Πολιορκημένοι

Συντάκτης: Γιώργος Σταματόπουλος

Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Διονυσίου Σολωμού σε συνδυασμό με τη Γυναίκα της Ζάκυθος, πέρα από την ύψιστη ποιητική τους αξία, αποτελούν δύο πολύτιμα βοηθήματα και για την κατανόηση της ίδιας της Ιστορίας, μια και αποτυπώνουν ιστορικές μαρτυρίες των επαναστατικών γεγονότων του ξεσηκωμού του '21.

Φαίνεται εκεί όλο το μεγαλείο της θέλησης του ανθρώπου για ζωή και ελευθερία, η εσωτερική του δύναμη και το σθένος και πάθος για αντίσταση στις εχθρικές προς τη ζωή δυνάμεις αλλά και η δυσειδής διχόνοια. Στο Μεσολόγγι ο ποιητής βλέπει πώς ο άνθρωπος ξεπερνά τη μικρότητά του μέσω της συνείδησης και του χρέους απέναντι σε έννοιες (όπως η πατρίδα) που τον καθορίζουν και νοηματοδοτούν την ύπαρξή του. Γι' αυτό και η ποίησή του δεν είναι στενά εθνική-πατριωτική, αλλά ξεπερνά την ιστορική στιγμή και «αποκτά ένα γενικότερο πανανθρώπινο, παγκόσμιο νόημα», όπως θεωρούσε και ο ίδιος.

Διάβασα με αμείωτο ενδιαφέρον [που συνεχώς κορυφωνόταν (!)] το θαυμάσιο βιβλίο της Μαρίας Δεληβοριά «Ο αγώνας του '21 και η υπονόμευσή του» με υπότιτλο «Οι σύγχρονες μαρτυρίες και η κρίση του Σολωμού» (εκδόσεις Αγρα). Η συγγραφέας βάζει τα πράγματα στη θέση τους, βασιζόμενη κυρίως στις πηγές της εποχής και διαβάζοντας τον Σολωμό σαν ανταποκριτή της ασφυκτικής πολιορκίας. Μια «απάντηση» σε 'κείνους τους ιστορικούς μας, που διατείνονται ότι δεν υπήρχε ελληνικό κράτος ώς τον 19ο αιώνα και ότι η εθνική συνείδηση επινοήθηκε, για τους οποίους λέει ότι οι απόψεις τους είναι τόσο ανιστορικές όσο και αντιεπιστημονικές και θέλουν «να τις εφαρμόσουν, μηχανιστικά και αναχρονιστικά, στην ελληνική πραγματικότητα των τελευταίων αιώνων πριν από το 1821, την οποία, όπως προκύπτει, αγνοούν».

Διαβάζουμε στο προοίμιο: «Το κοινό χαρακτηριστικό των απόψεων αυτών δεν είναι τόσο η απλουστευτική, ιδεοληπτική και στην ουσία ξεπερασμένη προσέγγιση σύνθετων προβλημάτων και προβληματισμών, όσο η δογματική βεβαιότητα με την οποία υποστηρίζονται διανοητικές κατασκευές, μέσα από συμβατικές - θεωρητικές γενικεύσεις χωρίς κάποια, έστω και στοιχειώδη, τεκμηρίωση...».

Η συγγραφέας αποκαλεί τον ποιητή αυτόπτη μάρτυρα, ο οποίος είχε απόλυτη συνείδηση ότι ήταν σύγχρονος με ένα υπέρογκο ιστορικό γεγονός. «Στην ουσία είναι ο πρώτος που εννοιολόγησε την ελληνική επανάσταση συνδέοντας τον απελευθερωτικό αγώνα με το αίτημα και την ανάγκη για ελευθερία των λαών».

Οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου ήσαν ελεύθεροι - και το απέδειξαν. Κι εμείς είμαστε πολιορκημένοι αλλά σκλάβοι - και το αποδεικνύουμε καθημερινά. Πρώτα οι ηγεσίες και μετά το πόπολο. Εξαιρέσεις υπάρχουν - και ελπίδες.

Λίγοι στίχοι από το Γ' Σχεδίασμα: «Ειν' έτοιμα στην άσπονδη πλημμύρα των αρμάτων / δρόμο να σχίσουν τα σπαθιά, κι ελεύθεροι να μείνουν / εκείθε με τους αδελφούς, εδώθε με το Χάρο». Εξοδος· αλλιώς: Ελευθερία ή θάνατος.

ΠΗΓΗ:εφημερίδα Συντακτών

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com