Αύριο χωρίς εκκλησία...

Του Γιώργου Τασιόπουλου

Γιώργο λένε και εμένα και αν την Κυριακή πάω για αγορές να με χρησιμοποιήσετε ως παράδειγμα προς αποφυγήν με όλους τους χαρακτηρισμούς που θα μου αναλογούν...

Στα μικρά μου χρόνια στο χωριό που ζούσα, τις Κυριακές πηγαίναμε όλοι εκκλησία. Μετά καθόμαστε όλοι κάτω από τον πλάτανο της αυλής της και ανεβαίναμε και στα δύο καφενεία του χωριού. Εκεί μαθαίναμε όλα τα νέα!!! Πρώτα τα δικά μας, του χωριού. Αποφάσιζαν οι μεγαλύτεροι για τα κοινοτικά έργα με προσωπική εργασία. Να ανοίξουμε αγροτικούς δρόμους, να συντηρήσουμε τα εξωκλήσια μας, να βάλουμε το Σάββατο ένα χέρι όλοι μαζί να ραβδίσουμε τις ελιές του Πάνου που είναι άρρωστος στην Αθήνα.

Όταν ανέβηκα φοιτητής το '80 στην Αθήνα, τα πράγματα ήταν κάπως αλλιώς. Εκσυγχρονιζόμαστε σιγά σιγά και οι εκκλησίες δε μάζευαν τόσο κόσμο. Μόνο που όλοι περιμέναμε τίποτε αργίες να την κάνουμε για το χωριό. Δεν υπάρχει άλλος λαός να μισεί τόσο την πόλη που ζει, όσο ο Έλληνας, και να είναι τόσο δεμένος με τον τόπο που γεννήθηκε! Και όταν φτάσαμε την δεκαετία του 90' ίσως και ενωρίτερα και το χωριό άρχισε να αλλάζει. Έπιναν "αγροτικό", ουίσκι στο καφενείο, οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις έφεραν κάποια ευημερία και έτσι από τα πολιτιστικά στέκια βρέθηκαν προοδευτικοί άνθρωποι που άντεξαν στη δύσκολη μετεμφυλιακή εποχή, να γίνονται θαμώνες των "σκυλάδικων". Δε σε μετρούσαν πια στα καφενεία με το πόσο ψωμί και κρεμμύδι φάγατε μαζί, αλλά από τα κυβικά που οδηγείς και τη θέση που σε διόρισε ο δεξιός ή ο αριστερός κομματάρχης...

Έτσι μας βρήκε ευάλωτους ο νεοφιλελευθερισμός και κάποιες Κυριακές το χρόνο, στην αρχή για shoping therapy ανοίξανε τα μαγαζιά, δεν πηγαίναμε και εκκλησία. Τώρα, ήρθε και ο κορωνοϊός και τα Super Market είναι ανοιχτά και μας περιμένουν, μόνο οι εκκλησίες μας θα είναι κλειστές!!! 

 Εμένα μου άρεσε ακόμη και στις μέρες μας να πηγαίνω εκκλησία, και μετά έστω και μόνος, να πίνω ένα καφέ να ξαναζώ ως ανάμνηση τις Κυριακές των παιδικών μου χρόνων. 

 Αύριο χωρίς εκκλησία και καφέ θα ανέβω στο Αιγάλεω όρος πάνω από το Περιστέρι. Αιγάλεω λέγαν και τα βουνά πάνω από το χωριό μου στην Τριφυλία. Φαίνεται, έτσι το βάπτισαν οι πρώτοι Μεσσήνιοι που μετοίκησαν στην Δυτική Αθήνα. Τρεις φορές το έκαναν, την τελευταία φορά οι ηττημένοι του εμφυλίου. Λες τώρα να ήρθε το "Τέλος της ιστορίας" που έγραψε ο Φουκουγιάμα, εκεί που λέγαμε ότι διαψεύστηκε, και να ξεχάσουμε το χωριό μας;

Ανακοίνωση του Μητροπολίτη Μεσογαίας κ. Νικολάου με μέτρα για τον κορωνοϊό

«Η εξάπλωση του κορωνοϊού σε όλον τον κόσμο, στην Ευρώπη και φυσικά και στην πατρίδα μας σύμφωνα με τις ενδείξεις, έχει λάβει μεγάλη έκταση και ο έλεγχός της γίνεται όλο και πιο δύσκολος.

Αυτός είναι και ο λόγος που οι αρμόδιοι φορείς της πολιτείας προβαίνουν σε αποφάσεις και λαμβάνουν τα ενδεδειγμένα μέτρα: Ματαιώνονται κοινωνικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, περιορίζονται σημαντικά οι αεροπορικές πτήσεις, ακυρώθηκαν όλα τα συνέδρια, κλείνουν τα σχολεία, γίνονται αυστηρές συστάσεις για όρους υγιεινής προστασίας και καθαριότητας και γενικά υπάρχει μια συντονισμένη προσπάθεια περιορισμού των συγκεντρώσεων κόσμου, όλα αυτά με πάσης φύσεως τεράστιο κόστος, προκειμένου να περιοριστεί κατά το δυνατό η δυναμική μετάδοσης της ασθένειας.

Δυστυχώς, μεταξύ των άλλων έχει κηρυχθεί ένας πόλεμος ειρωνειών, πιέσεων, προσβολής των μυστηρίων, ακόμη και των θέσεων της Ιεράς Συνόδου από ανθρώπους που είτε αγνοούν τη λογική της πίστεως είτε αρνούνται την εμπειρία της ζωής της Εκκλησίας.

Ως Εκκλησία και ειδικότερα ως Μητρόπολη εμείς σεβόμαστε τα αρμόδια όργανα λήψης αποφάσεων, όπως και τη γνώμη των ειδικών επιστημόνων και επειδή η λειτουργία μας περιλαμβάνει συνάξεις πιστών, μάλιστα στην περίοδο αυτήν της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, δεν αποφαινόμαστε ως ειδικοί ούτε κρίνουμε το αν τα λαμβανόμενα μέτρα είναι υπερβολικά ή όχι, προσπαθούμε όμως να συμβάλουμε το κατά δύναμιν, χωρίς καθόλου να τραυματίζουμε την ευλάβεια και εμπιστοσύνη στην Εκκλησία μας ή να αναιρούμε τα βιώματα και την εμπειρία της πίστης μας.

Κατόπιν τούτων, αποφασίσαμε, εντός των ορίων της Μητροπόλεως Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, μέχρι τέλος Μαρτίου, να περιοριστούν όσο είναι δυνατόν οι ακολουθίες, πρωτίστως στις περιοχές όπου κλείνουν τα σχολεία ή λαμβάνονται έκτακτα μέτρα, και ιδίως στους μεγάλους ναούς, όπου οι συναθροίσεις των πιστών είναι συνήθως πολυπληθείς.

Για την αργία των Τριών Ιεραρχών, οι «τεμπέληδες» και η πρόταση της Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας

Πάτρα, 27/1/2020

Στη σημερινή τεχνοκρατική εποχή – και παρά την κρίση του καπιταλισμού κατά καιρούς- η παραγωγικότητα της εργασίας εκτοξεύεται. Εννοείται και στην Ελλάδα των μνημονίων. Γι αυτό,το ζήτημα του χρόνου εργασίας και πολιτισμού των εργαζομένων ξαναμπαίνει από μεν τις ελίτ εις βάρος μας, ενώ από μας αρχίζει να μπαίνει επιτακτικά αντίστροφα, παρά την ήττα μας στην κανονικότητα των μνημονίων που ήλθαν για να μείνουν. Όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς, αλλά για όλους τους εργαζόμενους και κυρίως τη νέα γενιά.

Άμεσοι διορισμοί λοιπόν χθες, ενώ τα όρια ηλικίας διορισμού στην εκπαίδευση οφείλουν να κατέβουν πολύ χαμηλά και μόνο από τα δημόσια πανεπιστήμια. Αντίστοιχα, κίνητρα για να φεύγουμε στη σύνταξη με τριάντα χρόνια εργασίας και στα 60 με αξιοπρεπείς συντάξεις. Μείωση του χρόνου εργασίας και κατά εβδομάδα, ώστε να εργαστούν οι νέοι εργαζόμενοι και να φρεσκάρονται οι παλαιότεροι. Δεν ξεχνάμε όμως ούτε τους πολιτισμικούς ή θρησκευτικούς λόγους. Δεν θα επιτρέψουμε επομένως το ξήλωμα.

Ειδικά το φωνάζουμε δυνατά οι εκπαιδευτικοί που κράτησαν τα μνημονιακά χρόνια όρθια τα σχολεία, παρά τις μειώσεις των μισθών κατά 40% κατά μ. ό., την αύξηση των ορίων ηλικίας και του διδακτικού ωραρίου, την ελαχιστοποίηση των μεταθέσεων και αποσπάσεων και τις θανατηφόρες μετακινήσεις μας.

Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών και η αργία των τεμπέληδων

Του Χριστόφορου Γ. Παπασωτηρόπουλου*

Για πρώτη φορά με εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων,2 καταργείται η αργία των Τριών Ιεραρχών και μετατρέπεται σε «ημέρα εορτασμού», ούτε καν σε σχολική εορτή. Παρουσιάζεται μια ειδοποιός διαφορά στη νομοθεσία που καθορίζει τις σχολικές αργίες και εορτές σε σχέση με όλες τις προηγούμενες, εδώ και δεκαετίες, εγκυκλίους. Οι εκπαιδευτικοί υποχρεώνονται ρητώς να τηρήσουν το Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων της ημέρας. Το νέο στοιχείο είναι ότι εντάσσει τη συγκεκριμένη εορτή, ως παρένθεση στη λειτουργία του Ωρολογίου Προγράμματος. Τι σημαίνει αυτό; 

Η απάντηση του Μητροπολίτη Αργολίδας για το «πάρτι βλασφημίας»

Του Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Νεκτάριου


Τούτη τη μέρα που γεννήθηκε η Ευσπλαχνία, που ταυτίζεται με την Αγάπη, βρέθηκαν κάποιοι συμπολίτες μας που επιχείρησαν να την αμαυρώσουν. Αν και λυπήθηκα βαθειά μέσα μου και πόνεσα για αυτά τα νέα παιδιά, δεν θέλησα ούτε να σχολιάσω, ούτε να διαμαρτυρηθώ, ούτε πολύ περισσότερο να «απειλήσω» με αρές και αναθέματα τους δημιουργούς της αφίσας και του  «βλάσφημου πάρτυ». Προτιμώ την σιωπή του Χριστού. «Ο δε Ιησούς εσιώπα» μπροστά στο καταιγισμό των κατηγοριών, απειλών, βλασφημιών. Μια σιωπή ισχυρότερη απ’ όλες τις φωνές και βροντές. Αλλά και για έναν ακόμη λόγο. Η αντίδραση σε κάθε «βλάσφημη» εκδήλωση, ταινία, βιβλίο κ.λπ. είναι η καλύτερη διαφήμηση και το έχουν μάθει καλά οι επαγγελματίες της διαφήμησης… Το κακό δεν το διαφημίζουμε. Ο Χριστός δεν ασχολείται με το κακό. Δεν έχει καμιά σχέση μαζί του.
Όμως μετά το θόρυβο που ξεσηκώθηκε, ένοιωσα ότι δεν μπορώ να παραμείνω στη σιωπή μου. Γι’ αυτό και καταθέτω κάποιες σκέψεις και κάποια ερωτηματικά, όσο γίνεται πιο νηφάλια, προς τους διοργανωτές του εν λόγω πάρτυ, αλλά και σε εμάς.
Δεν τους γνωρίζω προσωπικά,αλλά απ’ ό,τι κατάλαβα και από τη μικρή πληροφόρηση που είχα, πρόκειται για νέα παιδιά, τα οποία, μεταξύ των άλλων, βρήκαν και αυτόν τον τρόπο να εκδηλώσουν την αντίδραση τους στο «κατεστημένο», ίσως και τον πόνο τους, το άγχος τους ή την αγωνία τους μπροστά στα αμείλικτα και επιτακτικά ερωτήματα της ύπαρξης. Βεβαίως, απ’ όσο πληροφορήθηκα, δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι τέτοιο. Έγινε και το Πάσχα, αλλά έμεινε μεταξύ τους και δεν πήρε τέτοιες διαστάσεις.
Κάποιοι χριστιανοί επικαλέστηκαν τα «ανθρώπινα δικαιώματα», το σεβασμό στα πιστεύω του άλλου κ.λπ. κ.λπ. Δεν το κάνω. Όχι γιατί τα αμφισβητώ, αλλά γιατί ως χριστιανός τα θεωρώ πολύ λίγα. Ο Χριστός παραιτήθηκε των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων Του», δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί, να απαιτήσει την εφαρμογή των στοιχειωδών δικονομικών μέσων της εποχής Του. Παραδόθηκε εθελούσια και οδηγήθηκε ανυπεράσπιστος στη σφαγή «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας». Κι έκανε την υπέρβαση.

Κι έρχομαι στο ερώτημα.

Μου έκανε εντύπωση ότι οι διοργανωτές διάλεξαν αυτή την εκπληκτική σε κάλλος και υψηλής τέχνης εικόνα του Χριστού, που φυλάσεται στο Σινά. Είναι η πιο παλιά εικόνα του Χριστού, που έχει γίνει αντικείμενο θαυμασμού, έρευνας και αναλύσεων, όχι μόνον από θεολόγους αλλά και από καλλιτέχνες, κριτικούς τέχνης και ειδικούς. Μια εικόνα που αποτέλεσε το πρότυπο όλων των άλλων εικόνων του Χριστού. Αναρωτιέμαι λοιπόν: Δεν είδαν αυτή την ομορφιά; Πώς τόλμησαν να την κακοποιήσουν με τόσο βάναυσο τρόπο; Πώς θα μας φαινόταν αν κάποιος κατέστρεφε και αλλοίωνε τις προσωπογραφίες των μεγάλων καλλιτεχνών που φιλοξενούνται στα μεγάλα μουσεία; Εδώ δεν πρόκειται απλώς για κίτς, αλλά για κάτι βαθύτερο, ένδειξη μιας εσωτερικής ερημίας και αδυναμίας να ξεχωρίσουμε την ομορφιά, από την ασχήμια…

Η πασών των εορτών επεδήμησεν εορτή

Γράφει ο Δημήτρης Νατσιός.

 

Πλησίασε κάποτε ένας Ευρωπαίος, ένας Φράγκος, τον τροπαιούχο νομπελίστα μας ποιητή, Γιώργο Σεφέρη, πειράζων αυτόν και λέγων:

«Μα, πιστεύετε σοβαρά ότι είστε απόγονοι του Λεωνίδα, του Θεμιστοκλή ; Απάντησε ο ποιητής: Όχι, είμαστε απόγονοι μονάχα της μάνας μας, που μας μίλησε ελληνικά, που προσευχήθηκε ελληνικά, που μας νανούρισε με παραμύθια για τον Οδυσσέα, τον Ηρακλή, τον μαρμαρωμένο βασιλιά και τον Παπαφλέσσα, που ζύμωνε κάθε Πρωτοχρονιά την βασιλόπιτα και ένιωθε την ψυχή της να βουρκώνει την Μεγάλη Παρασκευή, μπροστά το ξόδι του νεκρού Θεανθρώπου». 

Βαθιά θεολογική η απάντηση του ποιητή. Το ερώτημα είναι πόσοι από μας μπορούν να δώσουν σήμερα την ίδια απόκριση.

Χριστούγεννα  : «Η πασών των εορτών επεδήμησεν εορτή και την οικουμένην ευφροσύνης επλήρωσεν. Εορτή η των απάντων ακρόπολις, η πηγή και η ρίζα των παρ’ ημίν αγαθών δι’ ης ο ουρανός ηνεώχθη, πνεύμα κατεπέμφθη, τα διεστώτα ηνώθη, το σκότος εσβέσθη, το φως έλαμψεν, οι δούλοι γενόνασιν ελεύθεροι, οι εχθροί υοί, οι αλλότριοι κληρονόμοι…».

Είναι λόγια του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Από εχθροί, λέει ο άγιος, χάρις στην ενανθρώπιση του Λόγου του Θεού, γίναμε υιοί. Όμως τα τελευταία χρόνια εγκαταλείψαμε τον πατρικό οίκοκαι περιπλανιόμαστε στις Λόντρες και τα Βερολίνα.

Άλλους η στείρα προγονολατρία, άλλους η ξενομανία και ο άκρατος πιθικισμός, άλλους ο παρασιτικός καταναλωτισμός και το διογκωμένο σύμπλεγμα κατωτερότητας μας οδήγησαν στην περιφρόνηση του μοναδικού αυτού θησαυρού, της παράδοσης της Ρωμηοσύνης. Γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα χωρίς Χριστό.

Μιας οικονομικής κατάρρευσης και κρίσης προηγείται μια πνευματική ήττα. Ηττηθήκαμε, γιατί ξεχάσαμε το ρωμαίικο ήθος. Το ήθος αυτό είναι η «έντιμος πενία» του Παπαδιαμάντη, το καθαρό μέτωπο των γονέων μας, το δόξα τω Θεώ των παππούδων μας, το χιλιοτραγουδισμένο φιλότιμο του λαού μας. Ηττηθήκαμε, μα ο πόλεμος δεν χάθηκε. «Ημείς νικώμεν, νικώντων των άλλων».(άγιος Νικόλαος Καβάσιλας).  Ρώτησαν έναν αγιορείτη μοναχό. Γέροντα η κρίση θα περάσει; Και αυτός απάντησε: «Δυστυχώς παιδί μου θα περάσει». Τα ολονύχτια ρεβεγιόν, τα πανάκριβα δώρα, τα διακοποδάνεια, το φάγωμεν, πίωμεν δεν είναι Χριστούγεννα. Ο προ αιώνων Θεός της ταπεινής φάτνης, άλλα μας διδάσκει.

«Τιμήσατε τον Θεόν πλέον της συνηθείας» λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Η κρίση είναι και ευκαιρία να επιστρέψουμε στο σπίτι του πατέρα μας, στην ηλιόλουστη Ορθοδοξία μας, να βρούμε τον εαυτό μας, να ξαναγίνουμε Ρωμιοί. «Όλα τα έθνη γιά να προοδεύσουν πρέπει να βαδίσουν εμπρός πλην του ελληνικού που πρέπει να στραφεί πίσω» έλεγε ο σοφός αθηναιογράφος Δημ. Καμπούρογλου. Πίσω, όχι ως στείρος συντηρητισμός, αλλά ως αναζήτηση της πηγής εξ ης ρέει το ύδωρ το αλλόμενον εις ζωήν αιώνιον, ο Χριστός. Και, ας μου επιτραπεί η φράση, πολλά ρουσφέτια ζητήσαμε από διάφορους τα προηγούμενα χρόνια. Για μας τους Ορθόδοξους μόνο ένα ρουσφέτι μας επιτρέπεται.«Ταις πρεσβείας της Θεοτόκου, Σώτερ σώσον ημάς». Την μεσιτεία, το «πνευματικό ρουσφέτι» της Θεομάνας μας, ας ζητήσουμε γονυπετώς.

Περικλής Κοροβέσης: “Χριστούγεννα” ανακατανομής της αφθονίας μέσω των κάδων απορριμάτων

“Είναι αυτά τα Χριστούγεννα μια παγανιστική γιορτή της κατανάλωσης, κάτι σαν “Black Friday” που θα μπορούσαμε να το λέγαμε  ” Happy white days” ; Μήπως δεν έχουν καμμία σχέση με το χριστιανισμό; ” Διερωτάται ο Περικλής Κοροβέσης, αρθρογράφος της “Εφημερίδας των Συντακτών” (φύλλο 21-22 Δεκεμβρίου) . σε άρθρο του με τίτλο “Παγανιστικά Χριστούγεννα ή επιστροφή στις ρίζες;” Παρουσιάζουμε κάποιους από τους προβληματισμούς του, που είναι και δικοί μας:

” Η Αθήνα μαζί με όλες τις χριστιανικές πρωτεύουσες του κόσμου συναγωνίζονται για το ποια θα γιορτάσει λαμπρότερα και με πιο πολλές αγορές την έλευση του Θεανθρώπου. Γιορτινά τραπέζια, ρεβεγιόν, χριστουγεννιάτικα θεάματα και συναυλίες.

“ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΑΦΘΟΝΙΑΣ” ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΚΑΔΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ

Οι πολυεθνικές, και αυτές στη γιορτή, μας πλημμυρίζουν με προσφορές. Όσο μεγαλύτερη κατανάλωση, τόσο καλύτερη η γιορτή. Τα πλούσια και άφθονα τραπέζια μας γεμίζουν τους κάδους των απορριμμάτων και τους υπερχειλίζουν. Ένα είδος κοινωνικής πρόνοιας και ανακατανομής της αφθονίας. Και όλοι μας έχουμε δει ανθρώπους να ψάχνουν εκεί την τροφή τους κάτω από τα γιορτινά και χαρούμενα φώτα της Αθήνας, που φέτος μάλιστα δεν επιβάρυναν τον δήμο μας, δηλαδή όλους εμάς.

Ήταν ευγενής χορηγία ευαγών ιδρυμάτων. Και λες εύγε. Ιδού αλληλεγγύη. Προσωπικά είμαι υπέρ των γιορτών. Να διασκεδάσει ο κόσμος, να χαρεί, να γελάσει. Αλλά πού βρίσκεται ο Χριστός; Εκτός από κάτι κιτς φάτνες που είναι για γέλια, δεν έπεσε στην αντίληψή μου κάτι άλλο.

Και έκανα μια ανίερη σκέψη: Είναι αυτά τα Χριστούγεννα μια παγανιστική γιορτή της κατανάλωσης, κάτι σαν «Βlack Friday», που θα μπορούσαμε να το λέγαμε «Ηappy white days»; Μήπως δεν έχουν καμία σχέση με τον χριστιανισμό;(…)

Ας ακούσουμε τον φανταστικό παπά της φυλακής: «Χριστέ μου, το παράδειγμά σου ακολούθησαν κι άλλοι. Ανέβηκαν τον δικό τους σταυρό σε σκοτεινά μπουντρούμια, με αλυσίδες σε χέρια και πόδια, με βγαλμένα τα νύχια και τα δόντια, κρεμασμένοι ανάποδα από το ταβάνι, μέχρι να ξεψυχήσουν. Όμως κανείς δεν τους θυμάται. Και ήταν δικοί σου μαθητές. Χριστέ μου, φοβάμαι πως σε λίγο θα έχουν ξεχάσει και σένα».

Στο κείμενο που κυκλοφόρησε η ΧΔ ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, με τίτλο ” Χριστούγεννα χωρίς Χριστό”, αναγράφονταν και τα ακόλουθα:

“Καὶ φέτος θὰ γιορτάσουμε Χριστούγεννα, ὅπως τὰ γιορτάζουμε κάθε χρόνο. Θ’ ἀκούσουμε κάλαντα, θὰ ἀνταλλάξουμε τυποποιημένες εύχές, θ’ ἀκούσουμε κηρ΄θγματα γιὰ τοὺς “φτωχοὺς ἀδελφούς” μας, θὰ στολίσουμε φάτνες μὲ ἀγγέλους, μάγους καὶ δῶρα, καὶ πνιγμένοι στὴν ψευτιὰ καὶ στὴ ρουτίνα, θὰ περιμένουμε τὸ ρεβεγιὸν τῆς Πρωτοχρονιᾶς καὶ τὸ τζόγο…”

“ΝΑΙ: Εἴμαστε μιὰ “Χριστιανικὴ κοινωνία” καὶ ὅμως δὲν εἴμαστε σὲ θέση νὰ γιορτάζουμε τὰ Χριστούγεννα μὲ τὸ Χριστό.

Πῶς νὰ γιορτάσουμε τὰ Χριστούγεννα μὲ τὸ Χριστό, ὅταν κλείνουμε τὰ αὐτιά μας στὶς ἀπεγνωσμένες κραυγὲς τοῦ πόνου, τῆς πείνας, τῆς ἀδικίας, τῆς ἐκμετάλλευσης καὶ τῆς καταπίεσης ἑκατομμυρίων ἀδελφῶν μας σὲ ὅλο τὸν κόσμο; ” 

Ποιοι θέλουν να μας κλέψουν τα Χριστούγεννα; Τα κατάντησαν παγκόσμιο εμπορικό πανηγύρι

File Photo: Χριστουγεννιάτικο δένδρο φτιαγμένο από ανακυκλώσιμα υλικά, τοποθετήθηκε στην πλατεία Ωνάση στο Ναύπλιο. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ

Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη και εν ανθρώποις ευδοκία» είναι μία από τις πιο σημαντικές θρησκευτικές ρήσεις που αναφέρονται στην Ορθοδοξία και διατυπώθηκε από τον Ευαγγελιστή Λουκά. Την ψάλλουμε τα Χριστούγεννα για να τονίζουμε το οικουμενικό και πανανθρώπινο μήνυμα της μεγάλης αυτής εορτής και πανηγύρεως.

• Η σύγχυση που προκαλεί στην εποχή μας η ισοπεδωτική παγκοσμιοποίηση, η οποία επιβάλλει το πνεύμα της υλιστικής εμπορικότητας, εκπέμπει μονίμως την εικόνα ότι τα Χριστούγεννα είναι ένα παγκόσμιο εμπορικό πανηγύρι το οποίο αποθεώνει τον ευδαιμονισμό και τον καταναλωτισμό.

Όπου κοιτάξεις αυτή την εποχή ευδιακρίτως θα δεις τις διαφημίσεις για δώρα, διακοπές στα χιόνια με φόντο πελώρια χριστουγεννιάτικα δέντρα, ρεβεγιόν για ακριβά ρούχα και άφθονο φαγητό που με κάθε τρόπο μας απομακρύνουν από την παραδοσιακή ελληνορθόδοξη εορτή της ενανθρωπήσεως του Κυρίου. Αυτή η εικόνα πόρρω απέχει από το πνεύμα των Χριστουγέννων γιατί είναι Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Είναι τα Χριστούγεννα που αποθεώνουν τη ματαιοδοξία της ύλης.

Η προέλαση της παγκοσμιοποιήσεως αντικατέστησε για πολλούς τον αληθινό Άγιο και Μέγα Βασίλειο και με τον δυτικό Σάντα Κλάους, τη γνωστή δηλαδή στρουμπουλή και μονίμως χαμογελαστή κοκκινοφορεμένη κούκλα με τα άσπρα μαλλιά και το άσπρο γένι, η οποία κατακλύζει διαφημιστικώς τα καταστήματα αλλά και σπίτια.

• Ακόμη και το δυτικό του όνομα παραπέμπει στον Άγιο Νικόλαο και όχι στον δικό μας Άγιο Βασίλη. Αλλά πόσοι το γνωρίζουν αυτό; Καμία σχέση δεν έχει με όλα αυτά τα εμπορικά τερτίπια ο κορυφαίος Ιεράρχης εκ Καισαρείας, ο οποίος σε όλη του τη ζωή χάριζε πνευματικά δώρα στους ανθρώπους με τη φιλανθρωπία και τη διδασκαλία του. Μία από τις εμβληματικές μορφές των νεοτέρων ελληνικών γραμμάτων, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, μας υπενθυμίζει ποιος είναι ο πραγματικός Άγιος Βασίλης της Καθ’ Ημάς Ανατολής.

Πρόκειται για τον ασκητικό Μέγα Βασίλειο, που διέθετε εκείνη την ανεξάντλητη διάθεση να υπηρετεί, να ανακουφίζει και να συμπαρίσταται με αγάπη στους δυσπραγούντες και θλιβομένους αδελφούς του, σε μία εποχή που δεν υπήρχε ούτε κοινωνική πρόνοια, ούτε κοινωνικές ασφαλίσεις, ούτε ιδρύματα φιλανθρωπικών υπηρεσιών. Άφησε τη σφραγίδα του σε μία εποχή που οι πτωχοί και οι πάσχοντες ήταν πολλοί, γιατί το βιοτικό επίπεδο που χώριζε τις κοινωνικές τάξεις ήταν τεράστιο.

Πολεμώντας... τα Χριστούγεννα: η εορτή των Χριστουγέννων και οι πολέμιοί της

Είναι αλήθεια πως ξαφνιαστήκαμε αρνητικά με την μεταμοντέρνο εορταστικό φωτισμό - χριστουγεννιάτικο δεν τον λες - του Δήμου της Αθήνας. Οι καλοί χορηγοί, ίδρυμα Ωνάση, coca Cola-Cola και άλλοι πολλοί, ανέλαβαν μαζί με το δήμαρχό μας Κώστα Μπακογιάννη, "μακριά από ιδεοληψίες και προκαταλήψεις" όπως τονίζει ο δήμαρχος, να δώσουν περισσότερο φως και εορταστική ατμόσφαιρα στους δρόμους της Αθήνας.

Εμείς τώρα γιατί επιμένουμε μέσα από τις αθεράπευτες ιδεοληψίες μας και τις θρησκευτικές μας αγκυλώσεις να παραμένουμε προκατειλημμένοι;

Η παλιά ανάρτηση (2013) της καλής ιστοσελίδας ίσως φωτίζει τις ανησυχίες μας.

Πολεμώντας... τα Χριστούγεννα: η εορτή των Χριστουγέννων και οι πολέμιοί της

της Σοφίας Ντρέκου

Οι πολέμιοι των Χριστουγέννων. Μελέτη για τα αίτια 
από την Πολιτική, Ιστορία, Θεολογία και Κοινωνιολογία

Εισαγωγή

Δέντρα, στολίδια στην πόλη, άρωμα εορταστικό με μικρούς και μεγάλους εν δράση. Τα τελευταία χρόνια μαίνεται ένας ιδιότυπος «πόλεμος»: ο πόλεμος εναντίον των Χριστουγέννων. Ξεκίνησε ήδη από τον 17ο αιώνα στην Αγγλία και έκτοτε ενισχύεται λόγω της παγκοσμιοποίησης, η οποία προωθεί την κοινωνική, πολιτική και θρησκευτική ελευθερία. Γιατί πολλοί προτείνουν να χρησιμοποιείται ο ουδέτερος όρος «γιορτές»;

Γνωρίζουμε τις συνέπειες του μέλλοντος χωρίς μνήμη; Ας διαβάσουμε την μελέτη ώστε να δούμε αναλυτικά τα αίτια αυτού του «πολέμου» της εορτής των Χριστουγέννων, από την επιστήμη της Πολιτικής, την Ιστορίας, την Απολογητικής (δογματική Θεολογία) την Κοινωνιολογίας.

Εμείς θα συνεχίσουμε να λέμε Καλά Χριστούγεννα αγαπημένοι μου αναγνώστες και θα αντιστεκόμαστε αενάως στην ανούσια ευχή «καλές γιορτές», για να πάμε κόντρα στο  παγκοσμιοποιημένο ρεύμα που μας έρχεται, τί λέω, είναι ήδη εδώ.. Ας ακούμε Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα και ας πούμε δυνατά... Καλά Χριστούγεννα ★

Οι πολέμιοι των Χριστουγέννων

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο του εμπορικού κέντρου 

Rockefeller στη Νέα Υόρκη. Πολλοί Αμερικανοί αναφέρονται 

πλέον σε αυτό λέγοντας «Το δέντρο», αποφεύγοντας 

τη χρήση της λέξης «χριστουγεννιάτικο».

Τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ έγιναν προσπάθειες απαλοιφής του όρου «Χριστούγεννα» και ήδη αρκετά καταστήματα χρησιμοποιούν τον όρο «γιορτές». 

Οι «εχθροί» των χριστουγεννιάτικων όρων προβάλλουν την προάσπιση της θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς θεωρούν ότι ίσως ενοχλούνται οι πιστοί άλλων θρησκειών.

«Γιορτές», «χειμώνας», «Χmas». Ιδού ορισμένα ονόματα με τα οποία προτιμούν να αναφέρονται στην εορταστική περίοδο που κορυφώνεται στις 25 Δεκεμβρίου οι ορκισμένοι εχθροί των Χριστουγέννων. Αυτοί που επικαλούνται, μεταξύ άλλων, την προάσπιση της θρησκευτικής ελευθερίας και απαιτούν να πάψουν επιτέλους τα Χριστούγεννα να... καταδυναστεύουν το τέλος κάθε έτους.

Τα τελευταία χρόνια μαίνεται ένας ιδιότυπος «πόλεμος»: ο πόλεμος εναντίον των Χριστουγέννων. Ξεκίνησε ήδη από τον 17ο αιώνα στην Αγγλία και έκτοτε ενισχύεται λόγω της παγκοσμιοποίησης, η οποία προωθεί την κοινωνική, πολιτική και θρησκευτική ελευθερία. Πρόκειται για την εναντίωση στον δημόσιο στολισμό, την απαίτηση να εξαλειφθεί οποιαδήποτε χριστουγεννιάτικη αναφορά στη διαφήμιση, στα ΜΜΕ, στα δημόσια σχολεία.
Εκείνοι που αντιτίθενται στη χρήση του όρου «Χριστούγεννα» και των παραγώγων του προτείνουν επίσης τα διάφορα δημοφιλή αλλά όχι αυθεντικά θρησκευτικά στοιχεία της εορτής, όπως, ο Αϊ-Βασίλης, τα κάλαντα και το χριστουγεννιάτικο δέντρο- να μην παραπέμπουν συγκεκριμένα στα Χριστούγεννα, αλλά στις γιορτές γενικότερα.

"Χριστούγεννα «ἀγνοοῦνται» γιά τό Ἵδρυμα Ὠνάση"

του Μανώλη Κοττάκη

ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ Σαββατοκύριακο ταξίδευσα στήν Βιέννη καί στήν Μπρατισλάβα προκειμένου νά μετάσχω σέ ἕνα Διεθνές Συνέδριο γιά τήν Κοινωνία τῆς Πληροφορίας

Τό πρῶτο πρᾶγμα πού μου ἔκανε ἰσχυρή ἐντύπωση μόλις προσγειώθηκα στό ἀεροδρόμιο τῆς αὐστριακῆς πρωτεύουσας, ἦταν ἡ μεγάλη φωτεινή ἐπιγραφή μέ τήν εὐχή «Merry Christmas» καί τά δεκάδες κλασσικά χριστουγεννιάτικα δένδρα πού ἦταν διάσπαρτα στήν αἴθουσα ἀφίξεων. Στήν κεντρική πλατεῖα (Hlavné Námestie) τῆς Μπρατισλάβα πού πήγαμε τήν πρώτη μέρα – τέως σοβιετική ἐπικράτεια θυμίζω, ὁ κόσμος βράδυ Σαββάτου φωτογραφιζόταν πίνοντας brandy μέ δαμάσκηνα μπροστά στό δένδρο καί τήν φάτνη πού βρίσκονταν δίπλα σέ ἕνα μοντέρνο stage μουσικῆς.

Στήν Βιέννη τήν ἑπομένη ὅλα θύμιζαν ὅτι ἡ Εὐρώπη προετοιμάζεται νά ἑορτάσει τήν Γέννηση τοῦ Ἰησοῦ. Στόν Καθεδρικό Ναό τοῦ Ἁγίου Στεφάνου παρετηρεῖτο συρροή καί ὁ κόσμος –ἐθνότητες ἀπό ὅλον τόν πλανήτη– προσευχόταν μέσα στήν σιωπή τήν ὁποία διετάρασσε ποῦ καί ποῦ ἕνα ἁρμόνιο. Φῶτα μέ ἀστεράκια καί ἀγγέλους ὑπῆρχαν παντοῦ. Στό Μουσεῖο τῆς Ἀρχαίας Ἐφέσου – τό ἐπισκέφθηκα πρίν τό Ἐθνολογικό Μουσεῖο τῆς Αὐστρίας, παντοῦ, σέ κάθε αἴθουσα, ἀντίκρυζες καλοστολισμένα χριστουγεννιάτικα δένδρα, ἀκόμη καί δίπλα στά ἀγάλματα! Δέν συζητῶ γιά τήν παρακείμενη χριστουγεννιάτικη ἀγορά. Κοντολογίς: Τά πάντα σοῦ ἔλεγαν ὅτι ἐδῶ ἑτοιμαζόμαστε νά ἑορτάσουμε τήν Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου.

Eνα «φάουλ» που μπορεί να γίνει μάθημα

Οι όροι μεταβάλλονται όταν πρόκειται για τον δημόσιο χώρο.

από ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Η υπερπολιτικοποίηση των πάντων οδήγησε σε ένα νέο χαράκωμα, οργανωμένο γύρω από τον χριστουγεννιάτικο στολισμό της πρωτεύουσας. Σπανίως υπάρχει κοινωνική συναίνεση για τις εκάστοτε επιλογές, αλλά η αντίδραση κατά του διακόσμου στη Βασιλίσσης Σοφίας δείχνει να ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. 

Υπάρχει ενόχληση. 

Η αντίδραση γι’ αυτήν την ψυχρή εγκατάσταση φωτισμού συμπυκνώνει την αντίδραση για όλα όσα επιβάλλονται από μειοψηφίες που αυτοπροσδιορίζονται πρωτοποριακές. Από την άλλη, θα έλεγε κανείς ότι ενδεχομένως υπάρχει και ένα στοιχείο υπερβολής σε όλον αυτόν τον θόρυβο. Ενας διάκοσμος μπορεί να είναι και αποτυχημένος στην εφαρμογή του.

Βρίσκω, όμως, κατανοητή την αντίδραση. 

Και δεν έχει σημασία το προσωπικό γούστο (διότι χωρίς αμφιβολία η επιλογή για τη Βασιλίσσης Σοφίας αρέσει σε κάποιους), αλλά για το πώς επιβάλλεται μια αισθητική σε μια από τις κεντρικές λεωφόρους της πόλης. 

Το Ιδρυμα Ωνάση εκφράζει μια συγκεκριμένη αισθητική και ιδεολογική αντίληψη στη Στέγη και έχει το δικό του κοινό, αλλά όταν βγαίνει στον δημόσιο χώρο οι όροι μεταβάλλονται. Αποδέκτης δεν είναι το κοινό που επιλέγει αλλά η ευρύτερη κοινωνία που φορολογείται.

Ο χριστουγεννιάτικος διάκοσμος, όταν χάνει την καλώς εννοούμενη λαϊκότητά του (που μπορεί να είναι εξόχως εκλεπτυσμένη), ακυρώνει την ίδια την ιδέα του δημόσιου στολισμού.

Τα Χριστούγεννα, ως γιορτή αγάπης, είναι ο θρίαμβος του μέσου όρου. Είναι ο δρόμος για να ενωθεί η κοινωνία με μηνύματα συμφιλιωτικά και καθησυχαστικά. Η νοσταλγία ενός κοινού, απροσδιόριστου τόπου είναι ιδρυτική του νοήματος των Χριστουγέννων. Η επιτήδευση και η έπαρση είναι αντίθετες στο νόημα των Χριστουγέννων.

Ο Δήμος Αθηναίων καλώς σκέφτηκε να ανοιχθεί στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Αλλά το μείζον είναι ο πολίτης, είτε είναι δημότης είτε όχι. Θα μπορούσε η επιλογή του διακόσμου στην πιο μεγαλοπρεπή λεωφόρο της Αθήνας να ήταν πιο «συμβατική» και να μην είχε καν γεννηθεί κανένα θέμα ή έστω να μαλώναμε για την κοινοτοπία. Η κοινωνία όμως είναι κουρασμένη, απηυδισμένη. Εχει κουραστεί να αγνοείται. Εχει κουραστεί με τον ελιτισμό. Εχει χορτάσει αυτοαναφορικούς ναρκισσισμούς. Η πόλη των τεσσάρων εκατομμυρίων πρέπει να ενώνει, να έχει πυκνό συμβολισμό, να μεταδίδει θετικούς συνειρμούς. Υπάρχει πάντα χρόνος για να διορθώνονται τα λάθη. Και κυρίως να υπάρχει σεβασμός στη γνώμη όσων δυσανασχετούν. Ας γίνει μάθημα αυτό το φάουλ, έχει και αυτό τη χρησιμότητά του. 

Και δεν με λέτε, τι γιορτάζετε εσείς εκεί στην Αθήνα...;

Και δεν με λέτε, τι γιορτάζετε εσείς εκεί στην Αθήνα...;
ΠΗΓΗ:Thanasis Papadimitriou

Αγιασμός – οργή της Μαρίας Ρεπούση – φονταμενταλισμός – Έλληνες – Βρετανοί.

Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.

Οι Έλληνες εδώ και 2500 χρόνια μπορεί να έχουν αλλάξει πολιτισμικό και θρησκευτικό υπόδειγμα, αλλά έχουν διαχρονικά ένα κοινό στοιχείο, αναπόσπαστο της ταυτότητάς τους. Όταν συνέρχονται σε πολιτεία αναφέρονται στα μετα-φυσικά, αναφέρονται στα Θεία. Όποια κι αν είναι αυτά. Όταν ξεκινούν κάτι, το ξεκινούν με επίκληση σ’ αυτά. Να λοιπόν, αυτός είναι ο συνδετικός κρίκος της συνέχειας του ελληνισμού.

Δεν είναι ανάγκη, δεν είναι προϋπόθεση δηλαδή, να ακολουθεί κανείς σε όλο του τον ιδιωτικό βίο απαρέγκλιτα τις παραδόσεις και τα έθιμα αυτής της θρησκευτικότητας. Διότι εκείνη την ώρα δεν είναι το άτομο του εαυτού του, γίνεται μέρος μίας συλλογικότητας.

Όταν όμως το άτομο συνέρχεται με άλλα άτομα σε «πόλιν», είτε στην Εκκλησία του Δήμου, είτε σε πολεμική εκστρατεία, είτε σε συμπόσιο, είτε σε Μυστήριο της Εκκλησίας, είτε πριν τον Αγώνα αντίστασης κατά του κατακτητή ή Επανάστασης, είτε όταν γράφει Σύνταγμα νέου κράτους, είτε όταν μπαίνει νέο έτος, ημερολογιακό ή – ναι! – σχολικό, επικαλείται τα Θεία.

Έρχεται λοιπόν το τεράστιο μέγεθος που ακούει στο όνομα Μαρία Ρεπούση και μας λέει το 2019 ότι «εξοργίζεται», ότι είμαστε, λέει, «φονταμενταλιστικό κράτος» για ποιο λόγο; επειδή αρχίζει η σχολική χρονιά με αγιασμό και επειδή οι υπουργοί παιδείας ανεξαιρέτως παρευρίσκονται σε αγιασμό κάθε χρόνο.

Δεν επιδεικνύει όμως άγνοια των ελληνικών πραγμάτων, αλλά και των διεθνών. Αν είμαστε «φονταμενταλιστικό κράτος» εμείς, τότε τι είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο συμβαίνουν τα κάτωθι:

1. Η Βασίλισσα είναι ταυτόχρονα Κεφαλή του Κράτους και Κεφαλή της Εκκλησίας (πιο περιπεπλεγμένο κράτος με την Εκκλησία, πεθαίνεις)

2. Στο ετήσιο μήνυμά της τα Χριστούγεννα (και όχι την 1η Ιανουαρίου ή κάποια άλλη ημερομηνία) αναφέρεται συχνά στον Χριστό

Σχόλια στην επίσημη ομιλία του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου κατά την αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του ΑΠΘ

ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ / 14-5-2018.

Μιας και τον απλώσαμε τον τραχανά:

Σχόλιά μου -όσο γίνεται σύντομα- στην επίσημη ομιλία του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου κατά την αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του ΑΠΘ [1]:

1. Ξεκινώ από την τελική παράγραφό του. Πώς κάνει ο επίσκοπος το ντεμπούτο του στην ακαδημαϊκή του ταυτότητα; Κλείνοντας την ομιλία του με α π ο κ λ ε ι σ μ ό της σ υ ζ ή τ η σ η ς περί εκφοράς των θείας λατρείας στη δημοτική! «Εἶναι ἀδύνατος καὶ ἀπαράδεκτος», λέει, « ο ἱ α δ ή π ο τ ε συζήτησις διὰ τὰ λειτουργικὰ κείμενα».

Μπορεί κάποιος να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τη μεταγλώττιση. Αλλά όχι και απαράδεκτο το να συζητάμε! Το χούι δεν κρύβεται! Είναι γαρ χρόνιος ο εθισμός πλείστων εκκλησιαστικών στον τρόμο της ελευθερίας και στη δίψα τους να μιλούν οι ίδιοι στον δημόσιο χώρο, για να βγάζουν τον σκασμό οι άλλοι! [2].

2. Είπεν ο κ. Άνθιμος:

«Τὰ λειτουργικὰ κείμενα ἔχουν ἀποκτήσει μίαν ἱερότητα· ἱερότητα σταθερὰν καὶ ἀμετάτρεπτον. Εἶναι δυνατὸν ποτὲ ἕν ἱερὸν σκεῦος νὰ διαλυθῇ καὶ νὰ ἐξακολουθήσῃ νὰ εἶναι εἰς χρῆσιν ὡς ἱερὸν σκεῦος; Εἶναι δυνατὸν ἕνας ναὸς νὰ μετατραπῆ εἰς οἰκοδομικὰ ὑλικὰ καὶ νὰ ἐξακολουθήσῃ νὰ εἶναι ναός; Κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον εἶναι ἀδύνατος ἡ μετατροπὴ τῶν ἱερῶν κειμένων καὶ ἡ προσαρμογή των εἰς νέον γλωσσικὸν ἰδίωμα».

Και λέω:

Αυτή είναι η παράδοση της Εκκλησίας; Στ΄ αλήθεια;

Για το Ισλάμ, Κοράνιο είναι μόνο το αραβικό πρωτότυπο, οι δε μεταφράσεις του σε άλλες γλώσσες δεν αποτελούν Κοράνιο, αλλά «απόδοση των εννοιών του». Για τον Χριστιανισμό όμως οι μεταφράσεις του Ευαγγελίου ε ί ν α ι Ευαγγέλιο. Δεν αποτελούν μη-ιερά κείμενα. Απλούστατα, διότι για τον Χριστιανισμό η γλώσσα δ ε ν είναι μέρος της αποκάλυψης. Ζούμε αδιάκοπα τη σύγκρουση του αιρετικού Ευνόμιου με τον άγιο Γρηγόριο Νύσσης και άλλους Πατέρες. Μόνο που σήμερα πλήθος εκκλησιαστικών ανθρώπων ανήκουν στην αίρεση του Ευνόμιου, κι από πάνω εγκαλούν τους αντιπάλους τους επί αιρέσει ή (το λιγότερο) επί νεωτερισμώ! Τι υποστήριζε ο Ευνόμιος; Ότι ο Θεός αποκαλύπτει λέξεις. Τι υποστήριζε ο Γρηγόριος; Ότι ο Θεός αποκαλύπτει νοήματα, και ότι είναι δουλειά και ευθύνη του ανθρώπου να βρίσκει τις καταλληλότερες λέξεις για να τα διατυπώνει [3]. Για δες, που η αίρεση και οι ορθοδοξία είναι πολύ περισσότερο από καραμελίτσα σε απύλωτα στόματα!

Σχετικά με τον ισχυρισμό του Άνθιμου ότι η εφαρμογή της δημοτικής είναι και μπορετή και χρήσιμη στο κήρυγμα κ.α., αλλά όχι στη λατρεία: Νομίζω ότι ξανά χάνεται τη μπάλα της εκκλησιαστικής εμπειρίας. Πότε θα πάρουμε είδηση ότι πολλοί υπέρμαχοι μιας «πούρας Ορθοδοξίας», που πανεύκολα καταγγέλλουν τους διαφωνούντες επί αιρέσει, ανήκουν οι ίδιοι στην αίρεση του Τριγλωττισμού (δηλαδή ανήκουν στους αντιπάλους των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, οι οποίοι αντίπαλοι υποστήριζαν την ιερότητα -και νομιμότητα χρήσης- μόνο τριών γλωσσών: εβραϊκών, ελληνικών και λατινικών);

Θα το ξαναπώ:

Οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος δεν πήγαν στη Μοραβία για να εκχριστιανίσουν τους Σλάβους. Αυτοί ήταν ήδη Χριστιανοί, από Βαυαρούς ιεραποστόλους. Αυτό που δεν άντεχαν οι Βαυαροί επικυρίαρχοι ήταν η χρήση κάθε άλλης γλώσσας (πλην των τριών) -προσοχή!- στη λ α τ ρ ε ί α της εκκλησίας. Στη Δύση είχαν ήδη γίνει σύνοδοι για το θέμα, και φαίνεται ότι η χρήση της σλαβικής γλώσσας στο κήρυγμα είχε γίνει δεκτή! Με τίποτα, όμως, στη λατρεία! Και ποιο ήταν το πρώτο βιβλίο που μετέφρασε ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος; Το Ευαγγελιστάριο, δηλαδή ακριβώς αυτό που περιέχει τα ευαγγελικά αποσπάσματα που διαβάζονται στη λατρεία! [4]

Ο Άγιος Βενέδικτος και το μέλλον του χριστιανισμού στη Δύση

Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος*

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Η Ευρώπη και η Δύση γενικότερα έχει διαμορφώσει έναν καθαρά κοσμικό πολιτισμό, ολοκάθαρα βασισμένο δηλαδή στις αρχές του ανθρωπισμού, του διαφωτισμού και της νεωτερικότητας. Μέτρο πάντων είναι ο άνθρωπος, η ηθική βασίζεται σε ότι εκείνος επιθυμεί και αρέσκεται. Η παράδοση δεν αποτελεί πλέον πυξίδα της κοινωνικής πορείας, αλλά όλο και περισσότερο παραγκωνίζεται από τη γοητεία του νέου και του ανατρεπτικού. Μία σειρά ριζοσπαστικών κινημάτων και επαναστάσεων ανέτρεψε αντιλήψεις αιώνων. Καταστάσεις και αξίες κάποτε αδιανόητες έγιναν κανόνας αυτονόητος. Η νέα πραγματικότητα έφερε λύσεις, ανακούφιση και πρόοδο, αλλά και την ίδια στιγμή στρεβλώσεις, παθογένειες και ακρότητες.

Μεγάλο θύμα της αλλαγής ήταν η Χριστιανοσύνη, ο πολιτισμός δηλαδή που, μαζί με έντονα ελληνορωμαϊκά στοιχεία, κτίστηκε πάνω στη χριστιανική πίστη και κοσμοθέαση. Στον πολιτισμό αυτό η καθημερινότητα του ανθρώπου περιστρεφόταν γύρω από την ενορία και τη λειτουργική ζωή. Η θρησκευτική του ταυτότητα ήταν πρωταρχικής σημασίας και διέτρεχε κάθε έκφανση του βίου του. Καλλιτέχνες, μουσικοί και συγγραφείς, από το Ραφαήλ και τον Μότσαρτ ως τον Ντίκενς, παρήγαγαν σε τεράστια ποσόστητα χριστιανικά αριστουργήματα. Όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο κοσμούν μεγαλοπρεπείς καθεδρικοί ναοί που διαλαλούν την επικράτηση του Τιμίου Σταυρού εκεί που κάποτε λυμαίνονταν τα είδωλα.

Φυσικά ακόμη υπάρχει χριστιανισμός, και εκατοντάδες εκατομμύρια πιστών του στο δυτικό κόσμο. Δεν υπάρχει όμως Χριστιανοσύνη, δηλαδή κοινωνία κτισμένη πάνω στο Ευαγγέλιο. Σε έναν κόσμο πλουραλιστικό κάτι τέτοιο θα ήταν δύσκολο, αν όχι επιλήψιμο βάσει των νεωτερικών αρχών. Αυτό όμως δεν είναι το θέμα. Σαφώς η θεσμική αποχριστιανοποίηση των δυτικών εθνών είναι θλιβερό δείγμα παρακμής. Το αληθινά ανησυχητικό είναι η εκκοσμίκευση του φρονήματος των ιδίων των χριστιανών. Κάποτε επικρατούσε ο χριστιανικός πολιτισμός και η εμπλοκή του ατόμου με τη θρησκεία ήταν φυσική. Η κοινότητα ζούσε έτσι την καθημερινότητα της που η θρησκεία ερχόταν και εφαπτόταν σε κοινωνικές εκδηλώσεις, προσωπικές στιγμές, συμβάσεις και παραμύθια. Όταν ο πολιτισμός άλλαξε, το ακατήχητο ποίμνιο μετέβαλε τον τρόπο ζωής του και η ένεκα συνηθείας πίστη του ξεθώριασε. Η έκρηξη της αθεΐας και της θρησκευτικής αδιαφορίας δεν έγινε επειδή κατά εκατομμύρια οι σύγχρονοι άνθρωποι διεπίστωσαν ότι η επιχειρηματολογία του Dawkins υπερτερεί της απολογητικής του Lewis. Ο κόσμος απομακρύνθηκε από τις εκκλησίες, διότι δεν ταίριαζαν πουθενά μέσα στη ζωή του. Γεννιόμαστε, μεγαλώνουμε, μορφωνόμαστε, εργαζόμαστε, διασκεδάζουμε και δημιουργούμε ανθρώπινες σχέσεις, ζούμε δηλαδή πλήρεις βίους όπου δε χρειάζεται πουθενά το θρησκευτικό στοιχείο. Ο νέος άνθρωπος δυσανασχετεί με οποιαδήποτε παραίνεση που τον καλεί σε αλλαγή, αυτοπειθαρχία, έλεγχο. Ο τυπολατρικός κυριακάτικος εκκλησιασμός πλέον αφήνει αδιαφόρους ανθρώπους με κοσμοθεωρίες κοσμικές, πλήρως αντίθετες με ότι διδάσκει ο χριστιανισμός.

Εποχή πνευματικής και υλικής χρεοκοπίας στην Ευρώπη;

Μια πολύτιμη ευκαιρία για να αναδυθεί το "Νόημα"

από

 Θανάσης Παπαθανασίου

Ακούστε τη  μουσική που δυναμώνει πάνω από την Ευρώπη! Βαλκυρίες – η όπερα του Βάγκνερ! Πολεμικές θεότητες της σκανδιναβικής και γερμανικής ιθαγένειας, νεκροπομποί των μαχητών που έπεφταν στις μάχες, οι Βαλκυρίες προσωποποιούν εμβληματικά το μεδούλι του παγανισμού τους: τη δίψα για ισχύ. Την ίδια εποχή με τον Βάγκνερ, αυτό το παγανιστικό μεδούλι το αναδιατύπωσε με έναν συνταρακτικό φιλοσοφικό λόγο ο Νίτσε, στους περίφημους αφορισμούς του για την αποθέωση της ισχύος. Kαι μισόν αιώνα αργότερα, μέσα από περίεργες διαδρομές της ιστορίας[1] Βάγκνερ και Νίτσε αποτέλεσαν πηγές έμπνευσης για την τρομακτικότερη έκφραση της ισχύος στην πολιτική: τον Ναζισμό. Κι άλλα πενήντα χρόνια αργότερα, ακριβώς με τις Βαλκυρίες του Βάγκνερ έντυσε ο Φράνσις Φορντ Κόπολα την κλασική σκηνή του κινηματογραφικού του έργου “Αποκάλυψη τώρα”, όπου στον ορίζοντα αναδύονται αμερικανικά αεροπλάνα για να ρίξουν βόμβες ναπάλμ στο βιετναμέζικο χωριό.

Οι Βαλκυρίες ουδέποτε σίγησαν στο διάβα των αιώνων. Σήμερα όμως ακούγονται εκκωφαντικά πάνω από την Ευρώπη και απειλούν να καλύψουν άλλες μουσικές της. Πρόκειται για έναν διχασμό που αφορά την ίδια την ψυχή της Ευρώπης. Είναι ο ίδιος διχασμός που εντόπισε ο Ρενέ Ζιράρ αναλύοντας το φαινόμενο του Ναζισμού. Ο Ναζισμός, είπε, έσπασε προγραμματικά την παράδοση της αλληλεγγύης προς τα θύματα της ζωής, παράδοση την οποίαν είχε εμφυτεύσει στην Ευρώπη ο Χριστιανισμός[2]. “Τι είναι βλαβερότερο από οποιαδήποτε διαστροφή;”. Είχε μονολογήσει ο Νίτσε. “Η ενεργός συμπόνια προς όλους τους εκφυλισμένους και τους αδύναμους – ο Χριστιανισμός»[3].

Σήμερα, λοιπόν, ζούμε ακριβώς αυτό: την αρχέγονη σύγκρουση παγανισμού και Χριστιανισμού, ειδώλων και ευαγγελίου, ισχύος και αγάπης. Οι Βαλκυρίες επελαύνουν με τη μορφή του νεοφιλελευθερισμού και των αγορών, δηλαδή των δυνάμεων που μετατρέπουν τα πάντα σε εμπόρευμα, έχουν μόνη αρχή την κατίσχυση και  εμπεριέχουν την ανθρωποθυσία χάριν της φυσικής τάξης. Να το πούμε αυτό με βιβλική γλώσσα; Αντεπιτίθεται η κατ’ εξοχήν αντίθεη θρησκεία: η θρησκεία του Μαμωνά.

Θέατρο της σύγκρουσης αυτής είναι ολόκληρος ο αναπτυγμένος κόσμος. Μα η Ευρώπη είναι εκ των πραγμάτων σπιτικό μας, και γι’ αυτό επικεντρώνω σ’ αυτήν και στο ειδικό της βάρος. Στην προαναφερθείσα επισήμανσή του ο Zιράρ είπε το αυτονόητο: Την αλληλεγγύη την είχε εμφυτεύσει στην Ευρώπη ο Χριστιανισμός. Ο Χριστιανισμός, με άλλα λόγια, υπήρξε ένας ταξιδιώτης και ένας νεωτεριστής που ρηγμάτωσε ποικιλοτρόπως την πατρογονική ευρωπαϊκή ταυτότητα (τη διέκοψε ή τη μπόλιασε, κατά περίπτωση). Εδώ λοιπόν ερχόμαστε στο πρώτο κρίσιμο σημείο: στη θέση που κατέχει η εντοπιότητα, η ιθαγένεια. Στην παγανιστική οπτική ο άνθρωπος αληθεύει μένοντας για πάντα αυτό που έτυχε να γεννηθεί, αυτό που ήταν ανέκαθεν ο λαός του, η γη του, το αίμα του. Για τον παγανισμό, δηλαδή, κριτήριο της αληθείας είναι η ιθαγένεια. Για τον Χριστιανισμό, όμως, πηγή της αληθείας δεν είναι η ιθαγένεια, ούτε και αποτελούν συμπαγή ενότητα ο πολιτισμός και η θρησκεία. Ο Χριστιανισμός έφερε μιαν επανάσταση: αναγνώρισε τη δυνατότητα του υποκειμένου (δηλαδή του κάθε ανθρώπου) να επιλέξει μιαν άλλη αλήθεια από την πατρογονική, να μετασχηματίσει τον πολιτισμό του, ακόμα και να έρθει σε ρήξη με τα πατρογονικά του χάριν της αληθείας που επέλεξε. Για τον Χριστιανισμό η αλήθεια έρχεται από έξω· είναι ο ερχόμενος Θεός. Κι έτσι, αληθεύω όταν ανταμώνω τον ριζικά Άλλον – όχι τα ίδια μου τα σωθικά! Ο Χριστιανισμός, συνεπώς, δώρισε στην ανθρωπότητα την απάντηση στο αδιέξοδο που είχε έξοχα καταγράψει η αρχαιοελληνική τραγωδία. Δώρισε το άλμα στην ελευθερία: τη δυνατότητα του ανθρώπου να επιλέξει την αλήθεια χωρίς να δεσμεύεται από το αίμα του κι από το παρελθόν του[4].

Στα ουσιώδη αναλφάβητοι

Christos Yiannaras | 01 May 2019

Πριν δεκαπέντε μέρες, οι Γάλλοι είδαν με φρίκη να καίγεται, μπροστά στα μάτια τους, ο μεγαλειώδης και εμβληματικός καθεδρικός της Παναγίας των Παρισίων. Φρικιούσαν, αλλά ήταν και φανερά δυσχερέστατο να εξηγήσουν την αξία και τη σημασία που είχε, για τον κάθε Γάλλο και για τη Γαλλία, αυτός ο ναός.

Εμοιαζε η αμηχανία τους με αυτή των Ελλήνων όταν μιλάμε για τον Παρθενώνα: Καυχόμαστε γι’ αυτόν, αλλά, αν εξαιρέσουμε μετρημένους στα δάχτυλα συμπατριώτες μας, δεν ξέρουμε να δικαιολογήσουμε τον παγκόσμιο θαυμασμό γι’ αυτό το ερείπιο.

«Χάσαμε κάτι από την ύπαρξή μας, από το πεπρωμένο μας», είπε παρακάμπτοντας την αιτιολόγηση ο πρόεδρος Μακρόν. Ξέρουμε ότι οι Γάλλοι είναι μια κοινωνία που κάποτε (σε συγκεκριμένες συγκυρίες) επέλεξε να αυτοχαρακτηριστεί επισήμως «αθεϊστική». Η Παναγία των Παρισίων (η Notre Dame, που θα πει «η κυρά μας - η αφέντρα μας») είναι ο καθεδρικός ναός της χριστιανικής Εκκλησίας στην πόλη – πώς και γιατί ανήκει στο «είναι» των Γάλλων, στη συλλογική τους ύπαρξη τη συγκροτημένη σε κράτος «αθεϊστικό»;

«Η Notre Dame είναι η ιστορία μας, είναι η λογοτεχνία μας, είναι το φαντασιακό μας», πρόσθεσε ο Μακρόν. Θα έμοιαζε συνεπέστερο και ακριβέστερο να πει: είναι η πολιτισμική μήτρα που μας γέννησε και που την αρνηθήκαμε, όχι αδικαιολόγητα. Χτίσαμε άλλον πολιτισμό, άλλον τρόπο βίου, άλλη νοο-τροπία, φορέσαμε γυαλιά που δεν αναγνωρίζουν σε τι μας αφορά το αρχιτεκτόνημα της Notre Dame: Βλέπουμε φιοριτούρα, εκεί που οι τεχνίτες της πέτρας αποτύπωναν δοξολογία, θαυμάζουμε αισθητική και μεγαλοπρέπεια προσπερνώντας τον έρωτα που γέννησε το κάλλος. Θα ξαναχτίσουμε τη Notre Dame με την τεχνολογία μας, που επιτρέπει εντυπωσιακές απομιμήσεις, αφού όλος ο πολιτισμός μας σήμερα θεμελιώνεται στις εντυπώσεις, όχι στον ρεαλισμό των σχέσεων. Θα την ξαναχτίσουμε, γιατί το «μνημείο» εξακολουθεί να εντυπωσιάζει δεκατρία εκατομμύρια επισκέπτες, κάθε χρόνο, με εισιτήριο.

Για τη θέση της Ορθοδοξίας στον κοινωνικό και πολιτικό χώρο

Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος

διεθνολόγος

Η θρησκεία δεν είναι απλά μία πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης, σκέψης και πολιτισμού. Είναι ένα ευρύ πεδίο, ένας μακρόκοσμος που περιλαμβάνει κάθε έκφανση της ζωής, Ακόμη και όταν δεν είναι εμφανής η θρησκευτική επιρροή επί ενός θέματος ή μίας ιδεολογίας, σχεδόν πάντοτε η φύση τους μπορεί να αναχθεί σε θρησκευτικές αντιλήψεις ή σε συνθήκες που συνδυαμόρφωσε κάποια πίστη. 

Και η πλέον κοσμική, ορθολογική θέαση έχει κάποια μακρινή μεταφυσική αφετηρία (γνωστή είναι η πραγματεία του Σμιτ “Πολιτική Θεολογία” όπου υποστηρίζει ότι όλοι οι σύγχρονοι πολιτικοί θεσμοί δεν είναι παρά εκκοσμικευμένοι θρησκευτικοί όροι). Η μελέτης της θρησκείας λοιπόν ως πολιτιστικής δύναμης όχι μόνο συνίσταται, αλλά και επιβάλλεται για την ορθή κατανόηση του παγκοσμίου περιβάλλοντος.

Στο σύγχρονο δυτικό κόσμο η θρησκευτικότητα βαίνει φθίνουσα. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν η πορεία αυτή θα συνεχιστεί ή αν θα ανακοπεί, αλλά ακόμη και εάν λάβει χώρα κάποια εντυπωσιακή αναγέννηση, γεγονός είναι ότι η πίστη και η θρησκειοκεντρική θέαση θα έχουν δευτερεύοντα κοινωνικό ρόλο. Ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος, ακόμη και ο ένθρησκος, βλέπει αυτά που τον περιβάλλουν, είναι κοσμικός. Η φύση και η σύνθεση της ανθρώπινης ύπαρξης, η κοινωνική ηθική, η οικονομική ζωή, οι στόχοι της πολιτικής, όλα περιγράφονται και επεξηγούνται κατά θεωρίες και μεθόδους βασισμένες αποκλειστικά στην ανθρώπινη διανόηση, θέληση και συναίσθημα. Η πορεία της απομάγευσης του κόσμου συνοδεύτηκε από την ανταγωνιστική διάθεση μεταξύ της νεωτερικότητας με την οργανωμένη θρησκεία. Ο νεωτερικός ανθρωπισμός-ανθρωποκεντρισμός θέλησε να ανεξαρτητοποιήσει κάθε πτυχή του δημοσίου βίου και της περί αυτού σκέψης από τη θεολογία και το δόγμα, απέναντι σε μία θρησκεία η οποία κυριαρχούσε επί αιώνες σε κάθε τομέα αδιαμφισβήτητα και αυταρχικά.

Η εκπαραθύρωση της θρησκείας από τον εξουσιαστικό τομέα και το διανοητικό μονοπώλιο μπορεί να εκληφθεί θετικά για την υγεία της, καθώς δεν επρόκειτο για πλήγμα στον πυρήνα της αλλά για ψαλίδισμα της υπερεπέκτασης της. Στην Ευρώπη η διαπλοκή με την εξουσία μείωσε το Χριστιανισμό από άθλημα τελείωσης και ένθεης αγάπης, σε έναν κοσμικό οργανισμό ο οποίος αποστολή είχε την ιδεολογική κάλυψη της dei gratia ηγεμονικής τάξης. Το φαινόμενο της μετατροπής της θρησκείας σε κοσμικό σχήμα και ιδεολογία είναι αλάνθαστη συνταγή αυτοκαταστροφής, διαφθοράς και αποκοπής της από την κοινωνία.

Φολκλοροποίηση του Ιερού

Πραγματικά έχεις την αίσθηση ότι ζεις στα Έσχατα, και καταδιώκεσαι από τον αντίχριστο, που είναι πολύ απλά η γενικευμένη ηλιθιότητα.

• Ναός της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα και μέσα στο γενικό χαμό, κατανυκτικές τύπισσες βγάζουν φωτό με τα κινητά τους. Πως και δεν βγάζουν selfies με το Άγιο Φως;
• Στα social media, ακούς και διαβάζεις για την κατάνυξη της άφιξης του Αγίου Φωτός με τιμές αρχηγού κράτους και διάφορες/ους παρατρεχάμενους από δίπλα σαν φουσκωμένοι φασιανοί- οι μούρες τους δίπλα στο Άγιο Φώς! Οι αντίπαλοι της κατανυκτικής «κραιπάλης» επιτίθενται: γιατί ξοδεύουμε τόσα χρήματα για αυτή την μεταφορά; Είναι έτοιμοι να δώσουν όλα τα χρήματα στους αναξιοπαθείς και τους εμποδίζει το Άγιο Φώς.
• Μ. Παρασκευή, πριν τον Επιτάφιο, Πλάκα, το απόλυτο must: το Μετόχι του Πανάγιου Τάφου. Ορδές νεολαίας που ανακάλυψε εσχάτως την κατάνυξη επιδράμουν στις εκκλησίες της Πλάκας, εν μέσω τουριστών που γεύονται τον μουσακά τους. «Στρίψτε δεξιά» ακούγεται μία χαρακτηριστική φωνή. Τί έγινε ρε παιδιά; Απλά, το GPS τους καθοδηγεί στο Μετόχι. Ούτε με τους AC/DC τέτοια προσέλευση…
• Και βέβαια, οι αναπαραστάσεις του Θείου Πάθους στον Επιτάφιο από τα Κατηχητικά. Αν δεν κάνω λάθος, κάτι πιο hard rock σκηνές κάποτε από Φιλιππίνες, τις κατηγορούσε η Ορθόδοξη Εκκλησία ως αιμάτινα splatters. Τελικά, μόνο το αίμα τους πείραζε. Η αναπαράσταση- α λα Κολοκοτρώνης και Καραϊσκάκης την 25η- τώρα πια δεν τους πειράζει…