ενόψει του αποκλεισμού των ελληνικών λιμανιών από τον αγγλικό στόλο. Αυτές οι παρέες πήραν το προσωνύμιο ‘’παιδιά της Πλάκας’’, εξ αιτίας, κυρίως, μιας παρέας που εντυπωσίαζε με τις απόψεις και τις υποσχέσεις της ν’ αντιμετωπίσει τους Άγγλους στην περίπτωση που αυτοί ανέβαιναν στην Αθήνα.

Τον καπετάν Γιάγκο τον ενδιέφεραν οι αντιπαραθέσεις των νεαρών γιατί προσδοκούσε να βρει απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα που του δημιούργησε η επαναστατική του δράση, ενώ την Ελένη την παρακινούσε ο έρωτάς της για έναν πρωταγωνιστή εκείνων των αντιπαραθέσεων. Αφού έκαναν τα πρωινιάτικά τους πήραν το δρόμο για την Πλάκα.

Αρχικά έγιναν μάρτυρες ενός περιστατικού (αναφέρεται σε αληθινό γεγονός) ανάμεσα σ’ έναν περιφερόμενο επαγγελματία Γάλλο παλαιστή και έναν Αρναούτη βοσκό της περιοχής, ο οποίος βρέθηκε στην αρένα να παλεύει με τον Γάλλο, μετά από μια σπρωξιά κάποιων νεαρών που ήθελαν να αστειευτούν μαζί του. Ο βοσκός, όμως, ξυλοφόρτωσε τον Γάλλο παλαιστή, δημιουργώντας αισθήματα εθνικής ανάτασης στους παρευρισκομένους και σε λίγο σε όλη την Αθήνα, η οποία τότε μαστιζόταν από τις προσβολές των Άγγλων κατακτητών.

Η γένεση της Ουνίας* και ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Οι θρησκευτικές ρίζες της διαμάχης στην Ουκρανία.

ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

--------------------

Σήμερα είναι καθολικά αποδεκτή η άποψη για τη γένεση της ιδέας της Ουνίας ήδη από το 13ο αιώνα. Κατά τον αείμνηστο ιστορικό αρχιμ. Βασίλειο Στεφανίδη η ιδέα της Ουνίας απαντάται για πρώτη φορά στη Δ' Σύνοδο του Λατερανού (1215). Ο Πάπας Ιννοκέντιος Γ' , μία δυναμική μεν αλλά και κοσμικού φρονήματος μορφή, είναι πνευματικός πατέρας της Ουνίας (Ελληνόρρυθμης Καθολικής Εκκλησίας) όπως και της Ιεράς Εξέτασης.

Ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ' ίδρυσε το 1577 στη Ρώμη το Ελληνικό Κολλέγιο του Αγίου Αθανασίου, Θεολογική Σχολή για την κατάρτιση των στελεχών της Ουνίας (Ελληνόρρυθμων Καθολικών) που θα αναλάμβαναν δραστηριότητα στις ελληνόφωνες περιοχές της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και τις ενετοκρατούμενες περιοχές.

Δεν περιορίστηκε όμως στα πνευματικά μέσα η δράση της Ουνίας. Όπου η τοπική κρατική εξουσία ήταν φιλοπαπική χρησιμοποιήθηκε και η ωμή βία για την υποταγή των Ορθοδόξων.

Αυτό συνέβη στην Πολωνία στα τέλη του 16ου αιώνα.

Ο βασιλιάς της Πολωνίας Σιγισμούνδος Γ' (1587-1632) έγινε όργανο των Ιησουιτών Ποσεβίν και Σκάργκα και των Ουνιτών. Παπικός ο ίδιος προέκρινε τη φιλία του Πάπα για την προώθηση των πολιτικών σχέσεών του με την Ευρώπη. Ο Σιγισμούνδος επέβαλε την Ουνία στους ορθόδοξους της Πολωνίας όπως και σε εκείνους της Λιθουανίας και Ουκρανίας με βίαιο τρόπο ύστερα από την Ουνιτική Σύνοδο του Βρεστ-Λίτοβσκ (1596). Κάθε αντίδραση αντιμετωπίστηκε με τη βία από τους Λατίνους και τους Ουνίτες Κληρικούς και σημειώθηκε σωρεία εγκλημάτων. Στην παραπάνω σύνοδο όλοι σχεδόν οι επίσκοποι υπέγραψαν την ένωση και εκατομμύρια Ορθόδοξοι έγιναν αναγκαστικά ουνίτες. Οι εναπομείναντες ορθόδοξοι υπέστησαν πρωτοφανείς διωγμούς. Παράλληλα η Ουνία επεκτάθηκε στη Ρουθηνία (Καρπαθορρωσία) (1646) στη Σλοβακία (1649), στην Τρανσυλβανία (1698/99) και γενικά όπου υπήρχε ορθόδοξο πλήρωμα (Σερβία, Αλβανία, Βουλγαρία, Γεωργία, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Ελλάδα). Η πολεμική σύγκρουση Πολωνίας-Ρωσίας τον 17ο αι. έλαβε το χαρακτήρα καθαρά θρησκευτικής αντιπαράθεσης διότι στόχος του Παπισμού-Ουνιτισμού ήταν να χτυπηθεί ο προστάτης των Ορθοδόξων Τσάρος και να εμποδιστεί η επέκταση του Προτεσταντισμού, καθώς, τον 16ο αιώνα είχαμε τη γένεση του Προτεσταντισμού (1517) και ο Παπισμός αναζητεί στήριγμα στην Ανατολή για να εξισορροπηθεί η αμφισβήτησή του στη Δύση.

Μετά το 1948 στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στα Βαλκάνια το φαινόμενο της Ουνίας περιορίστηκε καθώς οι ελληνορυθμοι καθολικοι υπέστησαν σκληρές διώξεις από τον Στάλιν. Στην Ουκρανία το μεγαλύτερο τμήμα των απαλλοτριωμένων περιουσιών των Ουνιτών παραχωρήθηκε στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Διατηρήθηκαν κρυφά κάποιες επαφές Καθολικών κύκλων με Ουνιτικά στελέχη του εξωτερικού.

Με το τέλος του ψυχρού πολέμου το 1989 ζυμώθηκαν προσπάθειες αναβίωσης της Ουνίας σε χώρες του πρώην ανατολικού συνασπισμού.

Κάποιες φορές μάλιστα, ένα σημαντικό ποσοστό ιερέων από εκείνους που ήταν παρόντες στην Πλατεία Ανεξαρτησίας ( Μαϊντάν ) ευλογώντας του νεκρούς και παρεμβαίνοντας στη διαμαρτυρία ήταν Ουνίτες (Ελληνόρρυθμοι Καθολικοί)οι οποίοι από την πρώτη στιγμή έπαιξαν εμφανή ρόλο στην άσκηση πιέσεων ώστε ο Γιανουκόβιτς να παραιτηθεί από την προεδρία της Ουκρανίας. Επομένως, αυτοί εκπροσώπων (και όχι μόνο από πολιτισμική σκοπιά.) την προέλασή της Δύσης προς ανατολάς, τόσο εξαιτίας της εγγύτητάς τους με τη Ρώμη όσο και για τη σαφή πολιτική υποστήριξή τους στη διαδικασία προσέγγισης της Ουκρανίας με την Ευρώπη.

Να λοιπόν οι λόγοι που η παρουσία του στη χώρα θεωρείται από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες ενοχλητική και απειλητική: αφενός λόγοι πολιτισμικοί -οι Ορθόδοξοι αισθάνονται συνδεδεμένοι με πιο ανατολικές και πιο αγνές αξίες από ό,τι εκείνες της Δύσης, οι οποίες θεωρούνται παρακμιακές και αγοραίες- και, αφετέρου, λόγοι καθαρά θρησκευτικοί, δεδομένου ότι η "φιλοδυτική' θέση των Ελληνόρρυθμων Καθολικών εκλαμβάνεται και ως καθαρή απόπειρα να προσεταιριστούν περισσότερους πιστούς και να εξαπλωθούν εδαφικά.

*Οι Ουνίτες ή Ελληνόρρυθμοι ή Ελληνοκαθολικοί όπως συνήθως χαρακτηρίζονται είναι ουσιαστικά παπικοί, δεχόμενοι το σύνολο της παπικής διδασκαλίας, και μάλιστα τα δόγματα εκείνα που διαφοροποιούν ριζικά τον Παπισμό από την Ορθοδοξία και μόνο εξωτερικά και επιφανειακά με την περιβολή των κληρικών τους και τα ανατολικά έθιμά τους δίνουν την απατηλή εντύπωση ότι παραμένουν Ορθόδοξοι (στα λατινικά Uniti/Ουνίτες)

Προτεινόμενα βιβλία:

Συνομιλώντας με έναν απολογητή του εικοστού πρώτου αιώνα

από

 Αντίφωνο

 -

18 Φεβρουαρίου 2022

0

540

Η απολογητική, εκείνος ο κλάδος της χριστιανικής θεολογίας που αφοσιώνεται στο να υπερασπισθεί με λογικά επιχειρήματα τη χριστιανική πίστη, από κάθε λογής μομφές, κυρίως από μη Χριστιανούς, έχει αρκετή ιστορία πίσω της[1]. Αν και αυτό είναι γνωστό, ίσως είναι λιγότερο γνωστό ευρέως ότι η χριστιανική απολογητική παραμένει ζωντανή και στις μέρες μας. Χαρακτηριστική είναι εδώ η περίπτωση του συγγραφέα Δημήτρη Τσινικόπουλου, το βιβλίο του οποίου Το στοίχημα του Πασκάλ (εκδόσεις Εν Πλω, 2015), με πρόλογο από τον Σωτήρη Γουνελά, αποτελείται από 36 άρθρα-απαντήσεις σε μομφές ενάντια στον Χριστιανισμό. Από πού προέρχονται όμως οι εν λόγω μομφές; Ο υπότιτλος κάνει λόγο για «κριτική» ενάντια στον Νέο Αθεϊσμό, αλλά και στη «θρησκευτική Νεωτερικότητα». Αρχικά, ο Νέος Αθεϊσμός (New Atheism), που ξεκίνησε στα τέλη του 20ού αιώνα και έγινε περισσότερο γνωστό στις αρχές του 21ου, αποτελεί ένα πνευματικό κίνημα του δυτικού κόσμου που υποστηρίζει την περαιτέρω εκκοσμίκευση των κοινωνιών μας και την απόρριψη όλων των θρησκειών, χρησιμοποιώντας μια επιθετική ρητορική που παρομοιάζει τη θρησκευτικότητα γενικά με έναν μολυσματικό ιό ή με ένα είδος παλιμπαιδισμού, που παρεμποδίζει με κάθε τρόπο την κοινωνική πρόοδο της ανθρωπότητας. Για να καταρρίψει τους ισχυρισμούς του, ο συγγραφέας αναφέρεται σε μια σειρά από σημαντικές προσωπικότητες της διανόησης στον δυτικό. Σύμφωνα με τον ίδιο, μεγάλο μέρος των νεοαθεϊστικών κατηγοριών στηρίζεται σε κακόπιστες προκαταλήψεις και παρανοήσεις ενάντια στον Χριστιανισμό. Μέσα στο βιβλίο θίγονται και ορισμένα περισσότερο ακανθώδη και επίκαιρα ζητήματα, ένα από τα οποία είναι αυτό της εξέλιξης των ειδών.

DE PROFUNDIS: Ο π.Νικόλαος Λουδοβίκος - Η άνοδος του Βελούδινου Ολοκληρωτισμού #29 (TV100 031221)

DE PROFUNDIS: Ο π.Νικόλαος Λουδοβίκος - Η άνοδος του Βελούδινου Ολοκληρωτισμού #29 (TV100 031221)