Είναι παρωχημένος ο Δημοκρατικός Πατριωτισμός του Ρήγα;- Λουκάς Αξελός

 

Στο πεδίο της δημοκρατίας, του δήμου, των ισονομικών διατάξεων που αφορούν τους πολίτες τόσο κατά μόνας, όσο και ως δημοκρατικά οργανωμένο σύνολο, τα συγκλίνοντα και από κοινού αναδεικνυόμενα παραδείγματα είναι αρκετά, έτσι όπως αποτυπώνονται στην αναλυτική από τον Ρήγα περιγραφή των φυσικών δικαίων στο  τμήμα των «Δικαίων του Ανθρώπου», στο άρθρο 2 σε σχέση με το αντίστοιχο γαλλικό, στην ισότητα όλων απέναντι στον νόμο ανεξάρτητα από την εθνική, θρησκευτική ή ταξική τους κατάσταση στο άρθρο 3, στην ιεράρχηση της ελευθερίας ως μέγιστης θετικής αξίας στα άρθρα 6 και 9, στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων της ανεξιθρησκίας, του συνέρχεσθαι, συνεταιρίζεσθαι και της ελευθεροτυπίας στο άρθρο 7.

Η ριζοσπαστικότητα του Ρήγα, διάχυτη σε όλο το σώμα της Νέας Πολιτικής Διοικήσεως,κορυφώνεται στο ζήτημα των δικαιωμάτων κάθε κατηγορουμένου, όπου πέρα από την ρητή διατύπωση, του ότι δεν υφίσταται αδίκημα και δεν επιβάλλεται ποινή άνευ νόμου που από προηγούμενα ορίζει τα του αδικήματος και της ποινής (Nullum crimen nulla poena sine lege), απαιτεί την πλήρη τήρηση της νομιμότητας, την ανθρώπινη μεταχείριση των κρατουμένων και την απαγόρευση βασανιστηρίων (άρθρα 10-14).

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες αλλά και πρωτοπόρες για την εποχή του είναι οι ισονομικές προσεγγίσεις του, που –τηρουμένων των αναλογιών– αντιστοιχούν σε μια προχωρημένη-προοδευτική αντίληψη «κράτους προνοίας» της εποχής μας. «Αι δημόσιαι συνδρομαί και ανταμοιβαί είνε ένα ιερόν χρέος της πατρίδος» επισημαίνει στο άρθρο 21 για να προχωρήσει στο επόμενο άρθρο 22 στην άκρως προοδευτική διατύπωση, που απουσιάζει από το αντίστοιχό του γαλλικό άρθρο «Όλοι χωρίς εξαίρεσιν έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα. Η πατρίς έχει να καταστήσει σχολεία εις όλα τα χωρία δια τα αρσενικά και τα θηλυκά παιδία. Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή με την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα έθνη. Να εξηγούνται οι παλαιοί ιστορικοί συγγραφείς, εις δε τας μεγάλας πόλεις να παραδίδεται η γαλλική και η ιταλική γλώσσα. η δε ελληνική είναι απαραίτητος».

Σε αυτό το πνεύμα κινείται και μια σειρά άρθρων, όπως λ.χ. η ανάδειξη της ασφάλειας των πολιτών σε ύψιστο αγαθό (άρθρο 23).

Το καράβι που έπεσε σε ξέρα και η ανάγκη για νέους χάρτες - Λουκάς Αξελός

Πολλά είπαμε, παρ’ όλα αυτά για το μεγαλύτερο, το σκοτεινότερο, το βαθύτερο μέρος του Αχαάβ, δεν καταφέραμε να πούμε το παραμικρό

Χέρμαν Μέλβιλ, Μόμπι Ντικ

Αν κάτι αποτελεί, πλέον, κοινό τόπο, ανεξάρτητα από τον βαθμό παραδοχής και την επιχειρηματολογία, είναι ότι το σύνολο σχεδόν των Ελλήνων πολιτών εισπράττει την σημερινή κατάσταση ως έναν καταστροφικό σεισμό διαρκείας, που εδώ και εννέα χρόνια εξακολουθεί να μας απειλεί με εξίσου σφοδρές μετασεισμικές δονήσεις. Είναι όμως η ερμηνεία για τα αίτια, το βάθος της κρίσης, τις ευθύνες και τον τρόπο αντιμετώπισης της όλης καταστάσεως από το πλείστο των πολιτών και των πολιτικών δυνάμεων αντίστοιχο της σοβαρότητας του φαινομένου;

Η καθημερινότητα το διαψεύδει, δείχνοντάς μας με τον τρόπο της ότι το πέρασμα σε μιαν άλλη πραγματικότητα απαιτεί νέους χάρτες και πλοήγηση σε αχαρτογράφητα νερά. Κι αυτό γιατί το χρονικό της πορείας προς την συντριπτική ήττα που έχουμε υποστεί ως Έθνος, ως Λαός και ως Αριστερά είναι μακρύ. Ξεκινάει δεκαετίες πριν και δεν αφήνει περιθώρια διαφυγής σε κανέναν μας.

Ως εκ τούτου, αυτό που θα μπορούσε να θέσει κανείς ως σημείο εκκίνησης για το φτιάξιμο ενός καινούργιου χάρτη, είναι η ανάγκη ύπαρξης πολλών και διαφορετικού χαρακτήρα και υφής, αλλά στην ίδια στρατηγική κατεύθυνση, προσεγγίσεων. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η συστηματική προσπάθεια διασταύρωσης, επανεξέτασης και κριτικής αποτίμησής τους και στην συνέχεια η προσπάθεια τοποθέτησης των ψηφίδων στην σωστή τους θέση, με ιστορική επίγνωση ότι η ολοκλήρωση αναστύλωσης του κατεδαφισμένου κτηρίου είναι θέμα, τουλάχιστον, μιας γενιάς.

Η αφετηριακή ανάπηρη ανεξαρτησία

Είναι προαπαιτούμενο μιας σοβαρής ιστορικής και επιστημονικής προσέγγισης να συνειδητοποιήσουμε πως η αφετηριακά ανάπηρη ανεξαρτησία που κερδίσαμε το 1821, εξακολουθούσε να παραμένει ανάπηρη ακόμα και μετά την δεύτερη έφοδο στους ουρανούς το 1940-1945. Η Ελλάδα εγγράφεται τύποις στους νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πόλεμου, αλλά κατ’ ουσίαν ο ελληνικός λαός στερείται του δικαιώματος να καθορίζει ο ίδιος το πεπρωμένο του.

Αυτό είναι το καθεστώς που και μεταπολιτευτικά κληρονομήσαμε, με κάποιες ρωγμές –είναι η αλήθεια– μετά το 1974. Και σε αυτό το καθεστώς μας γυρίζει επί τα χείρω από το 2009 και εντεύθεν η πολιτική των Μνημονίων. Γιατί τα Μνημόνια συμπύκνωσαν, εσωτερίκευσαν και θεσμοθέτησαν, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά το σταθερά παρόν καθεστώς της εξάρτησης , το καθεστώς της ξενοκρατίας και της υποτέλειας για να θυμηθούμε και τον Γεώργιο Φιλαρέτο.

Η αναγόρευση της τ/κ μειονότητας του 18% σε ρυθμιστή εκτροχίασε το Κυπριακό από τον δρόμο της αυτοδιάθεσης

Κυπριακό, τουρκοκύπριοι, ελληνοκύπριοι, Σακελλαρόπουλος, βιβλίο, Τουρκία, Κυπριακή Δημοκρατία, featured

Του Λουκά Αξελού

Ο αγαπημένος μου συγγραφέας ο Χέρμαν Μέλβιλλ έχει πει ότι για να γράψεις ένα μεγάλο βιβλίο πρέπει να διαλέξεις ένα μεγάλο θέμα. Έτσι φρονώ ότι έγινε και με τον Σπύρο Σακελλαρόπουλο (Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ 1191-2004 ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ, εκδόσεις «Τόπος»). Άπαξ και επέλεξε το Κυπριακό ξεκαθάρισαν στην συνέχεια και όλα τα υπόλοιπα. 

Η ιδιαίτερη βαρύτητα  του ζητήματος, αλλά και οι προκλήσεις που τίθενται με αφορμή το βιβλίο, με αναγκάζουν πρoτού επικεντρωθώ στις όποιες παρατηρήσεις μου σε σχέση με το βιβλίο, να θέσω με έναν όσο μπορώ συνοπτικότερο τρόπο τον πυρήνα του Κυπριακού και τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει μια σοβαρή προσπάθεια ανάλυσής του. Το Κυπριακό αποτελεί για τους Έλληνες μιαν ανοιχτή πληγή στον βαθμό που μετά την Ένωση των Δωδεκανήσων το 1946, η Κύπρος όπως – άλλωστε – και η Βόρειος  Ήπειρος, αν και κατοικούμενες από το λυκαυγές της ιστορίας από συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς παρέμειναν έξω από τα όρια του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Η ηθική νομιμοποίηση όρος για την πολιτική ηγεμονία

του Λουκά Αξελού  – 

Θεοί μέν γάρ μελλόντων, ἄνθρωποι δέ γιγνομένων, σοφοί δέ προσιόντων αἰσθάνονται.

                                                                                                              Φιλόστρατος

Μπορούσε η υπαρκτή Αριστερά να αναδειχθεί σε ηγεμονική/ηγεμονεύουσα δύναμη; Το ερώτημα σήμερα είναι απαντημένο από τα γεγονότα, αλλά το είχα θέσει από το 2012, μετά την αναγόρευση του ΣΥΡΙΖΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση. Είχα, μάλιστα, από τότε σταθεί σε κάποιες επισημάνσεις του Αντόνιο Γκράμσι, θεωρώντας ότι εκείνη η πολιτική συγκυρία τις καθιστούσε επίκαιρες με τρόπο δραματικό.

Ο Γκράμσι, ως γνωστόν, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού του βίου έγκλειστος. Σε αυτό το μακρύ ταξίδι του μέσα στις φασιστικές φυλακές, είχε μία μοναδική πολυτέλεια: τον χρόνο να στοχαστεί και να επαναστοχαστεί πάνω στα ερωτήματα που έθετε η ήττα της καθόλου Αριστεράς από τον φασισμό και να συνειδητοποιήσει τα όρια ενός coup d’ état (πραξικοπήματος) ακόμα κι όταν αυτό έχει αριστερό πρόσημο.

Ήταν αυτό που βαθύτατα τον προβλημάτισε και που τον οδήγησε ύστερα από βασανιστικές διανοητικές διαδρομές να θέσει ένα κεντρικό ζήτημα που δεν το έθεσε κανένας άλλος ηγέτης της Αριστεράς με τους ίδιους όρους και την ίδια καθαρότητα. Ο Γκράμσι, με τον ιδιότυπο δικό του τρόπο, έκανε σαφές ότι οι μητροπολιτικές κοινωνίες, ως κατεξοχήν πολύπλοκες, δεν μπορούν να ανατραπούν με «απλή έφοδο στην εξουσία».

Μας δίδαξε, δηλαδή, ότι δεν μπορείς να κάνεις μίαν υπέρβαση του υπάρχοντος εάν τυχόν δεν συνειδητοποιήσεις πόσο πολύπλοκο είναι. Εάν δεν συνειδητοποιήσεις πόσο τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά, πόσο πανούργος, πόσο επιτήδειος και πάνοπλος είναι ο αντίπαλος. Ως εκ τούτου, η απλή «έφοδος στα Χειμερινά Ανάκτορα», ακόμα και όταν μπορεί να γίνει, είναι ανεπαρκής. Αυτά δεν είναι εκ των υστέρων σκέψεις. Είναι σκέψεις του 2012.

Από τον Καντ στον Γκράμσι

Ο «χόμο καταφερτζίκους» και το βιβλίο φαστφουντ: Νέα Τάξη και στην κίνηση των ιδεών

Different books at a stand during the Frankfurt Book Fair 2017 at Messe Frankfurt in Frankfurt am Main, Germany, 14 October 2017. The book fair runs from 11 to 15 October and France is the special guest at this year's event. EPA-EFE/RONALD WITTEK

Του Λουκά Αξελού   

Γράφοντας πριν λίγο καιρό ένα άρθρο με τίτλο “Η ευημερία των αριθμών και η πενία των βιβλίων” συνειδητοποίησα πόσο εξαιρετικά δύσκολο είναι να καταγράψει κανείς σε ένα σύντομο σημείωμα, ζητήματα, προβλήματα και διλήμματα από τον χώρο του βιβλίου και της κίνησης των ιδεών χωρίς να τα αδικήσει.

Για όσους συστηματικά ασχολούνται με τον χώρο αυτό (προσωπικά συμπλήρωσα τον μισό αιώνα), είναι, πλέον, σαφές ότι οι αλλαγές που συντελέστηκαν τα τελευταία χρόνια υλοτόμησαν το «παραδοσιακό δάσος», με τις νέες λεωφόρους των σύγχρονων τεχνολογιών που δημιούργησαν τα ογκώδη νέα συγκροτήματα, αλλά και τις σύγχρονες «εκδοτικές παράγκες». 

Ασφαλώς τα ζητήματα που αναδεικνύει η νέα εκδοτική-πολιτιστική πραγματικότητα δεν είναι ανεξάρτητα από την συνολική πορεία των πραγμάτων στην ευρύτερη κοινωνικοπολιτική σφαίρα. Η κυριαρχία της λογικής των αγορών, η κατίσχυση του νεοφιλελευθερισμού και της Νέας Τάξης, η χρεοκοπία της παλιάς δεξιάς και αριστερής πραγματικότητας, η υποβάθμιση του ουσιαστικού γνωσιολογικού και αισθητικού υποβάθρου, η πλήρης αποσύμπλεξη της ηθικής από την πολιτική και η ανάδειξη ενός πολυπολιτισμικού τσελεμεντέ ως αποκλειστικής συνταγής της «νέας σύγχρονης σκέψης», δεν αφήνει ανεπηρέαστο τον ευρύτερο χώρο του βιβλίου και της κυκλοφορίας των ιδεών.

Η Σχολή του Σικάγο

ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Η ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ

ΟΙ "45 ΟΥΓΓΡΟΙ ΙΠΠΕΙΣ" ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ - ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΞΕΛΟΥ

ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Οι πηγές που ποτίζουν το δέντρο της Χρυσής Αυγής και η πολιτική που ακολουθεί

Ο Ηλίας Κασιδιάρης και ο Νίκος Μιχαλολιάκος στα έδρανα του κοινοβουλίου

Του Λουκά Αξελού 

Όλοι μας αντιλαμβανόμαστε ότι το μεταπολιτευτικό αδιέξοδο δεν είναι μόνο προϊόν της «δράσης μιας χούφτας μονοπωλίων». Ότι ο λαός δεν είναι a priori «αγνός» και κυρίως δεν είναι ενιαίος. Ότι αποτελείται από τάξεις και στρώματα, ότι περιλαμβάνει τμήματα που είναι εθελόδουλα και φιλομνημονιακά, ακόμα και χωρίς το μνημόνιο. Μειοψηφικά, είναι η αλήθεια, αλλά δυναμικά και δραστήρια.

Αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση με την πραγματικότητα, ότι οι κυρίως υπεύθυνοι για την σημερινή κατάντια, είναι αυτοί ακριβώς που την επικαλούνται. Δηλαδή η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, τα κόμματα εκφραστές του κυρίαρχου συγκροτήματος, το οποίο αφού επί δεκαετίες απομύζησε την κοινωνία και το Δημόσιο, τώρα θέλει να το ξεπαστρέψει. 

Εδώ, ίσως, αξίζει να επισημανθεί ο ρόλος των διανοουμένων και της ένοχης σιωπής του μεγαλύτερου τμήματός τους. Γιατί γεγονός παραμένει ότι το μεγαλύτερο μέρος, που ένα τμήμα του ανήκει στην Αριστερά, ενδίδοντας στην «κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας», συνέδραμε στην καθολική κυριαρχία του συβαριτισμού-ωχαδελφισμού.

Αυτό αποτυπώθηκε ιδιαίτερα στον χώρο των ιδεών, όπου κυριάρχησε μια διανόηση, τάχα μου προοδευτική, και στην πράξη κοσμοπολίτισσα. Υποταγμένη στο νεοφιλελευθερισμό και στη Νέα Τάξη, με ψυχολογία μικροευρωπαίου πτωχού συγγενούς, που ντρέπεται για την ιθαγένειά του.

Οικονομική κατοχή και πολιτική ομηρία

Η ΕΛΛΑΔΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΕΟ 1843 ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΗ ΝΕΟ 1848

ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Η ηθική νομιμοποίηση όρος για την πολιτική ηγεμονία/Λουκάς Αξελός

Θεοί μέν γάρ μελλόντων, ἄνθρωποι δέ γιγνομένων, σοφοί δέ προσιόντων αἰσθάνονται.

Φιλόστρατος

Μπορούσε η υπαρκτή Αριστερά να αναδειχθεί σε ηγεμονική/ηγεμονεύουσα δύναμη; Το ερώτημα σήμερα είναι απαντημένο από τα γεγονότα, αλλά το είχα θέσει από το 2012, μετά την αναγόρευση του ΣΥΡΙΖΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση. Είχα, μάλιστα, από τότε σταθεί σε κάποιες επισημάνσεις του Αντόνιο Γκράμσι, θεωρώντας ότι εκείνη η πολιτική συγκυρία τις καθιστούσε επίκαιρες με τρόπο δραματικό.

Ο Γκράμσι, ως γνωστόν, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού του βίου έγκλειστος. Σε αυτό το μακρύ ταξίδι του μέσα στις φασιστικές φυλακές, είχε μία μοναδική πολυτέλεια: τον χρόνο να στοχαστεί και να επαναστοχαστεί πάνω στα ερωτήματα που έθετε η ήττα της καθόλου Αριστεράς από τον φασισμό και να συνειδητοποιήσει τα όρια ενός coup d’ état (πραξικοπήματος) ακόμα κι όταν αυτό έχει αριστερή νομιμοποίηση.

Ήταν αυτό που βαθύτατα τον προβλημάτισε και που τον οδήγησε ύστερα από βασανιστικές διανοητικές διαδρομές να θέσει ένα κεντρικό ζήτημα που δεν το έθεσε κανένας άλλος ηγέτης της Αριστεράς με τους ίδιους όρους και την ίδια καθαρότητα. Ο Γκράμσι, με τον ιδιότυπο δικό του τρόπο, έκανε σαφές ότι οι μητροπολιτικές κοινωνίες, ως κατεξοχήν πολύπλοκες, δεν μπορούν να ανατραπούν με «απλή έφοδο στην εξουσία».

Μας δίδαξε, δηλαδή, ότι δεν μπορείς να κάνεις μίαν υπέρβαση του υπάρχοντος εάν τυχόν δεν συνειδητοποιήσεις πόσο πολύπλοκο είναι. Εάν δεν συνειδητοποιήσεις πόσο τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά, πόσο πανούργος, πόσο επιτήδειος και πάνοπλος είναι ο αντίπαλος. Ως εκ τούτου, η απλή “έφοδος στα Χειμερινά Ανάκτορα”, αν και μπορεί να γίνει, είναι ανεπαρκής. Αυτά δεν είναι εκ των υστέρων σκέψεις. Είναι σκέψεις του 2012.

Από τον Καντ στον Γκράμσι

Η Αριστερά απέναντι στο Έθνος

ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΞΕΛΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΣΗΜΙΑ

Έθνος και Αριστερά. Εθνικό και Κοινωνικό Ζήτημα. Πατριωτισμός – Εθνικισμός – Διεθνισμός. Άμπωτις και πλημμυρίδα που διαμορφώνουν σε σταθερή και συνεχώς ανανεούμενη και ανατροφοδοτούμενη βάση ένα από τα σημαντικότερα «παλιρροϊκά φαινόμενα» της ιστορικής περιόδου μετά την Αμερικάνικη, Γαλλική και Ελληνική Επανάσταση.

Προφανές, λοιπόν, ως εκ τούτου είναι ότι ένα τέτοιο κείμενο δεν μπορεί με επάρκεια να ανταποκριθεί στις συνολικές απαιτήσεις του θέματος. Δεν είναι, άλλωστε, στις προθέσεις μου να ασχοληθώ με το πλήθος των παραμέτρων που καλύπτουν το εν λόγω θέμα. Τέλος, αν και αυτονόητο, οφείλω να τονίσω ότι σε έννοιες πυκνές από ιστορικό, εθνικό, κοινωνικό, γλωσσικό και πολιτισμικό περιεχόμενο, όπως λ.χ. το Έθνος είναι θεμιτό, αν όχι αναγκαίο, να επισημάνω ότι χωρούν περισσότερες της μίας διατυπώσεις.

Ενδεικτικά και μόνον, χωρίς πρόθεση περαιτέρω ανάλυσης, θα σταθώ στην πολυσημία που αφετηριακά φορτίζει την ελληνική λέξη έθνος και την σχετική διαφοροποίησή της από την αντίστοιχη λατινική λέξη natio. H λέξη natio στα Λατινικά σημαίνει γέννηση και κατ’ επέκτασιν γένος, φυλή (Nascor σημαίνει γεννώμαι).

Αυτός είναι ο αφετηριακός πυρήνας που υιοθετήθηκε από όλες ουσιαστικά τις λατινογενείς ευρωπαϊκές γλώσσες και γι’ αυτό η λέξη έθνος στα Iταλικά είναι nazione, στα Γαλλικά nation, στα Αγγλικά nation, στα Ισπανικά naciün, στα Καταλανικά naciü, στα Πορτoγαλικά naăo, στα Γερμανικά, Σουηδικά, Δανικά nation, ενώ στα Ολλανδικά natie και στα Ρουμανικά natiune.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι στην κυρίαρχη ευρωπαϊκή παράδοση η έννοια του έθνους ως natio–nazione/nation κ.λπ., ανάγεται στην έννοια της γέννησης, του γένους, της φυλής με ό,τι αυτό στη συνέχεια συνεπάγεται, σε αντίθεση (μερική και όχι πλήρη, φυσικά) με την συνώνυμη στα Ελληνικά λέξη έθνος που εμπερικλείει και μιαν ισχυρή πολιτισμική διάσταση.

Γιατί η ομηρική λέξη έθνος είχε αφετηριακά την σημασία της «ομάδας» και δήλωνε, πιο συγκεκριμένα, ανθρώπους με κοινά ήθη, συνήθειες και γλώσσα, πράγμα που οφειλόταν σε κοινή καταγωγή. (Ετοιμολογικά, άλλωστε, η λέξη έθνος ανάγεται σε μια ρίζα εθ απ’ όπου και παράγονται οι λέξεις έθ-ος/έ-θιμο).

Η Αριστερά απέναντι στο Έθνος 3 – Πατριωτισμός-Διεθνισμός-Κοσμοπολιτισμός

 Λουκάς Αξελός

---

Η επέλαση του κοσμοπολιτισμού/διεθνισμού και η ανάδυση του πατριωτισμού/διεθνισμού

Τριάντα πέντε χρόνια πριν, το 1981, ευρισκόμενος στην Κύπρο είχα επισημάνει ότι «θα πρέπει κάποτε να γίνει ένα ξεκαθάρισμα ανάμεσα στα εθνικά σύμβολα και την καπηλεία τους από τη μεριά των πατριδοκάπηλων, όπως κάποτε θα πρέπει να γίνει και ένα ξεκαθάρισμα ανάμεσα στο λαθρεμπόριο του διεθνισμού και τον διεθνισμό τον ίδιο. Στον βαθμό που η πραγματική σοσιαλιστική προοπτική είναι ακόμη πολύ μακριά, το κεφάλαιο, μπορεί να μην έχει πατρίδα, αλλά το προλεταριάτο και η αγροτιά δυστυχώς έχουν ή ευτυχώς οφείλουν να έχουν. Αυτό φροντίζουν να μας το υπενθυμίζουν όχι μόνο οι Ιρλανδοί πατριώτες, αλλά και οι Πολωνοί εργάτες που επανέφεραν τα ξεχασμένα από το 1882 λόγια του Ένγκελς. Τόνιζε πως “μέχρι να λυθεί το εθνικό πρόβλημα της πατρίδας τους έχουν όχι μόνο δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση να είναι πρώτα απ’ όλα εθνικιστές και ύστερα διεθνιστές”- στο άμεσο πολιτικό προσκήνιο, δίνοντάς τους το πιο βαθύ πατριωτικό και σοσιαλιστικό περιεχόμενο».

Δεν έχω να προσθέσω ούτε ένα «ν»  στην άποψή μου αυτή γιατί, δυστυχώς, το πρόβλημα εξακολουθεί να παραμένει.

• Ο Ιρλανδός ή ο Ιρακινός «εθνικιστής» που υπερασπίζεται την πατρίδα του δεν είναι το ίδιο με τον Βρετανό και Αμερικανό εθνικιστή που εισέβαλε σε αυτή.

Ο πολιτικός μεταμορφισμός της μικροευρωπαϊκής Αριστεράς

του Λουκά Αξελού

Κάθε του προσδοκία βγήκε λανθασμένη!

Και τώρα;

Τώρα απελπισία και καϋμός.

Είχανε δίκιο τα παιδιά στην Ρώμη.

Δεν είναι δυνατόν να βασταχθούν

η δυναστείες

που έβγαλε η Κατάκτησις των

Μακεδόνων.

Αδιάφορον: επάσχισεν αυτός,

όσο μπορούσεν αγωνίσθηκε.

Και μες στην μαύρη απογοήτευσί του,

ένα μονάχα λογαριάζει πια

με υπερηφάνειαν που, κι εν τη αποτυχία του,

την ίδιαν ακατάβλητην ανδρεία στον κόσμο δείχνει.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ; ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ Ο λόγος στη Λαμία

…ταξικός αγώνας χωρίς αντιιμπεριαλιστικό - εθνικοανεξαρτησιακό χαρακτήρα είναι μια απάτη ή στην καλύτερη των περιπτώσεων μια τραγική αυταπάτη που το λαϊκό κίνημα την πλήρωσε, την πληρώνει και θα την πληρώσει ακριβά.

«Αν η αναφορά στον ρόλο του ξένου παράγοντα είναι χαρακτηριστική, εντυπωσιακή είναι η δριμύτητα και των δύο στην αποκάλυψη του ρόλου των ντόπιων συνεργατών του»

«Η υπεράσπιση της πατρίδας και η στήριξη στις δικές μας δυνάμεις αποτελεί για τους δύο κορυφαίους του ΕΑΜικού κινήματος τη σημαντικότερη προϋπόθεση αλλά και μέγιστο διακύβευμα»

Λουκάς Αξελός

Στη σκιά της μεγάλης εφόδου

Ολος ο πρόλογος-εισαγωγή του βιβλίου 

παρακάτω συνέντευξη στον Μιχάλη Σιάχο

Τόσο ο Δημήτρης Γληνός στη Διακήρυξη του ΕΑΜ όσο και ο Άρης Βελουχιώτης στην ιστορική ομιλία του στη Λαμία, επανασυνθέτουν, επανασυγκροτούν και εκσυγχρονίζουν τον αφετηριακό αστικοδημοκρατικό πυρήνα του Δημοκρατικού Πατριωτισμού, προσαρμόζοντάς τον στις νέες συνθήκες και μπολιάζοντάς τον με τα ουμανιστικά προτάγματα και τις κοινωνικές ευαισθησίες που κόμιζε η πληβειακή μαχόμενη Αριστερά

Με αφορμή την επανέκδοση δύο κορυφαίων ντοκουμέντων της Ελληνικής Αντίστασης, Το τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ του Δημήτρη Γληνού και τον Λόγο στη Λαμία του Άρη Βελουχιώτη, από τις Εκδόσεις Στοχαστής, περίπου 75 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία τους, ο Δρόμος συνομίλησε με τον Λουκά Αξελό, ο οποίος επιμελήθηκε και προλόγισε το βιβλίο.

Για ποιο λόγο να ασχολούμαστε σήμερα με το παρελθόν; Τι σας ώθησε σχεδόν 75 χρόνια μετά να προβείτε σε αυτήν τη σύνθεση στον ίδιο τόμο, δημιουργώντας συνειρμούς για τη σχέση ανάμεσα στα δύο κείμενα;

Είναι απαραίτητο, θα έλεγα, στοιχείο η σαφέστερη δυνατή γνώση της διαδρομής μας ως ατόμων για να συνειδητοποιήσουμε τεκμηριωμένα τη θέση μας στο παρόν. Αυτό που ισχύει για τον καθένα μας ισχύει πολύ περισσότερο για τους λαούς και τα έθνη. Έθνη και λαοί που ξεχνούν το παρελθόν τους παύουν να λειτουργούν ως υποκείμενα της Ιστορίας.

Αυτό δεν ισχύει ακόμα τουλάχιστον για τους Έλληνες. Από την εποχή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας η θέση που έδιναν και δίνουν στην Ιστορία τους είναι σημαντική. Ανεξάρτητα από τις καμπές και ασυνέχειες, είναι ιστορικά εξακριβωμένο ότι στις δύσκολες στιγμές ο λαός μας ξαναγύριζε στις πηγές για να αντλήσει δύναμη. Από τον Αισχύλο και τον Ρήγα που θεωρούσαν σημαντικότερο στοιχείο νοήματος ζωής τη συμμετοχή τους στον αγώνα κατά των κατακτητών, μέχρι τον Γληνό και τον Άρη που εμπνέονται ξεκάθαρα από τη διαχρονική ιστορία των Αντιστάσεων του ελληνικού λαού με κορυφαίο σημείο αναφοράς την Επανάσταση του 1821.

Στόχος της Τουρκίας λύση βοσνιακής κοπής λέει ο Αξελός: Υπό τον έλεγχο της το νησί

Ο Λουκάς Αξελός. Φωτογραφία ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

DECEMBER 29, 2015

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Το δεσπόζον στοιχείο της τουρκικής πολιτικής, ήταν, είναι και θα είναι η κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η δημιουργία ενός φρανκενσταϊνικής κατασκευής μεταμοντέρνου υβριδιακού κρατικού μορφώματος, με προεξάρχοντα στοιχεία τον συνομοσπονδιακό (βοσνιακής κοπής) χαρακτήρα.

Αυτό τονίζει σε συνέντευξή του στο «Φιλελευθερο», ο Λουκάς Αξελός συγγραφέας, διανοούμενος της ελληνικής αριστεράς, διευθυντής των εκδόσεων Στοχαστής και του περιοδικού Τετράδια, πρώην μέλος της Κ.Ε. και της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνοντας πως στόχος της Άγκυρας είναι   η επιβολή ενός θεσμικού πλαισίου, που θα λειτουργεί νομιμοποιημένο όμως  αφετηριακά με διεθνείς όρους και συμβάσεις κατ’ εξαίρεσιν παντός διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, και στο οποίο επικυρίαρχος αλλά και άμεσος εκτελεστής των παραπάνω θα είναι η Τουρκία.

Στη συνέντευξή του, ο κ. Αξελός αναφέρεται στη διαχείριση της οικονομίας από την ελληνική κυβέρνηση. Σημειώνει πως η υπό τον Αλέξη Τσίπρα νεοδιαμορφούμενη ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, μια ομάδα που ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαφοροποιήσεις της, δεν μπορούσε ως σύνολο να ξεπεράσει την γνωσιολογική, ιδεολογική, πολιτιστική αλλά και πολιτική της ανεπάρκεια στο να διαχειριστεί τις τύχες του κόμματος, πολλώ δε μάλλον της Αριστεράς και του ελληνικού λαού. 

-Θα μπορούσατε να εκτιμήσετε πού θα καταλήξει αυτή η νέα προσπάθεια στο Κυπριακό; Παρακολουθώντας τα όσα διαδραματίζονται από μια απόσταση ενδεχομένως να βλέπετε κάποια ζητήματα που εμείς δεν τα διαπιστώνουμε.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΙΣΜΟΣ 'Η Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΞΕΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ 

*Κάθε του προσδοκία βγήκε λανθασμένη! 

Και τώρα;

Τώρα απελπισία και καϋμός

Είχανε δίκιο τα παιδιά στην Ρώμη

Δεν είναι δυνατόν να βασταχθούν 

η δυναστείες

που έβγαλε η Κατάκτησις των Μακεδόνων. 

Αδιάφορον: επάσχισεν αυτός, 

όσο μπορούσεν αγωνίσθηκε.

Και μες στην μαύρη απογοήτευσί του, 

έναμονάχα λογαριάζει πια 

μευπερηφάνειαν που, κι εν τη αποτυχία του, 

τηνίδιαν ακατάβλητην ανδρεία στον κόσμο 

δείχνει. 

Τ'άλλα-ήσαν όνειρα και ματαιοπονίες. 

Αυτήη Συρία-σχεδόν δεν μοιάζει σαν 

πατρίςτου, 

αυτήείν' η χώρα του Ηρακλείδη και του 

Βάλα.

Κ.Π. Καβάφης

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Στην Δήλωσή μου στην σύνοδο της Κ.Ε. στις 23-24 Μαΐου 2015, αλλά και στην Δήλωση παραίτησής μου από την Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ στις 31 Ιουλίου 2015, έκανα αναφορά σε ορισμένους λόγους που με οδήγησαν στην απόφαση αυτή.

Συνοπτικά οι κυριότεροι λόγοι ήταν:

Α) Ότι το χρονικό δημιουργίας των προϋποθέσεων της ήττας ήταν μακρύ και ξεκινούσε από το ίδιο το Ιδρυτικό Συνέδριό μας.

Β) Ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως δικαιολογία ότι ο Αλέξης Τσίπρας και η ηγετική του ομάδα αιφνιδιάστηκαν ή πιέστηκαν από τους δανειστές. Οι προειδοποιήσεις από πολλούς συντρόφους για το τι πρόκειται να συμβεί, ήταν συνεχείς και σταθερές την τελευταία τριετία. Απλώς τις αγνόησαν.

Γ) Ότι το μείζον κομματικό πρόβλημα στον ΣΥΡΙΖΑ ήταν το έλλειμμα δημοκρατίας και η κατίσχυση του τακτικού γραφειοκρατικού στρατού, μέρους του παλιού 4%, επί του νέου του 36% και τέλος

Δ) Ότι ο κλειστός πυρήνας της ηγετικής ομάδας δεν ήταν μόνο γνωσιολογικά-ιδεολογικά αλλά και πολιτικά ανεπαρκής να διαχειριστεί τις τύχες της Αριστεράς και πολύ περισσότερο του ελληνικού λαού.

Τα όσα ακολούθησαν επιβεβαίωσαν τους έγκαιρα διατυπωθέντες φόβους μου ότι η κυβέρνηση αυτή δεν θα ήταν η πρώτη πράξη μιας νέας εποχής, αλλά η τελευταία ενός δράματος.

Πριν όμως αναπτύξω τις όποιες μου παρατηρήσεις για την τρέχουσα κατάσταση θα ήθελα με αφορμή αυτό το οριστικό αντίο από τον μνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ, να ζητήσω εκ νέου συγγνώμη από όλες τις συντρόφισσες και τους συντρόφους, αλλά-κυρίως-από τον ελληνικό λαό, για τις όποιες αρνητικές πράξεις ή παραλείψεις μου, για το όποιο μερτικό μου στα λάθη.