Ο Θανάσης Βέγγος «το 1964 σε αναζήτηση καλλιτεχνικής ελευθερίας, ίδρυσε τη δική του εταιρεία παραγωγής». Η εταιρεία του Βέγγου, με το γνωστό λογότυπο «ΘΒ», παρήγαγε εννέα ταινίες μέχρι το 1969, οπότε και χρεωκόπησε. Έξι απ’ αυτές είναι σκηνοθετημένες από τον ίδιο τον Βέγγο· οι τέσσερις έχουν μονταριστεί από το alter ego του, τον Ντίνο Κατσουρίδη· όλες διαπνέονται από τη δική του πυρετώδη παρουσία-σκηνοθεσία. Οι ταινίες αυτές, παρ’ ότι είναι οι πιο δημοφιλείς του, είναι οι λιγότερο προσεγμένες από την κριτική, καθώς, («βαθυ»-)στοχαστική –και μεγαλοπιασμένη– κρατούσε πάντα απόσταση από τα τρεξίματα του φουκαρά Θανάση, που, εκτός που θύμιζε ό,τι προσπαθούσαν όλοι να ξεχάσουν, τον ξυπόλυτο Ρωμηό δηλαδή, ήταν και ένας αντι-ήρωας που δεν προσφερόταν για πολιτική καθοδήγηση. Εξάλλου, ο Θανάσης ήταν ένας αταλάντευτα «καλός άνθρωπος», φορέας της πνευματικής παράδοσης που όλοι έσπευδαν να αποσκωρακίσουν σε μια εποχή που ο πλούτος υπόσχονταν πολλά.
Θυμάστε μήπως τη φωτογραφία του Βέγγου από τη Μακρόνησο, δίπλα στον Κούνδουρο; Ο Νίκος αρχοντικός, με τα στιβάνια του και τα χέρια πίσω από τη μέση του κι ο Θανάσης δίπλα του ξυπόλητος, με τη ναυτική του στολή, σε στάση ανάπαυσης, με το πηλήκιο τακτικά βαλμένο στο αριστερό του χέρι. Η φωτογραφία λέει σχεδόν τα πάντα. Ο Κούνδουρος, στιβαρός ανανεωτής του κινηματογράφου μας απ’ όταν εμφανίστηκε με τη Μαγική του πόλη (1954), ήταν ο προξενητής, ο κουμπάρος που πάντρεψε τον Βέγγο με το σινεμά – χάρες πολλές του οφείλει ο ελληνικός κινηματογράφος και γι’ αυτό. Εάν όμως το όμορφο αρχοντόπουλο, ο Νίκος, πήρε την κάμερά του και πήγε στην μαγική πόλη, στα παραπήγματα του Ασύρματου και στα υπόγεια της Ομόνοιας, φωτίζοντας με αγάπη αυτούς τους φτωχοδιαβόλους, ο Θανάσης γεννήθηκε και κατοικούσε σε όλη του τη ζωή σ’ αυτά τα παραπήγματα. Στη μεθόριο μεταξύ μιας ηττημένης αρχαιότητας και μια επευλαύνουσας νεωτερικότητας, είναι αλήθεια ιστορική πλέον, πως πριν ο Κούνδουρος τον γνωρίσει καν, έσπευσε ο Βέγγος να τον αγαπήσει. Στην εξορία, ήταν ο Θανάσης που ανακάλυψε τον Νίκο!
