Σε μοχλό ταχείας και βίαιης αναδιάρθρωσης όλης της οικονομίας θα εξελιχθεί πολύ σύντομα η διάταξη που ψηφίστηκε στο δεύτερο πολυνομοσχέδιο την Κυριακή 22 Μαΐου 2016 και προβλέπει την απελευθέρωση της πώλησης τραπεζικών δανείων. (Κεφάλαιο Ε’: αντικατάσταση διατάξεων του Ν. 4354/2015 Α’ 176- Εθνική στρατηγική για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους – Άλλες διατάξεις). Τα συγκεκριμένα άρθρα συνιστούν τομή σε σχέση με το μέχρι σήμερα πλαίσιο γιατί πρώτο, δίνουν την τελευταία προθεσμία για προστασία της πρώτης κατοικίας που χρησιμοποιείται ως υποθήκη μέχρι αξίας 140.000 ευρώ και, το σημαντικότερο, επιτρέπουν την πώληση όχι μόνο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, γνωστών κι ως «κόκκινων» (όσα δάνεια δεν αποπληρώνονται επί 90 τουλάχιστον ημέρες), αλλά και των εξυπηρετούμενων!
Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Τα κόκκινα δάνεια αφορούν στο 53% των συνολικών δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες κι ανέρχονται σε 108 δισ. ευρώ. Ένα σοβαρό ποσό εξ αυτών μπορεί ήδη (από 1/1/2016) να πουληθεί. Πρόκειται για τα δάνεια των μεγάλων επιχειρήσεων, που ανέρχονται περίπου σε 40 δις. ευρώ. Τα υπόλοιπα «κόκκινα» είναι στεγαστικά (29 δις. ευρώ με το 43%, δηλαδή 12 δις. ευρώ, να είναι δάνεια πρώτης κατοικίας), καταναλωτικά (10 δις. ευρώ) επιχειρηματικά (20 δις. ευρώ) και τα υπόλοιπα 9 δις. είναι παρκαρισμένα στα χαρτοφυλάκια των «κακών τραπεζών». Σε αυτά τα 108 δισ. ευρώ θα πρέπει να προστεθούν μερικές χιλιάδες ακόμη δάνεια, συνολικής αξίας 14 δις. ευρώ που φέρουν εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και για τα οποία η Ευρωομάδα της 24ης Μαΐου απαίτησε να ισχύουν ό,τι και τα υπόλοιπα τραπεζικά δάνεια: απελευθέρωση της πώλησής τους και πλειστηριασμοί!
Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων είναι αποτέλεσμα της κρίσης της ελληνικής οικονομίας και της παρατεταμένης λιτότητας. Η συντριβή του διαθέσιμου εισοδήματος από το 2010 λόγω των μειώσεων σε μισθούς και συντάξεις και της ανεργίας ευθύνεται σχεδόν κατά αποκλειστικότητα για την αδυναμία χιλιάδων νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις δανειακές απαιτήσεις που ανέλαβαν πριν την κρίση, όταν όλοι ήταν σίγουροι πώς το εισόδημά τους θα αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ένα παρεμφερές ποσοστό ύψους 45% μόνον μπορεί και καταβάλλει «έγκαιρα και στο ακέραιο» τις φορολογικές του υποχρεώσεις, όταν το 2012 το ποσοστό της εισπραξιμότητας ανερχόταν στο 60%, το 2010 στο 73%, κοκ. Με ανάλογη ταχύτητα αυξάνονται οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στα ασφαλιστικά ταμεία, τη ΔΕΗ, κοκ.