Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2018

Η Θεσσαλονίκη, ο Βησσαρίων και η «ήπια ισχύς»

του Νίκου Μιχαηλίδη  – 

Ο Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος ήταν ένας Έλληνας λόγιος του 15ου αιώνα και μια από τις σημαντικότερες μορφές του βυζαντινού και ιταλικού ουμανισμού. Υπήρξε μητροπολίτης Νίκαιας και αργότερα, στην προσπάθειά του να αποτρέψει την πλήρη κατάρρευση του Βυζαντίου, έγινε καρδινάλιος της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και επιχείρησε να κινητοποιήσει τη Δύση κατά των Οθωμανών.

Αν και, για διάφορους λόγους, στο πεδίο της πολιτικής και θρησκευτικής διπλωματίας απέτυχε, οι πολυσχιδείς πνευματικές δραστηριότητες του άσκησαν μεγάλη επιρροή και συνέβαλαν στη διαμόρφωση της μεταβατικής εποχής από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση.
Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1453 βασική μέριμνά του υπήρξε η διάσωση της κλασσικής ελληνικής κληρονομιάς. Εκτός του ότι μετέφερε την προσωπική του βιβλιοθήκη στην Ιταλία, συνέχισε να αναζητά και να αγοράζει ελληνικά χειρόγραφα από τα κατακτημένα πρώην βυζαντινά εδάφη και να τα μεταφέρει στη νέα του πατρίδα. Έτσι δημιούργησε σταδιακά μια σπουδαία για την εποχή συλλογή, η οποία αποτέλεσε πνευματικό λίκνο.
Υπήρξε επίσης προστάτης των κατατρεγμένων Ελλήνων λογίων που κατέφθαναν στην Ιταλία. Μαζί τους ο Βησσαρίων δημιούργησε ένα σημαντικό δίκτυο διανοουμένων και δασκάλων, οι οποίοι, σε συνδυασμό με τη βιβλιοθήκη του, συνέβαλαν καθοριστικά στη διάσωση και διάδοση των ελληνικών γραμμάτων στη χώρα αυτή και έριξαν τους σπόρους της ιταλικής και ευρύτερα της ευρωπαϊκής αναγέννησης. Η σπουδαία συλλογή του Βησσαρίωνα βρίσκεται στη Μαρκιανή βιβλιοθήκη της Βενετίας.

Βιβλιοθήκες και ήπια ισχύς