Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΥΛΙΣΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΥΛΙΣΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ: ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ...


Δημήτρης Μπαλτάς 


Στό ἐρώτημα πού εἶχε θέσει σέ σχετικό τεῦχος τό 1981 τό περιοδικό «Εὐθύνη» ἄν «Διαθέτει μέλλον ἡ Δημοκρατία;» 




ὁ ποιητής Νίκος Καροῦζος εἶχε απαντήσει κατά τρόπο χαρακτηριστικό: 

«Ἡ ἐρώτηση χρειάζεται πολλαπλή ἀπόκριση. Δέν εἶναι μονοδιάστατο ζήτημα. Προτίθεμαι νά σταθῶ μονάχα σέ ἕνα του σημεῖο: τήν περιφρόνηση τῆς ὕλης πού γενικά παρατηροῦμε καί πού βεβαίως εἶναι στοιχεῖο φασιστικῆς ψυχολογίας. Ὁ συγκαιρινός ἄνθρωπος διαπνέεται ἀπό ἕνα ἀπερίγραπτο εὐημερισμό, ‘’μαγεμένος’’ ἀπ’ τήν ὕλη καί τίς τεχνικές της ‘’εὐτυχίας’’, φαινόμενο διεθνικοῦ χαρακτήρα. Λένε πώς ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἀντιμετωπίζει σέ ἐπίπεδο θεότητας τήν ὕλη. Μακάρι νά συνέβαινε, ἡ ἀλήθεια ὅμως εἶναι ὁλωσδιόλου διαφορετική καί ἔχει, κατά τήν κρίση μου, ὡς ἑξῆς:

 ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος δέν ξέρει νά ἀπολαύσει τήν ὕλη, γιατί εἶναι ὑλόφρονας.  Δέν ξέρει, λόγου χάρη, νά εὐχαριστηθεῖ τή γεύση του -ἐπιδίδεται σέ κανιβαλικά φαγοπότια. Δέν ξέρει νά χαρεῖ τό αὐτοκίνητο ἤ τή μοτοσυκλέτα -τρέχει μέ ἀσύνετες ταχύτητες. Δέν ξέρει νά μυρίσει ἕνα λουλούδι σταματώντας γιά λίγο στήν ὀσφρησή του τό χρόνο. Δέν ξέρει νά σεβαστεῖ τήν ἀκοή του, τήν ἁφή του, τήν ὅραση. Τά πάντα σημαδεύει  ὁ πανικός τῆς ἀπληστίας, μ΄ ἄλλα λόγια: 

τό Κακό σέ ὅλη του τή φρικωδία. Ὡστόσο, αἰῶνες καί αἰῶνες τό λέμε, καί συμφωνοῦμε κατά πλειοψηφία ζωντανοί καί πεθαμένοι, πώς πρέπει νά τείνουμε πρός τό Ἀγαθό καί νἄχουμε σχέσεις ἀγαθές μέ τήν ὕλη, γιατί ἔτσι καί μόνο βιώνουμε πραγματικά τή μαγεία της. Ἐάν ἡ τάση πρός τό ἀγαθό μας περιεχόμενο δέν κυριαρχήσει στήν κοινωνική πραγματικότητα, τότε πῶς μπορεῖ νἄχει μέλλον ἡ δημοκρατία; Γιά ν΄ ἀλλάξουν  ἐντούτοις οἱ ἀντιλήψεις μας καί νά πᾶμε στό συνέχεια καλύτερο, πρέπει νά διαμορφώσουμε ἀνθρωπιστικές δομές κοινωνικοῦ βίου, παιδεία οὐσιαστική καί λελογισμένη χρήση τῆς Τεχνικῆς σέ ὑδρογειακή κλίμακα» 

Παρασκευή 11 Μαΐου 2018

Όσοι διακοσμούν την παρακμή


του Χρήστου Γιανναρά



Τ​​εκμήριο προχωρημένης κοινωνικής παρακμής είναι να χαμηλώνει συνεχώς ο πήχυς των φιλοδοξιών όσων αναλαμβάνουν ευθύνες ηγητόρων.

Από τα εκατομμύρια των πολιτών ένας και μόνο πολίτης θα φτάσει να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ένας πρωθυπουργός ή πρόεδρος της Βουλής ή πρόεδρος Ανώτατου Δικαστηρίου ή αρχιεπίσκοπος ή αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων. Σε αυτόν τον ένα χαρίστηκε να βγει από την ανωνυμία των πολλών, να ξεχωρίσει από τα εκατομμύρια των συμπολιτών του, από εκατοντάδες εκατομμύρια συνανθρώπων του. Και λοιπόν; Για να κερδίσει τι;

Οσο λειτουργούσε «κοινωνία» ανθρώπων, σχέσεις κοινωνίας της ζωής, τότε διασωζόταν και αίσθηση προσφοράς, αποτιμήσεις ποιότητας, κριτική μνήμη, συνείδηση ιστορικής καταξίωσης. Ομως στη συλλογικότητα όπου το ατομικό δικαίωμα είναι υπαρκτικός αυτοσκοπός, η θωράκιση του εγώ και η ατομοκεντρική αξίωση ηδονής απολυτοποιημένο υποκατάστατο της χαράς, εκεί μοιάζει ακατανόητη κάθε έννοια αυτοπροσφοράς, κοινωνικού υπουργήματος, δημιουργικής καινοτομίας.

Ο ρεαλισμός επιβάλλει να παραδεχτούμε ότι ο Ιστορικός Υλισμός είναι μονόδρομος. Τουλάχιστον όσο καθυστερεί η νομοτελειακά προδιαγεγραμμένη κατάρρευση του πολιτιστικού «παραδείγματος» που το ονομάσαμε κατ’ ευφημισμόν «Διαφωτισμό»! Στη μαρξιστική εκδοχή του Ιστορικού Υλισμού, που επιβίωσε λιγότερο από αιώνα (με τη μορφή ολοκληρωτικών καθεστώτων), προϋπόθεση ανόδου σε θέσεις εξουσίας ήταν η τυφλή πειθάρχηση στην ιδεολογία και στους κομματικούς μηχανισμούς, μαζί με την αδίστακτη ετοιμότητα «εκκαθάρισης» των ανταγωνιστών. Η «φιλελεύθερη» (ασυδοσίας των «αγορών», όχι ελευθερίας του πολίτη) εκδοχή συντηρεί επιφάσεις «δικαιωμάτων» και προσχήματα δημοκρατικών θεσμών. Με νόμους «περί ευθύνης υπουργών» αμνηστεύει κοινωνικά εγκλήματα και κουκουργίες βασανισμού χιλιάδων ή και εκατομμυρίων ανθρώπων.