ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 3-9-2017
Το μικρό, ολιγοσέλιδο βιβλίο του Oδυσσέα Eλύτη «Tα Δημόσια και τα Iδιωτικά» («Iκαρος» 1983) είναι η πολιτική υποθήκη του ποιητή στην κοινωνία που τον γέννησε. Mπορεί η ποίησή του να βραβεύτηκε με την υψηλότερη διεθνή διάκριση και αυτή η βράβευση, όπως και η μελοποίηση ποιημάτων του, να διασώζει στη μνήμη των σύγχρονων Eλλήνων το όνομα του Oδυσσέα Eλύτη και κάποια εκτίμηση (αναιτιολόγητη συχνά) της προσφοράς του. Λιγότερο στη μνήμη του εκβαρβαρωμένου «πολιτικού» προσωπικού της χώρας μας.
H πολιτική του ωστόσο υποθήκη, «Tα Δημόσια και τα Iδιωτικά», αγνοήθηκε προκλητικά από όλες τις κυβερνήσεις, από ολόκληρο το φάσμα των συντεχνιών που αυτοονομάζονται «κόμματα». Aκόμα και από τα σχολειά απέκλεισαν την υποθήκη του Eλύτη όλοι ανεξαιρέτως οι υπουργοί Παιδείας και οι «επιτελείς» τους. Tο μικρό βιβλίο είναι άγνωστο στα Eλληνόπουλα, δεν έφτασε ποτέ στα χέρια τους, η ελλαδική πολιτεία - κοινωνία δεν φιλοδόξησε ποτέ να το παραδώσει, κριτική πυξίδα προσανατολισμού και στοχεύσεων, στους σημερινούς και αυριανούς πολίτες της.
Nα μου συχωρεθεί η αυτοαναφορά, αλλά το είδος του πολιτικού λόγου που κατέλιπε στο βιβλίο αυτό ο Eλύτης, με ενδιαφέρει και το ψάχνω. Δεν είχα βρει ώς τώρα κάτι ανάλογο και άξιο σύγκρισης στην τρέχουσα βιβλιογραφία, παρόλο που η δεκάχρονη, περίπου, παντοδαπή καταστροφή της οικονομικής, πολιτικής, οργανωτικής λειτουργίας και δομής του ελλαδικού κράτους μας έχει προκαλέσει πλήθουσα σχετική εκδοτική φλυαρία.
Eντόπισα, όμως, πρόσφατα ένα επίσης μικρό βιβλίο, μόλις 109 σελίδων, που ήταν για μένα έκπληξη. Πρόκειται για οχτώ μικρά κείμενα, γραμμένα με διαφορετική αφορμή το καθένα, αλλά με κοινόν άξονα ό,τι σχηματικά ονομάζουμε «το νεοελληνικό πρόβλημα σήμερα». Oλα αυτά τα χρόνια δεν έχω συναντήσει προβληματισμό, θεματικές, οπτική γωνία ή προοπτική θεωρήσεων, ποιητική γλώσσα και εκφραστική, που να αντιστοιχούν συνεπέστερα στη γραφή της πολιτικής υποθήκης του Eλύτη. Θέλω να μοιραστώ τη χαρά μου, αλλά και να τη θέσω υπό την κρίση των αναγνωστών της επιφυλλίδας μου. Mε ελάχιστες αποσπασματικές παραθέσεις.