Οι όροι μεταβάλλονται όταν πρόκειται για τον δημόσιο χώρο.
Η υπερπολιτικοποίηση των πάντων οδήγησε σε ένα νέο χαράκωμα, οργανωμένο γύρω από τον χριστουγεννιάτικο στολισμό της πρωτεύουσας. Σπανίως υπάρχει κοινωνική συναίνεση για τις εκάστοτε επιλογές, αλλά η αντίδραση κατά του διακόσμου στη Βασιλίσσης Σοφίας δείχνει να ξεπερνάει κάθε προηγούμενο.
Υπάρχει ενόχληση.
Η αντίδραση γι’ αυτήν την ψυχρή εγκατάσταση φωτισμού συμπυκνώνει την αντίδραση για όλα όσα επιβάλλονται από μειοψηφίες που αυτοπροσδιορίζονται πρωτοποριακές. Από την άλλη, θα έλεγε κανείς ότι ενδεχομένως υπάρχει και ένα στοιχείο υπερβολής σε όλον αυτόν τον θόρυβο. Ενας διάκοσμος μπορεί να είναι και αποτυχημένος στην εφαρμογή του.
Βρίσκω, όμως, κατανοητή την αντίδραση.
Και δεν έχει σημασία το προσωπικό γούστο (διότι χωρίς αμφιβολία η επιλογή για τη Βασιλίσσης Σοφίας αρέσει σε κάποιους), αλλά για το πώς επιβάλλεται μια αισθητική σε μια από τις κεντρικές λεωφόρους της πόλης.
Το Ιδρυμα Ωνάση εκφράζει μια συγκεκριμένη αισθητική και ιδεολογική αντίληψη στη Στέγη και έχει το δικό του κοινό, αλλά όταν βγαίνει στον δημόσιο χώρο οι όροι μεταβάλλονται. Αποδέκτης δεν είναι το κοινό που επιλέγει αλλά η ευρύτερη κοινωνία που φορολογείται.
Ο χριστουγεννιάτικος διάκοσμος, όταν χάνει την καλώς εννοούμενη λαϊκότητά του (που μπορεί να είναι εξόχως εκλεπτυσμένη), ακυρώνει την ίδια την ιδέα του δημόσιου στολισμού.
Τα Χριστούγεννα, ως γιορτή αγάπης, είναι ο θρίαμβος του μέσου όρου. Είναι ο δρόμος για να ενωθεί η κοινωνία με μηνύματα συμφιλιωτικά και καθησυχαστικά. Η νοσταλγία ενός κοινού, απροσδιόριστου τόπου είναι ιδρυτική του νοήματος των Χριστουγέννων. Η επιτήδευση και η έπαρση είναι αντίθετες στο νόημα των Χριστουγέννων.
Ο Δήμος Αθηναίων καλώς σκέφτηκε να ανοιχθεί στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Αλλά το μείζον είναι ο πολίτης, είτε είναι δημότης είτε όχι. Θα μπορούσε η επιλογή του διακόσμου στην πιο μεγαλοπρεπή λεωφόρο της Αθήνας να ήταν πιο «συμβατική» και να μην είχε καν γεννηθεί κανένα θέμα ή έστω να μαλώναμε για την κοινοτοπία. Η κοινωνία όμως είναι κουρασμένη, απηυδισμένη. Εχει κουραστεί να αγνοείται. Εχει κουραστεί με τον ελιτισμό. Εχει χορτάσει αυτοαναφορικούς ναρκισσισμούς. Η πόλη των τεσσάρων εκατομμυρίων πρέπει να ενώνει, να έχει πυκνό συμβολισμό, να μεταδίδει θετικούς συνειρμούς. Υπάρχει πάντα χρόνος για να διορθώνονται τα λάθη. Και κυρίως να υπάρχει σεβασμός στη γνώμη όσων δυσανασχετούν. Ας γίνει μάθημα αυτό το φάουλ, έχει και αυτό τη χρησιμότητά του.
