Για την αρρώστια της εποχής μας και την κατάντια του δυτικού "πολιτισμού"
Γερομοριάς
______***______
Σ Ω Τ Η Ρ Η Σ Γ Ο Υ Ν Ε Λ Α Σ:
Η εξέλιξη των πραγμάτων του σύγχρονου κόσμου έφερε στο προσκήνιο την Οικονομία και το Χρήμα Με τρόπο και τρόπους που δεν υπήρχαν παλιότερα.
Μάλιστα μπορεί να πει κανείς, ανατρέχοντας στον Αριστοτέλη, ότι η Οικονομία που κυριαρχεί παγκοσμίως δεν είναι η Οικονομία των βασικών και πραγματικών αναγκών, δεν είναι η κανονική Οικονομία αλλά είναι αυτό που ο Αριστοτέλης ονόμαζε "χρηματιστική" και την όριζε ως την Οικονομία που έχει για μοναδικό σκοπό το κέρδος.
Οι σπουδαίοι αυτοί άνθρωποι, και αναφέρομαι στους αρχαίους σοφούς, Ηράκλειτο, Παρμενίδη, Σωκράτη, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, αποστρέφονταν το Χρήμα και την 'χρηματιστική', όχι γιατί επιθυμούσαν μία ζωή τρωγλοδύτη ή κυνικού ερημίτη, αλλά γιατί διάβαζαν σε αυτό τη "διαστροφή" που μπορεί να επιφέρει στην ανθρώπινη φύση και γενικότερα στη ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών.
Για να μην πούμε τίποτε για το Ευαγγέλιο, των Μαμμωνά και την εκδίωξη των εμπόρων από το ναό. Σημειωτέον ότι μέχρι τον 16ο αιώνα ο τόκος είναι από την καθολική Εκκλησία απαγορευμένος, ενώ την ίδια στιγμή η παπική Εκκλησία εκδίδει συγχωροχάρτια επί χρήμασι για τη Σωτηρία της ψυχής των πιστών. Να πώς μπαίνει η "διαστροφή" στο παιχνίδι και μάλιστα εκκλησιαστικά.
Εξάλλου, ούτε στην αρχαιότητα ούτε στο Βυζάντιο κεφαλαιοποιήθηκε το Χρήμα, γιατί απλούστατα ο 'χρηματιστηριακός' πλούτος δεν καταξιωνόταν στις συνειδήσεις, οι δεσμοί τους ήταν με τη γη ή την τέχνη τους την επαγγελματική. Ο κόσμος αποτελούσε κόσμημα και η διάσταση του ήταν ιερή. Ο άνθρωπος φρόντιζε να να μιμείται τη Φύση την οποία θεωρούσε ρυθμιζόμενη από υπερουράνιες δυνάμεις, κι έτσι τη σεβόταν. Δεν υπήρχε καμία τάση της λεγόμενης εκμετάλλευσης της Φύσης, παρά ίσως μονάχα σε περιόδους πολέμου, όπου υπήρχε μία ας την πούμε 'παρά φύσιν' δραστηριότητα.
Σημειωτέον ότι ο Φρόυντ αντιδιαστέλει τον σύγχρονο άνθρωπο με τον αρχαϊκό, που όταν γυρνούσε από τον πόλεμο, δεν μπορούσε ούτε στο σπίτι του να πάει, ούτε να αγγίξει τη γυναίκα του πρώτου εξαγνιστεί με ειδικές και συχνά οδυνηρές ιεροτελεστίες. (Κ. Παπαϊωάννου, Μάζα και Ιστορία, σ. 61). Καταλήγει μάλιστα να πει ότι "υπάρχει μία ορισμένη ηθική λεπτότητα που λείπει από μας τους πολιτισμένους". (ό. π.).
Επομένως, είναι άλλο πράγμα, να ζεις με μία τέτοια θεώρηση της ζωής, των ανθρώπινων σχέσεων, της σημπαντικής αρμονίας αν όχι και του Λόγου ως αρμονιστή του σύμπαντος (αρχαίοι) και εντελώς άλλο να επιδιώκεις να εξηγήσεις τα πάντα μέσα από την 'χρηματιστική', που λέει ο Αριστοτέλης, πράγμα που σημαίνει ότι τα πάντα, κινούμενα μέσα σ' ένα είδος βιολογισμού, δεν εξαρτώνται παρά από οικονομικές σχέσεις, σχέσεις κατοχής, σχέσεις χρηστικές και ανταλλακτικές μέσα στις οποίες παρεμβάλλεται ως μέγας ρυθμιστής το Χρήμα και η Τεχνική, ό,τι δηλαδή καθιερώθηκε αν όχι αποθεώθηκε τους Νεώτερους χρόνους(...)
Από τα χειρότερα πράγματα πάντως, είναι η πίστη στην αέναη πρόοδο. Μάλλον για το αντίθετο πρόκειται. Αλλά αυτά δεν είναι ζητήματα που τα κατανοείς με την "αντικειμενική γνώση".: Μέσα εδώ ισχύει απολύτως οι παρακάτω ρήση:
"Αριθμός σημαίνει κατά πρώτον και Κύριον λόγον καταστροφή της ιδιοτυπί ας... Ο αριθμός είναι ο αντίπαλος της ελευθερίας, η αριθμητική το εναντίον της ιστορίας, το σχήμα η αντίθεσης του μοναδικού, το κλάσμα ή άρνησης του προσώπου. Μία μαθηματική εποχή δεν ανέχεται ούτε την προσωπικότητα ούτε τη φιλοσοφία" (Σπύρου Κυριαζοπούλου, Ενώπιον της Τεχνικής, εκδ. Γρηγόρη, σ. 68). Είναι ίσως περιττό να συμπληρώσουμε ότι δεν ανέχεται ούτε το Πνεύμα ούτε την Εκκλησία.
__________
Σωτήρης Γουνελάς Το τέλος του ανθρώπου ή η παραμόρφωση του (Αρμός, 2022, σ. 10-12)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.