Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΓΟΝΤΙΚΑΚΗΣ Β.. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΓΟΝΤΙΚΑΚΗΣ Β.. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 3 Μαρτίου 2024

Η παραβολή του Ασώτου



από π. Βασίλειος Γοντικάκης

Η παραβολή του Ασώτου, στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, 1982.

Ο Γέρων Βασίλειος (Γοντικάκης) είναι πρώην ηγούμενος της Ιεράς Μονής των Ιβήρων Αγίου Όρους.

Κυριακή 13 Αυγούστου 2023

Για τον Γιάννη Τσαρούχη 🔸 Αρχιμ. Βασίλειος Γοντικακης



💢 Για τον Γιάννη Τσαρούχη

🔸 Αρχιμ. Βασίλειος Γοντικακης


Ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν


Τὸν Τσαρούχη τὸν γνώρισα γέρο στὸ Ἅγιον Ὅρος, ὅταν ἐρχόταν γιὰ νὰ παρακολουθήσει τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ἦταν ἄνθρωπος ὥριμος, μὲ βαθιὰ σοφία καὶ ἀνθρωπιά, ποὺ γιὰ νὰ φτάσεις, πρέπει νὰ ἔχεις πονέσει πολύ, καὶ νὰ εἶσαι εὐγνώμων γι’ αὐτό. Εἶχε μέσα του σαφήνεια καὶ τόλμη, ποὺ ἔμοιαζε μὲ τὴ σαφήνεια καὶ τὴν τόλμη τοῦ Ἁγίου Ὅρους.

Ἔτσι δὲν μπορεῖς, οὔτε ἔχει νόημα, μιλώντας γιὰ τὸν Τσαρούχη, νὰ ἀπαριθμήσεις τὰ προσόντα καὶ τὶς ἱκανότητές του. Αὐτὸ ποὺ τοῦ χαρίσθηκε, εἶναι ἡ σύνθεσις καὶ ἡ ὑπέρβασις ὅλων, καὶ ἡ ἄφιξή του διὰ τῆς ἀληθοῦς μετανοίας στὸ μακάριον τέλος, ποὺ καταυγάζει τὸν ἄνθρωπο μὲ ἱλαρὸν φῶς ἁγίας δόξης.

Ὁ Τσαρούχης δὲν ἦταν ἕνας ἁπλὸς καλλιτέχνης ἢ στοχαστής. Τέτοιους ἔχουμε πολλούς. Ἦταν πνευματικὸς ἄνθρωπος, μὲ τὴν ἀληθινὴ σημασία τοῦ ὄρου. Καὶ σὲ μία ἁπλή του φράση περιέκλεισε καὶ ἀπεκάλυψε ὅλο τὸ πνευματικό του μεγαλεῖο καὶ τὴ δύναμη.

Ὅταν τὸν ρώτησαν ἂν εὐτύχησε στὴ ζωή του, εἶπε: «Τώρα, μὲ τὰ γεράματα καὶ τὴν ἀρρώστια, νοιώθω εὐτυχισμένος, γιατί βρῆκα αὐτὸ ποὺ ζητοῦσα. Ὅταν ἤμουν νέος, ἤμουν δυστυχής, γιατί ἔψαχνα ὅλα αὐτὰ καὶ δὲν τὰ εὕρισκα».

Αὐτὸ εἶναι τὸ ἐπαναστατικὸ καὶ γαλήνιό του Τσαρούχη, ποὺ πῆρε ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2021

Ἀπό τὸν Ἀββᾶ Ἰσαάκ στόν Ντοστογιέφσκυ

π. Βασίλειος Γοντικάκης





Πν μέτρον ριστονὉ ἄνθρωπος εναι τὸ μέτροὁ ἅγιος νθρωποςΚι ὁ Ἀββς σακ εναι να μέτρο γιὰ τν νθρωποτὴ ζωὴ καὶ τν τέχνη καὶ τὴ δρσι.

Ποῦ βρίσκεταιΠς ζΠς γράφειΤί ποίησιτί φιλοσοφίατί ψυχολογία κάνειΠς δρσυχάζεικινεται καὶ ἀκινητε!

Μπορομε δι’ ατοῦ νὰ κρίνωμε τος νθρώπουςΔν εναι μεγάλοςμέγιστοςμοναδικόςΔν εναι δικία ἢ αθάδεια νὰ συγκρίνωμε μὲ τέτοια μεγέθη λους τος λλουςμςτος κοινούς;

Θὰ ἀπαντοσα δίσταχταχιν ταν κάποιος ποὺ ἀνέπτυξε μία δρσι ἢ κάποιος ποὺ εχε μερικὰ ὅλως ξαιρετικὰ φυσικὰ χαρίσματα καὶ δι’ ατν κατέπληξε τν νθρωπότηταδν θὰ ἦταν σωστὸ νὰ τν πάρωμε σν μέτρο κρίσεως καὶ συγκρίσεως τν νθρώπωνδῶ ὅμως συμβαίνει κάτι λλοτοτος ὁ Ἀββς εναι μέγιστος καὶ ἀνθρωπινότατοςΕναι μεγάλος καὶ προσηνήςΚοντά του οἱ μεγάλοι νοιώθουν λάχιστοι καὶ οἱ μικροὶ παίρνουν θάρροςμπορον νὰ κινηθον.

Δν κολακεύει τν ναοτε περιφρονεῖ τν λλοΔν γνοεῖ τος πόνουςτς κλίσεις καὶ τος καημος κανενόςΑτς εναι να ρτιο σύνολονας ριμος καρπς τοῦ Πνεύματος, ποὺ τν ριμότητά του φανερώνει μὲ τὸ χρματὸ ἄρωματν παλότητατὴ γεσι.

Εναι νθρώπινοςταπεινός· καταλαβαίνειγνωρίζει βαθιὰ τς δυναμίες τοῦ ταλαίπωρου κόσμουΔν εναι κανες κριτς τεγκτος ἢ ἱεροεξεταστς νίλεωςΕναι γνώστης τν δυναμιν καὶ τς πτωχείας μαςμέτοχος τς φύσεώς μας καὶ ταυτόχρονα– κοινωνς τς χαρς καὶ τς παρακλήσεως τοῦ μέλλοντος αἰῶνος.

Δν διαπληκτίζεται μὲ κανέναΔίδει φορμς καὶ περιμένειΛέει τν λήθεια καὶ τν φήνει νὰ δράση μέσα μας.

Καὶ γιὰ τὴ λογοτεχνία καὶ ἐξομολόγησι τν λογοτεχννΤς ξέρειτς καταλαβαίνειτς γνωρίζειτς δέχεταιΕναι καὶ ὁ ἴδιος λογοτέχνηςΚαὶ τόσο πολὺ λογοτέχνης, ποὺ φτάνει στὸ σημεο νὰ μν εναιχει ξεπεράσει τὴ λογοτεχνία καὶ βρίσκεται στν πέκεινα χροπου δηγεῖ τν νθρωπο ὁ ἀληθινς πόνος καὶ ὁ καημς τς λογοτεχνίας.

Κυριακή 15 Μαρτίου 2020

Η παράδοση ως κίνδυνος και ως ελπίδα (π. Β. Γοντικάκης, Μ. Μπέγζος, Θ. Παπαθανασίου)



Εκδήλωση – συζήτηση της Σύναξης και του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών την Δευτέρα 1 Απριλίου 2013 με θέμα:


Η παράδοση ως κίνδυνος και ως ελπίδα

Ομιλητές:
π. Βασίλειος  Γοντικάκηςπροηγούμενος I. μονής Ιβήρων Αγ. Όρους
Μάριος  ΜπέγζοςΚοσμήτορας Θεολογικής Σχολής Αθηνών
Θανάσης Ν. ΠαπαθανασίουΔρ. Θεολογίας, αρχισυντάκτης του περιοδικού “Σύναξη”
Συντονιστής:  Βασίλης  Ξυδιάς, Θεολόγος καθηγητής

Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019

Τό πρόβλημα τῶν θρησκευτικῶν στά σχολεῖα

Μία ἁγιορείτικη θεώρησι


Ἀκοῦμε τὸ θέμα ποὺ ὑπάρχει. Καταλαβαίνουμε τὰ προβλήματα. Δεχόμαστε τὶς δυσκολίες. Ὑπάρχουν καινούργιες συνθῆκες ζωῆς. Βρίσκονται μαζὶ μὲ τὰ ὀρθόδοξα παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος ξένα, ἄλλης καταγωγῆς καὶ ἄλλων παραδόσεων.
Πρέπει νὰ βρεθῆ ἕνας τρόπος νὰ μπορέσωμε νὰ συμβιώνωμε, νὰ ἀνεχόμαστε τὸν ἄλλον τῆς ἄλλης παραδόσεως. Βρισκόμαστε σὲ νέα ἐποχή. Εὔκολα μετακινοῦνται πληθυσμοί. Μεταφέρονται πληροφορίες, γνώσεις καὶ ἐμπορεύματα.
Πρέπει νὰ εἶναι τὸ σχολεῖο ἀνοιχτό, ἀνεκτικό. Καὶ τὰ δικά μας παιδιὰ νὰ τὸ καταλάβουν, νὰ τὸ δεχθοῦν. Καὶ τὰ ξένα παιδιὰ νὰ μὴν αἰσθάνωνται ξένα, ἀλλὰ νὰ τρέφωνται ἀπὸ τὴ μιὰ πηγὴ τῆς ἀλήθειας.
Γίνεται συζήτησι. Προβληματίζονται πολλοί. Προτείνονται λύσεις: τὸ σχολεῖο νὰ ἔχη ἕνα χαρακτῆρα θρησκειολογικό. Νὰ μείνη ὁμολογιακὸ ἐφόσον ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία, σχεδὸν ὁλότης, εἶναι ὀρθόδοξη. Νὰ πάρη χαρακτῆρα πιὸ ἀνοιχτό, μὲ γνωσιολογικὸ περιεχόμενο.
Τὰ ἀκοῦμε, τὰ βλέπομε, τὰ κατανοοῦμε. Ὑπάρχει πρόβλημα. Ἀλλὰ ἔτσι ποὺ τίθεται προκαλεῖ δυσκολίες. Δημιουργοῦνται ἀντιμαχόμενες παρατάξεις.
Ὅλοι ἰσχυρίζονται ὅτι ξεκινοῦν ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Δὲν ἀρνοῦνται ἀλλὰ κηρύττουν τὴν Ὀρθόδοξη παράδοσι. Ἀλλὰ ἐνῶ αὐτὰ λέγονται οἱ διαφωνίες ὑπάρχουν. Τὸ χάσμα φαίνεται μεγάλο.
*   *   *
Βλέποντας τὸ θέμα ὅλο ἀπὸ τὴ δική μας πλευρὰ τὸ βλέπομε σοβαρὸ καὶ ταυτόχρονα ἀνύπαρκτο.
Ἐρχόμενοι στὸ Ἅγιον Ὄρος μπαίνομε σὲ ἕνα σχολεῖο. Γινόμαστε ἰσόβιοι μαθητές. Σπουδάζομε καὶ ζοῦμε τὴ λειτουργικὴ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐδῶ βρίσκομε τὴν ἀπάντησι γιὰ τὸ θέμα. “Ἐν αὐτῇ γὰρ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καί ἐσμεν”. Νοιώθομε νὰ εἶναι κάτι ἄλλο πανανθρώπινο καὶ θεϊκό. Δὲν εἶναι μιὰ θρησκευτικὴ ἄποψι. Εἶναι μιὰ θεοφάνεια· φανέρωσι τοῦ ἀοράτου, ἀκαταλήπτου καὶ ἀπροσίτου Θεοῦ.
Στὶς ἀντιρρήσεις ποὺ μπορεῖ νὰ προκληθοῦν ἀπὸ τὰ λεγόμενά μας, ἁπλῶς λέμε: ἀφῆστε μας νὰ μιλήσωμε γιὰ τὸ θέμα. Ἀφῆστε μας νὰ σιωπήσωμε. Νὰ πᾶμε στὴν ἄκρη. Νὰ μὴν ἐμποδίζωμε κανένα. Νὰ ποῦμε: “Ἔρχου καὶ ἴδε” (Ἰω. 1, 46). Δὲν μπορεῖς νὰ πῆς τὰ ἄρρητα.

Κυριακή 22 Ιουλίου 2018

Αν δεν ήμουν μοναχός, θα ήμουν κουκουλοφόρος! π. Βασίλειος Γοντικάκης


Δηλαδή "αντί της κουκούλας του κόσμου, προτίμησα το κουκούλιον του Θεού"! "Αντί του κοσμικού αναρχισμού με ό,τι αυτός εμπεριέχει, προτίμησα να σχετιστώ με τον Άναρχο Θεό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται..."

Τα λόγια μιας ψυχής, που δεν αντέχει τον συμβιβασμό στο φρόνημα του κόσμου. Η επιλογή του μοναχισμού είναι η πιο αναρχική κίνηση απέναντι στο φρόνημα του κόσμου, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να μας υποτάξει... Αναρχία απἐναντι στην κοσμικότητα και υποταγή στον όντως Άναρχο Θεό. Διότι για να κάνεις αναρχία στην κοσμικότητα, στο φρόνημα του κόσμου, πρέπει να συνεργασθείς υποτασσόμενος σε κάτι από εσένα πιο δυνατό. Εσύ απλώς διαλέγεις με ποιον συνεργάτη και άρα με ποιον τρόπο θα κάνεις - ζήσεις την αναρχία σου.

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2017

Οι Τρεις Ιεράρχες ως αληθινοί παιδαγωγοί


Gontikakis-1

Ο Γέρων Βασίλειος Ιβηρίτης, μιλώντας για τους Τρεις Ιεράρχες, τονίζει ότι αληθινός παιδαγωγός είναι ο άγιος, που προσφέρει, όχι γνώσεις, αλλά την αλήθεια και την θεία ζωή της Εκκλησίας, η οποία χαριτώνει και σώζει τον άνθρωπο.

Παρασκευή 22 Απριλίου 2016

Μικρό «Εισοδικό» στην ποιητική Θεολογία του π. Βασιλείου Γοντικάκη

Δημήτρης Γ. Ιωάννου


Εύστοχα το έργο του π. Βασιλείου Γοντικάκη έχει αποκληθεί «φιλοκαλικό», καθώς πρόκειται όντως για μια κατεξοχήν ποιητική θεολογία. Διαβάζοντας κανείς τα κείμενά του, έχει την εντύπωση ότι μελετά ποίηση, και όχι μόνο θεολογία- άλλωστε αυτά τα δυο κατά βάθος συνενώνονται. Υπάρχουν έξαλλου και άλλοι σπουδαίοι θεολόγοι, όπως ο π. Στανιλοάε, που κατά βάθος είναι ποιητές.

Παρακάτω, θα κάνουμε μια σύντομη προσπάθεια να προσεγγίσουμε, καθόλου συστηματικά, αλλά περισσότερο βιωματικά, το έργο του, διατρυπώντας απλώς κάποιες πρόχειρες σκέψεις. Θα μιλήσω γι’ αυτό που ο ίδιος αισθάνομαι όταν διαβάζω τις σελίδες του. Λοιπόν, τα κείμενά του, μου φαίνονται πλημμυρισμένα όλα από το αναστάσιμο φως, πράγμα ιδιαίτερα σημαδιακό, καθώς ο συγγραφέας τους είναι βέβαια ορθόδοξος. Πουθενά αλλού, σε κανέναν δυτικό θεολόγο, δεν θα συναντήσεις αυτήν την πραγματικότητα. Έτυχε να διαβάσω γραπτά μερικών ξένων θεολόγων, μερικά από τα οποία είναι όντως πολύ σημαντικά. Ωστόσο, η αναστάσιμη εμπειρία εκεί είναι υποβιβασμένη, και είναι φυσικό αυτό για στοχαστές που δεν έχουν ζήσει το ορθόδοξο λειτουργικό βίωμα. Άλλωστε, η δυτική θεολογία εν πολλοίς πιστεύει ότι η Ανάσταση του Κύριου ήταν ένας σταθμός στο όλο έργο της θείας Οικονομίας, για μας όμως αποτελεί το τέρμα του ταξιδιού, καθώς καταλύθηκε ο θάνατος και περάσαμε από τώρα στην αιώνια ζωή- αν έχουμε βέβαια την εμπειρία των αγίων. 

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016

Εξ' αφορμής της Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας


Γράφει ο Αρχιμ. Βασίλειος Ιβηρίτης στην Romfea.gr

Τώρα καὶ πολλὲς δεκαετίες γίνεται λόγος γιὰ μιὰ μεγάλη Σύνοδο ποὺ ἑτοιμάζεται. Κάποιοι λένε νὰ μὴν γίνη. Ἄλλοι προβληματίζονται γιὰ τὸ πῶς πρέπει νὰ ὀνομαστῆ ἢ ποιά εἶναι τὰ θέματα ποὺ πρέπει νὰ ἀντιμετωπίση. 

Τὸ χρέος τὸ μεγάλο καὶ ἅγιο τῶν Ὀρθοδόξων δὲν εἶναι νὰ κάνωμε ἁπλῶς κάτι ἀλλὰ νὰ φανερώσωμε τὸν πλοῦτο τῆς χάριτος ποὺ λειτουργικὰ ζοῦμε μέσα στὴν Ἐκκλησία. Αὐτὸ μένει ἀμετάθετο, ἔστω καὶ ἂν ταράσσεται ἡ οἰκουμένη καὶ μετατίθενται ὄρη εἰς καρδίαν θαλασσῶν. 

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει τὴ συνείδησι τῆς μιᾶς Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ δὲν εἶναι ἁπλῶς ἰσχυρισμός, ἀλλὰ μιὰ εὐλογία ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴ σταυρικὴ θυσία τοῦ Θεανθρώπου ποὺ καταλήγει στὴν Ἀνάστασι. Καὶ ἀπὸ τὴ θυσία τῶν ἁγίων ποὺ ἀκολουθοῦν τὸ παράδειγμά του. Ἀποτελοῦν τὸ σῶμα του. Καὶ συγκροτοῦν τὴν Ἐκκλησία, ὡς τὴ μικρὰ ζύμη ποὺ οὐρανώνει τὸ γεῶδες ἡμῶν φύραμα. 

Ἡ προτροπὴ τοῦ Κυρίου εἶναι σαφής: "Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι" (Ματ. 8, 34). Καί: "Ὅστις οὐ βαστάζει τὸν σταυρὸν ἑαυτοῦ καὶ ἔρχεται ὀπίσω μου οὐ δύναται εἶναί μου μαθητὴς" (Λουκ. 14, 27).

Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2014

π. Β. Γοντικάκης: περί Παιδείας



Ο π. Βασίλειος Γοντικάκης, προηγούμενος Ι.Μ. Ιβήρων Αγίου Όρους, την ημέρα εορτασμού των τριών Ιεραρχών, την γιορτή των Γραμμάτων και της Παιδείας, μίλησε στους μαθητές και καθηγητές του Μουσικού Σχολείου Δράμας την Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013.

Στο δεύτερο βίντεο απαντά σε ερωτήσεις των μαθητών του Σχολείου.