Σκοτώστε τον Έρωτα, «αλλοιώστε» τις ανθρώπινες σχέσεις
του Δημήτρη Γιαννάτου *
Ας εστιάσουμε στην πραγματικότητα του ελληνικού σχολείου, τώρα. Αν είχε κάτι «θετικό» το ζήτημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, της τηλεκάμερας στις τάξεις, αλλά και η σφοδρή κριτική στο νέο νομοσχέδιο για την παιδεία, που κατατέθηκε εν μέσω πανδημίας και με κλειστούς τους φυσικούς χώρους της εκπαίδευσης (και απόντες εκπαιδευτικούς-γονείς-μαθητές), ήταν το παρακάτω: ανέδειξε τη θεμελιώδη βαρύτητα του δημόσιου σχολείου, την αξία της ζωντανής διδασκαλίας και την ανάγκη να μην κλειστούμε στον ιδιωτικό μας χώρο, αλλά να συμμετάσχουμε στα κοινά της κοινωνίας, ειδικά στα δύσκολα.
Όμως ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος, επειδή χρειάζεται να αντιπαλέψουμε την προϊούσα παρακμή και τη στρέβλωση των αξιών που πότισαν την ελληνική εκπαίδευση τα προηγούμενα χρόνια. Πάνω σ’αυτή την στρέβλωση, το έδαφος για να επιβληθούν οι ασώματες σχέσεις εκπαίδευσης ήταν ήδη έτοιμο πριν τον κορωνοϊό.
Η αναισθητοποίηση της γλώσσας ως χρηστικό εργαλείο και ακόμα περισσότερο η αποδόμηση της ελληνικής γλώσσας και ο ακρωτηριασμός της από τα νοήματα που εμπεριέχει η αρχαία ελληνική γραμματεία, η «ασώματη» και «ουδέτερη» ανάγνωση της ιστορίας μας και άλλα πολλά, είναι οι διαδρομές που οδηγούν στην θριαμβολογία της εξ αποστάσεως επικοινωνίας, εικόνων και πληροφορίας. Ανάμεσα σε ανθρώπινες απουσίες ως υποκατάστατο σχέσεων όχι πάντα εξ ανάγκης, αλλά ως ένα «υπεράνθρωπο» θαύμα ενός νέου τεχνικού πολιτισμού.
Μια λεπτομέρεια(;) που μας δείχνει πολλά
Στο γ΄τεύχος του βιβλίου «Γλώσσα» της Δ΄Δημοτικού [ σ.σ είναι εκπληκτικό πόσο η κατεδάφιση της Παιδείας αρχίζει από απλές λέξεις: γ΄τεύχος(!!!) του βιβλίου (δηλαδή του περιοδικού που έχει τεύχη(!!!) ), μιας απροσδιόριστης «Γλώσσας»], συναντάμε τη μετάφραση – ίσως ανούσια για πολλούς γονείς ή και εκπαιδευτικούς – ενός χορίου από την Αντιγόνη, του Σοφοκλή. Το αρχαίο κείμενο ξεκινά ως εξής:
«Πολλά τα δεινά κουδέν ανθρώπου δεινότερον πέλει…»(στ.332-333)
Η μετάφραση στο βιβλίο είναι : «Πολλά είναι τα θαυμαστά, μα τίποτα πιο θαυμαστό από τον άνθρωπο»!. Η λέξη «δεινά» παραπέμπει αποκλειστικά στο «θαυμαστό». Ενώ στο βιβλίο του δασκάλου, η επεξήγηση είναι : «Πρόκειται για έναν ύμνο στην ανθρώπινη «δεινότητα», στη δύναμη και το μεγαλείο του ανθρώπου». Ενώ στο κάτω μέρος της εικόνας μπορείτε να δείτε και την άσκηση για τους μαθητές: «Ο Σοφοκλής στο απόσπασμα αυτό δείχνει το θαυμασμό του για τη δύναμη, την τόλμη και την εφευρετικότητα του ανθρώπου, απαριθμώντας τα κατορθώματα του. Προσπαθήστε να βρείτε μέσα στο κείμενο με ποια σειρά εμφανίζονται αυτά τα κατορθώματα και να βάλετε στα κουτάκια τους αντίστοιχους αριθμούς»!
H άσκηση με μηχανικό, ποσοτικό τρόπο εστιάζει με αριθμητική καταγραφή σε… κουτάκια στα κατορθώματα του ανθρώπου- στο «ανθρώπινο θαύμα», όπως βλέπουμε και στο τεύχος-βιβλίο. Η ανάγνωση, δηλαδή, είναι μονομερής, στην απόλυτη δύναμη και την ικανότητα του ανθρώπου να τιθασεύει τη Φύση και να δημιουργεί «τεχνικά» κατορθώματα. Αυτή είναι η φύση του ανθρώπου, δηλαδή και μόνο!
Ας δούμε όμως την ετυμολογία της λέξης δεινός και δεινότητα, στα λεξικά της Αρχαίας Ελληνικής του Ι.Σταματάκου και των LIDDELL & SCOTT:
Βλέπουμε ότι το : δεινός-ή-όν, κατά βάση, σημαίνεται αρνητικά. Ενώ πράγματι υπάρχει και ο θαυμασμός για τις ικανότητες του ανθρώπου, ο οποίος διαφέρει από το ζωικό βασίλειο, λόγω των ξεχωριστών, θαυμαστών ικανοτήτων του. Σαφώς, και η δεινότητα παραπέμπει και στην ικανότητα: δεινός ρήτορας ή δεινός κολυμβητής, λέμε και σήμερα. Θα λέγαμε όμως ότι διαγράφεται εντελώς, αυτό που ο απλός λαός κατανοούσε καλύτερα και έλεγε : «Το μεγαλύτερο θηρίο είναι ο άνθρωπος», με την έννοια της τραγικότητας της ανθρώπινης φύσης και δύναμης: ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο, με σαφή τα προστατευτικά όρια της ύβρεως, όμως. Από την άλλη και ο πανούργος και ο κακός, δεν αποκλείεται να είναι δεινός και «αξιοθαύμαστος».
«Γι’ αυτό λέμε πως και οι φρόνιμοι και οι πανούργοι είναι «δεινοί» – Αριστοτέλης-Ηθικά Νικομάχεια (1144α 26-32 )
Το πραγματικό νόημα του δίστιχου της Αντιγόνης αποδίδει με ακρίβεια η διαυγής μετάφραση του Κώστα Γεωργουσόπουλου:
«Πολλά γεννούν το δέος. το μέγα δέος ο άνθρωπος γεννά».
Είναι απλό και σαφές πως είναι διαφορετικό να γεννά κάποιος το μέγα δέος, από το να προκαλεί το μέγιστο θαυμασμό!
Αυτό όμως που χρειάζεται, οι γονείς, να καταλάβουμε είναι ότι επιχειρείται μια ιδεολογική-πολιτική ερμηνεία των μαθημάτων. Η στρέβλωση του κειμένου, οδηγεί, μαθητές, δάσκαλους, γονείς, να πείθονται ότι ο Σοφοκλής θαύμασε την αποκλειστική ανθρώπινη δύναμη να κυριαρχεί στη φύση, ως υπέρτατο Ον. Και όχι την ανάγκη για φρόνηση, κατά τον Σοφοκλή. Η οποία είναι η αρμονία λόγων και έργων, σύμφωνα με τους νόμους της Πόλης και τους άγραφους νόμους της κοσμικής θείας Δίκης, οι οποίοι αντιγράφουν την αρμονία και ισορροπία της συμπαντικής φύσης.
Εδώ ο Σοφοκλής, θέλουν να ταυτιστεί με τον Ντεκάρτ: «να γίνουμε κυρίαρχοι και κάτοχοι της φύσης»! Βλέπουμε την κλασική ανάγκη συντηρητικών και προοδευτικών φωστήρων να διαβάζουμε την ιστορία μας μέσα από την αποικιοκρατική «δυτική» ανάγνωση του ελληνικού πολιτισμού. Η δυτική-Διαφωτιστική ανάγνωση και επιβολή του αρχαιοελληνικού πνεύματος, είναι εντελώς διαφορετική(έως αντίθετη) από την πραγματική διαλεκτική και τη θεωρία της ελληνικής φιλοσοφίας και του θεάτρου. Έχει πάρει πάμπολλα στοιχεία, αλλά δεν είναι ίδια. Κάτι που θα επισημάνει ο φιλόσοφος Κώστας Παπαιωάννου, ο Αξελός, ο Καστοριάδης και πολλοί άλλοι.
Γι αυτό και οι επιστήμονες των υπουργείων στο παραπάνω χορικό, έχουν παραλείψει το τέταρτο μέρος που δείχνει την ουσία του έργου του Σοφοκλή:
Εκεί που ο Σοφοκλής ορίζει και την έννοια του πολίτη. Έννοια που όπως και αυτή της Δημοκρατίας, έχει σκυλευτεί για χρόνια από τις πολιτικές και εκπαιδευτικές μας εξουσίες.
Ολοταχώς προς την τεχνική Φύση.
Όλοι το γνωρίζουμε – μία ώρα μαθήματος μπορεί να αλλάξει μια ζωή, να χαράξει μια άλλη κατεύθυνση στο πεπρωμένο, να δώσει μορφή σε αυτό που, μέχρι πριν από λίγο, μόλις που διαφαινόταν. Κάθε φορά που υπάρχει μάθημα, υπάρχει πάντοτε ένα αποτέλεσμα υποκειμενοποίησης, ένας παράγοντας της τύχης, μια απρόσμενη συνάντηση με κάτι που μας αγγίζει, με μια πραγματικότητα που εξάπτει και ανατρέπει. Η διδασκαλία είναι η δυνατότητα μεταμόρφωσης των γνωστικών αντικειμένων σε ερωτικά σώματα.
*Αντιπρόεδρος Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων 2ου Γυμνασίου Παλλήνης-Ειδικός Γραμματέας Ένωσης Γονέων Δήμου Παλλήνης
** (το κείμενο αυτό αντανακλά προσωπικές εκτιμήσεις και μελέτες και δεν εκπροσωπούν απαραίτητα τις θέσεις των συλλογικών Οργάνων στα οποία μετέχω)
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.