Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΟΝΑΞΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΟΝΑΞΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2022



" Όταν κανείς δε σε ξυπνάει  το πρωί, 
 όταν κανείς δε σε περιμένει  το βράδυ  
και όταν μπορείς να κάνεις ό, τι θέλεις...  
Πώς το λένε, ελευθερία ή μοναξιά; "  

Χένρι Τσαρλς Μπουκόβσκι

Σάββατο 12 Μαρτίου 2022

Μοναξιά και μοναχικότητα


   

Απόγευμα της Καθαρής Δευτέρας και αφήσαμε -ο φίλος μου ο Μ. κι εγώ- τα άλλα μέλη των δυο οικογενειών μας να παίζουν trivial pursuit περιτριγυρισμένοι από σαρακοστιανά εδέσματα κι εμείς ξεκινήσαμε να αναζητάμε ίχνη της Άνοιξης στις όχθες του ποταμού που είχαν καεί το προηγούμενο καλοκαίρι.

-«Η δύναμη της Φύσης», ο Μ. μου έδειξε πρώιμες λευκές μαργαρίτες που περικυκλώνανε ένα τραυματισμένο από τις φλόγες δεντράκι -μάλλον κουτσουπιά θα ήταν.
-«Ναι, όλα και πάλι επανέρχονται στην πρώτη τoυς μορφή, έως ότου…», σχολίασα με μια κάπως απαισιόδοξη διάθεση.
-«Επανέρχονται…» αναστέναξε ο Μ. κι αμέσως μετά πρόσθεσε «Δυστυχώς…».

Ξαφνιάστηκα. Τόσα χρόνια φίλοι και πάντα μου πίστευα πως ο Μ. είναι από τους ανθρώπους που αγαπάνε τις διαδοχές. Κάποτε μου είχε εξομολογηθεί πως είχε αγαπήσει τον Λουντέμη από μια του φράση και μόνο…
-«Να φεύγεις από όσα νόμισες γι’ αληθινά, μήπως φτάσεις κάποτε σ’ αυτά» , του τη θύμισα. Ο Μ. χαμογέλασε.
-«Ε, μπορεί και να έφτασα…» σχολίασε.

Εικόνες που δεν φεύγουν…

Είχαμε αφήσει τη δημοσιά, περπατούσαμε στο νωπό χώμα κάποιου κτήματος που για χρόνια κανείς δεν είχε φροντίσει να το καλλιεργήσει.
-«Πού;» η ερώτησή μου ίσως και να έκρυβε ένα φόβο. Του συνέβαινε κάτι που δεν μου το είχε εξομολογηθεί;
-«Ας πούμε πως έφτασα σε κάποιους άλλους στίχους…», ο Μ. μισόκλεισε τα βλέφαρα καθώς προσπαθούσε να θυμηθεί. «Αυτά που μ’ αρέσουν είναι η μοναξιά μου. Δεν σιμώνει κανένας. Χρόνια τώρα περνάω τις ώρες μου συντροφιά με κάτι μεγάλες μισοσβησμένες νωπογραφίες, εικόνες παλιές, αλλά φρέσκες ακόμη από τα χείλη εκείνων που τις ασπάστηκαν, γυναίκες της αμιλησιάς και του κοντού χιτώνα που φυλάγουν το κουτί με τα διαμαντικά του ωκεανού. Δεν σιμώνει κανένας…», οι φράσεις λες και ακουμπούσανε άλλοτε σε μικρές παροικίες πράσινων αγριόχορτων κι άλλοτε σε καμένα κλαδιά που κανείς δεν είχε φροντίσει να τα μαζέψει.

Τρίτη 11 Αυγούστου 2020

ΕΝΟΣ ΛΕΠΤΟΥ ΣΙΓΗ ( ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΝΤΙΝΟΣ)

Εσείς που βρήκατε τον άνθρωπό σας κι έχετε ένα χέρι να σας σφίγγει τρυφερά, έναν ώμο ν' ακουμπάτε την πίκρα σας, ένα κορμί να υπερασπίζει την έξαψή σας, κοκκινίσατε άραγε για τη τόση ευτυχία σας, έστω και μια φορά; 

Είπατε να κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για τους απεγνωσμένους;




ποίηση: Ντίνος Χριστιανόπουλοςμουσική: Μάνος Χατζιδάκις
ερμηνεία: Ανδρέας Καρακότας
Από τον κύκλο τραγουδιών "Τα τραγούδια της αμαρτίας" (1996)

Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2019

Οι μοναχικοί άνθρωποι έχουν βλέμμα βαθύ ~Βαμβουνάκη


Όλες οι δυστυχίες του ανθρώπου απορρέουν απ’ την ανικανότητά του να καθίσει σ’ ένα δωμάτιο μόνος και σιωπηλός.ΠΑΣΚΑΛ
Στους καιρούς μας, η μοναξιά θεωρείται απειλή, ήττα. Στο όνομα τούτου του τρόμου, αποφασίζονται και οι βαρύτεροι συμβιβασμοί. Συμβιβασμοί στη συντροφιά, στη δουλειά, στους φίλους, στις ιδεολογίες, στο γάμο.
Υπάρχουν άνθρωποι που προτιμούν να κοιμούνται με τον εχθρό τους, να μοιράζονται την κάθε μέρα τους με κάποιον που περιφρονούν, που τους μειώνει, τους αποδιοργανώνει το χαρακτήρα, παρά να ζήσουν, έστω και για ένα διάστημα, μόνοι.
Λέγεται ότι «φόβος μοναξιάς είναι φόβος εαυτού» ίσως και γι’ αυτό είναι τόσο ισχυρός, ολοκληρωτικός φόβος. Όταν ο ίδιος ο εαυτός μας, μας είναι άγνωστος, απωθημένος, παραποιημένος και ξένος, τον αποφεύγουμε.
Υπάρχουν άνθρωποι που μπορείς να ζεις μέσα τους χωρίς να ζεις μαζί τους. Όπως και άνθρωποι που ενώ ζεις μαζί τους είναι αδύνατον να ζεις μέσα τους, έγραφε ο Γκαίτε.
Με άλλα λόγια, μέσα σε πολυμελή οικογένεια, μέσα σε φασαριόζικη παρέα που γλεντοκοπά, μέσα σε μια ομάδα που εκδράμει, η εσωτερική μοναξιά, η αληθινή γνήσια μοναξιά ενός μέλους μπορεί να φτάνει στην απελπισία. Δεν είναι όλοι γεννημένοι για να παντρευτούν, δεν είναι όλοι γεννημένοι για να γεννούν παιδιά.
Κοινωνικός δεν είναι ο κοσμικός. Κοινωνικός είναι ο άνθρωπος που μπορεί να συμπαθήσει τον άλλο. Να τον ακούσει με βαθιά προσοχή, να του ανοίξει την καρδιά του. Την κοινωνικότητα την ορίζει η ικανότητα της συμπάθειας και της αλληλοκατανόησης, ενώ την κοσμικότητα η σωματική συνύπαρξη για κάποιου είδους υλική συνεργασία: για να φωτογραφηθούμε, για παράδειγμα, σε κάποιο κοσμικό περιοδικό ή για να ανταλλάσσουμε επισκέψεις με σκοπό να παραμείνουμε σε ένα επίπεδο μελών καλής οικονομικής τάξεως κ.λπ.

«Αν και έχω χρόνια να σε δω, δεν έλειψες ποτέ από τη ζωή μου», έγραψε κάποιος σε παλιό του δάσκαλο.

Αυτές όμως είναι εμπειρίες που μόνο οι θαρραλέοι της μοναξιάς μπορούν να χαρούν. Γιατί η μοναξιά σου ασκεί το κουράγιο, σου εκλεπτύνει τη διαίσθηση, σου στερεώνει την αυτάρκεια και τη σεμνότητα που καταλήγει να επιλέγει κάθε σοβαρός άνθρωπος. Γιατί η μοναξιά είναι το σχολειό της αυτογνωσίας. Και όπως λέει ο Λάο-Τσε: «Αν όλο τον κόσμο γνωρίσεις, γνώρισες πολλά. Αν γνωρίσεις τον εαυτό σου, τα έμαθες όλα».

Παρασκευή 16 Αυγούστου 2019

Λίνα Βαταντζή: "Πρόσκαιρη προσέγγιση"



Να ξεγελάσω τη λέξη μοναξιά
καθώς δραπετεύει μεσάνυχτα
από στόμα λουσμένο
στο ανθόνερο
σε νυχτερινές διαδρομές
ανακαλύπτει ζωή
στη συντροφιά προβολέων.

Ευμετάβλητη παρέα σκιάς
περιγελά τις βιτρίνες,
άδειες όπως οι δρόμοι της πόλης
       -"υπόλογος η κρίση" διατείνονται-
γεννά την απομόνωση
αδειάζει τον θησαυρό
της καρδιάς.

Μάταια αναζητώ λέξεις σύγκλισης
εφήμερη αποδείχτηκε
η στοργή.

Δευτέρα 29 Ιουλίου 2019

Irvin Yalom: Τα Δύο Είδη Μοναξιάς

Irvin Yalom: Τα Δύο Είδη Μοναξιάς
Υπάρχουν δύο είδη μοναξιάς: η καθημερινή και η υπαρξιακή.
Η πρώτη είναι διαπροσωπική, είναι ο πόνος του να είσαι απομονωμένος από τους άλλους ανθρώπους.
Αυτή η μοναξιά -η οποία συχνά συνδέεται μ’ έναν φόβο για τη στενή επαφή ή με αισθήματα απόρριψης και ντροπής ή με την πεποίθηση ότι είμαστε ανίκανοι ν’ αγαπηθούμε- είναι σε όλους μας γνώριμη.
Για την ακρίβεια το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς που γίνεται στην ψυχοθεραπεία, επιχειρεί να βοηθήσει τους θεραπευόμενους να μάθουν να διαμορφώνουν πιο στενές, πιο υποστηρικτικές και σταθερές σχέσεις με τους άλλους.
Η μοναξιά αυξάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την αγωνία του θανάτου.
Ο πολιτισμός μας ορθώνει δυστυχώς πολύ συχνά ένα παραπέτασμα σιωπής και απομόνωσης γύρω απ’ τον άνθρωπο που πεθαίνει.
Μπροστά στον μελλοθάνατο οι φίλοι και τα μέλη της οικογένειας γίνονται συχνά πιο απόμακρα, γιατί δεν ξέρουν τι να πουν.
Φοβούνται μην τον ταράξουν. Αποφεύγουν επίσης να τον πλησιάσουν πολύ, από φόβο μην έρθουν αντιμέτωποι με τον δικό τους θάνατο. Ακόμα και οι θεοί των αρχαίων Ελλήνων το έβαζαν στα πόδια.
Αυτή η καθημερινή απομόνωση λειτουργεί αμφίδρομα: δεν είναι μόνο όσοι είναι καλά που τείνουν ν’ αποφεύγουν τον μελλοθάνατο, πολλές φορές κι οι ίδιοι οι μελλοθάνατοι συνεργάζονται στην απομόνωσή τους.
Ασπάζονται τη σιωπή, για να μην τυχόν παρασύρουν τους ανθρώπους που αγαπούν μέσα στον μακάβριο, μελαγχολικό τους κόσμο.

Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018

Το κενό...



Κώστας Ντουντουλάκης

Πάντα βαραίνει μέσα μας, ειδικά όταν σιμώνουνε γιορτές,
το κενό πού 'χουν αφήσει μέσα μας απώλειες πολυαγαπημένων μας προσώπων. Όμως η σύγκριση με την απώλεια μας κάνει να υπολογίζουμε ό,τι και όσο έχουμε... 

-Πώς το λέει ο παλιός άγνωστος λαϊκός ριμαδόρος;

"Αν είν΄η μέρα όμορφη, την κάνει το σκοτίδι...
Κι αν έχει αξία η ζωή, ο θάνατος τη δίδει!"...🌷

Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2018

ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ "Μοναξιά"


Αποτέλεσμα εικόνας για Μοναξιά"

Πού θα πάμε, ψυχή, μ’ όλη τούτη
την εξορία που μέσα μας φέρνουμε;
Μαζί μας κανένας κι η μοναξιά
έγινε τόσο παράξενη, που είναι ίδια
με τη συντροφιά των πολλών ανθρώπων.


ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ "Μοναξιά"

Τετάρτη 9 Αυγούστου 2017

Μάρω Βαμβουνάκη : Η βαρύτερη δυστυχία, είναι ο συμβιβασμός

Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες ανθρώπων. Κατά κάποια έννοια το λέμε αυτό, δεν υπάγεται βέβαια όλη η ανθρωπότητα σε αυτές μόνο τις τέσσερις κατηγορίες… Εκείνοι που δεν αντέχουν τη μοναξιά. Εκείνοι που νιώθουν ότι αντέχουν τη μοναξιά άμα χρειαστεί να το υποστούν. Εκείνοι που αισθάνονται ότι αγαπούν τη μοναξιά. Και κάποιοι που πιστεύουν πως, εντέλει, μοναξιά δεν υπάρχει, μια και παντού βρίσκεται ο Θεός […]
Η πρώτη κατηγορία φαίνεται να είναι η πιο αδύνατη. Οι άνθρωποι που φοβούνται τη μοναξιά κάνουν τις πιο απερίσκεπτες, τις πιο σπασμωδικές και, ως εκ τούτου, τις πιο επικίνδυνες επιλογές. Διότι αν δεν μπορείς να μένεις, στην ανάγκη έστω, μόνος, αν φοβάσαι τον κενό από άλλα πρόσωπα χώρο και χρόνο σου, τότε εξαναγκάζεσαι να υποχωρείς όλο και σε μεγαλύτερους συμβιβασμούς, να χάνεις το έδαφος κάτω από τον ασταθή βηματισμό σου.
Συμβιβασμούς στις φιλίες, στον έρωτα, στο επάγγελμα, στον γάμο, με τα παιδιά σου, με τους γονείς σου (λάθος μου που το αναφέρω τόσο πίσω, αφού η γονεϊκή σχέση δεν είναι μόνο συνέπεια αλλά κατά κανόνα αιτία της αδυναμίας σου), με τους γείτονες, με τους άλλους οδηγούς στον δρόμο, με κάθε πλάσμα που διασταυρώνεσαι. Θίγεται τότε και αλλοιώνεται η αληθινή σου οντότητα που δεν αντέχει να συναισθανθεί ποια όντως είναι. Δεν έχει καιρό, αφού η μόνη της έγνοια παραμένει – όλο και πιο επιτακτική – μία: να κυνηγώ κάποιους και να είμαι κοντά τους, μήπως ξεμείνω φοβισμένος μέσα στην ανυπόφορη μοναξιά.
Όμως, η βαρύτερη αιτία ανθρώπινης δυστυχίας δεν είναι ο πόνος, η ματαίωση, η ερήμωση, η αρρώστια, η φτώχεια και όσα δεινά φέρνει σε όλους η ζωή. Η μεγαλύτερη αιτία δυστυχίας μας είναι ο συμβιβασμός, οι συμβιβασμοί που κάνουμε.
Διότι τα πιο μεγάλα χαρίσματα που δόθηκαν στην ύπαρξη για να ζήσει με πληρότητα είναι δύο: η αγάπη και η ελευθερία.

Κυριακή 2 Απριλίου 2017

Β. Καραποστόλης: Συνοπτική ιστορία της μοναξιάς


Βασίλης Καραποστόλης
 
Η μοναξιά είναι πιο πολύ κατάσταση, παρά ένα ορισμένο αίσθημα. Είναι κανείς μόνος, δεν «νιώθει» μόνος. Αν πρέπει δε να μιλήσει γι’ αυτό, δεν θα έχει πολλά να πει εκτός απ’ αυτά που δηλώνουν οι κινήσεις και το ύφος ενός ανθρώπου που κόβει βόλτες μέσα σε τέσσερις τοίχους, που κάθεται κάποιο βράδυ σ’ ένα άδειο παγκάκι ή που πνίγεται σ’ ένα πάρτυ γεμάτο γέλια και μουσική.
 
Ο αιώνας μας κληρονόμησε αυτή την κατάσταση σε μορφή πολυτελούς αδιαθεσίας, σύντομα όμως αναγκάστηκε να την αντιμετωπίσει όπως ένα λοιμό. Μέσα σε λίγες δεκαετίες είχαν δράσει οι δυνάμεις που θα έριχναν τα πλήθη στους δρόμους  κλείνοντας ταυτόχρονα το άτομο στον εαυτό του, εκεί δηλαδή που δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να εγκατασταθεί. Το άτομο του εικοστού αιώνα βρέθηκε ανάμεσα στους πολλούς και στον Ένα, αυτόν που μάταια εκθείαζαν οι φιλόσοφοι και οι καλλιτέχνες, αλλά που ο άνθρωπος του καιρού τους δεν μπορούσε να τον φθάσει, γιατί απλούστατα προοριζόταν για την παραγωγή, όχι για τη δημιουργία. Για τον λόγο αυτό οι φιλόσοφοι και οι καλλιτέχνες τον περιφρόνησαν, ενώ εκείνος τους αγνόησε με τη σειρά του.

Δευτέρα 27 Μαρτίου 2017

Β. Καραποστόλης: Συνοπτική ιστορία της μοναξιάς

Βασίλης Καραποστόλης
 
Η μοναξιά είναι πιο πολύ κατάσταση, παρά ένα ορισμένο αίσθημα. Είναι κανείς μόνος, δεν «νιώθει» μόνος. Αν πρέπει δε να μιλήσει γι’ αυτό, δεν θα έχει πολλά να πει εκτός απ’ αυτά που δηλώνουν οι κινήσεις και το ύφος ενός ανθρώπου που κόβει βόλτες μέσα σε τέσσερις τοίχους, που κάθεται κάποιο βράδυ σ’ ένα άδειο παγκάκι ή που πνίγεται σ’ ένα πάρτυ γεμάτο γέλια και μουσική.
 
Ο αιώνας μας κληρονόμησε αυτή την κατάσταση σε μορφή πολυτελούς αδιαθεσίας, σύντομα όμως αναγκάστηκε να την αντιμετωπίσει όπως ένα λοιμό. Μέσα σε λίγες δεκαετίες είχαν δράσει οι δυνάμεις που θα έριχναν τα πλήθη στους δρόμους  κλείνοντας ταυτόχρονα το άτομο στον εαυτό του, εκεί δηλαδή που δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να εγκατασταθεί. Το άτομο του εικοστού αιώνα βρέθηκε ανάμεσα στους πολλούς και στον Ένα, αυτόν που μάταια εκθείαζαν οι φιλόσοφοι και οι καλλιτέχνες, αλλά που ο άνθρωπος του καιρού τους δεν μπορούσε να τον φθάσει, γιατί απλούστατα προοριζόταν για την παραγωγή, όχι για τη δημιουργία. Για τον λόγο αυτό οι φιλόσοφοι και οι καλλιτέχνες τον περιφρόνησαν, ενώ εκείνος τους αγνόησε με τη σειρά του.

Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2015

Hannah Arendt: H αποξένωση δεν είναι μοναξιά*

Hannah Arendt

Η αποξένωση δεν είναι μοναξιά. Η τελευταία απαιτεί να είμαστε μόνοι, ενώ η αποξένωση γίνεται ιδιαίτερα αισθητή όταν βρισκόμαστε με άλλους. Εκτός από μερικές σκόρπιες παρατηρήσεις – που γενικά εμφανίζονται κάπως παράδοξα, όπως η φράση του Κάτωνα (την μεταφέρει ο Κικέρων στο De republica 1,17: “Nunquam minus solum esse, quam cum solus esset”, «ποτέ δεν ήταν λιγότερο μόνος από όταν ήταν μόνος» ή μάλλον «δεν αισθανόταν ποτέ λιγότερο αποξενωμένος παρά όταν βρισκόταν σε μοναξιά – ο πρώτος που έκανε τη διάκριση μεταξύ μοναξιάς και αποξένωσης ήταν ο Επίκτητος, ο ελληνικής καταγωγής απελευθερωμένος σκλάβος και φιλόσοφος. Η αποκάλυψή του έγινε τυχαία, γιατί δεν τον απασχολούσε τόσο η μοναξιά ή η αποξένωση, όσο η μοναχική ύπαρξη με την έννοια, της απόλυτης ανεξαρτησίας. Όπως παρατηρεί ο επίκτητος (Διατριβαί, Βιβλίο 3, Κεφ. 13), ο αποξενωμένος (έρημος) άνθρωπος περιτριγυρίζεται από άλλους ανθρώπους, αλλά δεν μπορεί να έχει κάποια επαφή μαζί τους και είναι εκτεθειμένος στην εχθρότητά τους. Ο μοναχικός, αντίθετα, είναι μόνος και μπορεί γι΄ αυτό «να είναι μαζί με τον εαυτό του», αφού οι άνθρωποι έχουν την ικανότητα «να μιλούν με το εαυτό τους».