Επίσκοπος Κισσάμου Ευδόκιμος Συγγελάκης: ένας Ιεράρχης που τίμησε την Εκκλησία και την Πατρίδα!

Του Αριστομένη Συγγελάκη 

Γεννήθηκε στην Σίβα Πυργιωτίσσης Ηρακλείου το 1887. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Φιλοθέου στο Άγιον Όρος. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1915 και Πρεσβύτερος το 1919. Υπηρέτησε ως στρατιωτικός Ιερεύς και καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης. Στις 13 Μαρτίου 1938 χειροτονήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Μηνά Ηρακλείου επίσκοπος Κισσάμου και Σελίνου.

Στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, δημεύθηκε η περιουσία του, φυλακίστηκε και εξορίστηκε λόγω της αντιστασιακής του δράσης. Στη έδρα του επανήλθε το 1945. Εκοιμήθη στις 8 Αυγούστου 1956.

Δεν ήταν ο μόνος! Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθος, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ευγένιος Α',  ο Μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ, ο παπα-Ανυπόμονος, αποτελούν, μερικά μόνο, από τα λαμπρά παραδείγματα Ιεραρχών και κληρικών με σπάνια προσφορά στην Πατρίδα την περίοδο της Κατοχής! 

Υ.Γ. 

Ευχαριστίες στον Αρχιμανδρίτη Φιλόθεο Γεωργιλά.

Πηγή: Wikipedia

ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/share/p/o56ZcsncHUbZno2P/

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Η μείξη Ελληνισμού και Χριστιανισμού πριν το Βυζάντιο

Δ. Ι. Κωνσταντέλος, 

από το Άρδην τ. 65, Ιούνιος – Ιούλιος 2007

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το θέμα με το οποίο θα σας απασχολήσω εδώ, «Μαρτυρίες και ενδείξεις της ελληνοχριστιανικής ταυτότητας», προκαλεί το ερώτημα, που είναι τόσο αρχαίο όσο και σύγχρονο: υπάρχει ελληνοχριστιανική ταυτότητα; ταυτότητα υπό την έννοια των γνωρισμάτων που καθορίζουν τι είναι κάτι, φέρ’ ειπείν ένας πολιτισμός, ένας λαός, που επιτρέπουν την αναγνώρισι και διαφοροποίησιν ενός ανθρώπου από άλλους ανθρώπους, στοιχεία που διαμορφώνουν την αυτοσυνειδησία του ατόμου; Υπάρχει ελληνοχριστιανικός πολιτισμός διά τον οποίον γίνεται τόσος λόγος και σήμερα ακόμη;

Όχι, όχι θα φωνάξουν μερικοί, όπως έγινε προ ημερών σε κάποιο άλλο συνέδριο που έγινε στην Αθήνα και στο οποίον ήμουν παρών. Ναι, βεβαιότατα, θα απαντήσουν άλλοι. Ναι και όχι, θα απαντήσουν τρίτοι. Θέμα συζητήσιμο. Έχω την γνώμη ότι η απάντησις στο ερώτημά μας εξαρτάται από ποια οπτική γωνία βλέπει κανείς το θέμα και με ποιο πρίσμα ερμηνεύει κάποιος τις σχετικές πηγές, μαρτυρίες και ενδείξεις. Εδώ, βέβαια, καταθέτω τις προσωπικές μου αντιλήψεις και θέσεις, σωστές ή και λανθασμένες. Τις καταθέτω όμως με την πεποίθησιν ότι, εγώ προσωπικώς, φέρω την σφραγίδα της ελληνοχριστιανικής ταυτότητας.

Εάν όμως γενικώτερα η απάντησις στο ερώτημά μας είναι θετική, τότε ποιες είναι οι ενδείξεις ότι υπάρχει ελληνοχριστιανική ταυτότητα, κι ότι στην πλειονότητά του ο Ελληνισμός έχει μια τέτοια ταυτότητα; Δια να απαντήσωμε τεκμηριωμένα στο ερώτημά μας οφείλομεν να στραφώμεν στις πρώτες πηγές, ιστορικές μαρτυρίες και ενδείξεις. Σε μια τέτοια προσπάθεια, υποχρεούμεθα να αποφεύγωμεν τις υπερβολές, οι οποίες πολλές φορές διαστρέφουν την αλήθεια, προκαλούν προκαταλήψεις και διαιωνίζουν προβλήματα.

Είναι υπερβολή και επιζήμιο να ομιλούμε με βάση την φυλετική αιματολογία για «Ελλάδα Ελλήνων Χριστιανών», ρητορική δημοκοπία των τελευταίων χρόνων που έβλαψε την Ελλάδα και ωδήγησε σε κάτι αντίθετο, σε άλλη υπερβολή, που προκάλεσε μερικούς να αρνούνται την συνύπαρξη και αλληλοπεριχώρηση μεταξύ Ελληνισμού και Χριστιανισμού. Ακραίες θέσεις, όπως ο νεοπαγανισμός και ο άκρως εκκλησιαστικός συντηρητισμός, δεν ωφελούν και δημιουργούν σχίσματα και προστριβές, θέσεις, βέβαια, που ποτέ δεν έλλειψαν από την ιστορίαν του Ελληνισμού. Εξ αρχής οφείλω να υπενθυμίσω οτι το ελληνικό πνεύμα και η εμπειρία του Ελληνισμού ανά τους αιώνες δεν υπήρξαν ποτέ μονολιθικοί, ομοιογενείς και ενιαίοι. Εκείνο που έχει χαρακτηρίσει τον Ελληνισμό είναι το πνεύμα της ενότητας μέσα στην ποικιλομορφία, συνειδησιακή, γλωσσική και πολιτισμική. Μοναρχία αλλά και ολιγαρχία, τυραννία αλλά και δημοκρατία, δικτατορία αλλά και οχλοκρατία, πολυθεϊσμός αλλά και μονοθεϊσμός, το λογικό και το παράλογον, απολλώνιοι οραματισμοί και διονυσιακοί αισθησιασμοί _ όλα τα έχουν πειραματισθεί και όλα τα έχουν ζήσει οι Έλληνες σε κάθε ιστορική των περίοδο. Εν τούτοις, διά πολλούς αιώνες, έχει γίνει μία σύνθεσις και μία αλληλοπεριχώρησις μεταξύ Ελληνισμού και Χριστιανισμού, που έχει σφραγίσει την ταυτότητα του σημερινού Ελληνισμού.

3 Φεβρουαρίου: Μέρα του αγίου Νικολάου Κασάτκιν, ρώσου στην καταγωγή, που όμως αποκαλείται Νικόλαος της Ιαπωνίας.

 

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου 

Υπήρξε αυτός που  πρόσφερε την Ορθόδοξη πίστη στην Ιαπωνία με μια τόλμη ιδιαίτερη: με σεβασμό στην ιαπωνική ταυτότητα και με απόρριψη του αποικιοκρατικού μοντέλου. Οι συνθέσεις που επιχείρησε αφορούν πολλά επίπεδα (πολιτισμό, διαθρησκειακό διάλογο, εθνικισμό, πατριωτισμό, αυτοσυνειδησία της νεαρής εκκλησίας κλπ). Ενδεικτικά παραθέτω ένα απόσπασμα από το βιβλίο μου

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, «Ένας Ιάπωνας δίχως σχιστά μάτια. Νικόλαος Κασάτκιν, ο ευαγγελιστής των Ιαπώνων», εκδ. Αρμός, Αθήνα 2018, σσ. 60-63:

«Ο άγιος Νικόλαος έδρασε την εποχή Μέιτζι (1868-1912), εποχή ραγδαίου εκδυτικισμού της Ιαπωνίας, κι όμως εποχή κατά την οποία η μεταστροφή στον Χριστιανισμό (παρ’ όλο που είχαν περάσει 13 γενιές από την πρώτη επαφή μαζί του) θεωρούνταν ακόμη ακραία πράξη, και ειδικά όταν επρόκειτο για Χριστιανισμό εισαγόμενο από την Ρωσία. Στην ιαπωνική συνείδηση η μεγάλη γειτονική χώρα εμφανιζόταν ως η πιο απειλητική ίσως δυτική δύναμη, σε μια διελκυστίνδα αγάπης και μίσους, ανταγωνισμού για την πολιτισμική ανωτερότητα αλλά και την ορμή προς εκσυγχρονισμό. “Οι Ιάπωνες και οι Ρώσοι”, έχει λεχθεί προσφυώς, “μπορεί να είναι ή φίλοι ή εχθροί• δεν μπορεί να είναι ξένοι”. Ο Κασάτκιν, ωστόσο κατόρθωσε να οικοδομήσει μια υπολογίσιμη εκκλησία με πάνω από 30.000 πιστούς. Οι αριθμοί έχουν τη σημασία τους, αλλά σημαντικότερο υπήρξε κάτι άλλο: ο προσανατολισμός που έδωσε ο Νικόλαος. Ένας προσανατολισμός προς τη συγκρότηση μιας εκκλησίας αληθινά Ορθόδοξης και πραγματικά ιαπωνικής, κι όχι ενός παραρτήματος της ρωσικής εκκλησίας και κουλτούρας. Αλλά το σκηνικό δεν ήταν διπολικό• ήταν συνθετότερο. Η Ρωμαιοκαθολική παρουσία στην Ιαπωνία ξεκίνησε το 1549 και γνώρισε τρομερούς διωγμούς μέχρι τα μέσα, περίπου του 19ου αι., οπότε και άρχισε η έντονη δράση των αγγλο-αμερικανικών ιεραποστολών, η οποία και έδωσε το κυρίαρχο χριστιανικό χρώμα. Στη συνέχεια, ο 20ός αι. έφερε τη ραγδαία ανάπτυξη «γηγενών εκκλησιών», δηλαδή χριστιανικών κοινοτήτων με έξαψη για την ιαπωνική ταυτότητα και σε αντιδιαστολή προς τις δυτικές ομολογίες, οι οποίες και κατηγορούνται ότι εξουθένωσαν ή προσπέρασαν την ιαπωνικότητα (είναι ένα φαινόμενο που αφορά όλο τον Τρίτο Κόσμο και τις προσπάθειες χειραφέτησής του από τη δυτική ηγεμονία, με ισχνές απαρχές στον 18ο αι.). Υπολογίζεται ότι περί τα 180 ιεραποστολικά σώματα ποικίλων ομολογιών εγκαταστάθηκαν στην Ιαπωνία από το 1852 ως το 1992, και 13 «γηγενείς εκκλησίες» σχηματίστηκαν από το 1901 ως το 1977.

H συνταγματική αποτύπωση του αφελληνισμού

  ΧΡΗΣΤΟΣ  ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ  

"Η​​ κυβέρνηση της κατ’ ευφημισμόν «Αριστεράς» (και διά το θυμηδέστερον «ριζοσπαστικής») εισηγείται την αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος: Να απαλειφθεί από τον καταστατικό χάρτη της χώρας η ιστορική πιστοποίηση και της κοινής βούλησης προσεπικύρωση ότι «επικρατούσα θρησκεία εν Ελλάδι είναι η της Ανατολικής Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας». Εχοντας αποβάλει κάθε ίχνος «φύλλου συκής» αριστερών προσχημάτων και υπηρετώντας, τρία χρόνια τώρα, ως ο ευπειθέστερος των λακέδων, τα βίτσια και τις ορέξεις των «Αγορών», θέλει να βεβαιώσει ο ΣΥΡΙΖΑ αναλλοίωτο τον «ριζοσπαστικό» αριστερισμό του αναμασώντας μπαγιάτικα αντιθρησκευτικά στερεότυπα. Θέλει το κράτος να είναι «ουδετερόθρησκο».

Όμως η ξιπασιά της «προοδευτικής» επαρχιωτίλας έγινε αφορμή να ακουστούν, από το βήμα της Βουλής, αγορεύσεις και παρεμβάσεις διαφορετικού επιπέδου και άλλης ποιότητας: στους αντίποδες της μικρονοϊκής επιθετικότητας που κυριαρχεί, κατά κανόνα, στο κοινοβούλιο. Όχι ότι έλειψε η φανατισμένη στενομυαλιά ή ο χυδαϊσμός της αλαζονικής αγραμματοσύνης. Ακούστηκαν όμως και αγορεύσεις που ξάφνιαζαν με τη σοβαρότητα και την εμπεριστατωμένη γνώση που προϋπέθεταν – γνωρίσματα σπάνια στην ελλαδική κοινοβουλευτική πρακτική.

Για να υποστηρίξει τα προτερήματα του «ουδετερόθρησκου» πολιτεύματος, ο καθηγητής και βουλευτής Αριστείδης Μπαλτάς επικαλέστηκε ως δεδομένη την απροσδιοριστία δογματικής (ιδεολογικής) θρησκευτικότητας των Ελλήνων. Παρατήρησε εύστοχα ότι ο Ελληνας εκφράζει την απόλυτη απαξίωση κάποιου, με τον χαρακτηρισμό: «δεν έχει ιερό και όσιο»! Θεωρεί, επίσης, ως ύψιστη δέσμευση, να ορκιστεί «σε ό,τι έχει ιερό».

Από το παρόν της παγκοσμιοποίησης στο μέλλον της ταυτότητας

Ο Θεόδωρος Ζιάκας αναλύει ζητήματα Παιδείας, ταυτότητας, σχέσεων Έθνος-Κράτος και πολίτη, Εκκλησίας ως συστήματος πατρίδας, σχολιάζει την ρήση του Ηράκλειτου "πόλεμος πατήρ πάντων" και καταλήγει σε ζητήματα παγκοσμιοποίησης και δυνάμεων αναίρεσης της. Η αρχική τοποθέτηση: https://youtu.be/F8y9wbidYkU

Σε μια παιδεία που έχει χάσει τον προσανατολισμό της γιορτάζουμε μια αχτίδα φωτός... τους τρεις Ιεράρχες!!!

1. 

της Σοφίας Ντρέκου

Σε μια παιδεία που έχει χάσει τον προσανατολισμό της, που βηματίζει ανακυκλώνοντας σκόρπια δάνεια χωρίς να ξέρει το γιατί και το πως, που αναπαράγει άριστα τις κοινωνικές ανισότητες, που δε νοηματοδοτεί τις ζωές των παιδιών, γιορτάζουμε μια αχτίδα φωτός!

Μια αχτίδα μεστής και περιεκτικής πρότασης ΖΩΗΣ. Ζωή που επικοινωνεί στην ουσία της ύπαρξης. Ζωή με ελπίδα, με νόημα, με αγάπη, με συγκατάβαση, με υπομονή, με μετάνοια, με χαρμολύπη, με πρόνοια θεού.

Οι τρεις Ιεράρχες δεν είναι μια ιστορική υπόμνηση στους μαθητές και ...πάμε παρακάτω. Άλλη προοπτική μας δίνουν! Προοπτική μίμησης, ενεργής και ουσιαστικής.

Των Τριών Ιεραρχών είναι και μία προτροπή για ενότητα των Ελλήνων που συνήθως διαχωρίζονται σε αντίπαλες ομάδες με ασήμαντες διαφορές! χωρίς λόγο και ουσία!

Εύχομαι να τους μιμηθούμε όλοι. Δάσκαλοι και μαθητές.

Χρόνια πολλά και ευλογημένα. www.sophia-ntrekou.gr

Δείτε:Οι Τρεις Ιεράρχες και πως καθιερώθηκε η εορτή τους (Αφιέρωμα)

Η έριδα που χώρισαν τα πλήθη σε τρεις ομάδες, 

τους Βασιλείτες, Γρηγορίτες και Ιωαννίτες

Στα χρόνια της βασιλείας του Αλέξιου Κομνηνού ξέσπασε μία έριδα, η οποία προς στιγμήν απείλησε την ενότητα της Χριστιανοσύνης. Η άρτια θεολογική κατάρτιση, οι αρετές, το ήθος, η μεγαλοφυΐα, τα ποιμαντικά και διοικητικά χαρίσματα, η βαθιά και ζέουσα πίστη καθώς και το πολύπλευρο και τεράστιο συγγραφικό έργο των Τριών Ιεραρχών, Μεγάλου Βασιλείου, Γρηγορίου Θεολόγου και Ιωάννου Χρυσοστόμου, έγιναν η αιτία φιλονικίας των χριστιανών για το ποιος εκ των τριών αγίων είναι σημαντικότερος.

«Δέν εἶμαι ὑπάλληλος τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους!» Ὁ Τράμπ, ἡ ἀντιπαροχή, τό κανάλι, τό Πατριαρχεῖο

Μανώλης Κοττάκης Σεπ 28, 2021

ΠΑΝΤΟΤΕ ἀκούω μέ προσοχή καί τήν ἄλλη ἄποψη στά ἐπίμαχα θέματα

Καί ἄν τήν ἀξιολογήσω ὡς ἐνδιαφέρουσα, τήν καταγράφω καί σᾶς τήν μεταφέρω. Εἰδικῶς ἄν προέρχεται ἀπό ἐπιφανεῖς Ἕλληνες τῆς ὁμογένειας, οἱ ὁποῖοι στό παρελθόν ὑπηρέτησαν σέ ἐξαιρετικῶς εὐαίσθητες θέσεις. Στό τέλος τῆς γραφῆς δέν ζοῦμε σέ ἕναν κόσμο μονολιθικότητας. Ὁ ἀληθινός φιλελεύθερος νοιάζεται γιά τήν διαφορετική ἄποψη, τήν ἀναζητᾶ. «Στόν διάλογο δέν πᾶμε νά σώσουμε τίς ἰδέες μας, τήν ἀλήθεια πᾶμε νά σώσουμε» ἔγραφε κάποτε ὁ Εὐάγγελος Παπανοῦτσος. Ὁ ἀντίλογος πού μοῦ ἔρχεται λοιπόν ἀπό τήν ἄλλη πλευρά τοῦ ἀτλαντικοῦ ἀναφορικῶς μέ ὅσα λίαν αὐστηρά ἔγραψα γιά τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἐλπιδοφόρο, εἶναι ὁ ἑξῆς: «Follow the money! Ὅπου δέν βγαίνει νόημα, ἀκολούθησε τό χρῆμα!». Σύμφωνα μέ τήν ὀπτική πού μοῦ προτείνεται γιά νά ἀναλύσω τήν ἐθνικῶς ἀχαρακτήριστη συνάντηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου μέ τόν Τοῦρκο Πρόεδρο καί τόν ἡγέτη τοῦ ψευδοκράτους, ἡ ἀπόφαση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου εἶναι κατά τό ἥμισυ ἄνοιγμα στόν Ἐρντογάν. Κατά τό ἄλλο μισό εἶναι ἄνοιγμα στό νέο ρεπουμπλικανικό ἀμερικανικό ἐπιχειρηματικό κατεστημένο πού στηρίζει τήν ἐπιστροφή τοῦ Προέδρου Τράμπ. Ὅσον ἀφορᾶ τό ἄνοιγμα στόν Ἐρντογάν τά γεγονότα εἶναι γνωστά: ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης φέρεται πώς ἔχει κάνει τίς ἐπιλογές του γιά τόν διάδοχό του. Λέγεται πώς ὑποστηρίζει τόν Χαλκηδόνος, τέως Γαλλίας Ἐμμανουήλ. Λέγεται μάλιστα ἐπίσης πώς ὑπάρχει βαθύ παρασκήνιο γύρω ἀπό τό ταξίδι τοῦ Πατριάρχη στίς ΗΠΑ. Κάποιοι δέν ἐπιθυμοῦν νά ἀποτελέσει μέλος τῆς συνοδείας του ὁ Ἐμμανουήλ. Ὅσον ἀφορᾶ ὅμως τόν Τράμπ ἡ πτυχή τῆς παρουσίας Ἐλπιδοφόρου στά ἐγκαίνια Ἐρντογάν δέν εἶναι γνωστή. Οἱ πληροφορίες πού τέθηκαν ὑπ’ ὄψιν μου εἶναι οἱ ἑξῆς: ὁ Ἐρντογάν μετέβη στήν Νέα Ὑόρκη συνοδευόμενος ἀπό ὀκτώ μεταγωγικά ἀεροπλάνα τά ὁποῖα μετέφεραν τά αὐτοκίνητά του καί 65 φρουρούς. Μέ τήν ἐμφάνισή του στήν πρωτεύουσα τοῦ καπιταλισμοῦ ἤθελε νά κάνει ἐπίδειξη ἰσχύος. Τό σπίτι τῆς Τουρκίας πού ἐγκαινίασε ἀπέναντι ἀπό τόν ΟΗΕ ἀριθμεῖ 36 ὀρόφους! Τό οἰκόπεδο στό ὁποῖο οἰκοδομήθηκε λέγεται ὅτι δόθηκε «ἀντιπαροχή» στό τουρκικό κράτος ἔναντι οἰκοπέδων πού δόθηκαν στό ἀμερικανικό δημόσιο ἤ καί σέ τρίτους πέριξ τῆς νέας διώρυγας πού θά ἀνοίξει στήν Κωνσταντινούπολη. Τό περίφημο «κανάλι» πού καταργεῖ τήν συνθήκη τοῦ Μοντραί καί ἐκνευρίζει τόν Πούτιν. Λέγεται, ἐπίσης, ὅτι στά οἰκόπεδα αὐτά στήν Πόλη θά ἀνεγερθοῦν ξενοδοχεῖα πού θά ἀνήκουν σέ φίλους τοῦ Προέδρου Τράμπ. Λέγεται ὅτι τό οἰκόπεδο πού δόθηκε στήν Τουρκία στή Νέα Ὑόρκη ἀνῆκε ἤ εἶναι γειτονικό οἰκοπέδων τῆς οἰκογένειας Ροκφέλλερ. Λέγεται τέλος –αὐτό καί ἄν μοιάζει ἀπίθανο– ὅτι τό τουρκικό σπίτι ἀνηγέρθη μέ κεφάλαια τῆς τράπεζας Halk Bank, ἡ ὁποία, ὑποτίθεται, βρίσκεται στό στόχαστρο τῆς ἀμερικανικῆς δικαιοσύνης.

Ἰσλάμ στήν Θεολογική τῆς Χάλκης; Ὁ Ἐλπιδοφόρος, ὁ Καλίν καί τό Κυπριακό

Μανώλης Κοττάκης Σεπ 27, 2021

ΣΥΝΤΟΜΟ μάθημα πατριδογνωσίας ὡς εἰσαγωγή

Κάθε φορά πού ἐμφανίζεται σέ δεξίωση στό ἐξωτερικό ὁ Πρόεδρος τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, ὁ Ἐρντογάν ἀκυρώνει τήν συμμετοχή του. Τήν αὐτή ἀκριβῶς ρητή ἐντολή ἔχουν καί οἱ Ὑπουργοί του: νά ἐξαφανίζονται στήν θέα τοῦ Ἀναστασιάδη. Ἐπί δεκαετίες ἀντιστοίχως τό ἴδιο ἀκριβῶς πράττουμε καί ἐμεῖς. Κατά μείζονα λόγο. Μέ ἐξαίρεση τήν μᾶλλον τυχαία συνάντηση τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη μέ τόν Τουρκοκύπριο ἡγέτη Τατάρ, κατά τήν διάρκεια ἑνός «μπρέκφαστ» στήν κουζίνα ξενοδοχείου στίς Βρυξέλλες καί τήν ἐπίσημη συνάντηση τοῦ τέως Γραμματέα τοῦ ΑΚΕΛ Ἄνδρου Κυπριανοῦ μέ τόν Τοῦρκο Ὑπουργό Ἐξωτερικῶν Μεχμούτ Τσαβούσογλου στήν Ἄγκυρα πρό τριετίας, εἶναι παγία ἡ πρακτική Ἑλλαδιτῶν καί Κυπρίων ἀξιωματούχων νά γυρίζουν τήν πλάτη στούς εἰσβολεῖς ὅπου τούς «πετυχαίνουν». Εἶναι στοιχειώδης πράξη ἐθνικοῦ αὐτοσεβασμοῦ. Ὑπάρχουν πράγματα σέ αὐτή τήν ζωή πού δέν τά γιατρεύει ποτέ ὁ χρόνος! 

Ἡ ἀποχή ἀπό κάθε τυχαία συνάντηση μέ Τουρκοκυπρίους ἔχει ἐπιπρόσθετη σημασία αὐτήν τήν ἐποχή γιά ἕναν ἐξαιρετικῶς σημαντικό λόγο, ἐθνικῆς σημασίας: βρίσκεται σέ πλήρη ἐξέλιξη ὀργιῶδες παρασκήνιο γιά τήν ἀνατροπή τῶν ψηφισμάτων τοῦ ΟΗΕ πού προβλέπουν διζωνική-δικοινοτική ὁμοσπονδία ὑπέρ τῆς χαλαρῆς συνομοσπονδίας πού προωθοῦν ὕπουλα οἱ φίλοι μας οἱ Ἄγγλοι, στά Ἡνωμένα Ἔθνη. Ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Δένδιας καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια στήν Νέα Ὑόρκη γιά τήν ἀνατροπή τῶν βρεταννικῶν σχεδίων. Τό ἴδιο καί ὁ Πρόεδρος Ἀναστασιάδης. 

Μετά τό μάθημα πατριδογνωσίας, ἐπί τοῦ πρακτέου τώρα: ὅσοι λοιπόν κάνουν τούς ἀνήξερους καί ὑποκρίνονται πώς δέν καταλαβαίνουν ποιός εἶναι ὁ πραγματικός ἀντίκτυπος τῆς ἀπόφασης τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀμερικῆς Ἐλπιδοφόρου νά παραστεῖ στά ἐγκαίνια τουρκικοῦ κτιρίου στήν Νέα Ὑόρκη, ἀπέναντι ἀπό τόν ΟΗΕ, παρόντος τοῦ Τουρκοκύπριου ἡγέτη Τατάρ (καί σπεύδουν νά προτάξουν τά στήθη τους γιά νά τόν ὑποστηρίξουν) ἤ ἄσχετοι καί ἀνιστόρητοι εἶναι ἤ μειοδότες. Ἄς ἐπιλέξουν. Τό πρόβλημα μέ τήν παρουσία Ἐλπιδοφόρου στήν ἐκδήλωση δέν ἦταν ἡ συνάντησή του μέ τόν Πρόεδρο Ἐρντογάν, ἄν καί ἐδῶ τό τάιμινγκ ἔχει πάντοτε σημασία: δέν μπορεῖς νά εἶσαι ἡγέτης τῶν Ὀρθοδόξων στήν Ἀμερική καί νά χαριεντίζεσαι ἀνέτως μέ αὐτόν πού ἔκανε τέμενος τόν περικαλλῆ ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας ἤ ὕβριζε σκαιῶς ἕως προχθές τούς Ἕλληνες γιά τό 1922. 

Ἀλλά ἄς δεχθοῦμε γιά τήν οἰκονομία τῆς συζήτησης τά ἀστεῖα τοῦ Εὐάγγελου Βενιζέλου καί τῶν λοιπῶν ἐλπιδοκτόνων δυνάμεων, οἱ ὁποῖοι μέ «ἱερά ὀργή» ὑπενθύμισαν σέ ἐμᾶς τούς «ἀδαεῖς» ὅτι ὁ Τοῦρκος ὑπήκοος Ἐλπιδοφόρος ἦταν ὑποχρεωμένος νά συναντήσει τόν Τοῦρκο Πρόεδρό του. Τό πρόβλημα δέν ἦταν αὐτό. Τό πρόβλημα ἦταν ἡ σύμπτωση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Βορείου καί Νοτίου Ἀμερικῆς μέ τόν Τουρκοκύπριο ἡγέτη Τατάρ στόν ἴδιο χῶρο. Ἡ νομιμοποίησή του! Γιατί μέ τήν συνάντηση αὐτήν ὁ Ἐλπιδοφόρος ὑπονομεύει εὐθέως τήν μάχη πού δίδουν ὁ Πρόεδρος τῆς Κύπρου Νῖκος Ἀναστασιάδης καί ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Δένδιας νά παραμείνουν ἐν ζωῇ τά ψηφίσματα τοῦ ΟΗΕ γιά τήν Κύπρο μας. Γιατί μέ αὐτήν βοηθᾶ ἀντικειμενικά τήν προσπάθεια τῶν Τούρκων καί ἄλλων δυνάμεων νά ἐπιβάλλουν de jure διά τῆς συνομοσπονδίας τήν de facto διχοτόμηση πού πέτυχαν διά τῆς εἰσβολῆς στό βόρειο τμῆμα τοῦ νησιοῦ τό 1974. Γιατί, τέλος, μέ τήν συνάντησή του αὐτή ὁ Ἐλπιδοφόρος ὑπονομεύει ἄν δέν διαρρηγνύει πλήρως τήν σχέση του μέ τόν πλήρωμά του στήν Ἀμερική, στό ὁποῖο περιλαμβάνονται καί οἱ ἀδελφοί μας Κύπριοι. Τούς ὁποίους ἀ-γνό-η-σε.

Η γονιμότητα της συνάντησης πολιτισμών

Σπύρος Βασιλείου (1936-39)

Το κήρυγμα του απ. Παύλου στον Άρειο Πάγο

Ναός Αγ. Διονυσίου, Αθήνα

Με αφορμή τη γιορτή των Τριών Ιεραρχών

Η γονιμότητα της συνάντησης πολιτισμών

Του Μιλτιάδη Κωνσταντίνου

Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα στο ερώτημα τι θα συνέβαινε αν το “φως του Απόλλωνα” δεν συναντιόταν με το “φως του Θαβώρ”. Πιο συγκεκριμένα, με βάση τα ιστορικά δεδομένα, κανείς δεν μπορεί να υποθέσει ποια θα ήταν η εξέλιξη του ελληνικού πνεύματος αν δεν το προσλάμβανε ο χριστιανισμός, ούτε μπορεί να φανταστεί ποια θα ήταν η τύχη εκείνης της μικρής ιουδαϊκής αίρεσης αν δεν αξιοποιούσε τις δυνατότητες που της προσέφερε ο ελληνισμός. 

Το βέβαιο, από τα ιστορικά πάντοτε δεδομένα, είναι ότι η συνάντηση των δύο πολιτισμικών παραδόσεων στους αιώνες που προηγήθηκαν της γέννησης του Χριστού δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τη γέννηση ενός πολιτισμού που καταύγασε την ανθρωπότητα ολόκληρη.

Βλ https://free.openeclass.org/.../announcements/index.php...

Βασίλειος Θερμός: Ωσμωση επιστήμης και θρησκείας

Η πανδημία αναζωπύρωσε μια διαμάχη αιώνων που τις τελευταίες δεκαετίες είχε ατονήσει

Καραβάτζο, «Ο Απιστος Θωμάς» (1601-1602).

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΘΕΡΜΟΣ*

03.01.2021 • 11:36

•  
•  

Η αιφνίδια και αναπόφευκτη συνάντηση του κορωνοϊού με τη θρησκευτικότητα των ανθρώπων αναζωπύρωσε μια διαμάχη που χρονολογείται επί περίπου τρεις αιώνες. Αν και κατά τις τελευταίες δεκαετίες είχε ατονήσει και μάλλον «σερνόταν», μια που ο μετανεωτερικός πλουραλισμός προοδευτικά αντικαθιστά όλο και περισσότερο τη σκληρή νεωτερικότητα, το ενδεχόμενο κινδύνου της ζωής πυροδότησε την παλιννόστηση της έντασης. Λογικό: ο θεωρητικός διάλογος διεξάγεται από πρόσωπα με σάρκα και οστά, τα οποία νοιάζονται, όχι μόνο για τις ιδέες τους, αλλά και για τη ζωή τους.

Δεν θα ασχοληθώ στο σημείωμα αυτό με θεωρίες συνωμοσίας, οι οποίες απορρίπτουν τα επιστημονικά πορίσματα στο όνομα της θρησκείας. Τα θρησκευτικά σημαίνονται είναι απατηλά εδώ: πρόκειται καθαρά για ψυχοπαθολογία όπου η παράνοια ενδύεται την πίστη ως «σημαία ευκαιρίας».
Πάμε κατευθείαν στη Θεία Κοινωνία. Για τον άνθρωπο του Ορθού Λόγου ο τρόπος μετάδοσής της είναι αναχρονιστικός και ανεύθυνος. Στους πιστούς διαμορφώθηκαν σύντομα δύο γραμμές άμυνας: οι μετριοπαθείς εισέπραξαν (ορθά) την αμφισβήτηση της Θείας Κοινωνίας ως κατάργηση της ουσίας της πίστης, ενώ οι φονταμενταλιστές «το τερμάτισαν» ισχυριζόμενοι ότι εντός του ιερού χώρου του ναού εκλείπει κάθε κίνδυνος νοσηρότητας.

Η προσφορά της Εκκλησίας στον πόλεμο του 1940

Του Χάρη Ανδρεόπουλου *

Ο Οκτώβριος είναι ένας μήνας εθνικά φορτισμένος. Η επέτειος της 28ης αυτού του μηνός, μια από τις κορυφαίες εθνικές μας γιορτές, αποτελεί κάθε χρόνο εὐκαιρία ενισχύσεως της ιστορικής μας μνήμης καθώς μας δίνεται η δυνατότητα ν' ανατρέξουμε στη δύσκολη αλλά και ηρωϊκή εκείνη περίοδο του 1940 - 44, την περίοδο της τριπλής κατοχής της χώρας μας (ιταλικής, γερμανικής και βουλγαρικής) και στο ΄Επος που έγραψε με το αίμα και τη θυσία του ο λαός μας με την αντίστασή του στους κατακτητές.

Κατά τήν περίοδο αυτή, όπως άλλωστε και σε κάθε χρονική περίοδο αγώνων του Έθνους μας, ιστορικός υπήρξε και ο ρόλος, τον οποίο διεδραμάτισε η Εκκλησία μας και τεράστια η συμβολή της στη σωτηρία του λαού και του τόπου. Στις δύσκολες ώρες της κατοχής η Εκκλησία μας ευτύχησε να έχει στο πηδάλιό της διαδοχικά Προκαθημένους, τόν Χρύσανθο (Φιλιππίδη, 1938-1941) καί τόν Δαμασκηνό (Παπανδρέου, 1941-1949), άνδρες με πίστη, τόλμη, παρρησία καί σθένος, που ο καθένας τους προσέφερε στην Εθνική Αντίσταση υπηρεσίες μοναδικές. Η πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Πατρίδα μας ήταν αναμφισβήτητα η σθεναρή και απόλυτη άρνηση του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου να «παραδώσει» συμβολικά, ως μελος Επιτροπής, την πόλη των Αθηνών στούς Γερμανούς κατακτητές. Μετά το περήφανο «ΟΧΙ» του Ιωάννη Μεταξά στους Ιταλούς, τώρα ακούσθηκε και το άλλο «ΟΧΙ», αυτή τη φορά στους Γερμανούς. Αυτό το «ΟΧΙ», το οποίο διεκήρυξε επισήμως ο Κομοτηναίος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος, ο από Τραπεζούντος, ο οποίος ευθαρσώς αρνήθηκε να συμμετάσχει στην συμβολική παράδοση της πόλεως των Αθηνών δηλώνοντας με παρρησία ότι: «Ο επικεφαλής της Εκκλησίας δεν παραδίδει την πρωτεύουσα της πατρίδας του εις ουδένα ξένον. Ο επικεφαλής της Εκκλησίας ένα καθήκον έχει: να φροντίσει διά την απελευθέρωσιν αυτής». Ακολούθησαν οι σημαντικές αρνήσεις του να προστεί δοξολογίας στη Μητρόπολη, επί τη αφίξει των κατακτητών και να ορκίση την από αυτούς σχηματισθείσα Κυβέρνηση Τσολάκογλου. Οι πράξεις αυτές κρινόμενες με τα μετρα της τότε εποχής, συνιστούν σπάνιο φαινόμενο υψηλού πατριωτικού και εκκλησιαστικού ήθους, που αναδεικνύει τόν Χρύσανθο αντάξιο του Ελληνικού Κλήρου και των Ελλήνων Ιεραρχών.

Ο Φωτισμός και ο Κοσμάς Αιτωλός

Χρέος έχουν εκείνοι οπού σπουδάζουν, να μη τρέχουν εις αρχοντικά και αυλάς μεγάλων και να ματαιώνωσι την σπουδήν τους, δια να αποκτήσουν πλούτον και αξιώματα, αλλά να διδάσκωσι μάλιστα τον κοινόν λαόν, οπού ζώσι με πολλήν απαιδευσίαν και βαρβαρότητα.

Κοσμάς Αιτωλός [1]

Του Γιώργου Καραμπελιά από την ιστοσελίδα Πεμπτουσία

Ο Κοσμάς [2], του οποίου το κοσμικό όνομα ήταν Κώνστας, είναι άγνωστο που και πότε ακριβώς γεννήθηκε (πιθανότατα το 1714). Αναφέρει ο ίδιος, «Η πατρίδα μου η ψεύτικη, η γήϊνος, η ματαία, είναι από του Αγίου Άρτης την επαρχίαν, από το Απόκουρον» [3], περιοχή της Αιτωλίας, κοντά στο Θέρμο, «από ένα μικρόν χωρίον ονομαζόμενον Μέγαν Δένδρον» [4].

Άρχισε να μαθαίνει γράμματα από την ηλικία των οκτώ ετών, από το 1722 έως το 1732, κοντά στον ιεροδιάκονο Γεράσιμο Λύτσικα, πιθανώς στη Σιγδίτσα της Παρνασσίδας• γύρω στα είκοσι χρόνια του, άρχισε να «διδάσκεται τα γραμματικά υποκάτω εις τον ιεροδιάκονον Ανανίαν τον καλούμενον Δερβισάνον», ενώ δίδασκε και ο ίδιος ως υποδιδάσκαλος στη Λομποτινά της Μεγάλης Ναυπακτίας. Τέλος, γύρω στα 1737 η 1738, πήγε στα Βραγγιανά Ευρυτανίας, στη σχολή που είχε ιδρύσει ο Ευγένιος Γιαννούλης, όπου είχε σαν δάσκαλό του έναν λόγιο, μαθητή του Ευγένιου, τον Θεοφάνη εκ Φουρνά [5], και παρακολούθησε γραμματικά και θεολογικά μαθήματα, αριθμητική και γεωμετρία, ενώ απέκτησε και γνώσεις πρακτικής ιατρικής.

Σε ώριμη ηλικία παρακολούθησε μαθήματα στην Αθωνιάδα, στο Άγιον Όρος, και, σύμφωνα με το «Μαρτυρολόγιον», «ετελείωσε τα γραμματικά υποκάτω εις τον διδάσκαλον Παναγιώτην Παλαμάν• μετά δε ταύτα παρέλαβε και την Λογικήν από τον διδάσκαλον Νικόλαον Τζαρτζούλιον» ενώ παρακολούθησε και τον Ευγένιο Βούλγαρι.

Λίγα γνωρίζουμε σχετικά με το επίπεδο των γνώσεών του: «Και εγώ από το σχολείον έμαθα τα εικοσιτέσσερα γράμματα… έμαθα και πεντέξ ελληνικά…» «και έμαθα πολλών λογιών γράμματα, εβραϊκά, τουρκικά, φράγκικα και από όλα τα έθνη και πολλά τα εδιάβασα» [6]. Όπως φαίνεται από τις διδαχές του, γνώριζε την Παλαιά και Καινή Διαθήκη, τους Πατέρες, τα λειτουργικά βιβλία, καθώς και τα Συναξάρια των Αγίων και την Αμαρτωλών Σωτηρία, του Αγάπιου Λάνδου, την οποία αναφέρει ρητώς [7]. Σε ο,τι αφορά στις λοιπές γνώσεις του, ορισμένες αναφορές στις διδαχές παραπέμπουν στην αρχαία ελληνική γραμματεία. Έτσι, η φράση «Ούτος ο κόσμος αδελφοί μου είναι ωσάν μία φυλακή. Πότε πρέπει να χαίρεται ο άνθρωπος; Όταν εμβαίνη εις την φυλακήν η όταν ελευθερώνεται από την φυλακήν», παραπέμπει στον Σωκράτη του πλατωνικού Φαίδωνα [8]. Σε μια διδαχή του υποστηρίζει πως ο Θεός έπλασε τον Αδάμ αφού «επήρε από την γην χώμα και νερόν και φωτιά και αέρα», άποψη που παραπέμπει στις θεωρίες των προσωκρατικών. Μετά το πέρας των σπουδών του, και αφού χειροτονήθηκε ιερομόναχος στη Μονή Φιλοθέου, το 1760, μετέβη στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί πήρε μαθήματα ρητορικής από τον αδελφό του Χρύσανθο και έλαβε και την άδεια «του εκ Δελβίνου της Ηπείρου», πατριάρχη Σεραφείμ Β –που είχε συνταχθεί με τους επαναστάτες κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών–, να αρχίσει το κηρυγματικό του έργο: Οι περιοδείες του –τρεις η τέσσερις κατ’ άλλους– συνεχίστηκαν μέχρι το 1779, διέτρεξε δε, σπιθαμή προς σπιθαμή, μεγάλο μέρος της νησιωτικής –Αιγαίο και Ιόνια– και ηπειρωτικής Ελλάδας, με ιδιαίτερη έμφαση στη Νότια και Βόρεια Ήπειρο, όπου τον βρήκε και ο μαρτυρικός θάνατος.

ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΜΑΜΩΝΑΣ!..

του παπά Ηλία Υφαντή

Στην αρχή του επέτρεπαν να κηρύττει παντού ελεύθερα. Γιατί πίστεψαν ότι δεν θα ’λεγε τίποτε διαφορετικό από κάποιους ιεροκήρυκες, που εξωραΐζουν τα νεκροταφεία των συνειδήσεων. Έτσι ώστε να τρώνε και να παχαίνουν τα σκουλήκια της αδικίας. Αλλά διαψεύστηκαν. 

Γιατί ο Πατροκοσμάς (γιορτάζει στις 24 Αυγούστου), αντί να διανθίζει τα κηρύγματά του με υπνοφόρες τιποτολογίες, παιάνισε το εγερτήριο σάλπισμα του Ευαγγελίου. Τόσο μάλιστα εκκωφαντικά, που ο λαός, που το ενστερνίστηκε, ξύπνησε και δεν έλεγε να ξαναδώσει νυσταγμό στα βλέφαρά του. 

Ιδιαίτερα επαναστάτησε η συνείδησή του Πατροκοσμά, όταν διαπίστωσε αφενός την αγνότητα των ανθρώπων του λαού και αφετέρου την πονηριά, και την εκμετάλλευση των πλουσίων, των εμπόρων και των κοτζαμπάσηδων. 

Γεγονός που τον ανάγκασε να κηρύξει αναφανδόν τον πόλεμο, όχι μόνο απέναντι στο πνευματικό σκοτάδι, αλλά και την κοινωνική αδικία. 

Χτυπούσε την αρχοντική τάξη. Κεραυνοβολούσε αμείλικτα τις καταχρήσεις, των αρχών, την πονηριά των πλουσίων και την εκμετάλλευση των εμπόρων. Κι ακόμη πιο πέρα στιγμάτιζε την υποχθόνια συμπεριφορά των Εβραίων...

Κλειδί για την απόδραση απ' το πνευματικό σκοτάδι και την κοινωνική αθλιότητα, για τον Πατροκοσμά, δεν μπορούσε να ήταν άλλο απ’ την παιδεία. "Καλύτερα αδελφέ μου, έλεγε, να έχεις στο χωριό σου ελληνικό σχολείο, παρά βρύσες και πηγάδια. Καλύτερα τα παιδιά σας να τ’ αφήσετε φτωχά και γραμματισμένα παρά πλούσια και αγράμματα…». 

Κι έφτανε στο σημείο να συνιστά το γκρέμισμα και εκκλησιών ακόμη, για το χτίσιμο σχολείων. Ενώ έκανε τις γυναίκες να ρίχνουν στα πόδια του ο, τι φορούσαν πολύτιμο. Και με τις πάσης φύσεως προσφορές και συνεισφορές κατόρθωσε το απίστευτο: Να ιδρύσει, μέσα σε τέτοιες συνθήκες εχθρότητας και βαρβαρότητας, περί στα 250 σχολεία, εκ των οποίων 10 σχολαρχεία...

Από το άλλο όμως μέρος, όσο ο λόγος του φρονημάτιζε το λαό, τόσο εξόργιζε τους κοτζαμπάσηδες και τους προύχοντες, που τους στηλίτευε.

Και βέβαια, προτού τον δολοφονήσουν βιολογικά, φρόντισαν να τον δολοφονήσουν ηθικά. Αφού τον παρουσίασαν ως «αντεθνικώς δρώντα». Γιατί, λέει, ξεσήκωνε το λαό εναντίον των Τούρκων.

Και βέβαια έτσι γίνεται πάντα: Αυτούς, που ζωντανούς το κατεστημένο υπονομεύει και δολοφονεί, νεκρούς τους τιμά. Και μάλιστα με εξαιρετική λαμπρότητα.

Χαρακτηριστικά, στο Αργυρόκαστρο ο Μητροπολίτης Δοσίθεος μαζί με τους προύχοντες τον αντιμετώπισε με εχθρότητα. Στα Γιάννενα ο Μητροπολίτης με τους Εβραίους εμπόδισαν την είσοδό του στην πόλη. Στη Ζάκυνθο ο Μητροπολίτης Κουτούβαλης υποδαύλιζε εναντίον του το αρχοντολόι. Τον χαρακτήρισε "αιρετικό" και τον αφόρισε (εκκλησιαστικό επιτίμιο). Κι ακόμη στην Άρτα, την Πρέβεζα, τη Ζάκυνθο, τη Λευκάδα, την Πάργα και τη Λάρισα Ρωμιοί και Τούρκοι προύχοντες και Εβραίοι συνασπίστηκαν εναντίον του.