Η γλώσσα του 1821

Μακρυγιάννης και Διονύσιος Σολωμός και στο φόντο η Μάχη της Αλαμάνας σε πίνακα του Παναγιώτη Ζωγράφου |CreativeProtagon/Wikipedi Πηγή: Protagon.gr

Λάκης Παπαστάθης 

Το ’21 ήταν και ένας γλωσσικός αγώνας. Οι αγωνιστές που έγραψαν Απομνημονεύματα για τα συγκλονιστικά γεγονότα αναζήτησαν την ελεύθερη πατρίδα συνθέτοντας τη γλώσσα της. Διακόσια χρόνια μετά, η ελληνική Παιδεία οφείλει να ακούσει τη φωνή τους, εντάσσοντας τα κείμενά τους στη διδασκαλία των νέων Ελλήνων  «Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;» – Διονύσιος Σολωμός

Τα συγκλονιστικά γεγονότα της Επανάστασης του ’21 αναζήτησαν τη γλώσσα τους για να τα περιγράψει. Και αυτή ήταν η προφορική λαλιά της καθημερινότητας και της ποιητικής παράδοσης, η γλώσσα και η γραφή των λογίων Ελλήνων, κυρίως του εξωτερικού, αλλά και κάποια απομεινάρια των Αρχαίων, που κανένα πανεπιστήμιο δεν υπήρχε τότε για να τα διδάξει.

Ισως τα κείμενα αυτά να είναι και ένα μνημείο της λαχτάρας των αγωνιστών για το Πανεπιστήμιο που θα χτιζόταν μετά την Ελευθερία. Και εκεί θα φοιτούσαν όχι μόνον τα παιδιά τους αλλά και οι ίδιοι. Είναι γνωστό ότι ο Κολοκοτρώνης ήταν από τους πρώτους ακροατές στο πρώτο Πανεπιστήμιο του Κλεάνθη στην Πλάκα και, λίγο αργότερα, όταν χτιζόταν το μεγάλο Πανεπιστήμιο του Χριστιανού Χάνσεν στην Πανεπιστημίου, υπήρξε επιστάτης των έργων.

Ισως η ελληνική Πολιτεία προλαβαίνει ακόμη να εντάξει στη διδασκαλία των σχολείων, σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου, τα Απομνημονεύματα των αγωνιστών του ’21. Αρκεί να γίνουν προσεκτικές επιλογές με κριτήριο γλωσσικό, ιστορικό, γεωγραφικό και λογοτεχνικό. Οι μαθητές, μαζί με τους δασκάλους, θα έχουν έτσι τη δυνατότητα να επεξεργαστούν αυτή την αναγνωστική εμπειρία μένοντας στις λέξεις, στη σύνθεση της αφήγησης αλλά και στις εικόνες των προσώπων, των τοπίων και των μαχών. Θα μπορέσουν να συνθέσουν ένα ιδιόμορφο, νοητό, ιστορικο-ανθρωπολογικό ντοκιμαντέρ που θα δώσει νόημα στους πρώτους στίχους του Υμνου εις την Ελευθερίαν του Σολωμού. Θα κατανοήσουν δηλαδή πώς η ελληνική Ελευθερία είναι μία πολεμική Ελευθερία εις το διηνεκές, σαν την αρχαία θεά Αθηνά, που αντί για περικεφαλαία, ασπίδα και δόρυ, κρατάει κοφτερό σπαθί…

Σε γνωρίζω από την κόψη, λοιπόν, του σπαθιού την τρομερή, αλλά και… Σε γνωρίζω από την όψη… οι αγωνιστές που έγραψαν Απομνημονεύματα έδωσαν νόημα και στην κόψη του σπαθιού και στην όψη της Ελευθερίας, που δεν είναι μόνον πρόσωπο, αλλά και συνείδηση και γλώσσα. Αγωνιστές στα πεδία των μαχών αλλά και αγωνιστές της γραφής, της σύνθεσης της ελληνικής γλώσσας, που θα έκανε αναγνωρίσιμο και ξεχωριστό το πρόσωπό της.

Μακρυγιάννης, Κοσομούλης, Φωτάκος, Περραιβός, Τερτσέτης, Σπηλιάδης, Κανέλλος Δεληγιάννης και τόσοι άλλοι. Λαϊκοί αγωνιστές και παιδιά προκρίτων που μπήκαν στον αγώνα. Ηδη έχει παρατηρηθεί ότι στα Απομνημονεύματα υπάρχει έντονος υποκειμενισμός και ιδιοτέλεια. Οι συγγραφείς τους διεκδικούν προσωπική η οικογενειακή δικαίωση. Είναι μονομερή, υπάρχει ωραιοποίηση κάποιων γεγονότων και καταγγελία η αποσιώπηση κάποιων άλλων. Αυτά φαίνονται καθαρά μέσα στα κείμενα και ο σύγχρονος αναγνώστης μπορεί να τα εντάξει στο φάσμα των συμπεριφορών, των αντιθέσεων της εποχής. Ομως όλοι χρησιμοποιούν τη γλώσσα του τόπου για να εκφραστούν. Γραμματιζούμενοι ή και σχεδόν αγράμματοι, ο καθένας βρίσκει τον δικό του τρόπο. Καλό είναι να διαβαστούν χωρίς τη σύγχρονη μόδα της υπερβολικής ιδεολογικής φόρτισης ή των κοινωνικών και οικονομικών αντιθέσεων που ήταν υπαρκτές και σε πολλές περιπτώσεις ιδιαιτέρως άγριες, αλλά αυτό δεν εμπόδισε πολλούς από αυτούς να θυσιαστούν για τον κοινό σκοπό.

Η Μάχη στο Μανιάκι: 20 Mαΐου 1825

Ο πολυτάραχος βίος του Παπαφλέσσα – Ο Ιμπραήμ προελαύνει στο Μοριά – Ο Κολοκοτρώνης και άλλοι οπλαρχηγοί φυλακισμένοι – Η παράτολμη απόφαση του Παπαφλέσσα για αντιμετώπιση του Ιμπραήμ στο Μανιάκι – Η γενναία αντίσταση μερικών εκατοντάδων Ελλήνων – Το ηρωικό τέλος του Παπαφλέσσα – Το περίφημο «φίλημα»

Στις 20 Μαΐου 1825 δόθηκε στο Μανιάκι της Μεσσηνίας μια από τις πλέον άνισες μάχες της Επανάστασης του 1821, ανάμεσα στους Έλληνες που είχαν επικεφαλής τον Γρηγόριο Παπαφλέσσα και τα αιγυπτιακά στρατεύματα του Ιμπραήμ. Στη μάχη αυτή, όπου σκοτώθηκε όπως είναι γνωστό, ο Παπαφλέσσας, έχασαν τη ζωή τους περισσότερο από 500 Έλληνες αλλά και πολύ περισσότεροι Αιγύπτιοι.

Ποιος ήταν ο Παπαφλέσσας;

Για τον Παπαφλέσσα, όπως και για τους περισσότερους ήρωες του ’21, έχουμε μια μάλλον εξιδανικευμένη εικόνα. Θα αναφερθούμε εδώ στον πολυτάραχο βίο του και σε κάποια περιστατικά άγνωστα στους πολλούς.

Ο Γεώργιος Δικαίος Φλέσσας γεννήθηκε στην Πολιανή της Μεσσηνίας το 1789. Ήταν ένα από τα 28 (!), πιθανότατα, παιδιά της οικογένειάς του. Σπούδασε για λίγο στη φημισμένη Σχολή της Δημητσάνας. Χειροτονήθηκε διάκονος και μόνασε στη Μονή Βελανιδιάς κοντά στην Καλαμάτα, όπου πήρε το ιερατικό όνομα Γρηγόριος (1816-1817) και στη συνέχεια στη Μονή Ρεκίτσας, ανάμεσα στο Λεοντάρι Αρκαδίας και τον Μυστρά. Ο μοναστικός βίος, όμως, δεν του ταίριαζε. Μετά από καβγά με τον Μητροπολίτη Μονεμβασίας και έντονο επεισόδιο με κάποιον Τούρκο μεγαλοκτηματία, έφυγε κρυφά για την (αγγλοκρατούμενη, θυμίζουμε) Ζάκυνθο και από εκεί για την Κωνσταντινούπολη, όπου μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον συμπατριώτη του Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο. Έλαβε το ψευδώνυμο Αρμόδιος και οι φιλοδοξίες του άλλαξαν πλέον ριζικά.

Αν και ως απεσταλμένος της Φιλικής Εταιρείας στη Βλαχία κατάφερε να μυήσει 30 περίπου νέα μέλη, ο υπερβάλλων ζήλος του και το παράτολμο θάρρος του τον οδηγούσαν σε απερίσκεπτες ενέργειες που συχνά εξέθεταν σε κίνδυνο την Εταιρεία. Μάλιστα κάποιοι φιλικοί εισηγήθηκαν τη δολοφονία του, όμως ο Αλέξανδρος Υψηλάντης που τον συμπαθούσε, τον διόρισε γενικό του πληρεξούσιο με εντολή να κηρύξει την Επανάσταση στην Πελοπόννησο.

Τελικά, μετά από περιπέτειες, ο Παπαφλέσσας έφτασε στο Μοριά και, παρά τις προσπάθειες των οπλαρχηγών να τον περιορίσουν, κατάφερε να ξεφύγει και να προκαλέσει ένοπλες συγκρούσεις με τους Τούρκους, φέρνοντας τους προύχοντες μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα. Το ίδιο έκανε αργότερα και στη Μεσσηνία, ενώ πρωτοστάτησε στην άλωση της Καλαμάτας. Έπειτα, έβγαλε τα ράσα, φόρεσε φουστανέλα και αρχαιοπρεπή περικεφαλαία και ξεσήκωσε όλες τις περιοχές της Μεσσηνίας και της Αρκαδίας.

Ο Κανέλλος Δεληγιάννης, ο οποίος τον αντιπαθούσε, έλεγε ότι φερόταν «ως μαινόμενος». Πήρε μέρος σχεδόν σε όλες τις μάχες στην κεντρική Πελοπόννησο. Αναμείχθηκε επίσης στην πολιτική, καθώς διετέλεσε πληρεξούσιος στην Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδάυρου (1821) και ορίστηκε υπουργός των Εσωτερικών από το 1823. Πήρε μέρος και στις κομματικές διενέξεις και τον εμφύλιο πόλεμο (1823-1825). Έμεινε πάντα πιστός στην παράταξη των στρατιωτικών.

Αρχές 1825 : Ο Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο – Ο Κολοκοτρώνης και άλλοι κορυφαίοι οπλαρχηγοί φυλακισμένοι

Ο προδότης του 1821 και η τιμωρία του από τους οπλαρχηγούς!

Οι Έλληνες που πουλήθηκαν σκλάβοι κατά την Επανάσταση του 1821

“Και περάσανε μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα”

Ακολουθήστε το SLpress.gr στο Google News και μείνετε ενημερωμένοι

Ασημακόπουλος ΒασίληςFacebook

rintViberΑνταλλαγή

Οι εθνικές επέτειοι αποτελούν ορόσημα στο χρόνο της ιστορικής διαδρομής ενός έθνους. Επιλέγονται από τους θεσμούς του κράτους ή επιβάλλονται από τις κινητοποιήσεις του λαϊκού παράγοντα και καθιερώνονται στη συνέχεια. Σε κάθε περίπτωση αποτελούν στιγμές συμβολικής ενοποίησης της εθνικής κοινότητας, καλώντας σε συλλογικό αναστοχασμό.

Αποτυπώνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ιδιομορφίας ενός έθνους-λαού στη διεθνική κίνηση της ιστορίας, συμπύκνωση των κυρίαρχων αντιθέσεων, εκείνο που ο ιστορικός Νίκος Σβορώνος περιέγραψε με το περίφημο σχήμα του αντιστασιακού χαρακτήρα του Ελληνισμού -και όχι μόνον αυτού- που τόση επίθεση δέχθηκε από την κρατούσα μεταεθνική αντίληψη της τελευταίας 30ετίας.

Στην προκειμένη περίπτωση ο “αντιστασιακός χαρακτήρας” καταγράφεται στο γεγονός ότι αμφότερες οι εθνικές επέτειοι σηματοδοτούν την έναρξη και όχι τη λήξη του εθνικοαπελευθερωτικού (25η Μαρτίου) ή εθνικο-αμυντικού αγώνα (28η Οκτωβρίου), κάτι το οποίο έχει στοχοποιηθεί από τη “μεταεθνική αντίληψη”, μέσα στον ιδεολογικό μεταπρατισμό της.

Ο εορτασμός της τελευταίας διεκδικήθηκε “από τα κάτω”, αποτέλεσε την πρώτη δημόσια εμφάνιση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, κατανοήθηκε ως εκδήλωση αντίστασης του λαού-έθνους απέναντι στις αρχές κατοχής και θεσμοποιήθηκε στη συνέχεια κατά την απελευθέρωση με απόφαση της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας στις 24-10-1944 ως εξής: «Η εικοστή ογδόη Οκτωβρίου, επέτειος της Αντιστάσεως του Έθνους εις την Ιταλικήν Επίθεσην και της συμμετοχής του εις το Συμμαχικόν μέτωπον της Ελευθερίας, ορίζεται ως ημέρα Εθνικού Εορτασμού». Σημείο διεκδίκησης και εκδήλωση πάλης ενάντια στην “Βαυαροκρατία” αποτέλεσε και η 25η Μαρτίου, όπως θα αναφέρω στη συνέχεια.

Οι εθνικές επέτειοι ως ευκαιρίες αλλαγής

Αρκετές φορές οι εθνικές επέτειοι προσλαμβάνονται από τα δρώντα υποκείμενα, θεσμικά ή λαϊκά, ως “δομή πολιτικών ευκαιριών”, προκειμένου να επιλυθούν κομβικά ζητήματα ή να εκδηλωθούν αγωνιστικές κινητοποιήσεις μέσα από “ρεπερτόρια δράσης”, προβάλλοντας αντίστοιχες “αξιακές πλαισιώσεις”, χρησιμοποιώντας τη σχετική ορολογία από τη θεωρία των κοινωνικών κινημάτων. Η επέτειος της 25ης Μαρτίου έχει αντίστοιχες στιγμές.

Κατ’ αρχάς η ίδια η καθιέρωσή της, μολονότι είχε θεσμοποιηθεί ήδη από το 1838 (Β.Δ. 980/15-3-1838), δεν εορταζόταν, με τον τρόπο που μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας το επιθυμούσε. Το γεγονός αυτό, έδωσε την ευκαιρία να δραστηριοποιηθεί η αντι-οθωνική αντιπολίτευση και να κάνει για πρώτη φορά δημόσια την εμφάνισή του στις 25 Μαρτίου 1841, το φοιτητικό κίνημα της εποχής, απαιτώντας την παροχή της δέουσας οφειλόμενης τιμής από τις επίσημες αρχές και τραγουδώντας την εμβληματική “Ακρίδα”. Καθ’ όλη δε την οθωνική περίοδο σε αρκετές χρονιές προκαλούνταν εκδηλώσεις διαμαρτυρίας στις 25 Μαρτίου, όπως αναφέρει ο Χρήστος Λάζος στο βιβλίο του, “Ελληνικό φοιτητικό κίνημα 1821-1973” (Γνώση, 1987).

"…εψήφισαν να εκποιήσουν την γήν, με σκοπόν να βγάλουν ότι είχαν εξοδεύσει, όσα ήθελαν, και να αποζημειωθούν εις γην και να αφήσουν τον λαόν γυμνόν και από αυτήν την ελπίδα της γης. .."

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

Δεν έχουν αλλάξει και πολλά από το εθνικό άγος της διχόνοιας, του κοτζαμπασισμού, των υπηρετών των ξένων προστατών μας, ενδεικτικά:

----

Μετά την συντριβή του πασά της Δράμας Μαχμούτ, του επονομαζόμενου Δράμαλη, στα Δερβενάκια και στο Αγιονόρι τον Ιούλιο του 1822, η κυβέρνηση που είχε προκύψει από την Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (Πιάδα), ουσιαστικά ελεγχόταν από τους Πελοποννήσιους προκρίτους και τους νησιώτες καραβοκύρηδες που δεν συμμετείχαν στην ‘Πελοποννησιακή Γερουσία’.

Οι ‘Φιλικοί’ παραμερίστηκαν από την πολιτική εξουσία.

Όμως αυτή η κυβέρνηση των κοτζαμπάσηδων, έχασε την αξιοπιστία της αφού μπροστά στον προελαύνοντα εχθρό, τα μέλη της πανικόβλητα κατέφυγαν στα πλοία αντί να κάνουν κάτι για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Αντίθετα οι ‘Φιλικοί’ οπλαρχηγοί, ο Κολοκοτρώνης, ο Πλαπούτας, ο Νικήτας Σταματελόπουλος, ο Τσόκρης κ.α. μαζί με τον Δημήτριο Υψηλάντη και την ‘Πελοποννησιακή Γερουσία’, επειδή εκείνη την κρίσιμη ώρα είχαν πρωτοστατήσει στην συντριβή του μεγάλου τουρκικού εκστρατευτικού σώματος και στη σωτηρία της επανάστασης, απολάμβαναν της εμπιστοσύνης του απλού λαού και είχαν εξελιχθεί σε δυναμικό πόλο διεκδίκησης της εξουσίας.

Η Β΄ Εθνοσυνέλευση έγινε από τις 29 Μαρτίου μέχρι τις 18 Απριλίου 1823. Εκεί εκτός των ‘Φιλικών’ του Κολοκοτρώνη και του Δ. Υψηλάντη και των ‘Κοτζαμπάσηδων του Μοριά’ εμφανίστηκε και μια τρίτη παράταξη, αυτή των ‘Υδραίων καραβοκύρηδων’ που συνεργάζονταν με τους Ρουμελιώτες. ‘Κοτζαμπάσηδες’ και ‘Υδραίοι’ είχαν την απόλυτη πλειοψηφία στην εθνοσυνέλευση με δύναμη 150 πληρεξουσίων. Πρόεδρος της συνέλευσης εκλέχθηκε ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, αντιπρόεδρος ο Θεοδώρητος Βρεσθένης και αρχιγραμματέας ο Θεόδωρος Νέγρης.

Κατά τη συνέλευση αποφασίστηκε να καταργηθούν οι τοπικοί οργανισμοί, ώστε να υπάρχει ένα μόνο κέντρο εξουσίας και συντονισμού. Αυτό ήταν το ‘Εκτελεστικό’ που ήταν πενταμελές και κατά τους τύπους υπάγονταν στο άλλο σώμα, το Βουλευτικό, τις αποφάσεις του οποίου όφειλε να εκτελεί.

Πρόεδρος του Εκτελεστικού ήταν ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης Αρχιγραμματέας του Εκτελεστικού ήταν ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.

Για την εξεύρεση πόρων η Β΄ Εθνοσυνέλευση περιέλαβε στο άρθρο λε΄ του ‘Νόμου της Επιδαύρου’ ειδική διάταξη, η οποία όριζε ότι: 

"...το Βουλευτικόν αποφασίζει περί δανείων με την εγγύησιν του έθνους λαμβανομένων".

 Μια απόφαση της συνέλευσης, που έπαιξε ρόλο στο διχασμό, ήταν η κατάργηση της αρχιστρατηγίας και ο ταυτόχρονος διορισμός πενήντα στρατηγών, κάτι που ουσιαστικά αποδυνάμωνε τη θέση του Κολοκοτρώνη και έδινε ερείσματα στους ‘Κυβερνητικούς’ που σκόπευαν να διασπάσουν το μέτωπο των οπλαρχηγών. 

Ταυτόχρονα έγινε προσπάθεια για τον καταρτισμό του προϋπολογισμού του νέου Κράτους και λόγω των διασυνδέσεων του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου με Άγγλους τραπεζίτες, ξεκίνησαν οι διαδικασίες αναζήτησης δανείου για τις ανάγκες της συνέχισης του Αγώνα από την αγορά του Λονδίνου, με υποθήκη τα ‘εθνικά κτήματα'.

Κατά τη διάρκεια ακόμα των εργασιών της εθνοσυνέλευσης ξεκίνησαν οι έριδες και οι φονικοί εμφύλιοι διαπληκτισμοί.

Ο Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του αναφέρει ότι στη συνέλευση οι κυβερνητικοί:

«…εψήφισαν να εκποιήσουν την γήν, με σκοπόν να βγάλουν ότι είχαν εξοδεύσει, όσα ήθελαν, και να αποζημειωθούν εις γην και να αφήσουν τον λαόν γυμνόν και από αυτήν την ελπίδα της γης. Τότε ο λαός εγύρισε με την γνώμην την εδική μου…»

ΠΗΓΗ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Οι γυναίκες της αδούλωτης Μάνης στη μάχη του Διρού

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

Οι γυναίκες της αδούλωτης Μάνης στη μάχη του Διρού

Ο Σπαρτιάτης ποιητής Βασίλης Γ. Βλαχάκος γράφει:

Oι Μανιάτισσες 

"Λεβεντογέννες ξεφαντώνουν στους αιώνες

σερνικομάνες με τ’ αγόρια αρμαθιά

αντρογυναίκες και σκληρές σαν αμαζόνες

με τα δρεπάνια γιαταγάνια και σπαθιά,

ουράνιο τόξο, νίκες και κορώνες

 η πίστη στην καρδιά τους θάλασσα βαθιά.

Πρόσωπα στεγνά από αρχαία τραγωδία

που τρέχουν με τη μοίρα τους ζαλιά

φωνές που φτάνουν σαν ουράνια χορωδία

 χείλη που βγάζουν μια αλλιώτικη λαλιά,

χορός που κάνει το μοιρολόι μελωδία,

 θάνατος και ζωή πηγαίνουν αγκαλιά..."

Κρυμμένη στα «ψιλά» γράμματα της Ιστορίας η μάχη του Δυρού έχει ιδιαίτερη σημασία για την αντιμετώπιση του Ιμπραήμ κατά τη δεύτερη επέλασή του στη Μεσσηνία, στην προσπάθειά του να καθυποτάξει τη Μάνη.

Από το πρωί της 22ας Ιουνίου 1826 ο Ιμπραήμ άρχισε την επίθεση στις οχυρωματικές θέσεις των Μανιατών στη Βέργα, ανατολικά της Καλαμάτας. Ακολούθησαν επιθέσεις και στις 23 και στις 24 Ιουνίου, κατά τις οποίες περίπου 2.500 Μανιάτες ήλθαν αντιμέτωποι με περίπου 10.000 ιππείς και πεζούς Τουρκοαιγυπτίους και τους απέκρουσαν με επιτυχία.

Ο ίδιος Ιμπραήμ με μερικά πλοία για αντιπερισπασμό βομβάρδιζε τα παράλια της Μάνης, σε μια ανεπιτυχή προσπάθεια να μετακινήσουν οι Μανιάτες δυνάμεις από το μέτωπο της Βέργας.

Ταυτόχρονα με την επίθεσή τους εναντίον της Βέργας οι Τουρκοαιγύπτιοι επιχείρησαν αποβατική ενέργεια στον όρμο του Διρού τη νύχτα της 21ης προς την 22α Ιουνίου.

Ο Ιμπραήμ είχε σωστά προβλέψει ότι δέν θά συναντούσε πολλούς άνδρες ενόπλους καί περίμενε ότι θά έχει μία εύκολη νίκη. Υπολόγιζε ότι οι δυνάμεις του μετά τή νίκη θά προχωρούσαν πρός τό βορρά καί θά αιφνιδίαζαν τούς Μανιάτες τής Βέργας από τά νώτα.

Δέν είχε υπολογίσει όμως τίς Μανιάτισσες.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΟΧΗ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΟΧΗ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

Και ας μας το είχε τόσο έξοχα εκφράσει ο Κάλβος, "Καλύτερα διασκορπισμένοι οι Έλληνες, παρά προστάτας να 'χωμεν"

Για σκεφτείτε τον υπερήφανο, Γέρο του Μοριά να αναγκάζεται να βάλει υπογραφή στην επονείδιστη 'Πράξη Υποταγής" στην Αγγλία:

"Το ελληνικόν έθνος, δυνάμει της παρούσης πράξεως, θέτει εκουσίως την ιεράν παρακαταθήκη της εαυτού ελευθερίας, εθνικής ανεξαρτησίας και πολιτικής υπάρξεως υπό την μοναδικήν υπεράσπισιν της Μεγάλης Βρετανίας" (1825)

ΒΑΒΑΡΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ

Προϊόν της απελπισίας τους τις περισσότερες φορές η ανάγκη ξένης προστασίας.
"Έπειτα από όλα τούτα τα δεινά που τους έβρισκαν οι Έλληνες καρτέραγαν ελευθερωτές του Βαβαρέζους και μεσσία τον Όθωνα", έγραφε ο Δ. Φωτιάδης.

"Οπλαρχηγοί και στρατιώται", λέει ο Κασομούλης "από τον Θεόν, κράζοντες καθημερινώς ένα σκύλον μόνον να πέμψη ο Βασιλεύς να τον αντιπροσωπεύση, ήθελαν τον δεχθή μετά πάσης χαράς δια να παύσουν τα βάσανά των "

Πώς να μη θυμηθούμε τους στίχους του Σολωμού:

"Δυστυχισμένε μου λαέ, καλέ κι αγαπημένε,

πάντοτ' ευκολοπίστευτε και πάντα προδομένε".

Πάντα όμως, η ξένη προστασία έχει και τους κατάλληλους ανθρώπους της. Όταν μαθεύτηκε πως ο Όθωνας ξεκίνησε και όπου να 'ναι θα 'φτανε στην Ελλάδα, ο Κωλέτης γύρεψε να σιγουρευτεί πως όχι μονάχα στ' Ανάπλι δε θα βρεθεί ρουθούνι αντιπολιτευόμενο την εκλαμπρότητά του, μα ούτε και στο Άργος και στους Μύλους.  Ζήτησε τότε από τους Γάλλους φίλους του να πιάσουνε και τούτα τα μέρη. Κι αυτοί με προθυμία του 'κάναν το χατίρι. Σαν το μάθανε οι Αργίτες "βαρέως φέροντες την ξενικήν κατοχήν, ως μείωσιν της ανεξαρτησίας των, δι ήν πολλά εθυσίασαν και ηγωνισαντο" διαμαρτυρήθηκαν με αναφορά τους στους αντιπρεσβευτές. Μα στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα.

Δέχτηκε ο λαός μας την πρώτην στρατιωτική κατοχή από Βαβαρούς τυχοδιώκτες που αποτέλεσαν την φρουρά της "πατρίδας" και του Όθωνα. Χαρακτηριστικά, γράφει ένας αξιωματικός του βαβαρέζικου στρατού, ο Νέζερ:

"Εσπευδον -στη Βαβαρία- να στρατολογηθούν άνθρωποι κατά το πλείστον ανίκανοι, μη δυνηθέντες να προκόψουν εις την πατρίδα των. Ολοι τούτοι εστράφησαν προς το νεοσύστατο των ελληνικόν βασίλειον όπου ευκόλως και ανεξελέγκτως γενομένοι δεκτοί εις διάφορα αξιώματα".

Και ο τελευταίος Γερμανός ανθυπολοχαγός είχε κάτω από τις προσταγές του έναν κοτζάμ δικό μας συνταγματάρχη, ήρωα του 21! Και ο υπολοχαγός Νέζερ, αηδιασμένος από τα καμώματα των συμπατριωτών του, κάνει τούτη δω τη ομολογία:

"Και όντως πόσες δαπάνας, πόσας δυσαρεσκείας και πόσα δεινά δεν θα απέφευγεν η χώρα, εάν η αντιβασιλεία εσχημάτιζε ελληνικόν τακτικόν στρατόν εκ του σώματος των παλληκαριών, αντί να στρατολογή εις Βαυαρίαν εθελοντάς δια μεγάλων εξόδων και να φέρη ούτω εις την Ελλάδα τον συρφετόν του Γερμανικού λαού. Εκ του συρφετού εκείνου, που κατά το μεγαλύτερον μέρος του απετελέσθη εξ αλητών, κατηρτισθη στρατός, ο οποίος έπειτα από τόσας δαπάνας, απέτυχε και δεν είχε τα αποτελέσματα το προσδοκόμενον υπό της αντιβασιλείας"

Και για τούτο το στρατό, που συνάχτηκε από το "συρφετό του γερμανικού λαού" και για τη συντήρηση έξι κανονιοφόρων, αναγκαστήκαμε εμείς οι Έλληνες, στα πρώτα και τόσο δύσκολα χρόνια της ελευθερίας μας, να ξοδεύουμε όπως βεβαιώνει ο πρεσβευτής της Αυστρίας Πρόκες-Όστεν σ' έκθεσή του στην κυβέρνηση του, όλα τα έσοδα που είχε τότες στο κράτος και... 30% πάνω από αυτά! Για να διώξει ο λαός μας τους πραιτωριανούς που χρυσούς τους πλήρωσε, θα κάνει κινήματα και επαναστάσεις, θα χύσει δάκρυα κι αίμα...

ΤΑ "ΑΠΟΒΑΤΗΡΙΑ" ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ

Στις 10 του Γενάρη, σαλπάρανε από την Κέρκυρα τρία συμμαχικά πολεμικά και τα μεταγωγικά με το στρατό.
Στις 13 φάνηκαν να περνάνε ανοιχτά από το Ναυαρίνο.
Την ίδια κιόλας μέρα, έφτασε στο Ανάπλι η είδηση πως έρχεται ο βασιλιάς, με τον παλιόν εκείνο τρόπο που μάθανε οι Έλληνες καθώς λέει ο Αισχύλος στην 'Ορέστεια' του, πως έπεσε η Τροία: ανάβοντας φωτιές από βουνό σε βουνό, από τη μία στην άλλη άκρη του Μοριά.

Είτε θάνατος είτε ελευθερία (απομνημονεύματα Στρ Μακρυγιάννη)

Ο Ηλίας Βενέζης παρουσιάζει και ο Μάνος Κατράκης διαβάζει, αποσπάσματα από τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη. Η μουσική επένδυση είναι από τον Νίκο Μαμαγκάκη. Από τον σπάνιο δίσκο 33 στρ: "1821 είτε θάνατος είτε ελευθερία" του 1971

Ο Άη Λαός

Έργο "Ο Άη Λαός" του Θέμη Τσιρώνη.

Ενός τίμιου καλλιτέχνη, ενός ακόμη αυτόχειρα της εποχής των μνημονίων.

ΠΗΓΗ:Αντώνης Ανδρουλιδάκης

Λόγια και φράσεις του Γέρου του Μωριά που έγραψαν ιστορία: Εξαιρετικό podcast του ΓΕΕΘΑ με φωνή – έκπληξη

Ηχητικό αφιέρωμα στον αρχιστράτηγο της Ελληνικής Επανάστασης Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου της Εθνικής Παλιγγενεσίας του 1821, ετοίμασε το Γενικό Επιτελείο Εθνικής ‘Αμυνας (ΓΕΕΘΑ).

Όπως ανακοινώθηκε σχετικά, το podcast εστιάζει σε μια ιδιαίτερη πτυχή της κορυφαίας και πολυσχιδούς αυτής στρατιωτικής προσωπικότητας, αυτή του ιδανικού εμψυχωτή των επαναστατημένων Ελλήνων.

Το podcast έχει τον τίτλο «Λόγια Εμψύχωσης από τον αρχιστράτηγο του Αγώνα» και μας υπενθυμίζει τα γενναία λόγια του θρυλικού Γέρου του Μωριά προς τους συμπολεμιστές του, με τα οποία ανύψωνε το ηθικό τους τις πιο κρίσιμες ώρες της Επανάστασης, τους πλημμύριζε με θάρρος και τους πείσμωνε ακλόνητα για την τελική νίκη, προστίθεται στην ανακοίνωση.

Στην ηχογράφηση του δωδέκατου συνολικά podcast που ετοίμασε το ΓΕΕΘΑ αποδέχτηκε την πρόσκληση να συμμετέχει ο καταξιωμένος ηθοποιός Γιάννης Μπέζος, ο οποίος απήγγειλε με το ξεχωριστό ύφος του τα αιώνια λόγια του αρχιστρατήγου, που συνεχίζουν να συγκινούν και να εμψυχώνουν κάθε Έλληνα μέχρι και σήμερα.

Για την πρόθυμη και όλως τιμητική αυτή συμμετοχή του, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος συναντήθηκε με τον διακεκριμένο ηθοποιό στο γραφείο του και τον ευχαρίστησε θερμά για την ευγενική συνεισφορά του, καταλήγει η ανακοίνωση.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕΑθήνα, Ελλάδα

Η συνέχεια του ελληνικού έθνους και ο Καποδίστριας

Του Γιώργου Καραμπελιά [Άρδην τ. 111]

Τον Απρίλιο του 1823, αφού είχε πλέον ολοκληρώσει τη θητεία του υπό τη ρωσική διοίκηση^[1], ο Καποδίστριας, απογοητευμένος από αυτήν και ενθουσιώδης υποστηρικτής της ελληνικής Επανάστασης (ἔξω τούτου, πρέπει νὰ νικήσωμεν ἢ ν’ ἀποθάνωμεν), σε νέα επιστολή του προς τον Ιγνάτιο, μας αποκαλύπτει μια σχετικά άγνωστη πτυχή της δραστηριότητας και της ιδεολογίας του^[2]: «…Ἤδη ἀπὸ τοῦ παρελθόντος ἔτους ἡ ἰδέα πονήματος τινὸς περὶ τῆς ἐνεστώσης καταστάσεως τῆς Ἑλλάδος εἶναι τὸ ἀντικείμενον τῶν τερπνοτέρων ἀσχολήσεών μου καὶ τῶν εὐχῶν μου». Για να ετοιμάσει το σύγγραμμά του, «ἐξηκολούθησ(ε) ὑπὸ τὴν σοφὴν διεύθυνσιν τοῦ φίλου (των) Μουστοξύδου ν’ ἀναγινώσκ(ῃ) τὰ παλαιὰ καὶ νέα συγγράμματα, ὅσα πραγματεύονται περὶ τῆς Ἑλλάδος». Όμως, την ίδια εποχή, έφτασε στη Γενεύη ο Ιακωβάκης Ρίζος Νερουλός, ο οποίος του «ἐκοινοποίησε τὸ σύγγραμμα, τὸ ὁποῖον ἐτελείωσε, μὲ τὸν ἀξιότιμον σκοπόν του νὰ καταδείξῃ τὰς αἰτίας, αἴτινες ἐπέφερον τὴν ἐνεστώσαν κατάστασιν τῶν πραγμάτων τῆς πατρίδος μας». Δηλαδή, ο Ρίζος είχε ήδη προβεί στη συγγραφή ενός ανάλογου βιβλίου με εκείνο που έγραφε ο Καποδίστριας και συμφώνησε να «συγχωνευθῇ τὸ σύγγραμμά του μὲ ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο ἔχω ἀνὰ χείρας», «ὑπὸ τὸν ὄρον του νὰ ἐπιδοκιμάσῃ ἡ Ὑμετέρα Πανιερότης τὸ σχέδιον καὶ νὰ συγκατανεύσῃ νὰ συνεισφέρῃ εἰς τὴν ἐκτέλεσίν του». Εν συνεχεία, ο Καποδίστριας  –και ο Μουστοξύδης, διά των χειρών του οποίου γράφτηκε η επιστολή προς τον Ιγνάτιο– αναφέρεται στο περιεχόμενο και τις κατευθύνσεις του ήδη γραφέντος, εν μέρει τουλάχιστον, πονήματός του, που μας επιτρέπει να ολοκληρώσουμε τη σκιαγράφηση της ιδεολογικής του ταυτότητας.

Σκοπεύει τωόντι να καταδείξει πως «ἡ ἐνεστώσα κατάστασις τῆς Ἑλλάδος εἶναι συνέπεια ἀναγκαία ὅλων τῶν καταστάσεων, δι’ ὧν ἐξῆλθεν ἡ Ἑλλὰς ἀπὸ τῆς πτώσεως τῆς Αὐτοκρατορίας μέχρι τῶν ἡμερῶν μας». Ο Καποδίστριας δεν εξετάζει τη νεώτερη ελληνική ιστορία με αφετηρία την Άλωση του 1453, αλλά το 1300, όταν δηλαδή οι Οσμανλήδες έχουν καταλάβει τη Μικρά Ασία, ενώ ο ελληνισμός συνέχιζε να μάχεται εναντίον των Φράγκων.

Σαν σήμερα, 4 Φεβρουαρίου 1843, στις 11:00 το πρωΐ, έφυγε από τη ζωή ο Γενάρχης του νέου Ελληνισμού. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

από Δημήτρης Σταθακόπουλος

Σαν σήμερα 4 Φεβρουαρίου 1843 (παλαιό ημερολόγιο), στις 11:00 το πρωί, έφυγε από τη ζωή ο Γενάρχης του νέου Ελληνισμού. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Αυτός που από ραγιάδες μας έκανε πάλι Ελεύθερους (η παθογένεια της διχόνοιας, της ξενοκρατίας, της υποτέλειας και κομματοκρατίας, αφορά άλλη ανάρτησ ). Στα 73 του, λίγο πριν φύγει από βαρύ εγκεφαλικό, περιόδευσε σε όλον τον Μοριά. Αποχαιρέτησε φίλους και εχθρούς. Πέρασε από τις Σπέτσες και την Ύδρα, όπου συμφιλιώθηκε με τον Κουντουριώτη που στον εμφύλιο τον είχε φυλακίσει στον Προφ. Ηλία της Ύδρας.

 
Συγχώρεσε ακόμη και τον Σχινά, τον υπουργό Δικαιοσύνης που πίεζε για την καταδίκη του, την περίοδο της δίκης και φυλάκισής του στο Παλαμήδι. Την 1η Φεβρουαρίου 1843 πάντρεψε τον γιό του Κολίνο ( Κων/νο) με την εγγονή του άλλοτε ηγεμόνα της Βλαχίας, πρίγκιπα Ιωάννη Καρατζά. Στις 3 Φεβρουαρίου παραβρέθηκε στον μεγάλο χορό του παλατιού, όπου παρουσιάσθηκε πολύ ευδιάθετος. Τα δημοτικά τραγούδια αντήχησαν στα σαλόνια. Ο Γέρος με ευθυμία προσκαλούσε τις κυρίες των τιμών να χορέψουν μαζί του. Ο Αναγνώστης Δεληγιάννης, τον παρατήρησε ότι παρά ήπιε και πολυχόρεψε. 

Μόλις γύρισε στο σπίτι του υπέστη βαρύ εγκεφαλικό. Στις 3 το ξημέρωμα η σύντροφός του Μαργαρίτα Βελισσάρη που είχε γνωρίσει στον περιορισμό του στην Ύδρα, ειδοποίησε τους γιατρούς της εποχής: Γλαράκη, Ρέζερ και Οικονόμου. Στις 11.00 πμ (σαν αυτή τη στιγμή που αναρτώ) , η καρδιά του σταμάτησε. Τα τελευταία του λόγια ήταν προς τον γιο του, τον Γενναίο ( Ιωάννη ). Του φόρεσαν τη στολή του στρατηγού και τα τσαρούχια του, τον έζωσαν με το σπαθί του, τοποθέτησαν μια Οθωμανική σημαία στα πόδια του να την πατάει συμβολικά και τον έβαλαν στο φέρετρο.
Σε αυτό τοποθέτησαν επίσης την περικεφαλαία και τη στολή που φορούσε ο Γέρος στα Επτάνησα.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας διέκοψε την προγραμματισμένη συνεδρίασή του και το Σώμα έσπευσε στο σπίτι του νεκρού για να εκφράσει τα συλλυπητήριά του.
Το υπουργικό συμβούλιο καθόρισε το πρόγραμμα της κηδείας και διέταξε τριήμερο εθνικό πένθος.

Η νεκρώσιμη πομπή διέσχισε τη σημερινή οδό Ερμού, έστριψε στην Αιόλου και έφθασε στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, μέσα σε τεράστιο πλήθος. Ο Κολίνος κάποια στιγμή λιποθύμησε, ο Γενναίος, παρά την αρχική του ψυχραιμία, δεν άντεξε και ξέσπασε σε κλάματα, ενώ γοερά θρηνούσε ο νεαρός γιος του Πάνος ο 2ος, (που ειχε αποκτήσει με την Μαργαρίτα Βελισσάρη. Ο 1ος Πάνος είχε δολοφονηθεί στον Ελληνικό εμφύλιο), κατά τη διάρκεια του επικήδειου λόγου του ρήτορα Οικονόμου εξ Οικονόμων. Κανονιοβολισμοί ακούστηκαν από το Λυκαβηττό, για το τελευταίο «αντίο» στον αρχιστράτηγο και γενάρχη/ εθνάρχη των νεοΕλλήνων.

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ - Συγκλονιστικό Ραδιοφωνικό Θέατρο, για τον συγκλονιστικότερο Κυβερνήτη της Ελλάδας!

 

 Έξοχες και μοναδικές ερμηνείες, για τον έξοχο και μοναδικό Κυβερνήτη του πρώτου νεοελληνικού κράτους, Ιωάννη Καποδίστρια. Ζήστε την μεγαλειώδη Ιστορία μας μέσα από τα παρασκήνια, τις καρδιές, τα συναισθήματα και τις θυσίες των πρωταγωνιστών! Από το υπέροχο ιστορικό δράμα του Δημήτρη Χρονόπουλου. Ραδιοσκηνοθεσία Λάμπρου Κωστόπουλου. Στον ρόλο του Καποδίστρια ο Θάνος Κωτσόπουλος. Στο ρόλο της αγαπημένης του Ρωξάνης (Ρωξάνδρας) Στούρτζα η Αντιγόνη Βαλάκου. 

ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ 1821 βιώνουμε την Ιστορία

 www.1821museum.gr

Γρηγόριος Ε΄ – Η εκτέλεσή του και η εξέλιξη της Επανάστασης

Του Γιώργου Κεκαυμένου. Προδημοσίευση από το βιβλίο του Ο Γρηγόριος Ε΄ και η Επανάσταση του 1821

Άρδην τ. 114

Η εκτέλεση του Γρηγορίου του Ε΄, στις 10 Απριλίου 1821, ανήμερα το Πάσχα, κατατάραξε όλον τον χριστιανικό κόσμο. Όμως κυρίως τάραξε και εξαγρίωσε τους Έλληνες, που μόλις είχαν ξεκινήσει την μεγάλη απελευθερωτική τους Επανάσταση. Ο G.G. Gervinus αποφαίνεται πως η αποτρόπαια εκτέλεση του Γρηγορίου ήταν εκείνη που άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση των Ελλήνων, αφού γέμισε τις ψυχές του από λύσσα για εκδίκηση, καθιστώντας έτσι αδύνατο οποιονδήποτε συμβιβασμό ανάμεσα στους επαναστατημένους Έλληνες και στους Τούρκους.

Αυτή η φρικτή πράξη άνοιξε για την απελευθέρωση της Ελλάδας ένα πρώτο μεγάλο ρήγμα. […] Σε όλες τις επαρχίες έδωσε το σύνθημα για την πιο τρομερή εκδίκηση. Στιγμάτισε τον Σουλτάνο στα μάτια όλων των Ελλήνων με το στίγμα του «σφαγέα». Έδωσε στον αγώνα τον χαρακτήρα ενός καταστροφικού θρησκευτικού πολέμου. Εξαφάνισε και την τελευταία σκέψη μιας πιθανότητας συμφιλίωσης, συμβιβασμού και υποταγής. Διήγειρε τον οίκτο όλου του χριστιανικού κόσμου υπέρ του δυστυχισμένου έθνους των Ελλήνων. Υπήρξε η κρίσιμη αφορμή για την ρήξη μεταξύ Ρωσίας και Πύλης¹.

Η άποψη πως η εκτέλεση του Γρηγορίου αποτέλεσε τον κυριότερο παράγοντα για την απελευθέρωση των Ελλήνων, διότι απέκλεισε οριστικά και αμετάκλητα την οποιαδήποτε πιθανότητα συμβιβασμού των επαναστατημένων Ελλήνων με τους Τούρκους, δεν υπήρξε μια προσωπική θέση και εκτίμηση του Gervinus. Διατυπώθηκε από τις πρώτες μέρες της γνωστοποίησής της σε άρθρα του ξένου τύπου, σε αναφορές ξένων υπηκόων που ζούσαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία και σε βιβλία που δημοσιεύτηκαν ήδη από τον 1821. Και έγινε αποδεκτή από τους κορυφαίους δυτικούς ιστορικούς της Ελληνικής Επανάστασης.

Έρως Ελευθερίας: Από την Άλωση στο '21: Εκκλησία και Γένος

Οι Δημήτριος Βερδελής και Γιώργος Τσουμάνης συζητούν για το ρόλο της Εκκλησίας από την εποχή της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως το 1453 μέχρι και την ίδρυση του Ελληνικού κράτους για τις σχέσεις της Εκκλησίας με το υπόδουλο Γένος. Μαζί τους οι: - π. Γεώργιος Σταματάς: Ιερέας, θεολόγος, αρχιερατικός επίτροπος ν. Σκιάθου - Ιωάννης Παναγιωτόπουλος: Αναπληρωτής καθηγητής Γενικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας στο ΕΚΠΑ - Ανάστος Δημητρόπουλος: Δικηγόρος, πρόεδρος εταιρίας Ελλήνων Ευεργετών

Ο «Λόφος του Κρεμασμένου» & ο αγγλικός ανθελληνισμός

Του Διονύση Φλεμοτόμου από την εφημερίδα Ημέρα της Ζακύνθου

Η αληθινά φρικιαστική ιστορία του λαϊκού μάρτυρα της Ζακύνθου Γιάννη Κλαυδιανού του Φιολιταίου κράτησε μέχρι σήμερα άσβεστη στη θύμηση των ζακυνθινών και κυρίως των κατοίκων των χωριών της Ρίζας του νησιού και από στόμα σε στόμα μεταφέρεται και διασώζεται η διήγησή της, για να επιβιώνει και προ πάντων για να προβληματίζει και να παραδειγματίζει. Ο «Λόφος του Κρεμασμένου», όπως πολύ χαρακτηριστικά λέγεται το μικρό ύψωμα της Αγίας Ιερουσαλήμ, μετά το ανατριχιαστικό γεγονός, υπάρχει έντονα χαραγμένος στο νου όλων των νεότερων και υπογραμμίζει με την παρουσία του την θηριωδία της δήθεν «Προστασίας», που ήταν ένας από τους πολλούς λόγους που οδήγησαν τον αγέρωχο λαό του νησιού, αλλά και των άλλων Ιόνιων, στην αμετάκλητη επιθυμία τους για την Ένωσή τους με την προσφάτως απελευθερωμένη Ελλάδα.

Το ιστορικό αυτό γεγονός είναι σίγουρα γνωστό στους περισσότερους και υπάρχει καταγεγραμμένο στο έργο όλων των ιστορικών και ιστοριοδιφών του νησιού, μα και πολλών ξένων, αλλά απαιτείται να το θυμηθούμε, έτσι για την διατήρηση της μνήμης.

Ο μοναχός που τα έβαλε με τους εξισλαμισμούς στην Βόρειο Ήπειρο

Καραμπελιάς Γιώργος

30/10/2021

Views: 1,725

FacebookTwitterLinkedInEmailPrintViberΑνταλλαγή

Οι εξισλαμισμοί και το παιδομάζωμα συνεχίζονται μέχρι τον ύστερο 18ο αιώνα στη δυτική Ελλάδα, την Ήπειρο και την Αλβανία και ο Κοσμάς Αιτωλός θα αναδειχθεί στον πρωτεργάτη της πάλης ενάντιά τους. Πρόδρομος και πνευματικός μέντοράς του, σχετικά άγνωστος στο ευρύτερο κοινό, υπήρξε ο Βορειοηπειρώτης ιερομόναχος από τη Μοσχόπολη, Νεκτάριος Τέρπος (γεννήθηκε μεταξύ 1675 και 1690 και απεβίωσε μεταξύ 1740 και 1741), τόσο με τη δράση του όσο και με τα βιβλία του. Ανάμεσά τους το “Βιβλιάριον, καλούμενον Πίστις”, το οποίο γνώρισε 12 εκδόσεις, μεταξύ 1732 και 1818.*

Η Πίστις είχε ως κύριο αντικείμενό την αντιμετώπιση των εξισλαμισμών και της αλλαξοπιστίας των ορθοδόξων. Διαβάζουμε στο προοίμιο του έργου: «Τὸ λοι­πὸν ἐ­τοῦ­το τὸ Βι­βλιά­ριον, τὸ ἐ­πο­νο­μα­ζό­με­νον Πί­στις, δὲν τὸ ἐ­σύν­θε­σα διὰ τοὺς σο­φοὺς καὶ γραμ­μα­τι­σμένους ἀν­θρώ­πους, ἀλ­λὰ διὰ τοὺς ἀ­γραμ­μά­τους καὶ χω­ρι­κούς, ἐ­πει­δὴ εἰς ἐ­τοῦ­τα τὰ μέ­ρη τῆς Τουρ­κί­ας εὑ­ρι­σκό­με­νοι χρι­στια­νοί, πολ­λοὶ ἐ­πλα­νή­θη­καν, καὶ πλα­νοῦν­ται ἀ­πὸ ὀ­λί­γην ἀ­νάγ­κην καὶ δό­σι­μον τοῦ χα­ρα­τζί­ου, καὶ ἀρ­νοῦν­ται (φεῦ) τὸν Χρι­στόν, καὶ πα­ρα­δί­δον­ται εἰς τὰς χεῖ­ρας τοῦ δι­α­βό­λου».

Ο Νεκτάριος χρημάτισε διδάσκαλος στη σχολή της Μοσχόπολης –τη μετέπειτα περιβόητη Νέα Ἀκαδήμια– περιόδευσε δε ως ιεροκήρυκας στη σημερινή Βόρειο Ήπειρο, Βεράτι, Σπαθία και Μουζακιά, καθώς και στη Νότια Ήπειρο μέχρι την Άρτα, ως πρόδρομος του Κοσμά Αιτωλού. Οι αντι­μωαμεθανικές και αντιτουρκικές θέσεις του οδήγησαν και στην κακοποίησή του τα Χριστούγεννα του 1724, στο χωριό Τραγότι, κοντά στο Ελβασάν. Όταν κήρυσσε παρατήρησε ότι το ακροατήριό του το αποτελούσαν 120 γυναίκες και μόλις 15 άνδρες, διότι οι υπόλοιποι είχαν αλλαξοπιστήσει. Τότε στράφηκε εναντίον του Μωά­μεθ, γεγονός που οδήγησε στον άγριο ξυλοδαρμό του:

Διαβάστε τη συνέχεια...