Ο Μάικλ Μπλακ συζητά με τη Φωτεινή Μαστρογιάννη για την παγκόσμια διακυβέρνηση και το μέλλον της Ευρώπης

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Το Διαδίκτυο έχει αναδείξει νέους διαμορφωτές κοινής γνώμης, προσωπικότητες που δεν είναι γνωστές από τα παραδοσιακά ΜΜΕ και που πολλές φορές εκφράζουν μία εναλλακτική άποψη. Οι νεότερες γενιές, ειδικότερα, αγαπούν αυτές τις διαφορετικές φωνές πολύ περισσότερο από τους «επώνυμους» και τις παρακολουθούν κυρίως μέσω τουYouTube.

Ο Μάικλ Μπλακ (Michael Black) είναι μία τέτοια ανερχόμενη φωνή του YouTube, Βρετανός, πρώην αναλυτής της εταιρείας πληροφορικής Intel αλλά και πολιτικός σχολιαστής. Τις απόψεις του θα τις ακούσετε στο κανάλι του στο YouTube: Michael Black.

Στη συζήτηση που έκανε με τη Φωτεινή Μαστρογιάννη περιέγραψε το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ερμήνευσε το μεταναστευτικό πρόβλημα αλλά και την απώλεια της Ευρωπαϊκής κουλτούρας και ατομικής ταυτότητας. Επισήμανε ότι είναι πολύ πιθανή μία εσκεμμένη μαζική εξόντωση πληθυσμών ως «προτεινόμενη λύση» από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ  για το «πρόβλημα» του υπερπληθυσμού.

Μάικλ Μπλακ (Michael Black)

Φωτεινή Μαστρογιάννη: Μάικλ, ποια είναι η άποψή σου για την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Μάικλ Μπλακ: Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γίνει ένα υπερκράτος που δεν είναι υπόλογο σε κανέναν. Ως εκ τούτου, αποτελεί κίνδυνο για την ελευθερία και την ασφάλεια των πολιτών των κρατών μελών της.

ΦΜ: Θεωρείς ότι το Μπρέξιτ σαμποτάρεται;

ΜΜ: Κάποια μέρη του καθεστώτος προσπαθούν ενεργά να εμποδίζουν την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

ΦΜ: Ποιο νομίζεις ότι θα είναι το μέλλον της ΕΕ;

ΜΜ: Η ΕΕ από την ίδρυσή της προοριζόταν να αποτύχει. Το ιδεολογικό πλαίσιο στο οποίο οικοδομήθηκε βασίζεται στην ισότητα των αποτελεσμάτων και όχι στις ίσες ευκαιρίες. Με αυτό εννοώ ότι αγνοεί τις διαφορές στον πολιτισμό, τη γλώσσα και ακόμη και τα ήθη και έθιμα των διαφορετικών λαών. Το ήθος  της ΕΕ στηρίζεται στην ιδέα ότι όλες οι κοινωνίες μοιράζονται τα ίδια ιδεώδη. Αυτό είναι αντικειμενικά ψευδές. Ως εκ τούτου, επιμένουν στη συμμόρφωση μέσω της καταναγκαστικής εξουσίας του υπερκράτους τους. Αλλά χρησιμοποιούν αυτή τη δύναμη μόνο εναντίον των λαών της Ευρώπης. Έτσι, η ΕΕ έχει γίνει τυραννική εξ ορισμού. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι η αποσύνθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μαζί της, η βαλκανιοποίηση των κρατών σε μικρότερα κράτη τα οποία στη συνέχεια θα ενταχθούν σε μια μεγαλύτερη οικονομική ένωση.

Δεν αρκεί να είσαι έξυπνος, πρέπει να είναι και οι άλλοι!

Φωτεινή Μαστρογιάννη 

Η συζήτηση για την ευφυΐα των λαών αποτελεί, εδώ και αρκετό καιρό, αντικείμενο ενδιαφέροντος για τους ψυχολόγους και τους οικονομολόγους. Οι οικονομολόγοι ενδιαφέρονται και γιατί ήδη υπάρχει από το 1950 μία τάση συνδυασμού της οικονομίας και της κοινωνιολογίαςως συνέχειας της κλασικής οικονομικής σχολής αλλά και γιατί σχετίζουν τον εθνικό δείκτη ευφυΐας με την οικονομική ανάπτυξη.

Ο οικονομολόγος Γκάρετ Τζόουνς αναφέρεται στο«παράδοξο της ευφυΐας» όπου παρατήρησε ότι μία αύξηση ενός βαθμού στο δείκτη νοημοσύνης ενός ατόμου εντός μίας χώρας οδηγεί σε 1%υψηλότερο εισόδημα ανά άτομο ενώ μεταξύ διάφορων χωρών αυτή η αύξηση του ενόςβαθμού οδηγεί σε 6% υψηλότερο εισόδημα ανά άτομο.Συνεπώς, κατέληξε ότι ο συνολικός δείκτης ευφυΐας (IQ)  των κατοίκων μίας χώρας είναι πιο σημαντικός από τον ατομικό δείκτη.

Ο υψηλός δείκτης ευφυΐας συνδέεται με την υπομονή, την ανάληψη κινδύνου, τη συνεργασία –συλλογικότητα(ως γνωστόν, η έλλειψη συνεργασίας και ο υπέρμετρος ατομικισμός κοντεύουν όχι απλώς να θεωρούνται εθνικά χαρακτηριστικά στην Ελλάδα αλλά με την κρίση να επιδεινώνονται και συνεπώς να αποτελούν ένδειξη ανοησίας παρά ευφυΐας) και με πολλά θετικά οικονομικά αποτελέσματα. Το υψηλό εθνικό IQ σε ένα περιβάλλον ανοικτής οικονομίας βοηθά τις χώρες αυτές να αποκτούν το παγκόσμιο κεφάλαιο και να κατέχουν περιουσιακά στοιχεία χαμηλού κινδύνου.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι το εθνικό IQ μπορεί να αυξηθεί (ή και να μειωθεί όπως θα δούμε στην περίπτωση του ελληνικού IQ).

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα διάφορων ερευνών, ο εθνικός δείκτης ευφυΐας αυξάνεται όταν οι χώρες βιώνουνγρήγορη οικονομική ανάπτυξη (στην Ελλάδα, λοιπόν, λόγω της πολλά υποσχόμενης αλλά ανέφικτης,υπό τις παρούσες συνθήκες, ανάπτυξης, θα πρέπει να αναμένουμε περαιτέρω μείωση του εθνικού δείκτη ευφυΐας).

Επικίνδυνη Κοινωνία – Διαφθορά, Βία και Παγκοσμιοποίηση

Φωτεινή Μαστρογιάννη 

«Στην κοινωνία όπου δεν συνυπάρχουν μεγάλος πλούτος και μεγάλη φτώχεια διαμορφώνονται τα πιο υγιή ήθη, γιατί εκεί δεν ευδοκιμούν ούτε η αλαζονεία, ούτε η αδικία ούτε ο φθόνος».

Πλάτων

Η «ανάπτυξη» είναι μία λέξη της μόδας στη χώρα μας και θεωρείται ως η λύση στο οικονομικό της πρόβλημα. Τι είδους ανάπτυξη όμως έχει επιτευχθεί στις διάφορες χώρες του κόσμου;  Η «ανάπτυξη» ενίσχυσε το εισόδημα κάποιων  (λίγων) σε παγκόσμια κλίμακα ενώ αντίθετα μείωσε το εισόδημα των περισσότερων. Αυτού του τύπου «ανάπτυξη» δημιούργησε τον καταναλωτισμό, την αστικοποίηση, το μεγαλύτερο διαχωρισμό των κοινωνικών τάξεων αλλά και την αδικία, την ανισότητα,  τη βία και τη διαφθορά. 

Στην Ελλάδα αυτή η ανισότητα, η αδικία και η διαφθορά είναι μία παλιά ιστορία. Γράφει ο Κυριάκος Σιμόπουλος: «Το κυριότερο γνώρισμα της ελληνικής κοινωνίας είναι το χαμηλό αναπτυξιακό επίπεδο και οι μεγάλες ανισότητες, φυσική συνέπεια των εθνικών περιπετειών, των επεμβάσεων και της εξάρτησης…Το ελληνικό κοινωνικό τοπίο: μια μικρή ομάδα προνομιούχων που κυριαρχεί επί ενάμισι αιώνα σε ένα κόσμο μαζικής φτώχειας. Αυτή η προκλητική ανισότητα, με τη συνεπικουρία εξωγενών παραγόντων, διαιώνισε τη στασιμότητα της κοινωνίας και τις εσωτερικές βίαιες αντιπαραθέσεις».

Παράλληλα με αυτή την ανάπτυξη των λίγων, ο Ούλριχ Μπεκ (1992) ανέφερε ότι αναπτύσσεται μία «επικίνδυνη κοινωνία», μία κοινωνία που χαρακτηρίζεται από ολοένα και αυξανόμενη αβεβαιότητα και εργασιακή ανασφάλεια καθώς και από έλλειψη γνώσης για το περίπλοκο πλέον περιβάλλον της καθημερινότητας (βλ.χρήση έξυπνων κινητών, Η/Υ κοκ).

Σε μία τέτοια κοινωνία αναπτύσσεται η διαφθορά που οφείλεται στην κακού τύπου «ανάπτυξη» με την αυξημένη ανισότητα και κοινωνική αδικία, στη βία που δημιουργεί η καταπιεστική καθημερινότητα του ατόμου αλλά και στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και στη Νέα Τάξη Πραγμάτων.

Η ψηφιακή γενιά Ζ

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οι νεότερες γενιές κατηγορούνται για απάθεια από τις προηγούμενες χωρίς όμως, στις όποιες συζητήσεις να λαμβάνονται υπόψη αφενός τα χαρακτηριστικά των νεότερων γενεών, αφετέρου ο μετασχηματισμός ολόκληρης της κοινωνίας. Δεν μπορούμε να ζητάμε αντίδραση με βάση τις συνθήκες των προηγούμενων γενεών, η κοινωνία μετασχηματίζεται και οφείλουμε να κατανοούμε (όχι όμως απαραίτητα και να ασπαζόμαστε) τις αλλαγές αυτές.

Η γενιά Ζ (γεννημένοι 1996-2010) είναι τα παιδιά της γενιάς Χ (γεννημένοι το 1965-1975) που είναι αυτή που κυβερνά τον τόπο μας. Η γενιά Χ είναι η πιο μικρή πληθυσμιακά γενιά και ακολούθησε τη γενιά των baby boomers ή στα καθ’ημάς τη γενιά του Πολυτεχνείου (γεννημένοι το 1946 – 1964) για την οποία τόσα αρνητικά έχουν αναφερθεί.  Τα παιδιά της γενιάς του Πολυτεχνείου είναι η γενιά Υ ή Millennials (γεννημένοι 1980-1995) και έχει κάποια κοινά με τους γονείς της υπό την έννοια ότι είναι μία υλιστική γενιά.

Η γενιά Ζ, όμως, είναι μία διαφορετική γενιά, πολυπολιτισμική και  πολυπληθής γιατί ανέρχονται σε 2 δισεκατομμύρια. 

Άκρως εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, πολύ περισσότερο από τη γενιά Υ,  και γι’αυτό κάπως απρόβλεπτοι, οι νέοι της γενιάς αυτής δεν είναι κυνικοί όπως οι γονείς τους που ανήκουν στη γενιά Χ (τη «χαμένη» γενιά, μία γενιά που δεν πιστεύει σε τίποτα).

Γιατί είμαστε απαθείς;

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Όλοι οι μηχανισμοί του σημερινού αντιπροσωπευτικού συστήματος – κόμματα, εκλογές, κοινοβούλιο – έχουν χρεοκοπήσει στη συνείδηση των πολιτών. Οι μείζονες πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται από εξωκοινοβουλευτικούς παράγοντες – συχνά εξωεθνικούς. Τα κόμματα εξουσίας υπηρετούν τα συμφέροντα των χρηματοδοτών τους. Και οι παντοιοτρόπως χειραγωγούμενοι πολίτες προσέρχονται στις κάλπες και προσεπικυρώνουν τη σκηνοθεσία».

Κυριάκος Σιμόπουλος «Η διαφθορά της εξουσίας»

Ο Κυριάκος Σιμόπουλος αναφέρονταν στη χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος αποδίδοντας την στις σχέσεις εξάρτησης της Ελλάδας και στη διαφθορά της εξουσίας.

Ο Αμερικανός κοινωνιολόγος Τσαλς Ράιτ Μιλς (C. WrightMills) αποδίδει την πολιτική απάθεια και την πολιτική υποταγή των πολιτών στην εξουσία των ελίτ. Οι ελίτ αποτελούνται αποτελείται από τους συνδικαλιστές που είναι πλέον οι άνθρωποι του συστήματος και οι οποίοι στερούν από τους εργαζόμενους την ανεξαρτησία της σκέψης μετατρέποντάς τους σε χαζοχαρούμενα ρομπότ. Οι άλλες ελίτ είναι η στρατιωτική, η πολιτική και η οικονομική.

Ο Σιμόπουλος αναφέρει χαρακτηριστικά: « Η εξουσία επιθυμεί τον εκφυλισμό του πολίτη σε άβουλο καταναλωτή που απολαμβάνει αποχαυνωμένος τα τηλεοπτικά θεάματα. Χρειάζεται πολίτη που ελαύνεται αποκλειστικά από το προσωπικό του συμφέρον, πολίτη με ατομικιστικό πνεύμα και φρόνημα, πολίτη που ανέχεται τα πάντα. Με τα ΜΜΕ και τη διαφημιστική βιομηχανία επιδιώκει την πλήρη υποταγή του στο σύστημα, τον συμβιβασμό, την παραδοχή. Να μηδιαμαρτύρεται ποτέ. Να λέει πάντα «ναι». Χωρίς καταναγκασμό, χωρίς άσκηση βίας. Με τη μαζική πλύση εγκεφάλου και τη χειραγώγηση. Καλλιεργεί τις καταναλωτικές του μανίες, την απληστία για υλικά αγαθά και κυρίως το πάθος της απόλαυσης, που γίνεται αποκλειστικός σκοπός ζωής…Αντικειμενικός σκοπός του συστήματος, να περιορίσει τον πολίτη στον ιδιωτικό χώρο. Να παραιτηθεί από το δικαίωμα συμμετοχής στη διαχείριση των κοινών και στον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας».

ΣΕ ΒΛΕΠΩ

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Σε μια εποχή καθολικής εξαπάτησης, το να λες την αλήθεια είναι μία επαναστατική πράξη»

Τζωρτζ  Οργουελ

Η παγκόσμια διακυβέρνηση και η παγκόσμια επιτήρηση των πολιτών όλου του πλανήτη αναφέρονται τακτικά στα εναλλακτικά μέσα αλλά αγνοούνται πλήρως από τα συστημικά. Όταν, δε, γίνεται αναφορά από κάποιον σε αυτά, αποκτά την ταμπέλα του συνωμοσιολόγου και κατ’επέκταση του γραφικού, συμπεριφορά αρκετά ενδεικτική του πνευματικού απομονωτισμού της ελληνικής κοινωνίας.

Μεγάλο μέρος της ελληνικής διανόησης δεν αναφέρεται σε αυτά είτε από άγνοια είτε από προσήλωση στον οικονομισμό που κυριαρχεί σε όλες τις συζητήσεις είτε από φόβο να μην θεωρηθούν «συνωμοσιολόγοι» - άλλωστε στη χώρα μας η καταστολή της πρωτοτυπίας και της διανοητικής ελευθερίας είναι σύνηθες φαινόμενο. 

Ωστόσο, διεθνείς διανοούμενοι όπως ο οικονομολόγος Νόρμπερτ Χέρινγκ με το βιβλίο του «Η κατάργηση των μετρητών και οι συνέπειές της» αλλά και ο ομότιμος καθηγητής του ΠανεπιστημίουParis VII- Dennis Diderto και πρ. διευθυντής της ισπανικής έκδοσης της Le Monde diplomatique Ιγνάσιο Ραμονέ στο βιβλίο του «Η αυτοκρατορία της επιτήρησης» Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου αναφέρονται στο θέμα του περιορισμού της ατομικής ελευθερίας μέσω του ηλεκτρονικού χρήματος όπου θα καταγράφονται όλες οι κινήσεις του ατόμου με ψευτοδικαιολογία την πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά στην ουσία για πλήρη επιτήρηση και απομάκρυνση των αντιιφρονούντων με κλείσιμο των τραπεζικών τους λογαριασμών (Χέρινγκ) και με τη γενικότερη ηλεκτρονική παρακολούθηση όλων των δραστηριοτήτων του ανθρώπου (Ραμονέ).

Στο βιβλίο του Ραμονέ θα σταθώ ιδιαίτερα αναφέροντας συγκεκριμένες παραπομπές του που μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση και το οποίο συστήνω ανεπιφύλακτα.

Στη σελ. 67 αναφέρεται στις αποκαλύψεις του Σνόουντεν για το μυστικό πρόγραμμα με το όνομα PRISM που αναπτύχθηκε από την NSA(National Security Agency – Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας)  από το 2007 και μετά. «Αυτό συνιστά την πιο κολοσσιαία υπεξαίρεση προσωπικών δεδομένων στην ιστορία, καθώς αφορά δισεκατομμύρια ανθρώπους που χρησιμοποιούν καθημερινά, στις πέντε ηπείρους τις υπηρεσίες του Facebook, του Gmail, του Skypeή του Yahoo. Αν, μέσα στα δέκα τελευταία χρόνια, ένα άτομο χρησιμοποίησε μία από αυτές τις εταιρείες, τα δεδομένα του είναι σίγουρο ότι έχουν υποκλαπεί και αποθηκευτεί από την NSAστο πλαίσιο του προγράμματος PRISM». Αντιλαμβανόμαστε στο σημείο αυτό ότι αφενός όλοι έχουμε λίγο έως πολύ χρησιμοποιήσει τις παραπάνω υπηρεσίες αφετέρου έχουμε δώσει προσωπικά μας στοιχεία σε ηλεκτρονική μορφή όχι μόνο σε αυτές αλλά και σε τράπεζες, υπηρεσίες του δημοσίου, σούπερ μάρκετ κτλ. Όλα αυτά συγκεντρώνονται σε μεγάλες βάσεις δεδομένων και ο κάτοχος αυτών έχει πλήρη γνώση όλων των δραστηριοτήτων και των προτιμήσεών μας. Η κατάσταση μοιάζει και προβλέπεται να γίνει ακόμα πιο  εφιαλτική. 

Φίδια με Kουστούμι αλλά και με Φούστα!

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Όλοι μιλούν για τον υψηλό βαθμό ανεργίας ωστόσο λίγοι αναφέρονται σε όσους έχουν ακόμα εργασία (εάν και οι θέσεις εργασίας θα μειώνονται διαρκώς όπως ανέφερα στο κείμενο μουΤεχνητή Νοημοσύνη και το Τέλος της Εργασίας) και είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται σε ένα παρενοχλητικό, κακοποιητικό και τοξικό επαγγελματικό περιβάλλον. Πλανάται, δε, αλλά και καλλιεργείται ένα ενοχικό συναίσθημα σε συνδυασμό με την υποταγή στην κακοποίηση του τύπου "ε, αφού έχεις δουλειά, μην μιλάς καθόλου, δεν βλέπεις που οι άλλοι πεινάνε;". Το συναίσθημα αυτό βέβαια δεν βασίζεται σε καμία λογική γιατί όσοι εργάζονται παράγουν έργο και δεν τους έχει κάνει χάρη κανένας. Στη χρήση όμως του φόβου ως εργαλείου χειραγώγησης και υποταγής έχω αναφερθεί πολλές φορές.  

Η κρίση έχει εντείνει την ψυχολογική βία στις επιχειρήσεις και στους οργανισμούς. Στην Ελλάδα το φαινόμενο αυτό έχει πλέον μόνιμο χαρακτήρα. Σε έρευνα που έγινε το 2007 από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών μόνο το 1,2% των ατόμων που συμμετείχαν δενείχαν πέσει ποτέ θύματα εργασιακής ψυχολογικής βίας.

Σε ένα τοξικό επαγγελματικό περιβάλλον, οι ικανοί και ταλαντούχοι εργαζόμενοι στοχοποιούνται από τους ανασφαλείς και είναι προφανές ότι η διοίκηση της επιχείρησης φέρει μεγάλη ευθύνη για τη δημιουργία αυτών των κακοποιητικών συμπεριφορών. Τα προβλήματα που δημιουργούνται για τον οργανισμό είναι μείωση της παραγωγικότητας, προβλήματα υγείας των εργαζόμενων αλλά και νομικά έξοδα.

Στο τοξικό περιβάλλον επικρατούν ο φόβος, το κουτσομπολιό, τα εχθρικά ηλεκτρονικά μηνύματα, τα κακόβουλα και υπαινικτικά σχόλια, η συκοφαντία, η απομόνωση του ατόμου, τα εσκεμμένα εμπόδια στην εργασία, οι απειλές, η στέρηση εκπαίδευσης και αδειών, η απόκρυψη σημαντικής πληροφορίας, η σκόπιμα λανθασμένη πληροφόρηση, η παραβίαση της ιδιωτικότητας του ατόμου, τα προσβλητικά "αστεία", η υποτίμηση, οι φωνές, ο εσκεμμένα υπερβολικός φόρος εργασίας, η χωρίς λόγο τιμωρία και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και η σωματική βία. 

Κι όμως, τα ράσα κάνουν τον παπά!

 Φωτεινή Μαστρογιάννη

Τα χρώματα χρησιμοποιούνται τόσο στο μάρκετινγκ προϊόντων όσο και στο πολιτικό μάρκετινγκ για τον επηρεασμό τωνκαταναλωτών και των ψηφοφόρων αντίστοιχα. Το επιστημονικό αυτό πεδίο καλείται ψυχολογία των χρωμάτων και  ο Γκαίτε ήταν ο πρώτος που αναφέρθηκε σε αυτό με την θεωρία του για τα χρώματα σύμφωνα με την οποία χρώμα επιδρά άμεσα στην ανθρώπινη ψυχή. Θεωρούσε θετικά χρώματα που δημιουργούν χαρούμενη διάθεση και ενέργεια το κίτρινο, το πορτοκαλί την ώχρα και το βαθύ κόκκινο ενώ το μπλε, το ανοικτό και σκούρο μωβ προκαλούσαν μία μελαγχολική διάθεση.

Σε γενικές γραμμές, εάν και υπάρχουν κάποιες διαφορές στο πως ο κάθε πολιτισμός αντιλαμβάνεται τα χρώματα, το κόκκινο σχετίζεται με τη δύναμη, την αποφασιστικότητα και το πάθος και είναι το χρώμα που τραβά περισσότερο την προσοχή. Το πορτοκαλί δείχνει δημιουργικότητα, επιτυχία και ενθουσιασμό, το κίτρινο συνδέεται με τη χαρά και τη διάνοια και τραβά και αυτό την προσοχή γι’αυτό και τα ταξί είναι κίτρινα ενώ το πράσινοσχετίζεται με την αρμονία, την ασφάλεια, και την πίστη και θεωρείται ότι έχει ηρεμιστικές ιδιότητες.  Το μωβ συμβολίζει τον πλούτο, την αριστοκρατικότητα, τη σοφία και την ανεξαρτησία, το λευκό την αγνότητα ενώ το μαύρο συμβολίζει τη δύναμη, το φόβο, την εξουσία αλλά και την κομψότητα.

Έχει διαπιστωθεί  ότι η παραγωγικότητα αυξάνει με τη χρήση του γκρι, τουμπλε και του καφέ γι’αυτό και πολλά γραφεία είναι βαμμένα σε αυτά τα χρώματα ενώ τα πιο δυνατά χρώματα βοηθούν τη δημιουργικότητα.

Γιατί δεν υπάρχει όραμα;

Της Φωτεινής Μαστρογιάννη 

Ποιος είναι ο σύγχρονος συντηρητικός και ποιος ο φιλελεύθερος ή με άλλους όρους ποιος είναι ο σύγχρονος δεξιός και ποιος ο αριστερός; Πώς μπορεί να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο όραμα για κοινωνική κινητοποίηση και πραγματική αλλαγή;

Η  πάλη των τάξεων σήμερα, όπως έγραψε και ο Σλαβόι Ζίζεκ, θα είναι πολιτισμική και όχι οικονομική. Από τη μία, οι σύγχρονοι συντηρητικοί (ή κατ’άλλους δεξιοί) ακολουθούν πρότυπα όπως είναι η επιστροφή σε αξίες του παρελθόντος, η προστασία της οικογένειας, ο σεβασμός στα ήθη και στα έθιμα του έθνους και στα ατομικά δικαιώματα ενώ οι φιλελεύθεροι (ή αριστεροί) υποστηρίζουν το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, την ανοχή στη διαφορετικότητα κάθε είδους ενώ θεωρούν την κλασική οικογένεια και τις παραδόσεις μάλλον παρωχημένες και προσπαθούν να τις επαναπροσδιορίσουν (όπως συμβαίνει με τον επαναπροσδιορισμό της ιστορίας και όχι μόνο).  Οι φιλελεύθεροι  δίνουν περισσότερη έμφαση στην προστασία των αδύναμων μελών της κοινωνίας και λιγότερο σε έννοιες όπως η πατρίδα, το έθνος κτλ. Να τονίσω εδώ ότι σε σχέση με το εξωτερικό, στην Ελλάδα, υπάρχουν μικρά τμήματα της αριστεράς που διαφοροποιούνται από τη γενική τάση και πιστεύουν στην έννοια της πατρίδας κτλ.

Σύμφωνα με ερευνητές κυρίως στον χώρο της ηθικής ψυχολογίας, οι συντηρητικοί συνήθως επικρατούν  γιατί έχουν μία μεγαλύτερη «γκάμα» ηθικών αξιών σε σχέση με τους φιλελεύθερους.

Ο Μεγάλος Αδερφός και το Διαίρει και Βασίλευε

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Η συμπεριφορά του κοπαδιού και η αναζήτηση σωτήρων χωρίς όμως την αντίστοιχη επίδειξη συνεργασίας και συλλογικότητας από την πλευρά του λαού είναι ένα από τα φαινόμενα που παρατηρούμε κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης  αλλά ως φαινόμενο είναι πολύ παλιό και έχει αναλυθεί εκτενώς από πολιτικούς κοινωνιολόγους, γι’αυτό και δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση.

Ο Ρόμπερτ Μίκελς (Robert Michels)  αναφέρει ότι η πλειοψηφία θέλει να βρει κάποιον/α  να της λύσει τα προβλήματα  και να την καθοδηγεί. Η ανάγκη αυτή μπορεί να την οδηγήσει σε λατρεία και ηρωοποίηση του όποιου ηγέτη. Ο Μίκελς θεωρεί ότι αυτή η ανευθυνότητα της μάζας (και κατ’επέκταση, θα πρόσθετα, η έλλειψη συλλογικότητας που επιδεικνύει) αυξάνεται και οφείλεται στην εκτεταμένη κατάτμηση της εργασίας αλλά και ειδικότερα όσον αφορά τα πολιτικά κόμματα στις διαφορές κουλτούρας και παιδείας των μελών τους.  

Στην έλλειψη συλλογικότητας και συνεργασίας των μαζών αναφέρεται και ο Γιούβαλ Νόα Χαράρι (Yuval Noah Harari) αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι οι Έλληνες κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους όχι γιατί δεν είχαν μυαλό αλλά γιατί οι Ρωμαίοι συνεργάσθηκαν με πιο αποτελεσματικό τρόπο (φαίνεται ότι η έλλειψη συνεργασίας των Ελλήνων είναι προαιώνιο κακό που δύσκολα θα αλλάξει).

Ενώ λοιπόν η μάζα δεν συνεργάζεται, αντίθετα οι ελίτ συνεργάζονται, είναι ενωμένες και μάλιστα επιδιώκουν να μην συνεργάζεται η μάζα (η γνωστή τακτική του διαίρει και βασίλευε). Εντυπωσιακό είναι, σύμφωνα με τον Χαράρι, ότι το καθεστώς Τσαουσέσκου δεν εξαφανίστηκε τελείως από τη Ρουμανία γιατί οι σημερινοί της ταγοί είναι πρώην μέλη του πρώην κομουνιστικού κόμματος της χώρας. Αυτό υποδηλώνει την αποτυχία των μαζών γιατί η αδυναμία τους να συνεργασθούν τους οδήγησε στην αποδοχή των «υπολειμμάτων» του κόμματος αντί μίας ριζικής ανατροπής της κατάστασης και στη δημιουργία μίας νέας. Παρά λοιπόν την οικονομική άνοδο της συγκεκριμένης χώρας το πολιτικό σύστημα έχει νοσηρές ρίζες και κατά συνέπεια μπορεί να επανακυλήσει σε διολίσθηση προς τα κάτω όπως ακριβώς έχει συμβεί και στην Ελλάδα επανειλημμένως.

Διαμορφωτές Κοινής Γνώμης

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οικονομολόγος, καθ. ΜΒΑ, συγγραφέας

«Και είναι γνωστό πόσοι μηχανισμοί δρουν επάνω μας από τη νηπιακή ηλικία ως τα γεράματα, για να επιβάλουν σ’όλες τις όψεις της ζωής, σ’όλες τις λεπτομέρειες των ανθρώπινων σχέσεων το κυρίαρχο μοντέλο των αξιών της κοινωνίας, δηλαδή το μοντέλο της κυρίαρχης τάξης, να εμπήξουν τον τύπο της στη δομή του ασυνειδήτου και να εγκαταστήσουν μέσα μας, μιαν αυτόματη λειτουργία, το «Υπερ-Εγώ» που θα ρυθμίζεται όπως το θέλουν οι απ’έξω και όπως τους συμφέρει»

Μανόλης Λαμπρίδης

 Ο οικογενειακός και κοινωνικός περίγυρος ασκεί επίδραση στον άνθρωπο,  ωστόσο κάποια άτομα (που δεν ανήκουν απαραίτητα στον περίγυρό μας ούτε είναι αυτό που αποκαλούμε «διασημότητες») ασκούν μεγαλύτερη επιρροή και πολλές φορές θεωρείται ότι η δύναμη της πειθούς τους είναι τόσο ισχυρή ώστε μπορεί να διαμορφώνει την κοινή γνώμη.

Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι που έχουν επιρροή,  κατηγοριοποιούνται σε τρεις τύπους: είναι αυτοί που γνωρίζουν ποιο είναι το καλύτερο προϊόν και θέλουν να μοιραστούν με άλλους την πληροφορία. Ο δεύτερος τύπος είναι αυτοί που έχουν καλές διασυνδέσεις και βρίσκουν δουλειά σε άλλους αλλά και κλείνουν εύκολα δουλειές λόγω των διασυνδέσεών τους «δουλειές». Είναι αυτοί που κάνουν «χάρες» τις οποίες «εξαργυρώνουν» όταν χρειασθούν κάτι. Τέλος είναι οι πωλητές οι οποίοι έχουν τα χρήματα ως κίνητρο, χρήματα που προκύπτουν από την επίτευξη κάποιας πώλησης.

Οι διαμορφωτές κοινής γνώμης εκτίθενται περισσότερο στα μέσα απ'ότι οι ακόλουθοί τους, είναι περισσότερο κοσμοπολίτες, έρχονται σε επαφή με άτομα που επιδιώκουν τις αλλαγές, έχουν πιο έντονη κοινωνική συμμετοχή, έχουν υψηλότερη κοινωνικοοικονομική θέση από τους ακόλουθούς τους και είναι περισσότερο καινοτόμοι. Σημαντικό όμως είναι να επισημανθεί ότι όταν το κοινωνικό σύστημα ευνοεί τις αλλαγές, οι διαμορφωτές κοινής γνώμης είναι πιο καινοτόμοι και το αντίστροφο, με άλλα λόγια κι αυτοί δεν είναι κάτι διαφορετικό αλλά παρασύρονται από τη δομή του συστήματος.

Μαζάνθρωπος και Αλλοτρίωση

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Αλλά αυτοί οι μάταιοι και ανωφελείς δημαγωγοί κινούνται σε όλες τις κατευθύνσεις εξοπλισμένοι με τα θανατηφόρα παράδοξα τους, υποσκάπτοντας τα θεμέλια της πίστης, εκμηδενίζοντας την αρετή. Γελούν με περιφρόνηση για όλες εκείνες τις λέξεις της πατρίδας και της θρησκείας κι αφιερώνουν το ταλέντο και τη φιλοσοφία τους στην καταστροφή και τον εξευτελισμό οποιουδήποτε ιερού πράγματος μεταξύ των ανθρώπων. Βασικά δεν μισούν ούτε τις αρετές, ούτε τα δόγματα μας. Είναι η κοινή γνώμη στην οποία αντιτίθενται».

Ζαν Ζακ Ρουσσώ

Πολλοί θεωρούν ότι ο ευτελισμός του πολιτικού συστήματος που αναφέρει ο Ρουσσώ είναι αποτέλεσμα της αλλοτρίωσης του ατόμου που είναι, με τη σειρά του, χαρακτηριστικό της σύγχρονης κοινωνίας. Ωστόσο, ο πρώτος που παρατήρησε την αλλοτρίωση  ήταν πάλι ο Ρουσσώ το 1750  ο οποίος ανησυχούσε ιδιαίτερα για τη μετατόπιση από την διανόηση στην ομοιομορφία (ο αλλοτριωμένος άνθρωπος καθορίζεται από τους άλλους, δεν ανήκει στον εαυτό του), ανησυχούσε για το ότι ο άνθρωπος έχανε την ταυτότητά του και τις αξίες του ενώ οι νέες του επιθυμίες ήταν το χρήμα και το εμπόριο – άποψη ιδιαίτερα επίκαιρη.  

Ο Ζακ Ελλύλ το 1967 αναφέρεται και αυτός στην ομοιομορφία του αλλοτριωμένου ατόμου: «Έχει ομοιομορφοποιηθεί από έναν τρόπο ζωής πιο διαφοροποιημένο, πιο πλούσιο, πιο εξυψωμένο, που όμως παράγει έναν τύπο ανθρώπου θεμελιωδώς ταυτόσημο. Παράγει μαζικά. Καταναλώνει μαζικά. Μαθαίνει και διασκεδάζει μαζικά. Μπορεί πια να εργαστεί μόνο σε ομάδες. Η επιστημονική ή αισθητική εφεύρεση/επινόηση δεν είναι πια ατομική δημιουργία, αλλά έρευνα παγκόσμιων ομάδων. Ζει σε ομάδα, για την ομάδα, από την ομάδα (σημ. δεν είναι τυχαία η επιτυχία της ένταξης σε κόμματα στα καθ’ημάς, δείγμα και αυτό του ομαδικού μαζάνθρωπου). Αυτό που όλο κι όλο του ζητούν είναι η τέλεια προσαρμογή στην ομάδα. Ανεξάρτητα ποια είναι αυτή. Ομάδα γειτόνων, επιχείρησης, αναγνωστών μιας εφημερίδας». Θα πρόσθετα ότι όποιος δεν εντάσσεται στην όποια ομάδα διώκεται μέχρι να ενταχθεί σε κάποια ομάδα, να αποκτήσει συγκεκριμένη «ταμπέλα».

Ο Δανός φίλοσοφος Κίρκεγκαρντ θεωρούσε ότι η αλλοτρίωση είναι το αποτέλεσμα του ηδονισμού, της διαρκούς αναζήτησης της ευχαρίστησης μέσω ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων (όπως έγραψε και ο Ζακ Ελλύλ το στομάχι προηγείται από τις αξίες). Ο ηδονισμός ήταν η προσπάθεια αποφυγής του ανθρώπου να βρει τον σκοπό της ζωής του. Το αλλοτριωμένο άτομο γίνεται υλιστής.

Η Πορεία του Αλατιού - Οικονομία, Ταυτότητα και Συλλογική Δράση

 Φωτεινή Μαστρογιάννη

«πως τσούκου τσούκου

Αργά, μεθοδικά

Μας αλλοιώνουνε

Να καθορίζουμε τη στάση μας στη ζωή

Από το στυλ της καρέκλας…»

Κατερίνα Γώγου

Αρκετοί απορούν γιατί αρκετοί οικονομολόγοι ασχολούμαστε με επιστημονικά πεδία εκτός της οικονομίας όπως είναι η κοινωνική ψυχολογία, η ψυχολογία, η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία ακόμη και η φιλοσοφία. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούριο αλλά αρκετών δεκαετιών.

Η σύγκλιση  των επιστημών βοηθά στο να κατανοήσουμε τη λήψη αποφάσεων αλλά και να εφαρμόσουμε μία πληρέστερη στρατηγική στην οικονομία. Mία σειρά άρθρων δείχνουν την ενασχόληση των οικονομικών με άλλα επιστημονικά πεδία μεταξύ αυτών και οι μελέτες  του Τζωρτζ Ακερλοφ, νομπελίστα οικονομολόγου.

Στη μελέτη του «Οικονομία και Ταυτότητα» ο Ακερλοφ έφερε το ζήτημα της ταυτότητας στην οικονομική ανάλυση ενσωματώνοντάς την σε ένα μοντέλο συμπεριφοράς και αποδεικνύοντας πως η ταυτότητα μπορεί να επηρεάσει τα οικονομικά αποτελέσματα. Μελέτησε τον διαχωρισμό των φύλων στην αγορά εργασίας, την κατανομή της εργασίας στο νοικοκυριό και τα οικονομικά του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας.

Υποστήριξε ότι η ταυτότητα μπορεί να εξηγήσει γιατί κάποιοι άνθρωποι συμπεριφέρονται καταστροφικά. Ο λόγος είναι γιατί θέλουν να περισώσουν μία μειωμένη αυτοεκτίμηση. Θα ήταν ενδιαφέρον να κάνει κάποιος μία συνδυαστική σκέψη στο σημείο αυτό. Στο άρθρο μου «Έθνη και ναρκισσισμός» όπως και στο «Ραγιαδισμός και νεοποικιοκρατία» αναφερόμουν σε μια εσωτερικευμένη πολιτισμική και εθνική κατωτερότητα που σε συνδυασμό με την ταυτότητα του Ακερλοφ, πιθανόν να είναι ένας από τους λόγους που οι ταγοί μας, όλο αυτό το διάστημα της κρίσης, λαμβάνουν συνεχώς αποφάσεις για την οικονομία που είναι καταστροφικές για τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού. Σίγουρα, θα ήταν ενδιαφέρον να διερευνηθεί σε μεγαλύτερο βάθος, η υπόθεση αυτή.

Η Άνοδος του Σύγχρονου Απολυταρχισμού

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Είναι μια εποχή όπου το να αναρωτιέσαι φθίνει απειλώντας σοβαρά τον δημοκρατικό μας διάλογο».

Eloi Laurent

 Αρκετοί (εάν και ο αριθμός τους μειώνεται διαρκώς) θεωρούν ότι ζούμε σε δημοκρατικό καθεστώς ή πιο σωστά σε ένα καθεστώς κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Είναι όμως έτσι;

Τα βασικά χαρακτηριστικά μίας κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι: η διενέργεια εκλογών με διαφανή τρόπο, όλοι οι ενήλικες να έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, να υπάρχει ελευθερία λόγου  και κριτικής της κυβέρνησης χωρίς τον φόβο αντιποίνων και τέλος οι εκλεγμένοι να είναι ελεύθεροι να κυβερνήσουν.

Στις ημέρες μας όμως έχουμε την άνοδο αυτού που καλείται ανταγωνιστικός απολυταρχισμός ή κατ’άλλους ψευδοδημοκρατία όπου τα παραπάνω συχνά παραβιάζονται και εάν και διενεργούνται εκλογές χωρίς νοθεία ή χωρίς εκτεταμένη νοθεία, οι ταγοί καταχρώνται συνεχώς την κρατική περιουσία, αρνούνται στις αντιπολιτευτικές φωνές να έχουν επαρκή κάλυψη από τα ΜΜΕ, παρενοχλούν και «ρίχνουν λάσπη» στους πολιτικούς αντιπάλους και στους οπαδούς τους και σε κάποιες περιπτώσεις παραβιάζουν τα εκλογικά αποτελέσματα. Οι αντιπολιτευτικές φωνές μπορεί να παρακολουθούνται και σε κάποιες περιπτώσεις να συλλαμβάνονται και να δολοφονούνται.

Μία χώρα καταλήγει στον σύγχρονο απολυταρχισμό εάν υπήρξε θύμα συνεχών πολιτικών και οικονομικών κρίσεων (η ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους είναι κλασικό παράδειγμα). Οι σύγχρονες απολυταρχικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τη διαφθορά (δωροδοκίες) αλλά και διαφόρων ειδών «νόμιμες» διώξεις προκειμένου να διατηρηθούν στην εξουσία χωρίς όμως να προκαλέσουν αντιδράσεις στο εσωτερικό και διεθνή κατακραυγή. Όσο πιο έντονη δε είναι η οικονομική κρίση τόσο μεγαλύτερα ποσά δαπανούν στην προπαγάνδα και στη λογοκρισία.

Τα ΜΜΕ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο πνίξιμο των αντιδράσεων αλλά θα μπορούσαν να αποτελέσουν και παράγοντα ανατροπής αυτού του καθεστώτος εάν ήταν ανεξάρτητα, δεν είναι όμως.

Κοινωνική Βία και Φόβος των Ελίτ

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Ο φόβος είναι ένα ισχυρότατο συναίσθημα, έχει δε χρησιμοποιηθεί κατά κόρον και στην πολιτική. Ο φόβος δεν είναι μόνο ατομικός αλλά  μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρη την κοινωνία και να γίνει συλλογικός (δεν βιώνουμε άλλωστε κάτι τέτοιο σήμερα;). 

Δεν φοβάται όμως μόνο η «μάζα» αλλά και η ελίτ.  Σύμφωνα με τον  Brown (1997) η μάζα φοβάται όταν αισθάνεται απειλή για την ασφάλειά της. Η δε ασφάλεια μπορεί να είναι σωματική, πολιτική, οικονομική και πολιτιστική/κοινωνική.

Ενδιαφέρον όμως είναι να δούμε τι φοβούνται οι ελίτ σύμφωνα με τον Brown. Αυτό λοιπόν που φοβούνται σχετίζεται με δύο κινδύνους. Ο ένας είναι ο κίνδυνος απώλειας της εξουσίας (νοιάζονται μόνο για τις καρέκλες που λέει ο λαός) και ο άλλος είναι ο κίνδυνος να καταδικασθούν για προγενέστερα εγκλήματα που έχουν διαπράξει.

Από τους δύο φόβους της ελίτ δηλαδή τον φόβο του κινδύνου της απώλειας της εξουσίας και του κινδύνου να καταδικασθούν για προγενέστερα εγκλήματα, ο πιο ισχυρός είναι αυτός της απώλειας της εξουσίας.

Η αντίδραση των ελίτ στους φόβους αυτούς είναι η δημιουργία πόλωσης. Στο παρελθόν το έκαναν με τα έθνη, στο παρόν όπου υπάρχει μία γενικότερη εθνοαποδόμηση λόγω των συμφερόντων της παγκοσμιοποίησης και των παγκοσμιοποιητών, η πόλωση που δημιουργούν είναι μεταξύ κοινωνικών ομάδων ακόμα και οπαδών ποδοσφαιρικών ομάδων όπως είδαμε πρόσφατα στη χώρα μας που πρόεδρος ποδοσφαιρικής ομάδας με εμπρηστικές του δηλώσεις προωθούσε την πόλωση (και κατά συνέπεια και την κοινωνική βία). 

Οι ελίτ χρησιμοποιούν την ανασφάλεια της μάζας προκειμένου να διατηρήσουν τη δύναμή τους, παρουσιάζονται  στο πλήθος ως  «προστάτες» (ή "σωτήρες" στα καθ’ημάς). Αυτό που προσπαθούν να κάνουν είναι να βρουν κάτι που να είναι προς το συμφέρον μίας κοινωνικής ομάδας και να το διαμορφώσουν κατά τέτοιο τρόπο που να εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα. 

Να ντύνεστε καλά, φυσάει υποκρισία

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οικονομολόγος, καθ. ΜΒΑ

«Τί σημαίνει η «μέθοδος» της σοσιαλιστικής επανάστασης υπό το σύνθημα «Κάτω τα σύνορα»; Υποστηρίζουμε ότι το κράτος είναι απαραίτητο, και ένα κράτος προϋποθέτει σύνορα. Το κράτος, φυσικά, μπορεί να έχει κυβέρνηση αστική, όμως εμείς χρειαζόμαστε τα Σοβιέτ. Ωστόσο, ακόμη και με τα Σοβιέτ, τίθεται το ζήτημα των συνόρων. Τι σημαίνει «Κάτω τα σύνορα»; (…) Η «μέθοδος» της σοσιαλιστικής επανάστασης υπό το σύνθημα «Κάτω τα σύνορα» είναι απλώς ένα μπέρδεμα. Μόνο όταν η σοσιαλιστική επανάσταση γίνει πραγματικότητα και πάψει να είναι μέθοδος, το σύνθημα «Κάτω τα σύνορα» θα είναι ένα ορθό σύνθημα. Τότε θα πούμε: Σύντροφοι ελάτε σε εμάς…»

Βλαδίμηρος Ιλίτς Λένιν

Εάν ζούσε ο Λένιν σήμερα, πιθανόν οι οπαδοί της παγκοσμιοποίησης και των ανοικτών συνόρων να τον αποκαλούσαν ακροδεξιό. Είναι κι αυτό μία ένδειξη του παραλογισμού των καιρών που ζούμε.

Η παγκοσμιοποίηση μαζί με την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων έφερε και την σχεδόν ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων. Στην Ευρώπη, οι οπαδοί των ανοικτών συνόρων δέχονται άκριτα την αθρόα εισαγωγή μεταναστών, προσφύγων και παράτυπων μεταναστών υπό το πέπλο του ανθρωπισμού. Πολλοί δε υποστηρίζουν κάτι τέτοιο υπό το πέπλο του ανθρωπισμού και της ανεκτικότητας στο διαφορετικό. Είναι όμως έτσι; 

Κατ’αρχάς, το ίδιο επίπεδο ανθρωπισμού δεν επιδεικνύεται για τους γηγενείς. Βλέπουμε λοιπόν το παράδοξο δηλαδή ότι δεν επιδεικνύεται καμία σχεδόν μέριμνα για τους γηγενείς ενώ η ΕΕ σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις να δίνει άφθονα επιδόματα ακόμα και σύνδεσης με το Διαδίκτυο (!) στους μετανάστες που πολλοί από αυτούς είναι παράτυποι. Όταν δε κάποιος γηγενής θελήσει να διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση αυτή, τότε μπαίνει αυτόματα η ταμπέλα του ρατσιστή και του φασίστα. Στους γηγενείς δηλαδή φερόμαστε με βαναυσότητα ενώ επιδεικνύουμε συμπόνια στους ξένους. 

Στην περίπτωση των Ευρωπαίων, η υποκρισία φτάνει στο έπακρο. Δέχονται με μοχθηρότητα την εξαθλίωση του πιο ιστορικού λαού της Ευρώπης,των Ελλήνων, χωρίς κανέναν ενδοιασμό, ενώ από την άλλη επιδεικνύουν «καλοσύνη» στους εισαγόμενους ξένους, πολλοί δε εξ αυτών δεν έχουν καμία σχέση με τον δυτικό πολιτισμό και ούτε θέλουν να έχουν όπως φαίνεται από τα αμέτρητα επεισόδια βίας και τους βιασμούς γυναικών στη Σουηδία, στη Γαλλία κτλ.