Άγγελος Γουνόπουλος
Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης στο βιβλίο του «Ποιος Θεός και Ποιος Άνθρωπος;»[1] σχολιάζει μεταξύ άλλων τις θέσεις του υπαρξιστή φιλοσόφου Λεόν Σεστώφ (1866-1938) γύρω από τα δίπολα που θέτει ανάμεσα στην πίστη και τη γνώση ή ανάμεσα στην πίστη και τη φιλοσοφική ηθική. Ο Σεστώφ τοποθετεί στον πόλο της πίστης τον Κίρκεγκωρ, τον Λούθηρο, τον Ντουνς Σκότους, τον Αυγουστίνο, τον Πλωτίνο, τον Ντοστογιέφσκι και τον Νίτσε, θεωρώντας ότι κανείς τους δεν τράβηξε τη θέση του μέχρι τις ακρότατες συνέπειές της, ενώ όλοι τους, πλην ίσως του πρώτου, συμμάχησαν τελικά με τη φιλοσοφία.[2] Στον αντίθετο πόλο, αυτόν της γνώσης και της ηθικής, τοποθετεί τον Αριστοτέλη, τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, τον Καντ, τον Χέγκελ, τον Σπινόζα, κ.α., ως τους βασικούς του αντιπάλους. Ο Σεστώφ συντάσσεται με την παθιασμένη πίστη της Βίβλου και της Ιερουσαλήμ και αντιπαρατίθεται με σφοδρότητα στην απαθή γνώση της σοφίας της Αθήνας. Στη μια πλευρά του δίπολου στέκεται με αγωνία και απελπισία ο πιστός, ζώντας την ένταση της προσωπικής του σχέσης με το Θεό, ενώ στην άλλη πλευρά κείται ο λογικός και ηθικός φιλόσοφος μετατρέποντας το υπαρξιακό χάος της πίστης και την αγωνιώδη έντασή της, σε έλλογη και νεκρωμένη τάξη.