Τι διάβαζε ο Κολοκοτρώνης;

στο Πολιτισμός - Βιβλία - Ιστορία - Θεωρία — Συγγραφέας: Αναδημοσιεύσεις — 5 Σεπτεμβρίου 2021

Από την ιστοσελίδα cognoscoteam.gr

[…] Αφηγούμενος ο Κολοκοτρώνης το 1836 στον Γεώργιο Τερτσέτη τα του προ της επαναστάσεως βίου του λέγει και τα εξής: «Εις τον καιρό της νεότητος οπού ημπορούσα να μάθω κάτι τί, σχολεία, ακαδημίαι δεν υπήρχαν μόλις ήσαν μερικά σχολεία, εις τα όποια εμάθαιναν να γράφουν και να διαβάζουν. Οι παλαιοί κοτζαμπάσηδες οπού ήσαν οι πρώτιστοι του τόπου, μόλις ήξευραν να γράφουν το όνομά τους· το μεγαλύτερο μέρος των αρχιερέων δεν ήξευρε παρά εκκλησιαστικά κατά πράξιν, κανένας όμως δεν είχε μάθησι, το ψαλτήρι, το κτωήχι, ο μηναϊος, άλλαι προφητείαι, ήσαν τα βιβλία οπού ανέγνωσα» [1].

Προσωπογραφία Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, έργο του Karl Krazeisen, 1828

Καταρχήν λοιπόν η νεανική παιδεία στην Πελοπόννησο. Κάποιος που ανήκε σε πολύκλαδη οικογένεια, σε «μεγάλο σόι» που τα μέλη του εναλλάξ δούλευαν ως κά­ποι σε προεστούς της Πελοποννήσου ή διαβιούσαν ως ορεσίβιοι κλέφτες, λέει ότι διαβάζει: τον «Οκτώηχο», το «Ψαλτήριο» και τα «Μηναία», εκκλησιαστικά λειτουργικά βιβλία δηλαδή που σημείωναν μεγάλη κυκλοφορία και πολλαπλές εκδόσεις. Τα δύο πρώτα αποτελούσαν ταυτόχρονα και τα βασικά διδακτικά εγχειρίδια που έφερναν σε επαφή τους μαθητές με τα γράμματα [2]. Λέει ότι διάβαζε επίσης και «προφητείες», φυλλάδες δηλαδή σαν τον Αγαθάγγελο που γνώριζε μεγάλη διάδοση [3], γιατί, όπως έγραφε ο Φωτάκος στο δικό του απομνημόνευμα, «τροφή και πα­ρηγοριάν έβλεπαν εις αυτόν οι Έλληνες» [4], ή όπως προσφυώς επισημαίνει ο I. Φιλήμων: «το πλήθος τούτου [του έθνους] εχειραγωγείτο ωφελίμως από τας οπτασίας του Αγαθάγγελου πιστεύον δογματικώς την μέλλουσαν μεταβολήν της τύχης του»[5].

Τότε όμως ο Κολοκοτρώνης ήταν ακόμη νιός και κλέφτης. Όταν πάει κυνηγημένος στα Επτάνησα τα πράγματα αλλάζουν. Εντάσσεται στον αγγλικό στρατό και γνωρίζει έναν άλλο κόσμο, που του ήταν τελείως άγνωστος. Στην Ζάκυνθο επίσης, την 1η Δεκεμβρίου 1818, μυείται στη Φιλική Εταιρεία, γίνεται δηλαδή δραστήριο μέλος μιας μυστικής οργάνωσης πού οραματίζεται, σχεδιάζει και ετοιμάζει μια επανάσταση. Μεταμορφώνεται συνεπώς σε νεωτερικό επαναστάτη – με το πέρασμά του μάλιστα στην Πελοπόννησο θα λέγαμε – με μια γερή δόση αναχρονισμού – γίνεται επαγγελματίας επαναστάτης. Διηγείται λοιπόν για τα τοτινά, νέα, διαβάσματά του: «Δεν είναι παρά αφού επήγα στη Ζάκυνθο οπού εύρηκα την Ιστορία τής Ελλάδος εις την άπλο-ελληνικήν τα βιβλία οπού εδιάβαζα συχνά ήτον η ιστορία της Ελλάδος, η ιστορία του Αριστομένη και Γοργώ και η Ιστορία του Σκεντέρμπεη» [6].

Η τουρκική μειονότητα της Γερμανίας και οι γερμανοτουρκικές σχέσεις

στο Άρδην τ. 117 / Διεθνή — Συγγραφέας: Βασίλης Στοϊλόπουλος — 5 Σεπτεμβρίου 2021

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου* από το ‘Αρδην τ. 117

Όποιος παρακολουθεί τις γερμανοτουρκικές σχέσεις, όπως παρουσιάζονται διαχρονικά στα ελληνικά ΜΜΕ, διαπιστώνει πως επικεντρώνονται ως επί το πλείστον στην οικονομική, τη γεωπολιτική και την ιστορική τους διάσταση. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχει προστεθεί σε αυτές και το μεταναστευτικό, στο πλαίσιο του αμφιλεγόμενου μεταναστευτικού «ντηλ» Μέρκελ – Ερντογάν από τον Μάρτιο του 2016.
Μια ακόμη παράμετρος των στενών γερμανοτουρκικών σχέσεων, εξίσου σημαντική με τις παραπάνω, αλλά που δεν τυχαίνει ανάλογης σημασίας στην Ελλάδα, είναι και ο ρόλος της τουρκικής μειονότητας στη Γερμανία κατά τα τελευταία εξήντα χρόνια. Μια μειονότητα που συνδυάζει πλέον όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που την αναδεικνύουν σε ισχυρότατο λόμπυ και σε σημαντικό πολιτικό παράγοντα, με μεγάλη κοινωνική και οικονομική δυναμική, αλλά και σ’ ένα είδος στέρεας γέφυρας ανάμεσα στις δύο χώρες. Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι οι λεγόμενοι Γερμανότουρκοι (Deutschtürken) αποτελούν ένα μεγάλο «όπλο» και «το μακρύ χέρι» του Ερντογάν στη Γερμανία.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο εμπειρότατος, κατά τ΄ άλλα, δημοσιογράφος Γιάννης Μαρίνος[1] δήλωσε «έκπληκτος» από όσα του διαμήνυσε κορυφαίο στέλεχος γερμανικού επιχειρηματικού κολοσσού:

«Δεν είναι τόσο ο φόβος για ένα εκ Τουρκίας κύμα μεταναστών που διακατέχει την κα Μέρκελ. Η Ελλάδα ευτυχώς για εμάς έχει αποδεχτεί το κλείσιμο των προς βορράν συνόρων της εξαναγκαζόμενη έτσι σε υποχρεωτική φιλοξενία τους. Η κα Μέρκελ τρέμει τους Τούρκους της Γερμανίας. Ήδη αυτοί ανέρχονται σε σχεδόν 4 εκατομμύρια, είναι πολιτογραφημένοι Γερμανοί, τα 2 εκατομμύρια από αυτούς ψηφίζουν, και στην πλειονότητά τους είναι οπαδοί του Ερντογάν. Συνεπώς είναι καθοριστικός ο ρόλος τους στο εκλογικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό και η καγκελάριος έχει καταστεί πειθήνιο όργανο του Ερντογάν». Μπορεί οι λέξεις «πειθήνιο όργανο του Ερντογάν» να θεωρηθούν υπερβολικές κι απαξιωτικές και ν’ αντανακλούν την ορολογία τόσο της γερμανικής ακροδεξιάς όσο και της αριστεράς. Όμως, ένας τέτοιος χαρακτηρισμός ουσιαστικά ελάχιστα διαφέρει από αυτόν της Ντόιτσε Βέλε, που θεωρεί ότι «η Μέρκελ παραμένει εξαρτημένη από τον Ερντογάν», καθώς το μεταναστευτικό αποτελεί για τον Τούρκο πρόεδρο «όπλο πολλαπλών σκοπών»[2].

Ευθύς εξαρχής πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η προσπάθεια των Γερμανών για την ενσωμάτωση της τουρκικής μειονότητας είναι διαχρονικά σταθερή, πολύτροπη και έχει κοστίσει αμέτρητα δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά με σχετικά μικρά αποτελέσματα. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί πως για ευνόητους λόγους όλα σχεδόν τα γερμανικά μέινστριμ είναι αρκετά συγκρατημένα στην κριτική τους απέναντι στην τουρκική μειονότητα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν εμφανίζονται ενίοτε και τίτλοι εφημερίδων που επισημαίνουν ότι η μειονότητα «αποτελεί το μακρύ χέρι του Ερντογάν», ή πως είναι «το λόμπυ του Ερντογάν στη Γερμανία»[3]. Γεγονός είναι πάντως ότι το 81% των Γερμανών θεωρεί δίκαιη την κριτική που ασκείται στον Ερντογάν στα ΜΜΕ, όταν το ποσοστό αυτό στην τουρκική μειονότητα πέφτει στο 20%[4]. Διευκρινίζεται όμως ότι στοστόχαστρο κάποιων από τα γερμανικά ΜΜΕ δεν είναι η μειονότητα ή η Τουρκία, αλλά ο Ερντογάν. Το 20% δείχνει πάντως ότι το τουρκικό ακροατήριο του Τούρκου Προέδρου στη Γερμανία είναι πολύ μεγάλο και συμπαγές.

Επιτρέψτε μου εδώ να παραθέσω έξι βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία αυτής της μειονότητας που αποτελεί, κατά την άποψή μου, όντως ένα ακόμη σημαντικό εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, που υποχρεώνει τη Γερμανία να είναι ιδιαίτερα προσεκτική και πάντοτε με καλές διαθέσεις απέναντι στην «ιδιότροπη» σύμμαχό της Τουρκία.

Δηµογραφικό

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία[5], τέλη του 2018 ζούσαν σε μόνιμη βάση στη Γερμανία περίπου τρία εκατομμύρια ανθρώπων[6], το  μεταναστευτικό υπόβαθρο των οποίων είχε οικογενειακές και θρησκευτικές ρίζες στην Τουρκία. Από αυτήν την ομάδα, που είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό ετερογενής σε εθνικό, θρησκευτικό και γλωσσικό επίπεδο, περίπου οι μισοί έχουν και τη γερμανική υπηκοότητα.

Υπάρχουν όμως πολίτες τουρκικής καταγωγής, τρίτης και τέταρτης γενιάς γεννημένοι στη Γερμανία (περίπου το 55% της τουρκικής μειονότητας), που παραμένουν Τούρκοι υπήκοοι. Ακόμη, υπολογίζεται ότι ο αριθμός των Κούρδων της Γερμανίας κυμαίνεται μεταξύ 500.000 και ενός εκατομμυρίου[7], κάτι που σημαίνει ότι η τουρκοκουρδική αντιπαλότητα στη Μέση Ανατολή έχει αντίκτυπο και στη Γερμανία, με τα επεισόδια μεταξύ των δύο εθνοτήτων να είναι συχνό φαινόμενο. Συνολικά, οι Γερμανοί έχουν εντοπίσει στην επικράτειά τους 25 με 30 διαφορετικές εθνικές και γλωσσικές ομάδες από την Τουρκία (Αλεβίτες, Λαζοί, Τσερκέζοι, Αρμένιοι, Αραμαίοι κ.α.). Ανάμεσά τους και 35 με 40 χιλιάδες Κούρδους Γεζίντι[8].  

Μητ. Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος: ”Ποικιλόμορφες πανδημίες”

στο Uncategorized — Συγγραφέας: Αναδημοσιεύσεις — 6 Σεπτεμβρίου 2021

Από την ιστοσελίδα Ρομφέα.

Τό νά ἀσχολεῖται κανείς μέ ἔντονα ποιμαντικά καί κοι­νωνικά ζητήματα εἶναι, κατά κάποιο τρόπο, ριψοκίνδυνο. Εἶναι προτιμότερο νά μήν ἀγγίζη κανείς τέτοια ζητήματα καί νά ἀσχο­λεῖται ἁπλῶς μέ ἀδιάφορα θέματα, ἀλλά, τελικά, καί αὐτό εἶναι ἀτελέσφορο.

Ὡς ὑπεύθυνος ἐκκλησιαστικός ποιμένας χρειάζεται νά λαμ­βάνω ἀποφάσεις καί νά διατυπώνω τίς σκέψεις μου, γιά διά­φορα κρίσιμα ζητήματα γιά νά ἐνη­μερώνω τούς Χριστιανούς.

Ἄν εἶναι κανείς ἀσκητής στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἴσως δέν χρειαζόταν νά κάνη παρεμβάσεις, ἀλλά νά λέη τόν λόγο σέ αὐτούς πού τόν ἐρωτοῦν, κατά τό «εἶπε Γέρων».

Ὅμως, ἡ ποιμαντική διακονία ἔχει ὑποχρεώσεις καί καθήκοντα ἔναντι τῶν Χρι­στιανῶν πού ποιμαίνονται.

Ἔτσι, πρίν λίγο καιρό ἔγραψα μιά Ἐγκύκλιο γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μου, γιά νά μή ὑπάρξουν σοβαρά κρούσματα μεταξύ τῶν Ἱερέων, καί νά μή ἐπεκταθῆ τό «κακό» αὐτό στό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας καί οἱ Χριστιανοί νά ἀποδώσουν τήν διάδοση τῆς νόσου στούς Κληρικούς.

Ὅσοι ἀσχολοῦνται μέ τό κοινωνικό καί ἐκκλησιαστικό ἔργο πρέπει νά λαμβάνουν τά μέτρα τους. Θά ἦταν παράλογο οἱ Ἰατροί στά Νοσοκομεῖα νά κάνουν ἐγχειρήσεις ἤ ἄλλες θεραπεῖες καί νά μή λαμβάνουν τά ἀπαραίτητα προφυλα­κτι­κά μέτρα.

Ὅμως, κάθε λόγος ἔχει καί τόν ἀντίλογο, κατά τό λόγιο «λόγῳ παλαίει πᾶς λόγος», ἀφοῦ οἱ ἄν­θρω­ποι ἔχουν διάφορες ἀπόψεις τίς ὁποῖες ἐπενδύουν μέ θεο­λογικά ἤ παραθεολογικά, ἐπιστημονικά ἤ παραεπι­στη­μονικά ἐπιχειρήματα. Ἔτσι, ἐγράφη­σαν διάφορα κείμενα, ἄλλα μέ σεβα­σμό καί ἄλλα μέ ἀπρεπῆ ὑβριστικό τρόπο καί λόγο, γιά νά φανερωθῆ καί ἡ ὕπαρξη τοῦ παρανοϊοῦ, μαζί μέ τόν κορωνοϊό.

Δέν θέλησα νά ἀπαντήσω σέ καθένα ἀπό αὐτά ξεχωριστά, ἄν καί δέν ἦταν δυσχερές, γιατί σέ μιά τέτοια περίπτωση δέν θά ἔκανα κανένα ἄλλο ἔργο, ἀλλά καί γιατί, τό κυριότερο, στά θέματα καί στά ἐρωτήματα πού θέτουν, οἱ ἀπαν­τήσεις βρί­σκονται μέσα στό ἴδιο τό κείμενο πού κρίνουν καί δέν θέ­λησαν νά δοῦν!

Εἶναι καί αὐτό ἕνα πρόβλημα τῆς ἐποχῆς μας, πού κάποιοι ἐρωτοῦν γιά θέματα πού ἔχουν ἤδη ἀπαντηθῆ στό κείμενο πού ὑποτίθεται ὅτι ἔχουν διαβάσει καί κρίνουν!!

Πρόκειται περί πνευματικῆς ἀσθένειας καί αὐτό συνιστᾶ τήν ὕπαρξη ποικιλόμορφων πανδημιῶν, ἀκόμη καί μέσα στόν ἱερό θεσμό τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐν πάσῃ περιπτώσει μέ τό κείμενό μου αὐτό δίνω κάποιες ἐπε­ξη­γήσεις πού ἀφοροῦν τήν Ἐγκύκλιο γιά τόν τρόπο ἀντιμε­τωπίσεως τοῦ κορωνοϊοῦ καί τῆς ἀσθένειας πού προκαλεῖται ἀπό αὐτήν, ἡ ὁποία δέν εἶναι «μιά ἁπλῆ γριππούλα»!

ΑΞΙΟΣ ΕΣΤΙ!

ΠΗΓΗ - Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Το τέλος του μικρασιατικού Ελληνισμού και η ιστορική μνήμη (μέρος Α΄)

Ο Ελληνικός Στρατός αποβιβάζεται στη Σμύρνη. Πηγή

Του Κώστα Χατζηαντωνίου από το Άρδην τ. 117
Πλησιάζουμε, πια, τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τον Αύγουστο του 1922, όταν «σύμπαν το ελληνικόν έθνος κατέβαινεν εις τον Άδην», κατά τη χαρακτηριστική φράση του μάρτυρα μητροπολίτη της Σμύρνης Χρυσοστόμου. Λαϊκοί πόθοι, όνειρα αιώνων και εθνικά πολιτικά σχέδια γίνονταν στάχτη στις ακτές της Ιωνίας. Σχεδόν εκατό χρόνια πέρασαν από εκείνο το γεγονός που συνιστά, συγχρόνως, μέγα έγκλημα εις βάρος του πανανθρώπινου πολιτισμού, καθώς μιλούμε για τη γη όπου γεννήθηκαν, πριν από είκοσι έξι αιώνες, ο επιστημονικός λόγος και η φιλοσοφική σκέψη. Κι όμως. Η συζήτηση περί τη Μικρασιατική Καταστροφή γίνεται ακόμη με ψυχολογικούς όρους, με αποτέλεσμα να υποτάσσεται πιο εύκολα στη σκοπιμότητα –είτε της λήθης, είτε της παραχάραξης. Δεν αρκεί, φυσικά, η μνήμη χωρίς περίσκεψη κι ούτε το μέλλον ενός λαού γίνεται καλύτερο αν δεν αναγνωρίζουμε πικρές αλήθειες για σφάλματα και αδυναμίες. Πληρώνουμε ακριβά ως έθνος αυτή τη συνήθεια. Γι’ αυτό και οφείλουμε σήμερα, περισσότερο από ποτέ, να κοιτάξουμε κατάματα την τραγωδία του 1922. Όσο κι αν θα την κάνει ακόμη πιο αβάσταχτη η γνώση ότι δεν ήταν αναπόφευκτη εκείνη η καταστροφή, όπως, δεκαετίες τώρα, προσπαθούν κάποιοι να μας πείσουν. Η αλήθεια είναι ότι δεν σταθήκαμε αντάξιοι της ιστορικής μας μοίρας, της μοναδικής ιστορικής ευκαιρίας που έκανε, αναπάντεχα, ρεαλιστικά τα πιο μύχια όνειρά μας.
Χρειάζεται να γνωρίζουμε για να ερμηνεύσουμε την εθνική καταστροφή. Και η ερμηνεία όσων έγιναν απαιτεί, πρώτα-πρώτα, τόσο τη μελέτη της μικρασιατικής εκστρατείας, όσο και πλήρη γνώση των προηγηθέντων. Δεν μπορούμε να αγνοούμε, για παράδειγμα, το πραγματικό πλαίσιο της μακραίωνης διαμάχης για τον χώρο της καθ’ ημάς Ανατολής, μετά την πτώση της αυτοκρατορίας του βυζαντινού ελληνισμού. Κυρίως, δεν μπορούμε να αγνοούμε το περιβάλλον μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κι όπως πρέπει να έχουμε γνώση των στρατιωτικών, δημογραφικών και διπλωματικών δεδομένων, πρέπει να κατανοήσουμε και τις ελληνικές εσωτερικές αντιθέσεις, κοινωνικές και πολιτικές, που υπονόμευσαν τη μεγαλειώδη εκείνη προσπάθεια του έθνους για την εδαφική του ολοκλήρωση.

Η Σμύρνη στις αρχές του 20ου αιώνα, ορώμενη από το ύψωμα Μπαχρή Μπαμπά, νοτίως της πόλης. 1. Ελληνική συνοικία 2. Τουρκική συνοικία 3. Αγία Φωτεινή 4. Άγιος Γεώργιος 5. Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος 6. Σχολείο Χωροφυλακής 7. Διοικητήριο 8. Οι στρατώνες 9. Φυλακές 10. Ο δρόμος προς την Καραντίνα. Πηγή

Η Μεγάλη Ιδέα
Υπάρχει μια σχολή ιστορίας, ποικίλης καταγωγής και πολλαπλών στοχεύσεων, που θέτει κατ’ αρχήν ζήτημα τόσο σκοπιμότητας, όσο και νομιμότητας της απόφασης για την απόβαση και την απελευθέρωση της Σμύρνης το 1919. Ας πιάσουμε, λοιπόν, το ζήτημα από κει, από το πρώτο βήμα. Βήμα που γιορτάστηκε, τότε, απ’ όλο το έθνος, ως έναρξη της τελικής φάσης υλοποίησης ενός παλαιότατου ονείρου, που η Ιστορία για πρώτη και τελευταία φορά έκανε τόσο ρεαλιστικό. Μιλώ για το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας, που δεν επιβλήθηκε άνωθεν, από κάποια κυρίαρχη αστική τάξη, που δεν ήταν μια ανεδαφική ή επείσακτη ιδέα, αλλά ερχόταν από τη λαϊκή ψυχή, από τα χρονικά βάθη της δουλείας, σαν ηχώ του θρήνου, «Πάλι με χρόνους με καιρούς…». Αυτή πύρωνε τον νου και την καρδιά κάθε αλύτρωτου. Ένας ήταν ο καημός κι ο πόθος του: Να ζήσει κάποτε ελεύθερος εντός του πολιτικού οργανισμού του νέου ελληνισμού, τουλάχιστον σε όσες ιστορικές χώρες παρέμενε εθνολογικά ισχυρός μετά την τρομακτική αιμορραγία της τουρκοκρατίας.
Δεν ήταν εύκολος ο δρόμος αυτής της Ιδέας που, παρά τις μύριες δυσχέρειες, κράτησε ζωντανό το γένος και γέννησε το θρυλικό 1821 και το κράτος που ιδρύθηκε το 1830. Κράτος που κανείς δεν είδε ως το πέρας των αγώνων εκείνων των ηρωικών πολεμιστών, που πήραν τα όπλα υπέρ πίστεως και πατρίδος. Δεν είχαν εκείνοι οι Έλληνες στον νου τους ένα κράτος Πελοποννήσου, Στερεάς και Κυκλάδων νήσων. Η Πόλη και η Αγιά Σοφιά ήταν το όραμά τους. Και γι’ αυτό το όραμα, επί έναν αιώνα, ποτιζόταν με αίμα η ελληνική γη, από τη Μακεδονία ως την Κρήτη κι από την Κύπρο ως τη Χιμάρα. Ήταν μοιραίο, λοιπόν, η μερική επιτυχία του αγώνα του ’21 να αποτελέσει απαρχή μιας μακράς απελευθερωτικής διαδικασίας, που θα ενσωμάτωνε διαδοχικά στο ελλαδικό κράτος εδάφη του ελληνικού κόσμου, ανάλογα με τις διεθνείς περιστάσεις και την εθνική ισχύ. Κι ήταν απελευθερωτική αυτή η διαδικασία και όχι επεκτατική, γιατί υπήρχε ένα ζωντανό έθνος-κληρονόμος του λαού που υπέκυψε το 1453 και που, τώρα, αναγεννημένος, στεκόταν ξανά στα πόδια του και αποτίνασσε τη δουλεία που με βία του είχε επιβληθεί. Ιδού γιατί δεν είναι διόλου αθώα η θεωρία που θέλει το ελληνικό έθνος γέννημα των τελευταίων δύο αιώνων. Τούτο μεταβάλλει αμέσως τους εθνικούς αγώνες των Ελλήνων σε επεκτατικούς, αφού η αφαίμαξη της μακραίωνης δουλείας τούς είχε καταστήσει, σε πολλές περιοχές, μια εθνική ομάδα πλάι σε άλλες και, άρα, όχι περισσότερο νόμιμες τις δικές τους διεκδικήσεις, από τις αξιώσεις των άλλων εθνικών ομάδων.

Μαθητές σύμβολα της Εθνικής Αντίστασης

Αριστομένης Συγγελάκης

Μάθιος Πόταγας – αδέλφια Βερβελάκη - Σταύρος Ανδρεαδάκης – Ηρώ Κωνσταντοπούλου

Γράφει ο Αριστομένης Συγγελάκης
 

«Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις,  - εκεί που πάει να σκύψει

με το σουγιά στο κόκκαλο, με το λουρί στο σβέρκο

Να τη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει

και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου» Γιάννης Ρίτσος[1]

 

Καθ’ όλη την ιστορία και σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου η νεολαία πρωτοπορεί στον αγώνα για ελευθερία. Τέσσερα χαρακτηριστικά παραδείγματα παιδιών και εφήβων από τη μνημειώδη Αντίσταση του ελληνικού λαού στη διάρκεια της Κατοχής επιβεβαιώνουν την παραπάνω διαπίστωση.

 

Στις 2 Μαΐου 1941, ο δεκαεπτάχρονος Μάθιος Πόταγας, μαθητής της Ε’ Γυμνασίου της Βαρβακείου, γράφει ιστορία ως εμπνευστής και πρωταγωνιστής μιας από τις πρώτες πράξεις Αντίστασης στην κατεχόμενη Ευρώπη.

Όπως σημειώνει ο Μανώλης Γλέζος, που έφερε στο φως αυτή την σπάνια ιστορία θάρρους και αυτοθυσίας, αμέσως μετά την κατάληψη της Πάτρας στις 26 Απριλίου 1941 η μεραρχία «Σωματοφυλακή SS Αδόλφος Χίτλερ» κινείται νότια με κατεύθυνση την Καλαμάτα. Λίγο έξω από τη Βυτίνα, στη γέφυρα Κουτρουμπή βρίσκει απέναντί της έναν ατρόμητο έφηβο που υψώσει το χέρι του φωνάζοντας: «Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί»[2]. Μόλις ο διερμηνέας μετέφρασε τα λόγια του αμούστακου νέου, ο διοικητής της επίλεκτης γερμανικής μονάδας εκτέλεσε εν ψυχρώ τον ηρωικό μαθητή. Διέταξε δε τους στρατιώτες του να πολτοποιήσουν το κεφάλι του Μάθιου Πόταγα με μία μεγάλη πέτρα, γιατί, κατά τη ναζιστική ιδεολογία αυτό το τέλος πρέπει να έχουν όσοι αντιστέκονται…  

Η θυσία του Μάθιου Πόταγα ανάβει τη σπίθα της Αντίστασης

Η θυσία του Μάθιου Πόταγα δεν πήγε χαμένη[3]. Μαζί με άλλες αντιστασιακές πράξεις άναψε τη σπίθα της Αντίστασης στις καρδιές των Ελλήνων. Ακολουθεί ο παλλαϊκός ξεσηκωμός της Μάχης της Κρήτης, όπου πολλοί συνομήλικοι του Μάθιου Πόταγα όπως ο Ιωάννης Μαυραντωνάκης[4] και άλλοι έφηβοι και νέοι, μαζί με χιλιάδες άλλους Κρητικούς, συμμετείχαν στην σθεναρή άμυνα του κρητικού λαού εναντίον των επίλεκτων αλεξιπτωτιστών και ορεινών καταδρομέων της Βέρμαχτ. Όμως, παρά την ηρωική αντίσταση του κρητικού λαού, που ξάφνιασε τον υπερόπτη εισβολέα,  η Κρήτη πέφτει και οι Γερμανοί πανηγυρίζουν για την πύρρειο νίκη τους.

Το βράδυ που πέφτει η Κρήτη, ο Λάκης Σάντας και ο Μανώλης Γλέζος κατεβάζουν και σκίζουν την πολεμική σημαία του Γ’ Ράιχ με τον αγκυλωτό σταυρό, που μόλυνε τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Αυτό ήταν! Η Ελλάδα παίρνει φωτιά: αντιστασιακές ομάδες κι οργανώσεις ξεπηδούν σε όλη την ελληνική επικράτεια και δίνουν το σύνθημα της καθολικής Αντίστασης σε όλη την Ευρώπη. Μία Αντίσταση, που δεν μπόρεσε να κάμψει ούτε η πείνα ούτε η κτηνώδης βία και η πέρα από κάθε λογική τρομοκρατία των κατακτητών.

Αδέλφια Βερβελάκη: η μεγάλη θυσία των μικρών ηρώων από τη Βιάννο.

Δύο χρόνια μετά, στα μέσα του Σεπτέμβρη του 1943, βρισκόμαστε σε κρίσιμη καμπή του πολέμου: ο Μουσολίνι έχει ήδη ανατραπεί και η Ιταλία εγκαταλείπει τον Άξονα και περνά στην πλευρά των Συμμάχων. Ο λαός βράζει σε όλη την Ελλάδα, πραγματοποιούνται διαδηλώσεις σε πολλές περιοχές, Ιταλοί αξιωματικοί και στρατιώτες περνούν στην Αντίσταση. Το Γ’ Ράιχ βρίσκεται σε δύσκολη θέση, η ηγεμονία του αμφισβητείται. Αποφασίζει να ολοκαυτώσει την επαρχία Βιάννου[5],  αξιοποιώντας μία ευκαιρία που του παρέχεται, με στόχο να εμπεδώσει την κυριαρχία του στην Ελλάδα και να στείλει μήνυμα της ναζιστικής ισχύος σε όλο τον κόσμο.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, ανήμερα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, μεγάλη γερμανική δύναμη εισέρχεται στα χωριά της επαρχίας Βιάννου. Παρά την τοπική εορτή και πατώντας το λόγο της στρατιωτικής τους τιμής και κάθε ανθρώπινη αξία ξεκινούν αμέσως μαζικές εκτελέσεις άμαχων πολιτών. Μια ομάδα Γερμανών φτάνει στη θέση Λυγιά του Αγίου Βασιλείου, στο Μετόχι της οικογένειας Βερβελάκη από το Κεφαλοβρύσι. Εκεί βρίσκονται τα τρία μικρότερα παιδιά της οικογένειας, η Ευαγγελία 8 ετών, η Μαρία 12 ετών και ο Στέλιος 15 ετών. Τα βασανίζουν άγρια, χρησιμοποιώντας ακόμη και τις ξιφολόγχες τους για να αποκαλύψουν πού κρύβεται ο πατέρας τους. Όμως τα μικρά παιδιά δεν λυγίζουν. Αντιστέκονται με σπάνια γενναιότητα στην ασύλληπτη ναζιστική κτηνωδία. Η λαϊκή μούσα τραγουδά γλαφυρά τη θυσία των αδελφών Βερβελάκη[6]:

Τρία παιδιά σκοτώσανε εις το Κεφαλοβρύσι

η απονιά των Γερμανών είναι παρά τη φύση,

πως δεν εμαρτυρούσανε πού είναι ο μπαμπάς τους

τις σάρκες τους εκόβανε γουλιές με τα σπαθιά τους.

Οι αιμοβόροι Γερμανοί που δεν τα λυπηθήκαν,

κομμάτια κόβαν τα παιδιά, ώσπου νεκρά τ’ αφήκαν.

Έτον δαμαί τζιαι δέτε τον τζι αν έσιει αΐπιν πέτε

Ήταν θαυμαστής του Σημίτη, υποστηρικτής του σχεδίου ΑΝΑΝ, έχει όλα τα προσόντα ως ενδοτικός και υποτελής του ξένου παράγοντα.
Γιατί όχι υπουργός του Μητσοτάκη;
Γι' αυτόν που ορίστηκε και δεν ανέλαβε πρόλαβε να στείλει
συγχαρητήρια ο πρέσβης των ΗΠΑ.
Για τον φρέσκο Κυπρο-Ευρωπαίο Επίτροπο θα στείλουν επαίνους ο Γ.Γ του ΟΗΕ, η μαντάμ Μέρκελ, ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (World Economic Forum), Κλάους Σβαμπ και οι Γκρίζοι Λύκοι.

ΓΕΡΟΜΟΡΙΑΣ

Αλέκος Μιχαηλίδης

Έτον δαμαί τζιαι δέτε τον τζι αν έσιει αΐπιν πέτε

«Τώρα κοκορεύεσαι επάνω στον εξώστη

και μιλάς στο πόπολο σαν τον ναυαγοσώστη»

Μέλος της νεολαίας «Ρήγας Φεραίος» του ΚΚΕ Εσωτερικού, εκ των στενών φίλων του Κώστα Σημίτη (ειδικά στα άγρια χρόνια πριν το 2004), ιδρυτής του γνωστού και μη εξαιρετέου Ομίλου Προβληματισμού για τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας (ΟΠΕΚ), κυβερνητικός εκπρόσωπος των Γλαύκου Κληρίδη και Νίκου Αναστασιάδη, βουλευτής, ευρωβουλευτής, Ευρωπαίος Επίτροπος, φανατικός υποστηρικτής του σχεδίου Ανάν και από τους κύριους εκφραστές του «σκληρού» συμβιβασμού στο Κυπριακό. Ο Χρήστος Στυλιανίδης είναι ο νέος υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας της Ελλάδας και ένας απόλυτα φιλόδοξος, επαγγελματίας πολιτικός που κατάφερε να μείνει στο προσκήνιο, ακόμα και μετά την ολοκλήρωση της θητείας του στην Κομισιόν.

Το κρυφό ημερολόγιο μιας σχολικής χρονιάς - Αύγουστο Καβάδι

Το κείμενο μας το έκανε γνωστό συνΆδελφος- συναγωνιστής Τάσος Χατζηαναστασίου και το κοινοποιώ, καθώς ταιριάζει, αν και είναι γραμμένο το 2005, στην σημερινή εκπαιδευτική πραγματικότητα της χώρας μας. Η αποθέωση της καινοτομίας και η αποδόμηση του σχολείου της γνώσης.

"...Γιατί όσο θα υπάρχουν καθηγητές που σκέφτονται και διδάσκουν τους άλλους να σκέφτονται, θα αποφύγουν τον αποτρόπαιο κίνδυνο τα τρία «i» που προτείνει – ή με τα οποία απειλεί – η παρούσα κυβέρνηση στην εκπαίδευση [σσ. internet, inglese (=αγγλικά), impresa (=επιχειρηματικότητα) ήταν την περίοδο Μπερλουσκόνι για το Υπουργείο Παιδείας οι βασικές γνώσεις και δεξιότητες που θα έπρεπε να μεταδίδει το σχολείοο στην Ιταλία] δε θα μετατραπούν σε τρία «α»: άγνοια, αυθάδεια, ανευθυνότητα..."

«Για όλα αυτά μπόρεσα να μιλήσω χαμηλόφωνα με κάποιους ιδιαίτερα ευαίσθητους συναδέλφους ή, κατά τις προγραμματισμένες ώρες συνεργασίας, με κάποιους γονείς με τους οποίους υπάρχει σχέση εμπιστοσύνης» - Γράφει ο Αύγουστο Καβάδι από τη Σικελία


Το παρακάτω κείμενο είναι γραμμένο από τον καθηγητή Αύγουστο Καβάδι από τη Σικελία και δημοσιεύτηκε στην ειδική ένθεση έκδοση «Παλέρμο» που κυκλοφορεί τοπικά η πανιταλικής κυκλοφορίας εφημερίδα «Ρεπούμπλικα» στις 29 Μαΐου του 2005, την τελευταία χρονιά που δίδασκα ως αποσπασμένος από την ελληνική Μέση Εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο της ίδιας πόλης. Με ενθουσίασε η προσέγγισή του, το γνήσιο ενδιαφέρον και πάθος του για τη μόρφωση ειδικά «των λιγότερο προικισμένων και ευνοημένων» και η κριτική του προσέγγιση στη λογική του «σχολείου της αμάθειας» και στη μετατροπή του σχεδόν αποκλειστικά σ’ έναν «παιδότοπο» εκμάθησης «χρήσιμων» δεξιοτήτων όπου οι ποικίλες δραστηριότητες υποκαθιστούν τον μορφωτικό ρόλο του σχολείου. Το μετέφρασα και το δημοσίευσα στο περιοδικό της ΕΛΜΕ της περιοχής μου, της Αργολίδας, «Θρυαλλίς» (τ. 3, Δεκέμβριος 2005). Επειδή πολλές από τις επισημάνσεις του, που αφορούν την ιταλική εκπαίδευση την εποχή που στην εξουσία βρισκόταν ο μεγιστάνας των ΜΜΕ, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, είναι όχι μόνο επίκαιρες αλλά και οικείες στη σημερινή ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, σκέφτηκα να το κοινοποιήσω με αφορμή την έναρξη της σχολικής χρονιάς κι έτσι να …διαιωνιστούν το ήθος και η διάνοια του μάχιμου Σικελιώτη συναδέλφου. Καλή δύναμη σε όλες και όλους, ιδιαίτερα στις νέες και στους νέους συναδέλφους!

Τάσος Χατζηαναστασίου, Φιλόλογος στο 2ο ΓΕΛ Ναυπλίου

Το κρυφό ημερολόγιο μιας σχολικής χρονιάς

Στην αρχή ήταν για μένα όπως και για τα παιδιά: μετά τις καλοκαιρινές διακοπές επέστρεφα στο σχολείο δυσανασχετώντας λιγάκι. Στη συνέχεια, μετά τα πενήντα, δεν ήταν πια έτσι: λίγο επειδή κανείς συνηθίζει, λίγο επειδή ωριμάζει η ιδέα πως η φθινοπωρινή επανέναρξη είναι κάτι σαν την επιστροφή στο δικό σου μετερίζι. Το να γυρίζεις στην τάξη σου σαν να γυρίζεις στο φυλάκιο, στο χαράκωμά σου. Για να βάλεις ένα μικρό λιθαράκι, σαφές, συγκεκριμένο. Ένα λιθαράκι που αποτελεί τη στέρεα βάση για το στήσιμο των πιο φιλόδοξων κατασκευών. Κρίμα που για πολλούς συναδέλφους δεν είναι πια – ή δεν υπήρξε ποτέ – έτσι. Αφιερώνουν γενναιόδωρα τον χρόνο τους σε μαθήματα για την απόκτηση διπλώματος για μηχανάκι, για τη χρήση υπολογιστών, για την προστασία από το AIDS, σε εξετάσεις στην ξένη γλώσσα στη Μεγ. Βρετανία, για αδελφοποιήσεις με σχολεία της Ουγγαρίας... [σ.τ.μ. Αναφέρεται σε επιπλέον κατ’ επιλογήν δραστηριότητες, κάτι σαν τα δικά μας εργαστήρια δεξιοτήτων]. Όλα αυτά πολύ ενδιαφέροντα πράγματα, το δίχως άλλο. Αλλά δεν πρέπει να υποκαθιστούν τους σκοπούς του σχολείου, που παραμένουν: το να μπορεί κανείς να διαβάζει, να γράφει και να κάνει απλές μαθηματικές πράξεις.

Να γιατί κι αυτή τη χρονιά δε συνόδευσα τα παιδιά ανά την Ευρώπη. Το να επισκεφτείς την Ελλάδα είναι μια αξέχαστη εμπειρία μα τι νόημα έχει να κουβαλάμε εκεί παιδιά στα οποία δεν σταθήκαμε ικανοί να διδάξουμε την αρχιτεκτονική ενός ναού; Το να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις στο αρχαίο θέατρο των Συρακουσών μένει κι αυτό ανεξίτηλο στη μνήμη τους. Όχι όμως πριν τη διδασκαλία των στοιχείων που βοηθούν στην κατανόηση μιας τραγωδίας. Η επίσκεψη σ’ ένα πετροχημικό εργοστάσιο είναι επιμορφωτική αλλά άχρηστη αν το σχολείο δεν έχει παράσχει στα παιδιά βασικά στοιχεία της Φυσικής και της Χημείας για να μπορέσουν να παρακολουθήσουν τις επεξηγήσεις των μηχανικών γύρω από την διύλιση του πετρελαίου. Δεν έχω ακόμη ξεπεράσει το σοκ της τελευταίας εκπαιδευτικής εκδρομής που ήμουν συνοδός, πριν από δέκα χρόνια, στη Φλωρεντία: οι νεαροί με παρακαλούσαν να περιορίσουμε τον χρόνο της επίσκεψης στα μουσεία Ούφιτσι για να συμπληρώσουν με ηρεμία τις αγορές τους στην παρακείμενη υπαίθρια αγορά.

Ενθαρρυμένοι από επικείμενες υπουργικές εγκυκλίους (που με τη σειρά τους αποτελούν εμπνεύσεις παιδαγωγών που δεν έχουν πατήσει ποτέ το πόδι τους σε πραγματική σχολική τάξη), πάρα πολλοί συνάδελφοι αγωνίζονται για να αποφύγουν το κοπιώδες έργο της κατά μέτωπον διδασκαλίας. Και είναι ακριβώς εδώ που θα έπρεπε να δοκιμαστούν η δημιουργικότητα, η καινοτομία, ο πειραματισμός: στο πώς θα εμπεδωθεί καλύτερα το αλφάβητο του ώριμου πολίτη. Διαφορετικά, κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, τους γονείς και – κυρίως – τους μαθητές: θα ήταν σα να μας σερβίριζαν σ’ ένα καλό εστιατόριο, απεριτίφ, μεζέδες, γαρνιτούρες και επιδόρπιο χωρίς πρώτο και χωρίς κυρίως πιάτο.

Η ΚΑΛΗ Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΘΑ ΒΡΙΣΚΕΙ ΠΑΝΤΑ ΤΗ ΛΥΣΗ!

Γιώργος Τασιόπουλος

Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας:

" ...'Ένα σχολικό τμήμα θα αναστέλλει τη δια ζώσης λειτουργία του και η διδασκαλία θα γίνεται μέσω τηλεκπαίδευσης όταν σε αυτό εντοπιστούν επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 στο 50%+1 μαθητές του.

* εάν οι ανεμβολίαστοι μαθητές κάθονταν δίπλα ή στο αμέσως εμπρός ή πίσω θρανίο από το κρούσμα, υποβάλλονται σε καθημερινά αυτοδιαγνωστικά τεστ – self (τις ημέρες που δεν κάνουν τα 2 εργαστηριακά)..."

______****______

Το υπουργείο φαντάζεται τη σχολική κοινότητα ως σκακιέρα με άψυχους πεσσούς - μαθητές.

Ο μαιτρ - δάσκαλος, σύμφωνα το με το υπουργείο, κινεί τους άψυχους μαθητές έτσι, ώστε στην αίθουσα, στους διαδρόμους, στο διάλειμμα να μην έρχονται σε επαφή μεταξύ τους παρά μόνο με το γειτονά τους στο θρανίο!!!

ΠΗΓΗ-Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Η ΟΜΙΛΙΑ του Μίκη Θεοδωράκη στους ΔΕΛΦΟΥΣ (1.7.2006)

_________ ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ _______

Η ΟΜΙΛΙΑ του Μίκη Θεοδωράκη στους ΔΕΛΦΟΥΣ (1.7.2006)

"Οφείλω να ομολογήσω ότι δέχθηκα με μεγάλη δυσκολία να μιλήσω σ' αυτή την τόσο σημαντική σύνοδο και μπροστά σε τόσο επίσημα πρόσωπα, γιατί αντίθετα απ' ό,τι συνηθίζεται σ' αυτές τις περιπτώσεις, δεν θα μπορέσω να πω λόγια αισιόδοξα ούτε να διατυπώσω σκέψεις και προτάσεις θετικές.
Κι αυτό γιατί κατέχομαι από βαθειά απαισιοδοξία για το μέλλον.
Έπαψα πια να πιστεύω.
Όμως επειδή σκέφτομαι ότι αυτό μπορεί να σας φανεί ωφέλιμο, αποφάσισα να προσθέσω μια φάλτσα νότα σ' αυτή την ομόθυμη και μεγαλοπρεπή συμφωνία που είμαι βέβαιος ότι θα χαρακτηρίζει τις ομιλίες που θα ακουστούν.

Έως χθες ακόμα ακολουθώντας το γενικό ρεύμα πίστευα κι εγώ ότι η Βία και ο Πόλεμος έχουν ως βασικές αιτίες οικονομικά συμφέροντα, θρησκευτικούς και εθνικούς φανατισμούς και άλλα παρόμοια.
Σήμερα πια είμαι βέβαιος ότι όλα αυτά στο βάθος δεν είναι παρά προσχήματα
και ότι η βασική αιτία απ' όπου ξεκινά η δίψα για κατάκτηση και αίμα, βρίσκεται μέσα στον άνθρωπο.
Με μια συμπληρωματική παρατήρηση:
Ότι δηλαδή η αγριότητα αυξάνει όσο ο άνθρωπος γίνεται περισσότερο πολιτισμένος.
Που σημαίνει ότι ο λεγόμενος πολιτισμός είναι ένα απλό ένδυμα για να σκεπάζει και να κρύβει τον αληθινό εαυτό μας, που παραμένει μέσα απ' τους αιώνες το ίδιο άγριος και τερατώδης.

Φοίβος Δεληβοριάς - Του Μικρού Βοριά

Φοίβος Δεληβοριάς - Του Μικρού Βοριά Μουσική Μίκης Θεοδωράκης / Ποίηση Οδυσσέας Ελύτης από τον κύκλο τραγουδιών
Μικρές Κυκλάδες από την συλλογή
 Ξαναδιαβάζοντας τον Μίκη Θεοδωράκη

Μίκης Θεοδωράκης: Ολέθρια τα αποτελέσματα από τη χρήση του όρου Μακεδονία

Ηχηρή παρέμβαση του Μίκη Θεοδωράκη, 

για το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων.

Τη μη παρέκκλιση από την απόφαση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών του 1992 για την ονομασία των Σκοπίων, ζητά με επιστολή που δημοσιεύει στην προσωπική του ιστοσελίδα ο μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης. Ο μεγάλος εθνικός δημιουργός, ζητάει να μην υπάρξει παρέκκλιση από την απόφαση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών του 1992, που καθόρισε την εθνική γραμμή για το Σκοπιανό, σύμφωνα με το οποίο δεν θα πρέπει να περιλαμβάνεται ο όρος Μακεδονία στην ονομασία των Σκοπίων. 

• «Ολέθρια τα αποτελέσματα από τη χρήση του όρου Μακεδονία»

Αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «η Κυβέρνηση των Σκοπίων απειλεί χωρίς προσχήματα την ακεραιτότητα της πατρίδας μας. Με όχημα το όνομα «Μακεδονία» και παραμορφώνοντας τα ιστορικά γεγονότα σε βαθμό γελοιότητας επιδιώκει την επέκταση των συνόρων της εις βάρος των δικών μας για τη δημιουργία της λεγόμενης «Μακεδονίας του Αιγαίου».

«Το να μας οδηγούν στην πτώχευση και τη διάλυση 

του κοινωνικού μας ιστού, είναι ένα τεράστιο θέμα. 

Το να φτάνουμε όμως στο σημείο να απειλείται 

η ακεραιότητα της χώρας μας, αυτό δεν είναι μόνο 

τεράστιο θέμα αλλά κανονικός θάνατος»

• Ολόκληρη η επιστολή του Μίκη Θεοδωράκη:

"Το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών στα 1992 αποφάσισε για μια εθνική κοινή γραμμή πλεύσης σε μια ονομασία στην οποία δεν θα περιέχεται η λέξη «Μακεδονία». 

Τυχόν υποχώρηση από αυτή τη γραμμή θα έχει ολέθρια αποτελέσματα για το μέλλον της χώρας μας, δεδομένου ότι μετά την οκταετή καταλήστευση του ελληνικού λαού που μας οδήγησε στην σημερινή δραματική κατάσταση, το μόνο που μας απομένει είναι η διαφύλαξη της εθνικής μας ακεραιότητας. Η Κυβέρνηση των Σκοπίων απειλεί χωρίς προσχήματα την ακεραιτότητα της πατρίδας μας. Με όχημα το όνομα «Μακεδονία» και παραμορφώνοντας τα ιστορικά γεγονότα σε βαθμό γελοιότητας επιδιώκει την επέκταση των συνόρων της εις βάρος των δικών μας για τη δημιουργία της λεγόμενης «Μακεδονίας του Αιγαίου». 

Ο κοασμός των βατράχων

Άρθρο του Μίκη Θεοδωράκη στην εφημερίδα "Τα Νέα" της 9.1.2021

Ο κοασμός των βατράχων

Από την πλευρά της δημιουργίας και της παρουσίας πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στη χώρα μας, η δεκαετία του 2020 είναι η πιο φτωχή σε σύγκριση με όλες τις δεκαετίες από το 1940 μέχρι σήμερα.

Στην δεκαετία του '40 είχαμε πόλεμο, ξένη κατοχή, εμφύλιο πόλεμο.

Στην δεκαετία του '50 η χώρα ήταν κατεστραμμένη και υπήρχε η κυριαρχία του Παλατιού και της αστυνομικής βίας.

Παρ’ όλα αυτά υπήρχε πολιτιστική ζωή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας, το Ελληνικό Χορόδραμα.

Στην δεκαετία του '60 οι σκληρές οικονομικές συνθήκες αλλά και η συνεχιζόμενη αστυνομική βία δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την πολιτιστική μας αναγέννηση.

Στην δεκαετία του '70 είχαμε την χούντα. Αμέσως μετά, η πολιτιστική ζωή συνέχισε το δρόμο της.

Στην δεκαετία του '80 οι μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βοήθησαν την ανάπλαση της καλλιτεχνικής μας ζωής.

Στην δεκαετία του '90 και του 2000 οι πολιτιστικές εκδηλώσεις (με την βοήθεια πάντα του Κράτους και των Δήμων) συνεχίστηκαν.

Στην δεκαετία του 2010 άρχισε η παρακμή, για να φτάσουμε στην δεκαετία του 2020 στο ΜΗΔΕΝ.

Αναγνωρίζω ότι οι συνθήκες (πανδημία, οικονομία, τουρκική απειλή) θα πρέπει να είναι -και είναι- μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων.

Ο σκοπός όμως αλλά και η προϋπόθεση για όλα, είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός. Όσο μεγάλος και αν είναι ο πλούτος μιας χώρας, η Ιστορία διδάσκει ότι εκείνο που μένει τελικά είναι ο Πολιτισμός της.

Ποιος γνωρίζει σήμερα τις καθημερινές αποφάσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που απασχόλησαν τον Περικλή και άλλους στην αρχαία Αθήνα; Κανείς! Όμως όλοι γνωρίζουν και μάλιστα επί πολλούς αιώνες τον Πολιτισμό που εκείνοι οι δημόσιοι άνδρες βοήθησαν να δημιουργηθεί.

Και φυσικά χάρη στην χρηματοδότηση του Πολιτισμού από το ταμείο του Κράτους! Με πολιτικούς χωρίς την παιδεία και το όραμα του Περικλή και των άλλων δημοσίων παραγόντων, δεν θα υπήρχε η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας. Δεν θα υπήρχαν τα θέατρα. Δεν θα υπήρχαν ίσως ο Σοφοκλής και ο Φειδίας.

Γιατί αν ο καλλιτέχνης γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος να φτάσει το έργο του στην κοινωνία, τότε δεν θα το γράψει, δεν θα το συνθέσει, δεν θα το λαξεύσει.

Δεν θα υπήρχε ίσως ούτε το κοινό που διψά για τα έργα της εποχής του.

Το ίδιο συμβαίνει και με τους ερμηνευτές που έχουν ανάγκη να ερμηνεύσουν καινούρια έργα θεατρικά, μουσικά, χορευτικά.

*

Λυπάμαι πολύ αλλά είμαι υποχρεωμένος να θυμίσω στους δημόσιους άνδρες και κυρίως στην Κυβέρνηση ότι η υστεροφημία τους εξαρτάται περισσότερο από την συμβολή τους στον Πολιτισμό παρά από ο,τιδήποτε άλλο.

Το παράδειγμα του Περικλή που ανέφερα, δεν είναι μοναδικό. Εάν παρακολουθήσουμε σχολαστικά την ιστορία της Τέχνης, θα δούμε ότι πίσω από κάθε της κατάκτηση υπάρχει το δημόσιο πρόσωπο του αντίστοιχου τόπου και της αντίστοιχης εποχής, που παραμένει στην ανάμνηση των ανθρώπων επειδή βοήθησε την δημιουργία νέας σκέψης και νέων καλλιτεχνικών έργων.

Γλυκοφιλούσα Παναγιά ~ Μίκης Θεοδωράκης

Ανάρτηση από: geromorias.blogspot.com

Συλλαλητήριο για τη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 04.02.2018: Η ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ: ΛΥΠΑΜΑΙ.

.

Απάντηση Μίκη Θεοδωράκη

27.03.2019

Επειδή όλο και περισσότεροι, είτε πρώην μέλη της ΣΠΙΘΑΣ είτε και μη Σπιθίτες μου γράφουν ότι θα πρέπει να ξανακάνουμε μια Κίνηση ανάλογη της ΣΠΙΘΑΣ, θα ήθελα να τους απαντήσω δημοσιοποιώντας τις εξής σκέψεις:

Δυστυχώς η ζωή δεν γυρίζει πίσω. Στα 2010 ο Λαός ήταν όρθιος. Ενώ σήμερα, μετά από τέσσερα χρόνια ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, είναι γονατισμένος. Επειδή ακριβώς του λείπει η εθνική προοπτική. Ο κ. Τσίπρας και η ομάδα του μας πούλησαν στους Αμερικανούς, που και μόνο η σκιά τους φοβίζει τους Έλληνες. Όσο για την Ν.Δ. που θα μπορούσε να δημιουργήσει γύρω της το εθνικό-παλλαϊκό Μέτωπο όπως ο Ντε Γκωλ και ο Αντενάουερ (δυο … «άθλιοι» δεξιοί) έχουν διαβληθεί από την αντιδεξιά ρητορική του Ανδρέα, του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ.

Με δυο λόγια σήμερα η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ έγιναν ουσιαστικά εξαρτήματα της νατοϊκής επιθετικής στρατηγικής. Ο νέος μας ηγέτης είναι και πάλι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Είμαστε αποικία. Τελεία και παύλα. Για πόσο καιρό ακόμα; Φοβάμαι, για πολλές δεκαετίες.

Εγώ δεν βλέπω φως από πουθενά. Αυτό που με φοβίζει πολύ είναι το ενδεχόμενο ακρωτηριασμού από Αλβανία, Σκόπια και Τουρκία.

Το Αντιμανιφέστο του Μίκη Θεοδωράκη

Παραθέτουμε προς ανάγνωση και μελέτη το ΑΝΤΙΜΑΝΙΦΕΣΤΟ* (κλικ ΕΔΩ) του Μίκη Θεοδωράκη. Ένα κείμενο - δοκίμιο που κατά την γνώμη μας θα έπρεπε να διδάσκεται στα τμήματα Κοινωνιολογίας των πανεπιστημίων όλου του κόσμου. 

Οι συντελεστές του Θεοδωρακισμού

* Η ομιλία εκφωνήθηκε στο Διεθνές Συνέδριο «Ελεύθερων καλλιτεχνών», στη Δυτική Γερμανία, το 1987, όπου ο Θεοδωράκης ήταν εισηγητής, και δημοσιεύθηκε αυτούσια στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Σχόλιο του Γιώργου Ψαράκη για το "Αντιμανιφέστο" του Μίκη Θεοδωράκη

ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΜΟΝΑΔΕΣ

Τι είναι, καταρχήν, οι «ανθρωπομονάδες»;

Πρόκειται για ένα σύνθετο και αρκετά πολύπλοκο σύστημα καταμέτρησης της ανθρώπινης ενέργειας, βιολογικά, πνευματικά, ψυχικά. Όπως είναι γνωστό, υπάρχουν ένα σωρό παράγοντες που αυξάνουν αυτή την ενέργεια, δηλαδή τιςανθρωπομονάδες, καθώς και τόσοι άλλοι που τις μειώνουν. Δεν είναι φυσικά στις προθέσεις μας να τους καταγράψουμε λεπτομερειακά, θετικούς και αρνητικούς. Αν και κάτι τέτοιο θα ήταν τελικά χρήσιμο, μιας και, όπως θα δούμε, εκείνο που μετρά μέσα στην ανθρώπινη ζωή δεν είναι μόνο γενικά και αφηρημένα οι κοινωνικές σχέσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά πολύ καθαρά και συγκεκριμένα το πόσες ανθρωπομονάδες εξασφαλίζει ο κάθε πολίτης μέσα στο δοσμένο κοινωνικό σύστημα, μέσα στις δοσμένες κοινωνικές σχέσεις, ελευθερίες, δικαιώματα, ανάγκες, υποχρεώσεις, καταναγκασμούς και δυνατότητες.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως όσο το σύστημα είναι περισσότερο δημοκρατικό, φιλελεύθερο, όσο το επίπεδο της ζωής υψηλότερο, οι δυνατότητες μόρφωσης και πληροφόρησης περισσότερες, εξασφαλισμένη η πραγματική συμμετοχή σε συλλογικές αποφάσεις, όσο ο πολίτης νιώθει και είναι υπεύθυνος, όσο… όσο… κ.λπ., τόσο αυξάνουν μέσα του οιανθρωπομονάδες, μεγαλώνει η ανθρώπινη ενέργεια. Όμως, η ιστορική περίοδος που διανύουμε μας δείχνει ότι μέσα και στα δύο κυρίαρχα συστήματα, στον καπιταλισμό και στο σοσιαλισμό, όλες οι κυρίαρχες σχέσεις και κυρίως οι σχέσεις παραγωγής τελικά παίρνουν από τον μέσο πολίτη πολύ περισσότερες ανθρωπομονάδες απ΄ αυτές που δίνουν.

Στον προηγμένο καπιταλισμό, το κύριο γνώρισμα είναι, αναμφισβήτητα, οι μεγάλες δυνατότητες που προσφέρει το σύστημα σε υλικά αγαθά. Όμως για την κατάκτησή τους – που η διαφήμιση τα μεταβάλλει σε είδη πρώτης ανάγκης – ο πολίτης είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει πολύ περισσότερες δυνάμεις από όσες τελικά του προσφέρουν αυτά τα, υλικά κυρίως, αγαθά, με αποτέλεσμα να χάνει, αντί να κερδίζει, σε ανθρωπομονάδες.

Στο σοσιαλιστικό σύστημα, χωρίς να έχουν αλλάξει οι σχέσεις μέσα στην παραγωγή, ούτε και η ποιότητα της ζωής – που παραμένει σε επίπεδα κατώτερα από τις χώρες του προηγμένου καπιταλισμού – κυριαρχεί ένα νέο φαινόμενο : o Γενικός Νόμος που προσωποποιεί και εκφράζει το Κόμμα ή, πιο σωστά, η ηγεσία του.

Πώς εκφράζεται αυτός ο Γενικός Νόμος; Εκφράζεται με την επίσημη ιδεολογία, που καταλήγει σε έναν κολοσσιαίο ηθικο-κοινωνικό καταναγκασμό. Διαμορφώνει ένα νέο τύπο τρόπου συμπεριφοράς και ζωής. Τελικά καταλήγει στην αόρατη κρατική βία και ηθικό καταναγκασμό. Η ανθρώπινη ενέργεια ελαττώνεται. Ο πολίτης συμμετέχει όλο και λιγότερο στην παραγωγή. Έτσι χάνει, από άλλο δρόμο κι αυτός, σε ανθρωπομονάδες.

Το στοιχείο του Γενικού Νόμου που κυριαρχεί στο σοσιαλιστικό σύστημα, δεν είναι παρά μια μορφή εξουσίας. Στις αρνητικές επιπτώσεις του στη διαμόρφωση των ανθρωπομονάδων θα πρέπει να προστεθούν όλα τα αρνητικά στοιχεία που παρατηρούμε στις κοινωνίες του καπιταλιστικού συστήματος, μιας και, όπως είπαμε η αλλαγή στις σχέσεις εργασίας είχε μόνο ένα «στιγμιαίο» νομικό χαρακτήρα.

Ένας άνθρωπος, χωρίς το αναγκαίο μίνιμουμ σε ανθρωπομονάδες είναι τελικά κουρασμένος σωματικά, ψυχικά και πνευματικά, ανίκανος να σκεφτεί, να οραματιστεί, να γυμνάσει το μυαλό του, να πάρει αποφάσεις, πρωτοβουλίες, να φτιάξει κάτι δικό του, να δημιουργήσει. 

Αυτά ως προς τη σκέψη, το μυαλό. Ως προς την ψυχή του, τα συναισθήματά του, τον εσωτερικό του κόσμο, είναι άδειος από την ενέργεια που δίνει η επαφή μας με την ομορφιά, τη φύση, την τέχνη, την καλή συντροφιά, τις αρμονικές σχέσεις στο σπίτι, στο σχολείο, στη δουλειά, με τους γνωστούς και τους φίλους.

Τέλος, ως προς το σώμα, ο άνθρωπος της πόλης είναι υποχρεωμένος να επαναλαμβάνει καθημερινά τις ίδιες κινήσεις ή να υποβάλλεται στην ίδια ακινησία, στη μεταφορά στο εργοστάσιο, στο κατάστημα, στο γραφείο, ενώ δεν έχει δυνατότητες για άθληση, μακρινούς περιπάτους, εκδρομές μέσα στη φύση. Ο αέρας που αναπνέει γίνεται όλο και πιο μολυσμένος. Δε νιώθει καλά. Η τροφή του, με τα τυποποιημένα προϊόντα, παύει να είναι υγιεινή. Η περίθαλψη στα νοσοκομεία είναι ελλειπής. Πάσχει από μικροαρρώστιες όταν δεν είναι άρρωστος σοβαρά.

Θα πρέπει να δούμε επίσης τι μηνύματα και ποια ερεθίσματα τον περιβάλλουν, τον ενοχλούν, τον επηρεάζουν καθημερινά, από το πρωί ως το βράδυ. Οι διαφημίσεις, ο Τύπος, οι ήχοι και οι μουσικές, το ραδιόφωνο, οι φωνές στους δρόμους και οι κάθε είδους θόρυβοι της πόλης, τέλος, η τηλεόραση. Χιλιάδες μηνύματα, διαφημιστικά, πολιτικά, ερωτικά, αθλητικά, που όμως τα διέπει σχεδόν όλα η ίδια λογική. Η κυρίαρχη λογική του κάθε συστήματος. Ο Γενικός Νόμος της Αγοράς στη Δύση. Ο Γενικός Νόμος της Πολιτικής Θρησκείας στην Ανατολή.

Προδημοσίευση: Ο μουσικός κόσμος του Μίκη Θεοδωράκη και η εποχή του

Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2014, UNFOLLOW

Δημοσιεύουμε κατ’ αποκλειστικότητα ένα απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο του Ανδρέα Μαράτου Ουτοπία κρυμμένη στο σώμα της πόλης. Ο μουσικός κόσμος του Μίκη Θεοδωράκη και η εποχή του (εκδ. Ιανός). Ο τίτλος του κεφαλαίου: «ΟΕπιβάτης και το Ραντάρ».

Το 1981 κυκλοφορούν δύο κύκλοι τραγουδιών σε στίχους ενός νέου ποιητή, του Κώστα Τριπολίτη. Ο Επιβάτης με τη Μαρία Φαραντούρη τον Ιούνιο και το Ραντάρ με τον Γιώργο Νταλάρα τον Σεπτέμβριο. Και τα δύο έργα αποτελούν ιδιάζουσες περιπτώσεις. Δεν είναι από αυτά που συνήθως μνημονεύονται, οι ερμηνευτές τους έκτοτε δεν τα παρουσίασαν ποτέ ολοκληρωμένα στο κοινό κι ο ίδιος ο Θεοδωράκης προχώρησε γρήγορα σε μια νέα φάση δημιουργίας πιο εσωστρεφή και μελαγχολική.

Όμως, και ο Επιβάτης και το Ραντάρ δεν αποτελούν απλώς μια αναμενόμενη συνέχεια του πρότερου σπουδαίου έργου του. Περισσότερο μοιάζουν μετέωρες λάμψεις, αυτόφωτες, με στιγμές εκρηκτικής δύναμης. Ο ποιητής τους θα τα χαρακτηρίσει «τραγούδια πικρών διαπιστώσεων,…,πολιτικής κριτικής, μιας εποχής πλεονάζουσας πίστης αλλά ελλειπούσας κρίσης…»[1].

Με τρόπο αιχμηρό, στακάτο, φαινομενικά αντιποιητικό –για τα δεδομένα της εποχής τουλάχιστον- εισάγει στο στιχουργικό σύμπαν ένα λεξιλόγιο-φωτιά. Ο συνθέτης «συνομιλεί» με τον ποιητικό λόγο χρησιμοποιώντας λαϊκούς δρόμους –κυρίως στο Ραντάρ-, βυζαντινούς και δημοτικούς απόηχους αλλά και δυτικότροπους ρυθμούς (βαλς, καντάδες) –περισσότερο στον πιο λόγιο Επιβάτη- επιτυγχάνοντας ένα αποτέλεσμα πολυεπίπεδο.

Αναδεικνύει μουσικά την αμεσότητα των στίχων, οικοδομώντας στέρεες, σφιχτοδεμένες μελωδίες, και λειτουργεί πότε συναινετικά και πότε αντιστικτικά ώστε να αποδοθεί σε όλο της το εύρος η αμφισημία των συναισθημάτων, από τη μελαγχολία ως την εξέγερση και να ενεργοποιηθούν έτσι οι μνημονικοί μηχανισμοί του ενεργού ακροατή. Ο επιβάτης είναι ένας σύγχρονος πλάνητας στην Αθήνα, που καλείται να ενεργοποιήσει τα ραντάρ του, να αποστασιοποιηθεί από τους ρυθμούς της μεγαλούπολης και τον καταιγισμό των εικόνων της, να θυμηθεί κόντρα στα μηνύματα των καιρών, ν’ αγαπήσει βαθιά και ν’ αγαπηθεί, να ξαναβρεί τους συντρόφους του.

Είναι η υπαρξιακή κραυγή του εξεγερμένου ανθρώπου που βιώνει την αλλοτρίωση, την αποξένωση, την κυριαρχία και την εκμετάλλευση και αναζητά τρόπους να τις αντιπαλέψει χωρίς βερμπαλισμούς και στερεότυπα. Μια κραυγή που ζητά ν’ ακουστεί στη βουή των λεωφόρων και να ραγίσει τη σιωπή των ακαλύπτων. Ο Επιβάτης και το Ραντάρ είναι γεννήματα της εποχής τους κι όμως αυτή τους γύρισε βιαστικά την πλάτη. Η συνάντηση του μελωδικού, εγερτικού, Θεοδωράκη με τον οργισμένο, μελαγχολικό, ερμητικό Τριπολίτη σηματοδοτεί ένα μεταίχμιο.

ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ - ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΚΚΕ

  Μίκης Θεοδωράκης / Πέμπτη 02 Μαΐου 2013

Το προοδευτικό μαζικό μας Κίνημα ελέγχεται ιδεολογικά και πολιτικά από τα δύο κόμματα της ιστορικής Αριστεράς, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ. Που το καθένα για δικούς του λόγους, επειδή έχουν παραιτηθεί από την προοπτική της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αλλαγής με στόχο την Παλλαϊκή Εξουσία στα πλαίσια της κατάκτησης της Εθνικής Ανεξαρτησίας, χτυπούν μετωπικά (όπως έγινε με την Σπίθα) κάθε ιδέα-κίνηση-οργάνωση που θα προσπαθήσει με τα συνθήματα αυτά να δημιουργήσει ένα Μέτωπο Παλλαϊκής Εξουσίας συμπαρασύροντας τις απονευρωμένες μάζες τόσο στους χώρους που ελέγχουν όσο και στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο που εξ ίσου πλήττονται από τους ίδιους εχθρούς, είναι θύματα της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής και έξω από μερικές διαφορές αποβλέπουν σε κοινές λύσεις τόσο κοινωνικές όσο και εθνικές.

Στο σημείο της πάλης για το Έθνος υπάρχει μια άτυπη σύμπλευση ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο κόμματα με την εκδήλωση ενός καθαρού εθνομηδενισμού από τον ΣΥΡΙΖΑ και από την υποταγή του εθνικού στο ταξικό, που είναι εξ άλλου το κύριο και μοναδικό ιδεολογικό εύρημα των ηγετών του ΚΚΕ τα τελευταία χρόνια.

Έτσι σε σχέση με τον στόχο «Παλλαϊκό Πανεθνικό Μέτωπο», Κινήματα όπως το ΚΑΠ έχουν να συναντήσουν την ίδια αντίδραση απ’ τα δύο κόμματα ως προς το σκέλος του Εθνικού.

Από τα δύο κόμματα ξεχωρίζει η πολιτική του ΚΚΕ που δεν διαφωνεί απλώς με τη δημιουργία ενός ενιαίου Μετώπου αλλά συνειδητά προσπαθεί με όλα τα μέσα να το διασπά συστηματικά, γεγονός που μας αναγκάζει να δηλώσουμε (έχοντας και τη συσσωρευμένη πείρα των πρόσφατων αγώνων) ότι κάτω από τις συνθήκες αυτές ο εργαζόμενος λαός δεν έχει καμμιά απολύτως ευκαιρία να αναμετρηθεί με το υπάρχον σύστημα εξουσίας, να συγκρουστεί και να νικήσει.

Κι αυτό γιατί κάθε προσπάθεια, απ’ όπου ξεκίνησε -όπως η δική μας- είναι καταδικασμένη εκ των προτέρων να ακυρωθεί λόγω της διασπαστικής τακτικής του ΚΚΕ και της τακτικής ενός ακραίου βολονταρισμού, που το οδηγεί να βρίσκεται αγωνιστικά μπροστά (χάρη στο ΠΑΜΕ) σε επί μέρους θέματα Πρώτον αποφεύγοντας να τα τοποθετήσει σε ενιαία κοίτη και Δεύτερον αρνούμενο κάθε συνεργασία με οποιαδήποτε δύναμη βρίσκεται έξω από τη δική του επιρροή και έλεγχο.