Άγιον Όρος

Η αποτύπωση της σιωπής και της αγιοσύνης στο κάλλος.

Αλλά πρέπει να την σκάψεις μέσα σου την γόνιμη μέθεξη για να αναγνωρίσεις το ωραίο.

ph Dimitris Vlaikos

Της Άννας Στάικου

Ο Μοναχός Αγιορείτης δέχτηκε τον φωτογράφο στην ψαρόβαρκα

Παραμονές Μεγάλης Βδομάδας

Πώς πάει;; τον ρωτά ο φωτογράφος

Ο Μοναχός παρέμεινε σιωπηλός σε όλη την διάρκεια

Ψάρεμα, κάτι σαν ιερουργία με σιωπηλό ψαλμό στο όλον

Ο φωτογράφος αποτύπωσε το δέος του 

στο κενό, στη σιωπή, στο ωραίο, στον άνθρωπο και στον ταπεινό ιερέα

Η φωτογραφία του Δημήτρη Βλάικου απέσπασε την πρωτιά σ' ένα από τα μεγάλα διεθνή βραβεία πριν λίγα χρόνια

Η αποτύπωση της σιωπής και της αγιοσύνης στο κάλλος.

Αλλά πρέπει να την σκάψεις μέσα σου την γόνιμη μέθεξη για να αναγνωρίσεις το ωραίο.

ΠΗΓΗ:Anna Staikou

Τα αρχαία ελληνικά χειρόγραφα του Αγίου Όρους!!!

Σε μια εποχή που η τυπογραφία άνηκε ακόμη στο μακρινό μέλλον, τα χειρόγραφα αποτελούσαν το μοναδικό τρόπο για να διασωθούν οι αρχαίες γνώσεις στο διηνεκές.

Τα χειρόγραφα αυτά αντιγράφονταν από μοναχούς μέσα στο ημίφως των μοναστηριακών εργαστηρίων, στα περίφημα καλλιγραφεία. Τα περισσότερα αρχαιοελληνικά κείμενα που διασώθηκαν ως τις μέρες μας, είναι αποτέλεσμα των ακατάπαυστων αντιγραφών, που γίνονταν σ’ αυτά τα εργαστήρια από ορισμένους γενναίους μοναχούς.

Οι αγιορείτες μοναχοί έδιναν έμφαση στο γραπτό λόγο, θεωρώντας ότι συμβάλει στην πνευματική αναβάθμιση των ανθρώπων. Γι’ αυτό και έγραφαν, αντέγραφαν και διαφύλατταν χιλιάδες χειρόγραφα, όχι μόνο θεολογικού ή λειτουργικού χαρακτήρα, αλλά και «κοσμικών γνώσεων», οι οποίες κληροδοτήθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες σοφούς.

Τα χειρόγραφα αυτά, πέρα από το περιεχόμενο τους, ήταν και διακοσμημένα με καλλιγραφίες, πράγμα που τα καθιστούσε αληθινά μνημεία τέχνης. Παρά τις καταστροφές και τις αφαιμάξεις που υπέστησαν, οι βιβλιοθήκες των μοναστηριών του Άθω κρύβουν έναν πραγματικό θησαυρό αρχαιοελληνικών γνώσεων.

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΟΙ-ΜΟΝΑΧΟΙ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ

Η χερσόνησος του Άθω άρχισε να αναδύεται ως μοναστικό κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας προς τα τέλη του 10ου μ.Χ. αιώνα, όταν κατέφθασε εκεί κρυφά ο μοναχός Αθανάσιος, ο οποίος ίδρυσε στο νοτιοανατολικό άκρο της χερσονήσου τη μονή Μεγίστης Λαύρας(963μ.Χ.). Ο Αθανάσιος, ο ιδρυτής του αγιορείτικου κοινοβιακού μοναχισμού, ήταν προσωπικός φίλος του Ιωάννη Τσιμισκή καθώς και διακεκριμένος καλλιγράφος και ταχυγράφος.

Επέλεξε τη χερσόνησο του Άθω ως τόπο μοναστικής ζωής εξ αιτίας της απαράμιλλης φυσικής της ομορφιάς, της φυσικής της προστασίας από τις εχθρικές επιδρομές, του γεγονότος ότι ήταν ουσιαστικά ακατοίκητη από ανθρώπους, καθώς και εξ’ αιτίας της γεωγραφικής της εγγύτητας με τη συμβασιλεύουσα πόλη της αυτοκρατορίας, τη Θεσσαλονίκη. Εξαιτίας αυτών των πλεονεκτημάτων ο Άθως εξελίχθηκε σύντομα στο σημαντικότερο μοναστηριακό κέντρο του ορθόδοξου χριστιανισμού, με πολυάριθμα μοναστήρια και χιλιάδες μοναχούς.

Μοναδικό ντοκουμέντο: Ολόκληρο το ρωσικό ντοκιμαντέρ για την ζωή του Αγιου Παΐσιου με ελληνικούς υπότιτλους

Στην Ρωσία ο Άγιος Παΐσιος, έχει τους περισσότερους πιστούς από οπουδήποτε αλλού. Εκατομμύρια χριστιανοί ορθόδοξοι Ρώσοι κάνουν αναφορές στην καθημερινή προσευχή τους στον άγιο άνθρωπο της ελληνορθόδοξης χριστιανικής πίστης.

Μέχρι και ένα ντοκιμαντέρ γυρίστηκε για την ζωή του το 2012. Δείτε ορισμένες σκηνές: 

Κι εδώ ολόκληρο το ντοκιμαντέρ, με ελληνικούς υπότιτλους, εδώ:

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ το βουνό Άθως το εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Άγιον Όρος σε υψόμετρο 2033 μέτρα

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ το βουνό Άθως το εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Άγιον Όρος σε υψόμετρο 2033 μέτρα

Η Επίσκεψη του Χαρίλαου Φλωράκη στο Άγιο Όρος...

ΚΛΙΚ στην εικόνα για να διαβάσετε το άρθρο...

Ἀνακοίνωση τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος τοῦ Ἁγίου Ὅρους περὶ τοῦ θέματος τῆς Μακεδονίας

Καρυαὶ τὴ 13η/26η Ἰουνίου 2018 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ 

ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ 

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 

Ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὅρους μετὰ πολλῆς συνοχῆς καρδίας καὶ θλίψεως ἐπληροφορήθη τὴν, παρὰ τὰς ἀντιδράσεις συσσώμου τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, συνυπογραφὴν τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν περὶ τῆς ὀνομασίας τῆς γείτονος χώρας τῶν Σκοπίων. 

Ἀσφαλῶς ὡς χριστιανοὶ ὀφείλομεν νὰ ἐπιδιώκωμεν μὲ ὄλας τὰς δυνάμεις μας τὴν ἑνότητα ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων, τὴν θεραπείαν τῶν σχισμάτων, τὴν εἰρηνικὴν κατάστασιν καὶ τὴν παντὶ τρόπω ἀποφυγὴν δημιουργίας ἑστιῶν θρησκευτικοῦ καὶ ἐθνοφυλετικοὺ φανατισμοῦ καὶ μίσους. Οὕτως ἡ ἐπίλυσις τοῦ χρονίζοντος προβλήματος τῆς ὀνομασίας τοῦ κράτους τῶν Σκοπίων καὶ ἡ πλήρης ἀποκατάστασις τῶν σχέσεων τῶν δύο χωρῶν εἶναι... ἐπιθυμητή, πολλῶ μᾶλλον καθὼς τὸ Ἁγιώνυμον Ὅρος ἐπισκέπτονται κατ’ ἔτος πολλοὶ προσκυνηταὶ ἐκ τῆς γείτονος χώρας, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκουν εἰς αὐτὸ πνευματικὴν ἀνάπαυσιν, εἰς ἀτμόσφαιραν γνησίας πνευματικῆς ἑνότητος καὶ ἀγάπης. 

Ἐν τούτοις, δὲν εἶναι δυνατόν, ἐν ὀνόματι τῶν ὡς ἄνω ἀγαθῶν στόχων, ἡ ἐπίλυσις αὐτοῦ τοῦ μείζονος ἐθνικοῦ προβλήματος νὰ ἐπιχειρῆται μὲ προχείρους, ἀδιαφανεῖς καὶ συνοπτικᾶς διαδικασίας, μὲ τὴν υἱοθέτησιν θέσεων ἀντιθέτων πρὸς τὴν ἐπιστημονικὴν ἀλήθειαν, τὴν ἱστορικὴν πραγματικότητα καὶ τὴν ἱστορικὴν μνήμην, μὲ τρόπον ὁ ὁποῖος προσβάλλει τὴν ἐθνικὴν συνείδησιν τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ υἱοθετῶνται ὑπὸ τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας δεσμευτικαὶ διεθνεῖς συμφωνίαι, αἳ ὁποῖαι, ὅπως ἀποδεικνύουν καὶ αἳ συνεχιζόμεναι καὶ κλιμακούμεναι λαϊκαὶ ἀντιδράσεις, δὲν εἶναι ἀποδεκταὶ ὑπὸ τῆς συντριπτικῆς πλειοψηφίας τοῦ λαοῦ μας. 

Τρεις μέρες στην έρημο του Αγίου Όρους ― Οδοιπορικό στα ασκητήρια του γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή

030LAconfidential (έχει κι άλλα) 



Και:

Ἡ ζωὴ στὸ Ἅγιον Ὅρος

Φωτογραφία «Ῥωμαίικου Ὁδοιπορικοῦ»: Καρυές - Ἅγιον Ὄρος

Γράφει ὁ Μοναχὸς Νεόφυτος Γρηγοριάτης 

Ἡ ζωή στό Ἅγιον Ὄρος εἶναι κεκρυμμένη ἐν τῷ Χριστῷ. Εἶναι μυστήριο πίστεως καί λογικῆς λατρείας. Χωρίς τήν αἴσθηση ὅτι ἡ ζωή τοῦ Ἁγίου Ὄρους εἶναι μυστηριακή, δηλαδή ἀσκητική καί λατρευτική, ἐκκλησιολογική καί Χριστοκεντρική, δέν μποροῦμε  νά κατανοήσουμε τίποτα ὅσον ἀφορᾶ τό Ἅγιον Ὄρος. 

Ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι τό Ἅγιον Ὄρος εἶναι μοναστικό κέντρο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἡ ἴδια ἡ Παναγία Θεοτόκος Μαρία ὑποσχέθηκε στόν Ἅγιο Πέτρο τόν Ἀθωνίτη ὅτι ὁ Ἄθως θά γίνει κατοικητήριο μοναστῶν, ὅπου οἱ μοναχοί θά δοξολογοῦν ἀκατάπαυστα τόν Τριαδικό Θεό μέχρι τῆς συντέλειας τῶν αἰώνων. Ἡ ἴδια ἐβεβαίωσε ὅτι θά εἶναι τροφός, ἰατρός, μεσίτης καί Μητέρα τῶν Ἁγιορειτῶν, γιά τούς ὁποίους θά πρεσβεύσει κατά τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ νά συγχωρεθοῦν ὅλες οἱ ἁμαρτίες τους.

Τό Ἅγιον Ὄρος διεμόρφωσε κατά τήν διάρκεια τῆς τελευταίας χιλιετίας τρεῖς δρόμους μοναχισμοῦ: τόν κοινοβιακό, τόν σκητιωτικό καί τόν ἡσυχαστικό ἤ ἀναχωρητικό...

α) Ὁ κοινοβιακός μοναχισμός στηρίζεται στή ρήση τοῦ ἁγίου Προφητάνακτος Δαυΐδ, ὁ ὁποῖος λέγει: «ἰδού δή τί καλόν ἤ τί τερπνόν, ἀλλ' ἤ τό κατοικεῖν ἀδελφούς ἐπί τό αὐτό»[1]; (Κοιτάξτε, λοιπόν, τί πιό ὡραῖο καί τί πιό πνευματικά ἀπολαυστικό ὑπάρχει, ἀπό τό γεγονός τῆς συγκατοικήσεως καί πνευματικῆς κοινωνίας ἀδελφῶν στό ἴδιο μέρος;). Καί στίς πρῶτες χριστιανικές κοινότητες ἀγάπης, ὅπου «ἥν ἅπαντα κοινά καί ἦσαν ὁμοθυμαδόν ἐπί τό αὐτό αἰνοῦντες καί εὐλογοῦντες τόν Θεόν διά παντός» (Καί τό πλῆθος ὅσων ἐπίστευσαν εἶχαν μιά ψυχή καί μιά καρδιά καί οὔτε ἕνας τους δέν ἐλογάριαζε μόνο δικό του κάτι ἀπό τά ὑπάρχοντά του, ἀλλά τα εἶχαν ὅλα κοινά. Καί ἦσαν ὅλοι μαζί οἱ πρῶτοι χριστιανοί στό ἴδιο μέρος, ψάλλοντας δοξολογίες καί εὐλογῶντας τόν Θεόν συνεχῶς)[2]. 

Βέβαια, πρότυπο τοῦ κοινοβίου εἶναι ἡ κοινωνία τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὅπου δεσπόζει ἡ ἀγάπη.

Ἕνα δεῖγμα τῆς ἀγάπης, πού ἐπικρατοῦσε καί ἐπικρατεῖ στά κοινόβια τοῦ Ἁγίου Ὄρους, εἶναι καί τό ἑξῆς:

«Ἐλησμονοῦσε νά κοιμηθεῖ καί προσευχόταν ἀδιαλείπτως ὁ π. Ἰσαάκ ὁ Διονυσιάτης. Μάλιστα, προσευχόταν ἰδιαιτέρως τίς νύκτες ὑπέρ ὑγείας καί σωτηρίας τῶν ἐργατῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς του, συχνά μέ δάκρυα, μέ πόνον τῆς ἀγαπώσης καρδίας του.

Κατά τήν διάρκεια τῆς παραμονῆς του σέ ἕνα ἀπό τά μετόχια τῆς Μονῆς του στόν ἐπάνω ὄροφο, τόν ἄκουσαν οἱ ἐργάτες νά προσεύχεται μέ θρῆνο καί φωνές : Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησον τούς ἐργάτες. Χάρισέ τους τό ψωμάκι τους. Ἐλέησέ τους, πού τόσο κοπιάζουν, γιά νά ὑπανδρεύσουν τά κορίτσια τους, γιά νά σπουδάσουν τά παιδιά τους»[3].

Ο όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης ως Καυσοκαλυβίτης

Για τον σύγχρονο μας όσιο Παΐσιο τον Αγιορείτη (1924-1994), έχουν γραφεί πολλά και θαυμαστά, ώστε εμείς θα περιοριστούμε μόνο στα παρακάτω, που αφορούν τη σύντομη καυσοκαλυβίτικη περίοδό του, η οποία στάθηκε η απαρχή της καρποφόρας μοναχικής του ζωής στο Άγιον Όρος.

Δεν είναι αρκούντως γνωστό ότι ο όσιος Παΐσιος, που ανάπαυσε χιλιάδες ψυχές στην αυλή του ταπεινού κελλιού του στις Καρυές, ξεκίνησε τη μοναχική του ζωή στη Σκήτη Αγίας Τριάδος των Καυσοκαλυβίων. Σύμφωνα με μαρτυρίες επιζώντων πατέρων που τον γνώρισαν εκείνη την εποχή, ο όσιος Παΐσιος-λαϊκός τότε, Αρσένιος ονόματι-ήλθε στα Καυσοκαλύβια, το πιθανότερο, το καλοκαίρι του 1953 και έμεινε λίγους μήνες ως δόκιμος στην Καλύβη της Υπαπαντής του Σωτήρος, υποτασσόμενος στο γέροντα Κοσμά που είχε υποτακτικό τον μοναχό Δημήτριο. Οι πατέρες της Σκήτης μάλιστα τον θυμούνται να σκαλίζει με επιμέλεια το μικρο περιβόλι της Καλυβης. Τελικά όμως ο Αρσένιος αναχώρησε από τη Σκήτη.

Ο άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης. Σύγχρονη φορητή εικόνα διά χειρός Παταπίου μοναχού.

Όπως ο ίδιος εμπιστεύτηκε στον αρχάριο τότε μοναχό Παύλο, σημερινό Γέροντα τής γειτονικής Καλύβης τής Αγίας Άννης, αλλά και αργότερα, στις μοναχές τού ησυχαστηρίου τού Αγίου Ιωάννου τού Θεολόγου Σουρωτής, στο οποίο, όπως είναι γνωστό, αναπαύεται τό ιερό του σκήνωμα, αιτία για την αναχώρησή του αυτή από τα Καυσοκαλύβια ήταν τό γεγονός ότι οι Γεροντάδες ήταν «ζηλωτές» καί μάλιστα από διαφορετικές μεταξύ τους παρατάξεις και ως εκ τούτου δεν το Κυριακό. Κι αυτό ήταν κάτι πού πολύ τον στενοχωρούσε.

Διηγείται ο όσιος Παΐσιος:

Μεγάλο αφιέρωμα στο Άγιο Όρος

Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα των 320 σελίδων, εδώ

Χ Ι Λ Ι Α    Χ Ρ Ο Ν Ι Α

[ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ]

Το 1963 είχε εορτασμούς πολλών και σημαντικών επετείων. Αλλά τα χίλια χρόνια του Αγίου Όρους δεν είναι επέτειος που την εορτάζει ένας μόνο τόπος ή ένας μόνο λαός. Είναι Γεγονός που απλώνεται σ’ έναν ολόκληρο κόσμο, στον Χριστιανικό κόσμο, και δεν αφήνει αδιάφορους ούτε τους άλλους ανθρώπους, που οποιαδήποτε θρησκεία κι αν έχουν στέκονται με σεβασμό, ίσως και με δέος, κάτω από την τόση πίστη, κάτω από την τόση λάμψη και την τόση διάρκεια της αδιάλλακτης Ορθοδοξίας που έγινε αμετακίνητο βουνό.

Το Άγιον Όρος είναι και γεωγραφικός χώρος και ψυχής κατοικία και τόπος προσευχής. Είναι και ιστορία και τέχνη. Και όλ’ αυτά και πολλά άλλα ακόμη, που έρχονται από τα βάθη των αιώνων και όμως μένουν αναλλοίωτα και αψηφούν το Χρόνο, -ότι με τρόμο αντιμετωπίζει ο άνθρωπος της πολιτείας και της κοινωνίας,- είναι το μεγάλο θέμα του αφιερώματος τούτου, που το οφείλαμε στους αναγνώστες μας, Έλληνες και ξένους, Χριστιανούς και αλλόθρησκους, σε όσους θα ήθελαν να ξέρουν πως βλέπει και πως αισθάνεται ο πνευματικός μας κόσμος το Άγιον Όρος, την ιδιοτυπία του, τη μοναδικότητά του, την ιερότητά του.

Εκάναμε δύσκολη προσπάθεια στις σελίδες που ακολουθούν. Αλλά η οποιαδήποτε προσπάθεια, κ’ η πιο μεγάλη, κ’ η πιο καλά οργανωμένη, είναι λίγη, είναι μικρή, κάτω από τον αυστηρό και αιώνιο Άθω.

  

Η «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ»

Έτος ΛΖ΄, τεύχος 875, 

Χριστούγεννα 1963.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Μεσ'της 'ερημιάς τα βάθη (Μοναστηριακό άσμα)

Σημειώσεις για το Άγιον Όρος

Του Σωτήρη Σόρογκα, ζωγράφου από τον νέο Ερμή τον Λόγιο τ. 8 

Στους Αγιορείτες Μοναχούς Μωυσή και Συμεών

Πώς να μην αισθάνεται κανείς αμήχανος όταν θελήσει να πει κι αυτός κάτι για το Άγιον Όρος, τον έμφορτο τόπο της αγιοσύνης, των ύμνων και των νοηματοδοτήσεων μιας άλλης διαστάσεως της ζωής, από αγιασμένους ανθρώπους που συνεχίζουν και στις μέρες μας να τροφοδοτούν αυτήν την Κιβωτό της Ορθοδοξίας. Διότι η Ορθοδοξία είναι συνώνυμη και ταυτισμένη με την μακραίωνη ελληνική παράδοση, παραμένοντας ζωντανή στην εθνική συνείδηση, παρά την πολυμορφία των αλλαγών της.

Το Άγιον Όρος, διαφυλάττοντας και τροφοδοτώντας συν τοις άλλοις πάνω από χίλια χρόνια την ορθόδοξη πνευματική παράδοση, έγινε στους επώδυνους καιρούς της δουλείας του Έθνους και οδός λυτρώσεως, καθώς μεταμόρφωνε απώλειες και δοκιμασίες, χάριν αυτής της πίστεως, σε καρτερία και σωτήρια ελπίδα. Διότι «μέσα στην εκκλησία αποδεικνύεται ότι όταν χάνεις κάτι σημαντικό που σε πονά, σου προσφέρεται (αν φανείς άξιος της δοκιμασίας) κάτι πιο πολύτιμο, πνευματικό και ακατάλυτο, που δεν θα το κέρδιζες χωρίς την προηγηθείσα απώλεια». (Βασίλειος Ιβηρίτης). Γι’ αυτό και σήμερα το Άγιον Όρος, ως ζώσα παρουσία και μνήμη του Ελληνισμού, καθίσταται πολύτιμος αρωγός, ελπίδα και πίστη ζωογόνος, διαχέοντας το φως του στη σκοτεινιά των ημερών μας.

Είχα κι εγώ την ευτυχία να επισκεφτώ το Άγιον Όρος, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980, με τους φίλους μου Στέλιο Ράμφο και Χρήστο Μασσέλο. Ο Ράμφος ήταν μέγας γνώστης των Πατερικών κειμένων, υπερασπιστής της Ορθοδοξίας και φίλος με πολλούς Αγιορείτες. Τον ζήλευα και τον θαύμαζα για την αμετακίνητη πίστη του. Μάλιστα σ’ ένα σημείο της διαδρομής μας προς την I. Μ. Βατοπεδίου, ίσως χάριν της εξαιρετικής ωραιότητος του τοπίου, εξέφρασα την οδύνη μου για την αναπότρεπτη έλευση του θανάτου. «Μα, η ζωή συνεχίζεται και πέραν αυτού του κόσμου» μου είπε με απόλυτη βεβαιότητα, γεγονός που με άφησε άφωνο. Ήταν η εποχή που διατηρούσα ακόμα τα ακραία «προοδευτικά» μου ιδεολογήματα, σαν γνήσιος αριστερός της σειράς. Τότε συνειδητοποίησα την λυτρωτική σημασία της πίστεως και πόσο η ζωή εκείνων που βιώνουν τον θάνατο ως εκμηδένιση, όπως εγώ, υπονομεύεται απ’ την αγωνιώδη αυτήν διαπίστωση:

«Όλα τ’ αλέθουν οι μυλόπετρες

Και γίνουνται άστρα.

Παραμονή της μακρύτερης μέρας»

όπως θα έλεγε ο Σεφέρης.

19 φωτογραφίες με θύρες και παράθυρα από κτήρια του Αγίου Όρους

Ο φωτογράφος Δημήτρης Λουζικιώτης παρουσιάζει στο LIFO.gr εικόνες απ’ το λεύκωμά του «Άθως Θύραυλοι Στώμεν» και περιγράφει τη δημιουργία του 

Το φωτογραφικό λεύκωμα «Άθως θύραυλοι στώμεν» παρουσιάζει μια συλλογή με φωτογραφίες θυρών και παραθύρων από κτήρια του Αγίου Όρους.

Πρόκειται μια τρίγλωσση έκδοση (ελληνικά, αγγλικά, ρωσικά) 168 σελίδων σε μεγάλο σχήμα, όπου εκτός από το φωτογραφικό υλικό παρατίθενται και πρωτότυπα ποιητικά σχόλια που έχουν γραφτεί ειδικά για τις συγκεκριμένες φωτογραφίες από τη συγγραφέα Αγαθή Δημητρούκα (σύντροφο του ποιητή Νίκου Γκάτσου), τον ψυχίατρο-δραματοθεραπευτή και συγγραφέα Ντέμη Κυριάκου και τον αρχιτέκτονα και διακεκριμένο ζωγράφο Κωνσταντίνο Παλιάν.

Την εισαγωγή έγραψε ο Φαίδων Χατζηαντωνίου, αρχιτέκτων και επί πολλά χρόνια αναστηλωτής στο Άγιον Όρος ενώ το υλικό τεκμηρίωσε ο αρχαιολόγος Δρ Νίκος Μερτζιμέκης. Την έκδοση επιμελήθηκε η σύμβουλος πολιτιστικής διαχείρισης Στέλλα Τσιαρβούλα.

K. Ζουράρις: Υπάρχει το ασύντριφτο

Κώστας Ζουράρις

... ίσως πάλι η μέθη μας να μας επέβαλε 

την πειθώ του ακατόρθωτου.

Γ. Ρίτσος, Αγαμέμνων

Κάθε φορά που πρωτοαντικρίζω το Άγιον Όρος, ψηλαφητά προπονούμαι στο πολίτευμα της φρόνιμης μέθης. Όταν μπαίνω εκεί, αγκαλιά με τη σωματοψυχή του Ρίτσου καθώς θεολογεί, συνομολογώ ότι υπάρχει το ασύντριφτο. Μόλις όμως μου γνέφει ο γνόφος της ξενιτείας – γιατί όλοι είμαστε οι παρεπίδημοι του Όρους – τότε επιβάλλει την πειθώ του, επειδή η μέθη είναι συντεταγμένη. Το πολίτευμα της σώφρονος μανίας είναι συνταγματικό.

Κανείς δεν είδε ποτέ το Όρος θεοβάδιστο. Όλοι όμως ζούμε σε τόπο υλικό και σαρκωμένο, όλοι λιαζόμαστε στο περιβόλι της Παναγίας. Περιβόλι μας περιβάλλει κι αμέσως γνωρίζουμε το απέραντο πέρας, που μας ανακουφίζει: δεν είναι μετά τα φυσικά η πολιτεία τούτη της φιλοκαλίας. Είναι προσφυής η φύση που μας προσφέρεται σε έντευξη καθολική, δεν περιμένουμε στην αναμονή, μένουμε σε Μονή.

Μένουμε σε Μονή, τω καιρώ εκείνω. Εδώ. Πάντα μέσα στον καιρό. Πάντα συγκεκριμένοι, χοϊκοί, όπως η ανέσπερη ύλη του θυμιατού, πάντα υπαρκτοί μέσα στον χειροπιαστό μας τον καιρό, τον εκείνον, τον τωρινό και τον αυριανό μας θεληματικό καιρό. Εδώ, βίος κοινός, τω καιρώ εκείνω, ψηλαφεί την καθημερινή ύπαρξη των πραγμάτων και των όλων. Από δω, κι από κει, κι από τώρα. Μονοί, αλλά έθελουσίως κοινωνοί. Στη Μονή.

Το κοινόβιο είναι μεθοδολογία σύμπραξης, άρα στο περιβόλι της Παναγίας, κάθε μοναστήρι ασκεί ημερήσια και ολονύχτια πολιτειακή πραγματογνωμοσύνη.

Με το Άγιον Όρος, το Σον πολίτευμα εκγυμνάζει τα πολιτεύματα.

Οι θύραθεν πολιτείες δείχνουν ακυβέρνητες πολιτείες; Το Όρος ψιθυρίζει Κυβερνήτη. Έξω, το καθεστώς είναι μοναχικό κέρμα; Από μέσα, το Περιβόλι προτείνει συμπαντικό έρμα. Ολόγυρα, η μια τάξη παλεύει με την άλλη τάξη και με αιχμή το μίσος κάθε τάξη επιδιώκει απεγνωσμένα κάποια τάξη; Κέντρο - απόκεντρο, το Όρος είναι τάξη. Άτακτη τάξη, αφού δεν έρχεται από καμμιά τάξη. Αταξία αγάπης.

Ανάβαση σε απόκρημνες πλαγιές προς τη στέγη του Άθω

Ανάβαση σε απόκρημνες πλαγιές προς τη στέγη του Άθω

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Η πομπή ανέβαινε αργά-αργά στις απόκρημνες πλαγιές. Σε κάποια σημεία της διαδρομής, σκαρφάλωνε... Προορισμός η «Αγία Κορυφή», η στέγη του Άθω τα 2.033 μ.

Για τους Αγιορείτες είναι ο «άξονας του κόσμου», ο «στύλος δια του οποίου οι προσευχές τους ανεβαίνουν στον ουρανό». Για τους πιστούς, η ανάβαση αποτελεί κρυφό τάμα: να βρεθούν και να προσευχηθούν «πιο κοντά στον Θεό». Πιο πάνω και από τα σύννεφα. 

Μεταξύ των πιστών που κινούνταν κατάκοποι στο φιδίσιο μονοπάτι, μοναχοί σιγοψάλλουν προεόρτιους ύμνους στον ρυθμό των κουδουνισμάτων των μουλαριών που μεταφέρουν σκεπάσματα, τρόφιμα, λειτουργικά σκεύη: «Δεύτε συνέλθωμεν τω Ιησού, ανεβαίνοντας εις το όρος το Άγιον».

Κυριακή, 18 Αυγούστου με το νέο ημερολόγιο, 5 Αυγούστου με το παλιό που ακολουθούν οι Αγιορείτες. Παραμονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και όπως επιτάσσει, αιώνες τώρα, η παράδοση, προσκυνητές, ανηφόρισαν για να προσευχηθούν στον Άθω και να συμμετάσχουν στην αγρυπνία, στο ομώνυμο εκκλησάκι στη μαρμαρένια ανεμόδαρτη κορυφή του.

Νίκος Καζαντζάκης - Στὰ Καρούλια

Ἀπὸ τὴν «Ἀναφορὰ στὸν Γκρέκο», ἐκδ. Ἑλ. Καζαντζάκη, 1964.

Τελείωνε πιὰ τὸ προσκύνημά μας. Τὶς παραμονὲς τοῦ μισεμοῦ πῆρα τὸν ἀνήφορο μοναχός, ν᾿ ἀνέβω στ᾿ ἄγρια ἡσυχαστήρια, ἀνάμεσα στοὺς βράχους ἀψηλὰ ἀπάνω ἀπὸ τὴ θάλασσα, στὰ Καρούλια. Τρυπωμένοι μέσα σὲ σπηλιές, ζοῦν ἐκεῖ καὶ προσεύχουνται γιὰ τὶς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου, καθένας μακριὰ ἀπὸ τὸν ἄλλο, γιὰ νὰ μὴν ἔχουν καὶ τὴν παρηγοριὰ νὰ βλέπουν ἀνθρώπους, οἱ πιὸ ἄγριοι, οἱ πιὸ ἅγιοι ἀσκητὲς τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἕνα καλαθάκι ἔχουν κρεμασμένο στὴ θάλασσα, κι οἱ βάρκες ποὺ τυχαίνει κάποτε νὰ περνοῦν ζυγώνουν καὶ ρίχνουν μέσα λίγο ψωμί, ἐλιές, ὅ,τι ἔχουν, γιὰ νὰ μὴν ἀφήσουν τοὺς ἀσκητὲς νὰ πεθάνουν τῆς πείνας. Πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἄγριους αὐτοὺς ἀσκητὲς τρελαίνουνται· θαρροῦν πὼς ἔκαμαν φτερά, πετοῦν ἀπάνω ἀπὸ τὸν γκρεμὸ καὶ γκρεμίζουνται· κάτω ὁ γιαλὸς εἶναι γεμάτος κόκκαλα.

Ἀνάμεσα στοὺς ἐρημίτες τούτους ζοῦσε τὰ χρόνια ἐκεῖνα, ξακουστὸς γιὰ τὴν ἁγιοσύνη του, ὁ Μακάριος ὁ Σπηλαιώτης. Αὐτὸν κίνησα νὰ δῶ· ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ πάτησα στὸ ἱερὸ βουνό, εἶχα πάρει τὴν ἀπόφαση νὰ πάω νὰ τὸν δῶ, νὰ σκύψω νὰ τοῦ φιλήσω τὸ χέρι καὶ νὰ τοῦ ξομολογηθῶ. Ὄχι τὰ κρίματά μου, δὲν πίστευα νά ῾χα κάμει ὡς τότε πολλά, ὄχι τὰ κρίματά μου παρὰ τὴν ἑωσφορικὴ ἀλαζονεία ποὺ συχνὰ μ᾿ ἔσπρωχνε νὰ μιλῶ μὲ ἀναίδεια γιὰ τὰ ἑφτὰ μυστήρια καὶ τὶς δέκα ἐντολὲς καὶ νὰ θέλω νὰ χαράξω δικό μου δεκάλογο.

Το ντοκιμαντέρ για το Άγιον Όρος του CBS 60 Minutes

Δύο χρόνια χρειάστηκαν ώστε ένα τηλεοπτικό συνεργείο να αποκτήσει πρόσβαση σε ένα από τα πιο ιερά μέρη της Ελληνικής Ορθοδοξίας, τα μοναστήρια του Αγίου Όρους.

Τα αγιορείτικα κάλαντα-Μια σπάνια ηχογράφηση

Ο μακαριστός Γέροντας Σπυρίδωνας Μικραγιαννανίτης ψάλει τα κάλαντα σε μια αγιορείτικη εκδοχή, τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου το 1987. Πρόκειται για μια σπάνια ηχογράφηση με την οποία διασώζεται ένα ιδιαίτερο μέλος εν πολλοίς άγνωστο στους νεότερους.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

ΠΗΓΗ:http://www.pemptousia.gr/

Καλοκαίρι στο Όρος

Φώτης Κόντογλου

Στ' Άγιον Όρος πήγα πολλές φορές. Την πρώτη φορά κάθησα παραπάνω από δυο μήνες κ' έκανα γνωριμία με πολλούς πατέρες και λαϊκούς, γιατί υπάρχουνε εκεί πέρα και αγωγιάτες αρβανίτες, παραγυιοί και γεμιτζήδες πού φορτώνουνε κερεστέ1 στα καράβια. Στη Δάφνη, που είναι η σκάλα που πιάνουνε τα βαπόρια, βρισκόντανε και κάτι ψαράδες κοσμικοί, κ' εκεί γνωρίσθηκα με τρείς Αϊβαλιώτες και περάσαμε πολύ έμορφα. Από κει πήγα στις Καρυές, μα δεν κάθησα πολύ, γιατί γύρευα θάλασσα. Πήγα στο μοναστήρι των Ιβήρων μαζί με ένα γέροντα που πουλούσε βιβλία στις Καρυές και που τον λέγανε Αβέρκιον Κομβολογάν. Σ' αυτό το μοναστήρι κάθησα κάμποσο. Πιο πολύ με τραβούσε ο αρσανάς, δηλαδή το μέρος που βάζουνε τις βάρκες και τα σύνεργα της ψαρικής.

Άφησα τα γένεια μου, τα ξέχασα όλα και γίνηκα ψαράς. Έτρωγα, έπινα, δούλευα, κοιμώμουνα μαζί με τους ψαράδες που ήτανε όλο καλόγεροι, οι πιο πολλοί Μπουγαζιανοί, δηλαδή από τα μπουγάζια της Πόλης. Τί ξέγνοιαστη ζωή που πέρασα! Ιδιαίτερη φιλία έδεσα με τρεις. Ό ένας ήτανε ως εικοσιπέντε χρονώ, καλή ψυχή, φιλότιμος, στοχαστικός, πρόθυμος στο κάθε τι κ' είχε καλογερέψει από μικρός: τον λέγανε Βαρθολομαίο. Ο άλλος ήτανε ως σαράντα χρονών, ψαράς από το χωριό του, κοντόφαρδος, απλός, ήσυχος, λιγομίλητος, άκακος, «πτωχός τω πνεύματι», ταπεινός και τον λέγανε Βασίλειο. Ο άλλος ήτανε γέρος σον τον άγιο Πέτρο, γελαζούμενος, χωρατατζής και τον λέγανε Νικάνορα.

Ο Βαρθολομαίος διάβαζε και βιβλία με ταξίδια θαλασσινά. Ανάμεσα σε άλλα είχε στο κελλί του και δυο τρία βιβλία του Ιουλίου Βερν. Μ' αυτόν ψαρεύαμε αστακούς. Έβγαζε και κοράλλια και μου έδειχνε πώς να τα ψαρεύω. Ο αρσανάς ήτανε ένα σπίτι μακρύ, χτισμένο απάνω στη θάλασσα μέσα σ' έναν κόρφο που τον αποσκέπαζε ένας κάβος και για κεραμίδια είχε μαύρες πλάκες. Μπροστά είχε κάτι ξέρες που σκάζανε οι θάλασσες όποτε έπερνε βοριάς, κι από πάνω κατεβαίνανε τα βράχια φυτρωμένα με μυρσίνες, με πουρνάρια και κάθε άγριο χαμόδεντρο. Ο αρσανάς είχε πεντέξι κάβιες2 αραδιασμένες και μπροστά είχε ένα χαγιάτι που ακουμπούσε σε κάτι δοκάρια από αγριόξυλα. Εκεί μέσα κοιμόμαστε. Από κάτω είχε κάτι χαμηλές καμάρες και μέσα στις καμάρες τραβούσανε τις βάρκες. Τα δίχτυα τα απλώνανε απάνω στα μπαρμάκια3 του χαγιατιού. Εκεί που κοιμόμαστε ακούγαμε από κάτω μας τη θάλασσα που έμπαινε μέσα στις καμάρες και κυλούσε τα χαλίκια και μας νανούριζε. Παλιά εικονίσματα ήτανε κρεμασμένα μέσα στον αρσανά κ' έκαιγε ακοίμητο καντήλι.