Του Κώστα Κουτσουρέλη
Μια από τις αυταπάτες του Διαφωτισμού ήταν πάντα ότι διαχωρίζοντας την Εκκλησία από το Κράτος, μπορεί να κρατήσει κανείς τη θρησκεία μακριά από την πολιτική. Μια ματιά σε κράτη από την απαρχή τους αμιγώς κοσμικά, τις ΗΠΑ ή την Τουρκία λ.χ., δείχνει το μέγεθος της πλάνης.
Ο προτεσταντικός ριζοσπαστισμός στις ΗΠΑ, η εθνική ορθοδοξία του Πούτιν, ο πολιτικός ισλαμισμός σε όλες του τις εκδοχές, ο ινδουϊσμός του Μόντι, ο ζηλωτικός ιουδαϊσμός του Νετανιάχου είναι οι αποδείξεις.
Μια δεύτερη αυταπάτη του Διαφωτισμού είναι ότι η θρησκεία έχει να κάνει με την πίστη, ότι μπορεί κανείς να αρκείται στα του οίκου του στο μέτρο που του δίνεται η ελευθερία να το κάνει. Η θρησκεία όμως μόνο δευτεροτριτευόντως έχει να κάνει με την πίστη και τα θεολογικά δόγματα. Η θρησκεία προσδίδει ταυτότητα, πυξίδα, προσανατολισμό, κοινωνικοποιεί, διαπλάθει συλλογικότητες, είναι δίχτυ κοινοτικής ασφάλειας και μέριμνας. Αυτή είναι η κύρια λειτουργία της, όχι η λατρεία σ' ένα εν υψίστοις Ανώτατο Ον.
Η νεωτερικότητα όλα αυτά προσπάθησε να τα αναπληρώσει, και το πέτυχε για ένα διάστημα, με την οικονομική ανάπτυξη και το κράτος προνοίας. Από τη στιγμή που και το ένα και το δεύτερο στόμωσαν, ήταν επόμενο ότι κάτι άλλο θα επιχειρούσε να πάρει τη θέση τους.
Χθες μόλις ο Ντόναλντ Τραμπ αναρωτήθηκε ρητορικά στη λαοσύναξη των Αμερικανών ευαγγελικαλιστών αν ένας Χριστιανός μπορεί ποτέ να ψηφίζει Δημοκρατικούς. Και το ερώτημά του έχει βάση, κοσμική θρησκεία αυτών των τελευταίων είναι ο ατομοκεντρικός δικαιωματισμός, που δεν συμβιβάζεται με την ατομική και κοινωνική ηθική του χριστιανισμού. (Για την ακρίβεια, είναι οι αντίποδές της).
Όμως η πραγματική διαπάλη εδώ βρίσκεται κάτω από τα δόγματα και τις ιδεολογίες. Η σύγκρουση είναι κοινωνική/ταξική: η βαθιά εθνικόφρων και παραδοσιολατρική Αμερική των περιοχών της σκουριάς και της παρακμής εξεγείρεται κατά των υπερφιλελεύθερων διεθνιστικών ελίτ της Ουώλλ Στρητ και των μητροπόλεων. Ο χριστιανισμός και ο δικαιωματισμός εδώ είναι απλώς τα σύμβολα, τα ιερά λάβαρα δύο διαφορετικών κόσμων. Και η (κοσμοϊστορική) σύγκρουση θα είναι απηνής, διότι πλέον δεν υπάρχει τίποτε που να γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσά τους.
Σε σχέση με αυτά που συμβαίνουν στην Αμερική, οι δικές μας εκλογικές μετατοπίσεις των κομματικών δεικτών είναι προφανώς ασήμαντες. Όμως δείχνουν κι αυτές την οικουμενική ώρα. Η ανάδυση του χριστεπώνυμου κόμματος της Νίκης, λ.χ., είναι κι αυτή πρωτίστως κοινωνικό/ταξικό φαινόμενο. Τη δεκαετία που μας πέρασε ο Νόμος Σερρών έχασε (σε δέκα χρόνια!) το 16% των κατοίκων του, τα Γρεβενά έχασαν το 14% των δικών τους, η μείζων Μακεδονία είναι σε ακατάσχετη δημογραφική και οικονομική παρακμή, μόνο η Θεσσαλονίκη είδε το 40% των βιομηχανιών της να εξατμίζεται τις τελευταίες δεκαετίες.
Για μια περιοχή με την ιστορία της Μακεδονίας, είναι λογικό ο εκριζοσπαστισμός των αποκλεισμένων να πάρει εθνοθρησκευτικό πρόσημο. Αν την ίδια καταστροφή είχε υποστεί η Λέσβος λ.χ. ή η Σάμος, με τη δική τους εργατική παράδοση, τα ποσοστά του ΚΚΕ πιθανότατα θα είχαν απογειωθεί.
Αναλόγως θα πρέπει να ερμηνευθεί το ποσοστό των Σπαρτιατών, ιδίως μεταξύ των νέων, αλλά και η καινούργια εκλογική νίλα του ΣΥΡΙΖΑ. Με σημαία του τον δικαιωματισμό, όπως φάνηκε σε όλες ανεξαιρέτως τις εκλογές από το 2019 έως σήμερα, ο Τσίπρας είναι καταδικασμένος εσαεί στον ρόλο του βαστάζου της νεοδημοκρατικής ηγεμονίας. Διότι τις, εν Ελλάδι αποκλειστικά σχεδόν μεταπρατικές, ελίτ και τα συμφέροντά τους τις εκπροσωπεί άριστα ο Μητσοτάκης. Τις εξυπηρετεί οικονομικά τόσο καλά ώστε δεν έχουν ανάγκη την ταυτοτική σημαία του δικαιωματισμού. Για έναν απλό λόγο - οι τσέπες τους μετράνε περισσότερο.
Μόνο ένας ευρύς εθνοκεντρικός αντιφιλελεύθερος λαϊκιστικός συνασπισμός θα μπορούσε να αντιπολιτευτεί ουσιαστικά τον υπαρκτό μητσοτακισμό - με άλλα λόγια ένας νέος Ανδρέας Παπανδρέου. Όμως η Ελλάδα του 2023, ήδη δημογραφικά, δεν έχει καμία σχέση με εκείνην του 1981.
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.